Makedonya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Meclisi (Makedonca: Антифашистичко Собрание за Народно Ослободување на Македонија, Antifašističko Sobranie ve Narodno Osloboduvanje na Makedonija; Sırp-Hırvatça: Antifašističko sobranje narodnog oslobođenja Makedonije veya kısaltmasıyla ASNOM), 1944'ten II. Dünya Savaşı'nın sonuna kadar Makedonya'daki en üst düzey yasama ve yürütme kurumu. Meclis 1944 yazında, Yugoslavya'nın işgal altındaki Bulgar bölgesinde 'nın son aşamalarında komünist partizanlar tarafından kuruldu. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin bir parçası idi.
Makedonya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Meclisi Антифашистичко Собрание за Народно Ослободување на Македонија | |
---|---|
ASNOM'un ilk genel kuruluna katılan delegeler. | |
Kısaltma | ASNOM |
Slogan | Faşizme ölüm, halka hürriyet |
Kuruluş | |
Amaç | Nazi Almanyası işgaline karşı direniş örgütleme Makedonya'yu kurma |
Hizmet bölgesi | Yugoslavya, Kuzey Makedonya |
Resmî diller | Makedonca |
Önemli kişiler | Metodiya Andonov-Çento Lazar Kolişevski Kiro Gligorov |
Tarihçe
İlk oturum
ASNOM'un ilk genel oturumu sembolik olarak Ilinden ayaklanması ile aynı güne denk getirilerek 2 Ağustos 1944'te Sırbistan'daki 'nda yapıldı. [[Makedonya (bölge)|Makedonya bölgesinin bir parçası olan Manastır ve çevresi, 1947'de Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti'ne, daha sonra da Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti'ne devredildi. Meclis önemli kararlara imza attı, Makedonların Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti'nde statü kazanmaları ve Makedoncanın devletin resmi dili olacağı kararlaştırıldı. Makedonya yurttaşlarına etnik kökenlerinden bağımsız olarak tüm medeni haklar, anadil hakı ve inanç/inançsızlık özgürlüğü verildi.
İlk oturum, aynı zamanda yeni ilan edilen cumhuriyetin ve aynı zamanda İç Makedon Devrimci Örgütü (IMRO) marşı olan “Kalk, Özgürlüğün Baharı” marşıyla açıldı. Ancak, bir sonraki yıl yetkililer tarafından "Bulgar karşıtlığı" olarak algılanması nedeniyle olarak yasaklandı. ASNOM, hükûmetin en üst kurumu olarak, Makedonya'nın gelecekteki Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti çerçevesinde kurucu bir ülke olarak anayasa hukukunun varlığının başlatılmasının de jure anlamına da geldiğini belirtti. Meclis, eski Yugoslavya egemenliğindeki 'nın durumu koloni durumu olarak tanımlayan bir karar yayınladı. ASNOM'un ilk oturumunda yayınlanan bildiri ayrıca "bütün Makedon halkının birleşmesi" anlamına geldiğini, yani Makedonya'nın bütün coğrafi bölgesinde geçerli olduğunu açıkça ifade etti.
ASNOM’un başkanlık komitesine Yugoslavya yanlısı duygular hâkim oldu. (eski IMRO üyesi) en eski üye olarak açılış toplantısına başkanlık etti ve Metodiya Andonov-Çento başkan seçildi. Her ikisi de gelecekteki yeni cumhuriyet için daha fazla bağımsızlık istedi. Yugoslavya içindeki Makedonya'ya ikinci Sırp egemenliğinin bir şekli olarak gördüler ve bunun yerine bir Balkan Federasyonu üyeliğini tercih ettiler veya tamamen bağımsız istediler. Andento ve kısmen Brashnarov, Josip Broz Tito'nun Makedonya elçisi olan ile anlaştı. Meclise katkıda bulunanlardan biri, daha sonra ilk Kuzey Makedonya cumhurbaşkanı olan Kiro Gligorov'du. Bazı araştırmacılara göre, ilk oturum Yugoslav yanlısı temsilciler tarafından yoğun bir şekilde manipüle edildi ve seçilen delegelerin% 50'sinden fazlasının olmayışı dur meşrulaştırdı.
Eylül ayı başlarında Nazi Almanyası adı verilen kukla bir devlet kurmaya çalıştı. Bununla birlikte, herhangi bir askeri desteğin bulunmaması nedeniyle devlet fiilen kurulamamıştı. Buna rağmen 8 Eylül'de Makedonya milliyetçileri tarafından ilan edildi. Bulgaristan savaşta taraf değiştirdikten sonra 9 Eylül’de 5. Ordu'yu Makedonya-Bulgaristan sınırına taşıdı. Ekim ayının başlarında, yeni kurulan ile birlikte Kızıl Ordu, Yugoslavya'ya girdi. Makedonya, Kasım ayında ve Yugoslav Partizanları tarafından Bulgar ordusunun yardımıyla Nazi yanlısı kukla hükûmetten kurtarıldı.
İkinci oturum
ASNOM, Nazilerin geri çekilmesinden kısa bir süre sonra Aralık ayında faaliyete geçti. 28-31 Aralık'ta yapılan ikinci toplantıda ASNOM başkanlığına Çento yerine Makedonya Komünist Partisi 'nin yeni lideri Lazar Kolişevski getirildi. Aynı oturumda, "Makedon ismini ve Makedon ulusal onurunu aşağılayan işgalcilerin işbirlikçilerini" yargılayacak bir mahkeme kurulması kararı alındı.
Üçüncü oturum
Nisan 1945'te yapılan üçüncü oturumda, organ kendisini Cumhuriyet Parlamentosu'na dönüştürdü. Çento yerine Yugoslavya yanlısı çizgiyi tamamen uygulamaya başlayan Kolishevski getirildi.
Tartışmalar
Yeni Yugoslavya'nın kurulmasından beri, Makedonya'daki yeni makamların yeni Yugoslav Makedonya cumhuriyetinin kurulmasını desteklemeyen insanlara karşı suç işlemesine karıştığını iddia edildi. Ancak Kanlı Noel'de ve sonrasında düzenlenen cinayetler nedeniyle "karşı-devrimcilerdeki" ve "işbirlikçi" ölülerindeki sayı belirsizdir. Ayrıca, 1940'lı yılların ortalarında pek çok kişi Goli Otok'daki çalışma kamplarına gönderildi. Makedonya tarihinin bu bölümünü konuşmak tabu sayıldı ve Federal Yugoslavya içerisinde 1980'lerin sonlarına kadar konuşulmadı. Bunun sonucu olarak resmi sessizlik verilerde sayısız milliyetçi manipülasyona yol açtı. Son yıllarda mağdurların sayısı, öldürülen, hapsedilen, sınır dışı edilen, zorunlu çalışmaya gönderilen, işkence görenler de dahil olmak üzere 50.000 civarında olduğu tahmin edilmektedir. O zaman, ASNOM'un ilk liderleri Čento ve Brashnarov iktidardan düşürüldü ve destekçileri tutuklandı veya hapsedildi.
Galeri
- ASNOM'un llk oturumundaki delegeler.
- ASNOM’un Federal Makedonya vatandaşlarının temel haklarına dair beyanı (2 Ağustos 1944)
- ASNOM'un Panko Brashnarov'un konuşması ile birlikte ilk oturumu açılışının resmi kısmı,
- 2 Ağustos 1944 tarihli ASNOM Manifestosu'nun ilk sayfası. Bildiri Makedon halkının ulusal özgürlüğü, Makedon devletinin kurulması ve "Makedon halkının bütün birlikleri için haklı ve güçlü dilekleri" konusundaki asırlık mücadelesini konu almıştır.
- 14 Nisan 1945 tarihli ASNOM Başkanlığı 11. toplantısı tutanakları. Tutanakla birlikte Makedonya Hükûmeti'nin kurulması önerildi ve Lazar Kolishevski'ye görev atandı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (Makedonca). Novamakedonija.com. 21 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2019.
- ^ Мичев, Добрин. Партизанското движение в вв Вардарска Македония, 1941-1944 arası сп. Македонски преглед, кн. 2, стр. 5-40.
- ^ Bulgarian-Yugoslavian political relations, 1944-1945 3 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Georgi Daskalov, Kliment Ohridski University, 1989, p. 113.
- ^ Кочанковски, Jован, Битола и Битолско, Народноослободителната s. 427
- ^ Goli Otok: ölüm adası :[] Venko Markovski, New York, Columbia University Press, 1984
- ^ Македонската кървава Коледа. Създаване и утвърждаване на Вардарска Македония като Република в Югославска Федерация (1943-1946) 1 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Веселин Ангелов, 2003-08-01, ,
- ^ Zoran Todorovski, “Humanosta na makedonskiot komunizam,” Utrinski vesnik, 2 Şubat 2006.
- ^ Historical dictionary of the Republic of Macedonia 26 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Dimitar Bechev, Scarecrow Press, 2009, , pp. 15-16.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Makedonya Anti fasist Ulusal Kurtulus Meclisi Makedonca Antifashistichko Sobranie za Narodno Osloboduvaњe na Makedoniјa Antifasisticko Sobranie ve Narodno Osloboduvanje na Makedonija Sirp Hirvatca Antifasisticko sobranje narodnog oslobođenja Makedonije veya kisaltmasiyla ASNOM 1944 ten II Dunya Savasi nin sonuna kadar Makedonya daki en ust duzey yasama ve yurutme kurumu Meclis 1944 yazinda Yugoslavya nin isgal altindaki Bulgar bolgesinde nin son asamalarinda komunist partizanlar tarafindan kuruldu Orgutsel olarak Yugoslavya Anti fasist Ulusal Kurtulus Konseyi nin bir parcasi idi Makedonya Anti fasist Ulusal Kurtulus Meclisi Antifashistichko Sobranie za Narodno Osloboduvaњe na MakedoniјaASNOM un ilk genel kuruluna katilan delegeler KisaltmaASNOMSloganFasizme olum halka hurriyetKurulusAmacNazi Almanyasi isgaline karsi direnis orgutleme Makedonya yu kurmaHizmet bolgesiYugoslavya Kuzey MakedonyaResmi dillerMakedoncaOnemli kisilerMetodiya Andonov Cento Lazar Kolisevski Kiro Gligorov deki ASNOM Anit Merkezi ASNOM un ilk genel oturumunun yapildigi TarihceIlk oturum ASNOM un ilk genel oturumu sembolik olarak Ilinden ayaklanmasi ile ayni gune denk getirilerek 2 Agustos 1944 te Sirbistan daki nda yapildi Makedonya bolge Makedonya bolgesinin bir parcasi olan Manastir ve cevresi 1947 de Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti ne daha sonra da Sirbistan Sosyalist Cumhuriyeti ne devredildi Meclis onemli kararlara imza atti Makedonlarin Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti nde statu kazanmalari ve Makedoncanin devletin resmi dili olacagi kararlastirildi Makedonya yurttaslarina etnik kokenlerinden bagimsiz olarak tum medeni haklar anadil haki ve inanc inancsizlik ozgurlugu verildi Ilk oturum ayni zamanda yeni ilan edilen cumhuriyetin ve ayni zamanda Ic Makedon Devrimci Orgutu IMRO marsi olan Kalk Ozgurlugun Bahari marsiyla acildi Ancak bir sonraki yil yetkililer tarafindan Bulgar karsitligi olarak algilanmasi nedeniyle olarak yasaklandi ASNOM hukumetin en ust kurumu olarak Makedonya nin gelecekteki Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti cercevesinde kurucu bir ulke olarak anayasa hukukunun varliginin baslatilmasinin de jure anlamina da geldigini belirtti Meclis eski Yugoslavya egemenligindeki nin durumu koloni durumu olarak tanimlayan bir karar yayinladi ASNOM un ilk oturumunda yayinlanan bildiri ayrica butun Makedon halkinin birlesmesi anlamina geldigini yani Makedonya nin butun cografi bolgesinde gecerli oldugunu acikca ifade etti ASNOM un baskanlik komitesine Yugoslavya yanlisi duygular hakim oldu eski IMRO uyesi en eski uye olarak acilis toplantisina baskanlik etti ve Metodiya Andonov Cento baskan secildi Her ikisi de gelecekteki yeni cumhuriyet icin daha fazla bagimsizlik istedi Yugoslavya icindeki Makedonya ya ikinci Sirp egemenliginin bir sekli olarak gorduler ve bunun yerine bir Balkan Federasyonu uyeligini tercih ettiler veya tamamen bagimsiz istediler Andento ve kismen Brashnarov Josip Broz Tito nun Makedonya elcisi olan ile anlasti Meclise katkida bulunanlardan biri daha sonra ilk Kuzey Makedonya cumhurbaskani olan Kiro Gligorov du Bazi arastirmacilara gore ilk oturum Yugoslav yanlisi temsilciler tarafindan yogun bir sekilde manipule edildi ve secilen delegelerin 50 sinden fazlasinin olmayisi dur mesrulastirdi Eylul ayi baslarinda Nazi Almanyasi adi verilen kukla bir devlet kurmaya calisti Bununla birlikte herhangi bir askeri destegin bulunmamasi nedeniyle devlet fiilen kurulamamisti Buna ragmen 8 Eylul de Makedonya milliyetcileri tarafindan ilan edildi Bulgaristan savasta taraf degistirdikten sonra 9 Eylul de 5 Ordu yu Makedonya Bulgaristan sinirina tasidi Ekim ayinin baslarinda yeni kurulan ile birlikte Kizil Ordu Yugoslavya ya girdi Makedonya Kasim ayinda ve Yugoslav Partizanlari tarafindan Bulgar ordusunun yardimiyla Nazi yanlisi kukla hukumetten kurtarildi Ikinci oturum ASNOM Nazilerin geri cekilmesinden kisa bir sure sonra Aralik ayinda faaliyete gecti 28 31 Aralik ta yapilan ikinci toplantida ASNOM baskanligina Cento yerine Makedonya Komunist Partisi nin yeni lideri Lazar Kolisevski getirildi Ayni oturumda Makedon ismini ve Makedon ulusal onurunu asagilayan isgalcilerin isbirlikcilerini yargilayacak bir mahkeme kurulmasi karari alindi Ucuncu oturum Nisan 1945 te yapilan ucuncu oturumda organ kendisini Cumhuriyet Parlamentosu na donusturdu Cento yerine Yugoslavya yanlisi cizgiyi tamamen uygulamaya baslayan Kolishevski getirildi TartismalarYeni Yugoslavya nin kurulmasindan beri Makedonya daki yeni makamlarin yeni Yugoslav Makedonya cumhuriyetinin kurulmasini desteklemeyen insanlara karsi suc islemesine karistigini iddia edildi Ancak Kanli Noel de ve sonrasinda duzenlenen cinayetler nedeniyle karsi devrimcilerdeki ve isbirlikci olulerindeki sayi belirsizdir Ayrica 1940 li yillarin ortalarinda pek cok kisi Goli Otok daki calisma kamplarina gonderildi Makedonya tarihinin bu bolumunu konusmak tabu sayildi ve Federal Yugoslavya icerisinde 1980 lerin sonlarina kadar konusulmadi Bunun sonucu olarak resmi sessizlik verilerde sayisiz milliyetci manipulasyona yol acti Son yillarda magdurlarin sayisi oldurulen hapsedilen sinir disi edilen zorunlu calismaya gonderilen iskence gorenler de dahil olmak uzere 50 000 civarinda oldugu tahmin edilmektedir O zaman ASNOM un ilk liderleri Cento ve Brashnarov iktidardan dusuruldu ve destekcileri tutuklandi veya hapsedildi GaleriASNOM un llk oturumundaki delegeler ASNOM un Federal Makedonya vatandaslarinin temel haklarina dair beyani 2 Agustos 1944 ASNOM un Panko Brashnarov un konusmasi ile birlikte ilk oturumu acilisinin resmi kismi 2 Agustos 1944 tarihli ASNOM Manifestosu nun ilk sayfasi Bildiri Makedon halkinin ulusal ozgurlugu Makedon devletinin kurulmasi ve Makedon halkinin butun birlikleri icin hakli ve guclu dilekleri konusundaki asirlik mucadelesini konu almistir 14 Nisan 1945 tarihli ASNOM Baskanligi 11 toplantisi tutanaklari Tutanakla birlikte Makedonya Hukumeti nin kurulmasi onerildi ve Lazar Kolishevski ye gorev atandi Ayrica bakinizFasizme olum halka hurriyet Makedonya Kadin Antifasist CephesiKaynakca Makedonca Novamakedonija com 21 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2019 Michev Dobrin Partizanskoto dvizhenie v vv Vardarska Makedoniya 1941 1944 arasi sp Makedonski pregled kn 2 str 5 40 Bulgarian Yugoslavian political relations 1944 1945 3 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Georgi Daskalov Kliment Ohridski University 1989 p 113 Kochankovski Jovan Bitola i Bitolsko Narodnoosloboditelnata s 427 Goli Otok olum adasi olu kirik baglanti Venko Markovski New York Columbia University Press 1984 Makedonskata krvava Koleda Szdavane i utvrzhdavane na Vardarska Makedoniya kato Republika v Yugoslavska Federaciya 1943 1946 1 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Veselin Angelov 2003 08 01 954 8008 77 7 978 954 8008 77 8 Zoran Todorovski Humanosta na makedonskiot komunizam Utrinski vesnik 2 Subat 2006 Historical dictionary of the Republic of Macedonia 26 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dimitar Bechev Scarecrow Press 2009 0 8108 5565 8 pp 15 16