Bir kriptogram, kısa bir şifrelenmiş metin parçasından oluşan bir bulmaca türüdür. Genellikle metni şifrelemek için kullanılan şifre, kriptogramın elle çözülebileceği kadar basittir. Her harfin farklı bir harf veya sayı ile değiştirildiği ikame şifresi sıklıkla kullanılır. Bulmacayı çözmek için orijinal harfleri kurtarmak gerekir. Bir zamanlar daha ciddi uygulamalarda kullanılmış olsalar da, artık çoğunlukla gazete ve dergilerde eğlence amaçlı basılmaktadırlar.
Diğer klasik şifre türleri bazen kriptogram oluşturmak için kullanılır. Buna bir örnek, bir mesajı şifrelemek için bir kitap veya makalenin kullanıldığı .
Tarihçe
Kriptogramlarda kullanılan şifreler eğlence amaçlı değil, askeri veya kişisel sırların gerçekten şifrelenmesi için oluşturulmuştur.
Kriptogramın eğlence amaçlı ilk kullanımı Orta Çağ döneminde entelektüel oyunlar için boş zamanı olan keşişler tarafından gerçekleşmiştir. Bamberg'de bulunan bir el yazması, Galler'deki kralı 'ın (ö. 844) sarayına gelen İrlandalı ziyaretçilere, yalnızca harfleri Latinceden Yunancaya çevirerek çözülebilecek bir kriptogram verildiğini belirtir. On üçüncü yüzyıl civarında, İngiliz keşiş Roger Bacon yedi şifre yöntemini listelediği bir kitap yazdı ve "bir sırrı, onu avamdan gizleyecek bir yöntemden başka bir şekilde yazan bir adam delidir" dedi. 19. yüzyılda Edgar Allan Poe birçok gazete ve dergi makalesi ile kriptogramların popülerleşmesine yardımcı olmuştur.
Çağdaş kültürde kriptogramların iyi bilinen örnekleri tarafından yayınlanan Cryptoquip ve Cryptoquote adlı gazete bulmacalarıdır. tarafından dağıtılan Celebrity Cipher, çağdaş kültürdeki bir başka şifre oyunudur ve oyuncuyu ünlü kişiliklerden alıntıların şifresini çözmeye zorlar.
Yazar J. M. Appel, 28 Eylül 2014'te halka açık bir meydan okumayla, Azrail'in İzinde ("Scouting for the Reaper") adlı kısa öykü koleksiyonunun içindekiler sayfasının bir kriptogram olarak ikiye katlandığını duyurdu ve bunu ilk çözene bir ödül vaat etti.
Kriptogram çözme
İkame şifrelere dayalı kriptogramlar genellikle frekans analizi ve İngilizce'de yalnızca "i" veya "a" (ve bazen "o") olabilen tek harfli kelimeler gibi kelimelerdeki harf kalıplarını tanıyarak çözülebilir. Çift harfler, kesme işaretleri ve şifrede hiçbir harfin kendi yerine geçemeyeceği gerçeği de çözüme yönelik ipuçları sunar. Bazen kriptogram bulmacası yapımcıları çözücüyü birkaç harfle başlatırlar.
Diğer kripto bulmacaları
Kriptogram popülerliğini korurken, zaman içinde buna benzer başka bulmacalar da ortaya çıkmıştır. Bunlardan biri, kriptogramla aynı şekilde şifrelenmiş ünlü bir alıntı olan Cryptoquote'tur. İncil'den esintiler taşıyan daha yeni bir versiyonu ise CodedWord'dür. Bu bulmacanın çözümü sadece çevrim içi olarak sunulmakta ve İncil metninin kısa bir tefsirini de içermektedir. Üçüncü bir bulmaca ise Cryptoquiz'dir. Bu bulmacanın üst kısmında "Çiçekler" gibi bir kategori (şifrelenmemiş) bulunmaktadır. Bunun altında, belirtilen kategoriyle ilgili şifreli kelimelerin bir listesi yer alır. Kişi daha sonra bulmacayı bitirmek için tüm listeyi çözmelidir. Bir başka türde ise bulmacayı çözmek için mesajlaşmayla ilgili sayılar kullanılır.
Zodyak Katili, hala aktif olduğu dönemde polise dört kriptogram göndermiştir. Çok fazla araştırma yapılmasına rağmen, bunlardan sadece ikisi tercüme edilebilmiştir ve bu da seri katilin kimliğinin belirlenmesine yardımcı olmamıştır.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ "Üslup ve yapı bir kitabın özüdür; büyük fikirler saçmalıktır."
Kaynakça
- ^ Danesi, Marcel (22 Eylül 2010). "Cryptograms and the Allure of Secret Codes". . 21 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2017.
- ^ Sutherland, Denise w/Koltko-Rivera, Mark (2009). Cracking Codes and Cryptograms For Dummies. . ISBN .
- ^ Kenney, J. F. (1929), The Sources for the Early History of Ireland (Ecclesiastical), Dublin, Four Courts Press, p. 556 (363).
- ^ "Edgar Allan Poe and cryptography: Are there hidden messages in Eureka?". baltimorepostexaminer.com (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Eylül 2017.
- ^ "Games and Puzzles | King Features Weekly Service". weekly.kingfeatures.com (İngilizce). 20 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2018.
- ^ Imi, K (22 Mart 2023). "Celebrity Cipher Today Answer". Cryptoquip.net. s. 1. 27 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2023.
- ^ "A Challenge," Hoosier Topics, (Cloverdale, IN) Sept 29, 2014
- ^ . kernelmag.dailydot.com. 28 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bir kriptogram kisa bir sifrelenmis metin parcasindan olusan bir bulmaca turudur Genellikle metni sifrelemek icin kullanilan sifre kriptogramin elle cozulebilecegi kadar basittir Her harfin farkli bir harf veya sayi ile degistirildigi ikame sifresi siklikla kullanilir Bulmacayi cozmek icin orijinal harfleri kurtarmak gerekir Bir zamanlar daha ciddi uygulamalarda kullanilmis olsalar da artik cogunlukla gazete ve dergilerde eglence amacli basilmaktadirlar Ornek kriptogram Sifre cozuldugunde soyle yaziyor Style and structure are the essence of a book great ideas are hogwash Vladimir Nabokov Diger klasik sifre turleri bazen kriptogram olusturmak icin kullanilir Buna bir ornek bir mesaji sifrelemek icin bir kitap veya makalenin kullanildigi TarihceKriptogramlarda kullanilan sifreler eglence amacli degil askeri veya kisisel sirlarin gercekten sifrelenmesi icin olusturulmustur Kriptogramin eglence amacli ilk kullanimi Orta Cag doneminde entelektuel oyunlar icin bos zamani olan kesisler tarafindan gerceklesmistir Bamberg de bulunan bir el yazmasi Galler deki krali in o 844 sarayina gelen Irlandali ziyaretcilere yalnizca harfleri Latinceden Yunancaya cevirerek cozulebilecek bir kriptogram verildigini belirtir On ucuncu yuzyil civarinda Ingiliz kesis Roger Bacon yedi sifre yontemini listeledigi bir kitap yazdi ve bir sirri onu avamdan gizleyecek bir yontemden baska bir sekilde yazan bir adam delidir dedi 19 yuzyilda Edgar Allan Poe bircok gazete ve dergi makalesi ile kriptogramlarin populerlesmesine yardimci olmustur Cagdas kulturde kriptogramlarin iyi bilinen ornekleri tarafindan yayinlanan Cryptoquip ve Cryptoquote adli gazete bulmacalaridir tarafindan dagitilan Celebrity Cipher cagdas kulturdeki bir baska sifre oyunudur ve oyuncuyu unlu kisiliklerden alintilarin sifresini cozmeye zorlar Yazar J M Appel 28 Eylul 2014 te halka acik bir meydan okumayla Azrail in Izinde Scouting for the Reaper adli kisa oyku koleksiyonunun icindekiler sayfasinin bir kriptogram olarak ikiye katlandigini duyurdu ve bunu ilk cozene bir odul vaat etti Kriptogram cozmeIkame sifrelere dayali kriptogramlar genellikle frekans analizi ve Ingilizce de yalnizca i veya a ve bazen o olabilen tek harfli kelimeler gibi kelimelerdeki harf kaliplarini taniyarak cozulebilir Cift harfler kesme isaretleri ve sifrede hicbir harfin kendi yerine gecemeyecegi gercegi de cozume yonelik ipuclari sunar Bazen kriptogram bulmacasi yapimcilari cozucuyu birkac harfle baslatirlar Diger kripto bulmacalariKriptogram populerligini korurken zaman icinde buna benzer baska bulmacalar da ortaya cikmistir Bunlardan biri kriptogramla ayni sekilde sifrelenmis unlu bir alinti olan Cryptoquote tur Incil den esintiler tasiyan daha yeni bir versiyonu ise CodedWord dur Bu bulmacanin cozumu sadece cevrim ici olarak sunulmakta ve Incil metninin kisa bir tefsirini de icermektedir Ucuncu bir bulmaca ise Cryptoquiz dir Bu bulmacanin ust kisminda Cicekler gibi bir kategori sifrelenmemis bulunmaktadir Bunun altinda belirtilen kategoriyle ilgili sifreli kelimelerin bir listesi yer alir Kisi daha sonra bulmacayi bitirmek icin tum listeyi cozmelidir Bir baska turde ise bulmacayi cozmek icin mesajlasmayla ilgili sayilar kullanilir Zodyak Katili hala aktif oldugu donemde polise dort kriptogram gondermistir Cok fazla arastirma yapilmasina ragmen bunlardan sadece ikisi tercume edilebilmistir ve bu da seri katilin kimliginin belirlenmesine yardimci olmamistir Ayrica bakinizUnlu sifreli metinler listesiNotlar Uslup ve yapi bir kitabin ozudur buyuk fikirler sacmaliktir Kaynakca Danesi Marcel 22 Eylul 2010 Cryptograms and the Allure of Secret Codes 21 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2017 Sutherland Denise w Koltko Rivera Mark 2009 Cracking Codes and Cryptograms For Dummies John Wiley amp Sons ISBN 978 1 1180 6847 2 Kenney J F 1929 The Sources for the Early History of Ireland Ecclesiastical Dublin Four Courts Press p 556 363 Edgar Allan Poe and cryptography Are there hidden messages in Eureka baltimorepostexaminer com Ingilizce Erisim tarihi 28 Eylul 2017 Games and Puzzles King Features Weekly Service weekly kingfeatures com Ingilizce 20 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2018 Imi K 22 Mart 2023 Celebrity Cipher Today Answer Cryptoquip net s 1 27 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2023 A Challenge Hoosier Topics Cloverdale IN Sept 29 2014 kernelmag dailydot com 28 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Eylul 2017