Ağrı veya eskiden Karakilise (Osmanlıca: قرهکلیسا), Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan Ağrı ilinin merkezi olan şehir. Ayrıca tarihte birden fazla isim değişikliği yaşamıştır. Karakilise, Ararat, Karaköse ve son olarak Ağrı Dağı'ndan esinlenilerek Ağrı ismi verilmiştir. Bu şehrin rakımı 1.632 m'dir.
Ağrı | |
---|---|
Şehir | |
![]() Ağrı ili | |
Ülke | Türkiye |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
İl | Ağrı |
İdare | |
• Belediye başkanı | Hazal Aras (DEM Parti) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 14.927 km² |
Rakım | 1632 m |
Zaman dilimi | (TSİ) |
Posta kodu | 04100 |
Alan kodu | 472 |
Plaka kodu | 04 |
Resmî site Ağrı Belediyesi |
Ağrı Ovası'nın kuzeyinde kurulmuştur. Çok soğuk bir iklimi olup ormanlık alanı azdır. Halkın büyük çoğunluğu tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. 15 Nisan "İşgalden Kurtuluş Günü" olarak kutlanır.
Tarih
Osmanlı döneminde bu bölgedeki şehirleşme 1860 yılında Pakrevand (Üçkilise) piskoposu Hovhannes önderliğindeki Bitlisli Ermeni ticaret gruplarının Karakilisa (Kara Kilise) adını verilerek başlamıştır. Bir mülkte 10-15 dükkân kurularak başlatılan şehirleşme sonrası Milli Mücadele’nin ardından kent adı Karaköse adıyla değiştirilmiştir. 1946 yılında ise adı Ağrı yapılmıştır.
Nüfus
2020 yılı ADNKS'ye göre merkez ilçenin nüfusu; şehir merkezinde 119.154, bağlı köylerde 31.109 olmak üzere toplam 150.263 kişiden oluşmaktadır. Şehrin yıllara göre nüfus değişimi aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
Karaköse ilçesi (Bayazıt) | |||
1927 | 21.328 | 4.218 | 17.110 |
Ağrı merkez ilçesi | |||
1935 | 29.832 | 6.271 | 23.561 |
1940 | 35.205 | 7.917 | 27.288 |
1945 | 38.358 | 8.605 | 29.753 |
1950 | 47.569 | 10.028 | 37.541 |
1955 | 56.898 | 17.079 | 39.819 |
1960 | 51.226 | 19.776 | 31.450 |
1965 | 59.197 | 24.168 | 35.029 |
1970 | 69.038 | 29.577 | 39.461 |
1975 | 77.510 | 35.284 | 42.226 |
1980 | 84.126 | 40.532 | 43.594 |
1985 | 101.586 | 54.492 | 47.094 |
1990 | 103.797 | 58.038 | 45.759 |
2000 | 119.743 | 79.764 | 39.979 |
2007 | 133.592 | 97.839 | 35.753 |
2008 | 131.104 | 91.817 | 39.287 |
2009 | 138.507 | 99.276 | 39.231 |
2010 | 137.852 | 99.336 | 38.516 |
2011 | 143.462 | 105.623 | 37.839 |
2012 | 145.359 | 107.839 | 37.520 |
2013 | 145.357 | 110.199 | 35.158 |
2014 | 146.007 | 112.339 | 33.668 |
2015 | 148.667 | 116.359 | 32.308 |
2016 | 149.994 | 117.213 | 32.781 |
2017 | 149.581 | 117.431 | 32.150 |
2018 | 149.188 | 115.285 | 33.903 |
2019 | 151.083 | 118.928 | 32.155 |
2020 | 150.263 | 119.154 | 31.109 |
Ulaşım
Türk Hava Yolları her gün İstanbul'dan 2 sefer (İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanlarına), Anadolu Jet her gün Ankara'dan Ağrı'ya karşılıklı seferler düzenlemektedir.
Belediye başkanları
№ | Belediye Başkanı | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Parti | |
---|---|---|---|---|---|
1 | 1927 | 1928 | Cumhuriyet Halk Partisi | ||
2 | 1928 | 1930 | |||
3 | İbrahim Ethem Akıncı | 1930 | 1931 | ||
4 | 1931 | 1932 | |||
5 | Ali Kemali Aksüt | 1932 | 1933 | ||
6 | 1933 | 1934 | |||
7 | İmadettin Arda | 1934 | 1935 | ||
8 | 1935 | 1939 | |||
9 | 1939 | 1940 | |||
10 | 1940 | 1944 | |||
11 | 1944 | 1946 | |||
12 | 1946 | 1955 | |||
13 | 1955 | 1956 | Demokrat Parti | ||
14 | (Şerafettin Saraçoğlu) | 1956 | 1957 | ||
15 | 1957 | 1960 | |||
16 | 1963 | 1973 | Adalet Partisi | ||
17 | 1974 | 1977 | Cumhuriyet Halk Partisi | ||
18 | 1977 | 1979 | Adalet Partisi | ||
19 | 1979 | 1980 | Bağımsız | ||
20 | 1980 | 1981 | |||
21 | Kutlu Aktaş | 1981 | 1984 | ||
22 | 1984 | 1989 | Anavatan Partisi | ||
23 | 1989 | 1994 | Sosyaldemokrat Halkçı Parti | ||
24 | 1994 | 1998 | Refah Partisi | ||
1998 | 1999 | Fazilet Partisi | |||
25 | 1999 | 2004 | Halkın Demokrasi Partisi | ||
26 | 2004 | 2009 | Adalet ve Kalkınma Partisi | ||
27 | 2009 | 2014 | |||
28 | Sırrı Sakık | 9 Haziran 2014 | 17 Mart 2017 | Barış ve Demokrasi Partisi | |
29 | 17 Mart 2017 | 30 Haziran 2017 | Bağımsız | ||
30 | Süleyman Elban | 30 Haziran 2017 | 2 Nisan 2019 | ||
31 | (Savcı Sayan) | 2 Nisan 2019 | 16 Mart 2023 | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
32 | 16 Mart 2023 | 4 Nisan 2024 | |||
33 | 4 Nisan 2024 | Görevde | Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi |
Notlar
Kaynakça
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Merkez Nüfusu - Ağrı". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Ağrı Merkez Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Eski Belediye Başkanları". Ağrı Belediye Başkanlığı. 4 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar