Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. () |
İtalya ile Türkiye arasında 1932'de imzalanan bir sözleşme, Ege Denizi'nde bir toprak anlaşmazlığını çözmüştür.
Tarihçe
Ankara'da 4 Ocak 1932 tarihinde İtalyan Tam Yetkili Büyükelçi ve Türk dışişleri bakanı Tevfik Rüştü Aras tarafından imzalanan anlaşma, 1923 Lozan Antlaşması sonrasında ortaya çıkan bir anlaşmazlığı çözmüştür. Bu anlaşmazlık, Anadolu kıyıları ile Meis adası arasındaki suların sınırlarını ve birkaç küçük adanın egemenliğini içermekteydi. Meis adası, 1921'den beri İtalya'nın elinde bulunuyordu.
Anlaşma ile, Meis limanı koyunun içinde yer alan adacıklar ile daha uzaktaki Rho ve Strongili adaları İtalya'ya verilirken, çevredeki diğer adacıklar Türkiye'ye verildi.
Bodrum bölgesindeki İtalya'daki ve Türkiye'deki adalar aşağıdaki bölümde gösterilmiştir.
1932 Sınır protokolü | ||
Coğrafi noktalar Türkiye tarafı | ||
işaret | İsim | Günümüzdeki |
---|---|---|
A | Mordala I. | |
B | Kara Ada | Kara Ada |
C | Guirejik I. | Gürecik Adası |
D | Utchian I. | Kargı Adası |
E | Arkialla Pt. | |
F | Hussein Pt. | Hüseyin Burnu |
G | Lodo | Yassıada |
H | Atsaki | Topan Adası / Zouka |
I | Kato I. | Çavuş Adası |
J | Pondikusa | Büyükkiremit Adası |
K | Sandama Peninsula | İnce Burnu |
L | C. Monodendri | Tekeağaç |
İtalya (Günümüz: Yunanistan) tarafı | ||
İşaret | İsim | Günümüzdeki |
A | C. Phuka | Ag. Fokas |
B | Luro Pt | Akr. Psalidi |
C | Kum Pt. | Akr. Ammoglossa |
D | C. Russa | Akr. Roussa |
E | Vasiliki Pt. | Vasiliki |
F | Karapsili Pt. | Akr. Atsipas |
G | Kardak (Rks) | Kardak |
H | Kalolimno | Kalolimnos |
I | Agia Kiriaki | Ag. Kiriaki |
J | Pharmako | Farmakonisi |
1932 antlaşması ve sınır protokolünün metni 20 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . |
İtalyan Hükûmeti, Bodrum şehrinin önünde bulunan Ege Denizi'ndeki Kara Ada (Yunanca: Arkos) isimli adanın egemenliğini Türkiye'ye tanımıştır.
Aynı yılın Aralık ayında imzalanan bir Ek'te, iki ülke, Anadolu kıyısı ile İtalya'nın egemenliği altında bulunan Dodekanes (On iki ada) arasındaki deniz sınırını belirleyen sözleşmeyi genişletmeyi kabul etti. Bu, İtalyan ve Türk toprakları arasında eşit uzaklıkta olan otuz beş noktanın belirlenmesiyle gerçekleştirildi.
Ek'in geçerliliği, 1996 yılındaki Kardak krizi bağlamında Ege anlaşmazlığının bir siyasi meselesi haline geldi. Türk hükûmeti, Cenevre'deki Milletler Cemiyeti'ne verilmediği gerekçesiyle yasal olarak geçersiz olduğunu reddetmiştir. Bu durum, Türk'yenin kabulüne göre, On iki adadaki bilinmeyen sayıda küçük adacık ve kayalıklar üzerinde egemenliğin hala belirsiz olabileceği anlamına gelir. Bununla birlikte, Kara Ada ve Meis bölgesiyle ilgili olarak sözleşmenin geçerliliği tartışmaya açık değildir.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- League of Nations Treaty Series volume 138 15 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Birleşmiş Milletler'in selefi olan Milletler Cemiyeti'nde kayıtlı olan antlaşmaların tam metni. Fransızca versiyonu resmi olandır. 1932 sözleşmesi 243-249. sayfalarda bulunabilir)
- Anlaşmanın metni 20 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara 1932 Turkiye Italya Sozlesmesi haber gazete kitap akademik JSTOR Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Italya ile Turkiye arasinda 1932 de imzalanan bir sozlesme Ege Denizi nde bir toprak anlasmazligini cozmustur Meis bolgesinin ve cevredeki adaciklarin Sozlesme de tanimlanan sinirla birlikte haritasi TarihceAnkara da 4 Ocak 1932 tarihinde Italyan Tam Yetkili Buyukelci ve Turk disisleri bakani Tevfik Rustu Aras tarafindan imzalanan anlasma 1923 Lozan Antlasmasi sonrasinda ortaya cikan bir anlasmazligi cozmustur Bu anlasmazlik Anadolu kiyilari ile Meis adasi arasindaki sularin sinirlarini ve birkac kucuk adanin egemenligini icermekteydi Meis adasi 1921 den beri Italya nin elinde bulunuyordu Anlasma ile Meis limani koyunun icinde yer alan adaciklar ile daha uzaktaki Rho ve Strongili adalari Italya ya verilirken cevredeki diger adaciklar Turkiye ye verildi Bodrum bolgesindeki Italya daki ve Turkiye deki adalar asagidaki bolumde gosterilmistir 1932 Sinir protokoluCografi noktalar Turkiye tarafiisaret Isim GunumuzdekiA Mordala I B Kara Ada Kara AdaC Guirejik I Gurecik AdasiD Utchian I Kargi AdasiE Arkialla Pt F Hussein Pt Huseyin BurnuG Lodo YassiadaH Atsaki Topan Adasi ZoukaI Kato I Cavus AdasiJ Pondikusa Buyukkiremit AdasiK Sandama Peninsula Ince BurnuL C Monodendri TekeagacItalya Gunumuz Yunanistan tarafiIsaret Isim GunumuzdekiA C Phuka Ag FokasB Luro Pt Akr PsalidiC Kum Pt Akr AmmoglossaD C Russa Akr RoussaE Vasiliki Pt VasilikiF Karapsili Pt Akr AtsipasG Kardak Rks KardakH Kalolimno KalolimnosI Agia Kiriaki Ag KiriakiJ Pharmako Farmakonisi1932 antlasmasi ve sinir protokolunun metni 20 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyan Hukumeti Bodrum sehrinin onunde bulunan Ege Denizi ndeki Kara Ada Yunanca Arkos isimli adanin egemenligini Turkiye ye tanimistir Ayni yilin Aralik ayinda imzalanan bir Ek te iki ulke Anadolu kiyisi ile Italya nin egemenligi altinda bulunan Dodekanes On iki ada arasindaki deniz sinirini belirleyen sozlesmeyi genisletmeyi kabul etti Bu Italyan ve Turk topraklari arasinda esit uzaklikta olan otuz bes noktanin belirlenmesiyle gerceklestirildi Ek in gecerliligi 1996 yilindaki Kardak krizi baglaminda Ege anlasmazliginin bir siyasi meselesi haline geldi Turk hukumeti Cenevre deki Milletler Cemiyeti ne verilmedigi gerekcesiyle yasal olarak gecersiz oldugunu reddetmistir Bu durum Turk yenin kabulune gore On iki adadaki bilinmeyen sayida kucuk adacik ve kayaliklar uzerinde egemenligin hala belirsiz olabilecegi anlamina gelir Bununla birlikte Kara Ada ve Meis bolgesiyle ilgili olarak sozlesmenin gecerliligi tartismaya acik degildir Ayrica bakinizItalya nin Ege adalariDis baglantilarLeague of Nations Treaty Series volume 138 15 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Birlesmis Milletler in selefi olan Milletler Cemiyeti nde kayitli olan antlasmalarin tam metni Fransizca versiyonu resmi olandir 1932 sozlesmesi 243 249 sayfalarda bulunabilir Anlasmanin metni 20 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde