İlinden İsyanı veya İlinden-Başkalaşım İsyanı (Bulgarca: Илинденско-Преображенско въстание, Ilindensko-Preobražensko vǎstanie; Makedonca: Илинденско востание, Ilindensko vostanie; Yunanca: Εξέγερση του Ίλιντεν, Eksegersi tou Ilinden) Ağustos-Kasım 1903 tarihleri arasında Makedonya'da Osmanlı İmparatorluğu'na karşı İç Makedon Devrimci Örgütü tarafından gerçekleştirilen bir isyandır.
İlinden İsyanı | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Makedonya ve Trakya bölgelerindeki ayaklanmanın haritası. O dönemde Osmanlı hudutları ile birlikte günümüzdeki sınırlar görülebilmektedir. | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
| | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
| ![]() ![]() | ||||||
Güçler | |||||||
26,408 | 350,931 |
Makedonya bölgesindeki isyan, Manastır Vilayeti'nin orta ve güneybatı kesimlerinin çoğunu etkiledi ve esas olarak yerel Bulgar köylülerinden ve bir ölçüde de Bölgenin Ulahça nüfusu. Geçici hükûmet ilçesinde kurulan Krusevo isyancılar ilan, Kruševo Cumhuriyeti ağustos 12. sadece on gün sonra aşıldı oldu, 19 Ağustos'ta, Edirne Vilayeti'ndeBulgar köylülerinin düzenlediği yakından ilişkili bir ayaklanma, Istranca Dağları'nda geniş bir alanın kurtarılmasına ve Strandzha Cumhuriyeti'nin Vasiliko kentinde geçici bir hükûmetin kurulmasına yol açtı. Bu, Türkler tarafından reddedilmeden önce yaklaşık yirmi gün sürdü. Ayaklanma, Kosova ve Selanik vilayetlerini de sarstı.
İsyan başladığında, ve Gotse Delçev de dahil olmak üzere en umut verici potansiyel liderlerinin çoğu, Osmanlılar tarafından çoktan tutuklanmış veya öldürülmüştü ve çaba birkaç ay içinde iptal edildi. Hayatta kalanlar, önümüzdeki birkaç yıl boyunca Türklere karşı bir gerilla harekâtı sürdürmeyi başardılar, ancak daha büyük etkisi, Avrupa güçlerini, Avrupa'daki Hristiyan tebaasına karşı daha uzlaşmacı bir tavır alması gerektiğine Osmanlı padişahını ikna etmeye ikna etmesiydi.
Ilinden Ayaklanması
Ayaklanmanın tarihlerini ve ayrıntılarını anarşist yazar Georgi Khadziev, Will Firth tarafından tercüme edildi. 28 Temmuz'da, sır son ana kadar saklanmasına rağmen, mesaj devrimci hareketlere gönderildi. Ayaklanma 2 Ağustos gecesi başladı ve Bitola içinde ve çevresinde, şu anda Makedonya'nın güneybatısındaki ve Yunanistan'ın bazı kuzeyindeki büyük bölgeleri kapsadı. O gece ve ertesi sabah erken saatlerde Kruševo kasabası saldırıya uğradı ve 800 isyancı tarafından esir alındı. Aynı zamanda, üç gün süren çatışmanın ardından 5 Ağustos'ta başlayan kuşatmanın ardından, Smilevo kasabası isyancılar tarafından ele geçirildi. Kesriye yakınlarındaki Kleisoura kasabası 5 Ağustos'ta isyancılar tarafından ele geçirildi. 14 Ağustos'ta Nikola Pushkarov liderliğinde Üsküp yakınlarındaki bazı çeteler bir askeri trene saldırıp raydan çıkardılar. Razlog'da halk ayaklanmaya katıldı. Bu daha doğuda, bugünkü Bulgaristan'ın Pirin Makedonya'sındaydı.
4 Ağustos'ta Nikola Karev'in önderliğinde Kruşevo cumhuriyeti adında bir yerel yönetim kuruldu. Aynı gün ve ertesi gün, Türk askerleri Kruševo'yu geri almak için başarısız girişimlerde bulundu. 12 Ağustos'ta Sliva Savaşı'nın ardından 3,500 Osmanlı askerinden oluşan bir kuvvet Kruševo'yu geri aldı ve yaktı. İsyancılar tarafından sadece on gün tutulmuştu. Kleisoura nihayet 27 Ağustos'ta Osmanlılar tarafından yeniden ele geçirildi.
İlgili diğer bölgeler arasında Ohri, Florina ve Kičevo yer aldı . Selanik bölgesinde operasyonlar çok daha sınırlıydı ve kısmen İç Makedon Devrimci Örgütü'nün (IMRO) fraksiyonları arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle çok fazla yerel katılım yoktu. Bitola'nın hemen doğusundaki Prilep bölgesinde de bir ayaklanma olmadı.
Ayaklanmanın stratejik olarak Bitola vilayetinde ve Makedonya'nın daha geniş güneybatı bölgesinde seçilmesinin nedeni, ayaklanmanın tamamen bir Makedon olduğunu Büyük Güçlere göstermeye çalışan, Bulgaristan'dan en uzakta bulunan olmasından kaynaklanıyordu. karakter ve fenomen. IMARO - kurucularından birine göre, Bulgaristan'dan uzak durma fikri, müdahalesinin herhangi bir şüphesinin her iki tarafa da: Bulgaristan'a ve örgüte zarar verebileceğiydi. Aslında ayaklanma kısa sürede komşu Kosova, Selanik ve Edirne vilayetlerine (Trakya'da) sıçradı.
Krastovden Ayaklanması

Yane Sandanski liderliğindeki Serres bölgesinde faal olan ve Yüksek Komite'nin isyancı bir müfrezesi, büyük bir Türk gücünü bastırdı . Bu eylemler, Haç Bayramı gününde (Bulgarca Krastovden, 27 Eylül) başladı ve yerel nüfusu diğer bölgelerdeki kadar etkilemedi ve Manastır'ın doğusunda ve Trakya'nın batısındaydı.
1903 ayaklanmasını kapsayan bölgelerde, Arnavut köylüleri ya IMRO četas tehdidi altındaydı ya da ayaklanmayı sona erdirmek için Osmanlı yetkilileri tarafından işe alınmışlardı.
Preobrazhenie Ayaklanması
Khadziev'e göre, Trakya'daki ayaklanmanın temel amacı, Türk askerlerini angaje ederek ve onların Makedonya'ya girmelerini engelleyerek daha batıdaki ayaklanmalara destek vermekti. Operasyonların çoğu dikkat dağıtıcıydı, ancak birkaç köy ele geçirildi ve Istranca'da bir bölge yaklaşık yirmi gün boyunca tutuldu. Buna bazen Strandzha cumhuriyeti veya Strandzha komünü denir, ancak Khadziev'e göre Trakya bölgesinde hiçbir zaman devlet iktidarı sorunu yoktu.
- 19 Ağustos sabahı, Vasiliko (şimdiki Tsarevo), Stoilovo (Malko Tarnovo yakınları) ve Edirne yakınlarındaki köyler dahil olmak üzere bölgedeki köylere saldırılar düzenlendi.
- 21 Ağustos'ta İğneada'daki liman feneri havaya uçtu.
- 3 Eylül civarında, güçlü bir Osmanlı kuvveti kontrollerini yeniden sağlamaya başladı.
- 8 Eylül'de Türkler kontrolü yeniden ele aldılar ve isyancıları bulunduğu yerlerden süpürmeye, tutuklamalara başladılar. İsyan bastırıldı.
Rodop Dağları İsyanı
Batı Trakya'daki Rodop Dağları'nda ayaklanma sadece bazı cheta'nın Smolyan ve Dedeağaç bölgelerindeki kırsalda oldu.Bastırıldı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Македония и Одринско 1893–1903. Мемоар на Вътрешната организация. trans-title = Macedonia and Adrianople Region 1893–1903. A Memoir of the Internal Organization (Bulgarca). Sofya: . 1904.
- ^ a b c d Perry, Duncan (1988). The Politics of Terror. The Macedonian Revolutionary Movements, 1893–1903. Durham ve Londra: Duke University Press. s. 136. ISBN .
- ^ a b Adanir, Fikret (1979). Die Makedonische Frage. Ihre Entstehung und Entwicklung bis 1908. Wiesbaden: Franz Steiner Verlag. ISBN .
- ^ The Establishment of the Balkan National States, 1804–1920, C. & B. Jelavich, 1977, pp 211–212
- ^ "Bununla birlikte, İç örgütün" Makedon ulusal bilincini "benimsediğine inanan araştırmacıların izleniminin aksine, yerel devrimciler, Makedonya'daki Hristiyan nüfusunun" çoğunluğunun "" Bulgar "olduğuna inandıklarını açıkladılar. Olası iddiaları açıkça reddettiler. Bulgarlara karşı "ulusal ayrılıkçılık" dedikleri ve hatta bunu "ahlaksız" olarak nitelendiren şey. Tüm "Makedon halklarına" eşit bir tavır ilan etmelerine rağmen. Tschavdar Marinov, Biz Makedonyalılar, Makedon Supra'nın Yolları -Nasyonalizm (1878–1912), "We, the People: Politics of National Peculiarity in Southeastern Europe", editör olarak Mishkova Diana ile, Central European University Press, 2009, ISBN 9639776289, s. 107-137.
- ^ Yüzyılın başında Makedonya Slavlarının siyasi ve askeri liderleri, ayrı bir Makedon ulusal kimliği çağrısını duymamış görünüyorlar; kendilerini Makedonlar yerine ulusal anlamda Bulgar olarak tanımlamaya devam ettiler. [...] (Onlar) "Makedonya nüfusunun ağırlıklı olarak Bulgar karakterinden" hiçbir zaman şüphe duymamış görünmektedirler. "Makedon çatışması: ulusötesi bir dünyada etnik milliyetçilik", Princeton University Press, Danforth, Loring M. 1997, ISBN 0691043566, s. 64.
- ^ "Ayaklanmanın son önemli liderlerinden biri olan Dame Gruev, 23 Aralık 1906'da Türk askerleriyle girdikleri çatışmada öldü. Türk basını onu Bulgar Devrim Komitesi'nin en büyük lideri olarak nitelendirdi. Fransız, Avusturya, Rus, Amerikan ve İngiliz konsoloslar ve büyükelçiler, hükûmetlerine Ilinden Ayaklanması'nın hazırlıklarını ve ezilmesini bildirdiler ve bunu bir Bulgar olayı olarak nitelendirdiler. Türkler de ayaklanmayı bir Bulgar komplosu olarak tanımladılar. " Chris Kostov, Tartışmalı Etnik Kimlik: Toronto'daki Makedon Göçmenler Örneği, 1900-1996, Dünya genelinde Milliyetçiliklerin 7. Cildi, Peter Lang, 2010, ISBN 3034301960, s.87-88.
- ^ IMRO'nun modern Makedon tarihyazımsal denklemi, ayrı ve farklı bir ulusal kimlikle özerklik talep ediyor, mutlaka tarihi kayıtlarla uyuşmaz. Makedonya'nın yanı sıra Trakya'yı da içeren örgütün adı oldukça bariz bir sorundur. Modern Makedon milliyetçiliği tarafından hiçbir zaman nüfusu talep edilmeyen Trakya ... Üstelik yazılarında özerkliğin onu benimseyenler için ne anlama geldiğine dair daha az karmaşık olmayan bir mesele var. Hristo Tatarchev'e göre, özerklik talepleri Makedon ulusal kimliğine bağlılıktan değil, Bulgaristan ile açık bir birleşme gündeminin diğer küçük Balkan uluslarını ve Büyük Güçleri harekete geçireceği endişesinden kaynaklanıyordu. Makedonya özerkliği, başka bir deyişle, taktik bir saptırma veya Bulgaristan'ın birleşmesinin "B Planı" olarak görülebilir. İpek Yosmaoğlu, Blood Bies: Religion, Violence and the Politics of Nationhood in Ottoman Macedonia, 1878–1908, Cornell University Press, 2013, ISBN 0801469791, s. 15-16.
- ^ Örgütün adının "Adrianopolitan" kısmı, gündeminin sadece Makedonya'yı değil, Bulgar nüfusu bugün hiçbir şekilde Makedon milliyetçileri tarafından iddia edilmeyen bir bölge olan Trakya'yı da ilgilendirdiğini gösteriyor. Aslında örgütün ilk isminin ("Bulgar Makedon-Edirne Devrim Komiteleri") gösterdiği gibi, bir Bulgar ulusal karakterine sahipti: devrimci liderler genellikle Makedonya'daki Bulgar okullarından öğretmenlerdi. Örgütün kurucularının durumu buydu ... Örgütleri yerel bağlamda halk tarafından "Bulgar komiteleri" olarak görüldü. Tchavdar Marinov, Ünlü Makedonya, İskender Ülkesi: Yunan, Bulgar kavşağındaki Makedon kimliği ve Karmaşık Balkanlar Tarihlerinde Sırp milliyetçiliği - Birinci Cilt: Roumen Daskalov ve Tchavdar Marinov ile Ulusal İdeolojiler ve Dil Politikaları, BRILL, 2013, ISBN 900425076X, s. 273-330.
- ^ Makedonya ve Edirne vilayeti (güney Trakya) için özerklik, bir nesil Slav aktivist için temel talep haline geldi. Ekim 1893'te, bir grup Selanik'te Bulgar Makedonya-Adrianopolitan Devrim Komitesi'ni kurdu ... Her iki bölgede ve sürekli büyüyen ve politik olarak Bulgaristan'da gizli komiteler ve silahlı gerillalardan oluşan bir ağ oluşturmakla uğraştı. nüfuzlu Makedon ve Trakya diasporası yaşıyordu. Erken dönem sosyalizm ve anarşizm fikirlerinden büyük ölçüde etkilenen IMARO aktivistleri, gelecekteki özerk Makedonya'yı çok uluslu bir yönetim olarak gördüler ve ayrı bir etnik köken olarak Makedon Slavlarının kendi kaderlerini tayin etme peşinde koşmadılar. Bu nedenle, Makedonca (ve Adrianopolitan) Bulgarları, Türkleri, Yunanları, Ulahları (Ulahları), Arnavutları, Sırpları, Yahudileri vb. Kapsayan bir şemsiye terimdir. Bu mesaj birçok Ulah ve bazı Patrik Slavlar tarafından gemiye alınırken, IMARO'nun Bulgar Komitesi olarak kaldığı diğer grupları etkilemede başarısız oldu. ' Makedonya Cumhuriyeti Tarihi Sözlüğü, Avrupa Tarihi Sözlükleri, Dimitar Bechev, Korkuluk Press, 2009, ISBN 0810862956, Giriş.
- ^ a b c d e f Khadziev, Georgi (1992), Kahrolsun Sultan, Yaşasın Balkan Federasyonu !, 3 Eylül 2007'de alındı Will Firth tarafından çevrilen "Ulusal Kurtuluş ve Özgürlükçü Federalizm" (Natsionalnoto osvobozhdeniye i bezvlastniyat federalizum) kitabından bir alıntı.
- ^ Edirne bölgesi, Makedonya'dan sonra ikinci sırada, Bulgarların en çok sevilen irredentalarından biri oldu. 19. yüzyılın sonunda, Edirne bölgesindeki toplam nüfus, neredeyse üçte biri Bulgar olmak üzere, neredeyse bir milyon kişiydi ... 1878'den hemen sonra, Bulgaristan ile yakın işbirliği içinde bir Bulgar ulusal kurtuluş hareketi gelişmeye başladı. Makedonya'da ulusal kurtuluş hareketi ve 1893'te İç Makedon-Edirne Devrimci Örgütü'nün (IMARO) kurulmasından sonra örgütlü bir karakter kazandı. Esas olarak Bulgaristan'da yaşayan Edirne bölgesinden gelen mültecilere dayanıyordu, ancak bir " iç "organizasyon. Eylemleri, 6/19 Ağustos 1903'te Ilinden Ayaklanması'ndan iki hafta sonra patlak veren Preobrazhenie (Başkalaşım) Ayaklanmasıyla sonuçlandı. Raymond Detrez, Bulgaristan Tarih Sözlüğü, Avrupa Tarihi Sözlükleri, No. 46, Korkuluk Basını, 2006, ISBN 0810849011, s. 3.
- ^ Nadine Lange-Akhund, The Macedonian Question, 1893-1908, Western Sources'den, East European Monographs, 1998;, s. 125.
- ^ . 5 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2014.
- ^ Perry (1980). "Bir Rus Konsolosunun Ölümü: Makedonya 1903". Rus Tarihi. 7 (1): 204. doi: 10.1163 / 187633180x00139. ISSN 0094-288X. Uzun zamandır beklenen isyan, Aziz İlyas Günü ya da Ilinden 2 Ağustos 1903 Pazar günü alacakaranlıkta başladı. Ayaklanma, Bitola Vilayeti ile sınırlıydı çünkü bir kaynağa göre, Büyük Güçlere isyanın tamamen bir Makedon fenomeni olduğunu göstermek için tasarlanmış bir faktör olan Bulgaristan'dan en uzaktı.
- ^ Todor Petrov, Tsocho Bilyarski, Kurucularının Gözünden Makedonya-Edirne İç Devrimci Örgütü; Askeri yayınevi; Sofia, 2002, 954-509-233-5 s. 205.
- ^ Raymond Detrez, Bulgaristan'dan A'dan Z'ye; Baskı 2, SCARECROW Press, 2010, 0810872021, s. 217.
- ^ Bulgaristan Ulusal Askeri Tarih Müzesi, düşkün 260
- ^ Makedonlar Kimler Yazan Hugh Poulton - s. 57. Erişim tarihi: 29 Kasım 2014.
- ^ Kahverengi Keith (2003). Söz konusu Geçmiş: Modern Makedonya ve Ulusun Belirsizlikleri. Princeton University Press. s. 267. ISBN 9780691099958. "1903'teki Ayaklanma, Vlah nüfusunun yardımıyla ağırlıklı olarak Slav konuşan Hristiyanları içeriyordu. Arnavut köylüler kendilerini büyük ölçüde ya VMRO četas tehdidi altında buldular ya da Ayaklanmayı ezmek için Osmanlı çabasına dahil oldular."
- ^ Petko T. Karapetkov, Slaveyno. Plovdiv, 1948, s. 216-219.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ilinden Isyani veya Ilinden Baskalasim Isyani Bulgarca Ilindensko Preobrazhensko vstanie Ilindensko Preobrazensko vǎstanie Makedonca Ilindensko vostanie Ilindensko vostanie Yunanca E3egersh toy Ilinten Eksegersi tou Ilinden Agustos Kasim 1903 tarihleri arasinda Makedonya da Osmanli Imparatorlugu na karsi Ic Makedon Devrimci Orgutu tarafindan gerceklestirilen bir isyandir Ilinden IsyaniMakedonya ve Trakya bolgelerindeki ayaklanmanin haritasi O donemde Osmanli hudutlari ile birlikte gunumuzdeki sinirlar gorulebilmektedir TarihAgustos Kasim 1903BolgeManastir Edirne Selanik ve Kosova vilayetleriSonucIsyan bastirildi 30 000 multeci Bulgaristan a kacti TaraflarIc Makedon Devrimci Orgutu Osmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerDame Gruev Nikola KarevHuseyin Hilmi Pasa Omer Rustu PasaGucler26 408350 931 Makedonya bolgesindeki isyan Manastir Vilayeti nin orta ve guneybati kesimlerinin cogunu etkiledi ve esas olarak yerel Bulgar koylulerinden ve bir olcude de Bolgenin Ulahca nufusu Gecici hukumet ilcesinde kurulan Krusevo isyancilar ilan Krusevo Cumhuriyeti agustos 12 sadece on gun sonra asildi oldu 19 Agustos ta Edirne Vilayeti ndeBulgar koylulerinin duzenledigi yakindan iliskili bir ayaklanma Istranca Daglari nda genis bir alanin kurtarilmasina ve Strandzha Cumhuriyeti nin Vasiliko kentinde gecici bir hukumetin kurulmasina yol acti Bu Turkler tarafindan reddedilmeden once yaklasik yirmi gun surdu Ayaklanma Kosova ve Selanik vilayetlerini de sarsti Isyan basladiginda ve Gotse Delcev de dahil olmak uzere en umut verici potansiyel liderlerinin cogu Osmanlilar tarafindan coktan tutuklanmis veya oldurulmustu ve caba birkac ay icinde iptal edildi Hayatta kalanlar onumuzdeki birkac yil boyunca Turklere karsi bir gerilla harekati surdurmeyi basardilar ancak daha buyuk etkisi Avrupa guclerini Avrupa daki Hristiyan tebaasina karsi daha uzlasmaci bir tavir almasi gerektigine Osmanli padisahini ikna etmeye ikna etmesiydi Ilinden AyaklanmasiAyaklanmanin tarihlerini ve ayrintilarini anarsist yazar Georgi Khadziev Will Firth tarafindan tercume edildi 28 Temmuz da sir son ana kadar saklanmasina ragmen mesaj devrimci hareketlere gonderildi Ayaklanma 2 Agustos gecesi basladi ve Bitola icinde ve cevresinde su anda Makedonya nin guneybatisindaki ve Yunanistan in bazi kuzeyindeki buyuk bolgeleri kapsadi O gece ve ertesi sabah erken saatlerde Krusevo kasabasi saldiriya ugradi ve 800 isyanci tarafindan esir alindi Ayni zamanda uc gun suren catismanin ardindan 5 Agustos ta baslayan kusatmanin ardindan Smilevo kasabasi isyancilar tarafindan ele gecirildi Kesriye yakinlarindaki Kleisoura kasabasi 5 Agustos ta isyancilar tarafindan ele gecirildi 14 Agustos ta Nikola Pushkarov liderliginde Uskup yakinlarindaki bazi ceteler bir askeri trene saldirip raydan cikardilar Razlog da halk ayaklanmaya katildi Bu daha doguda bugunku Bulgaristan in Pirin Makedonya sindaydi 4 Agustos ta Nikola Karev in onderliginde Krusevo cumhuriyeti adinda bir yerel yonetim kuruldu Ayni gun ve ertesi gun Turk askerleri Krusevo yu geri almak icin basarisiz girisimlerde bulundu 12 Agustos ta Sliva Savasi nin ardindan 3 500 Osmanli askerinden olusan bir kuvvet Krusevo yu geri aldi ve yakti Isyancilar tarafindan sadece on gun tutulmustu Kleisoura nihayet 27 Agustos ta Osmanlilar tarafindan yeniden ele gecirildi Ilgili diger bolgeler arasinda Ohri Florina ve Kicevo yer aldi Selanik bolgesinde operasyonlar cok daha sinirliydi ve kismen Ic Makedon Devrimci Orgutu nun IMRO fraksiyonlari arasindaki anlasmazliklar nedeniyle cok fazla yerel katilim yoktu Bitola nin hemen dogusundaki Prilep bolgesinde de bir ayaklanma olmadi Ayaklanmanin stratejik olarak Bitola vilayetinde ve Makedonya nin daha genis guneybati bolgesinde secilmesinin nedeni ayaklanmanin tamamen bir Makedon oldugunu Buyuk Guclere gostermeye calisan Bulgaristan dan en uzakta bulunan olmasindan kaynaklaniyordu karakter ve fenomen IMARO kurucularindan birine gore Bulgaristan dan uzak durma fikri mudahalesinin herhangi bir suphesinin her iki tarafa da Bulgaristan a ve orgute zarar verebilecegiydi Aslinda ayaklanma kisa surede komsu Kosova Selanik ve Edirne vilayetlerine Trakya da sicradi Krastovden Ayaklanmasi Ohri direniscilerinin bayragi uzerinde Bulgar bayragi ve Svoboda ili smrt yazisi Isyancilar her yere Bulgar bayraklari tasidilar Yane Sandanski liderligindeki Serres bolgesinde faal olan ve Yuksek Komite nin isyanci bir mufrezesi buyuk bir Turk gucunu bastirdi Bu eylemler Hac Bayrami gununde Bulgarca Krastovden 27 Eylul basladi ve yerel nufusu diger bolgelerdeki kadar etkilemedi ve Manastir in dogusunda ve Trakya nin batisindaydi 1903 ayaklanmasini kapsayan bolgelerde Arnavut koyluleri ya IMRO cetas tehdidi altindaydi ya da ayaklanmayi sona erdirmek icin Osmanli yetkilileri tarafindan ise alinmislardi Preobrazhenie AyaklanmasiKhadziev e gore Trakya daki ayaklanmanin temel amaci Turk askerlerini angaje ederek ve onlarin Makedonya ya girmelerini engelleyerek daha batidaki ayaklanmalara destek vermekti Operasyonlarin cogu dikkat dagiticiydi ancak birkac koy ele gecirildi ve Istranca da bir bolge yaklasik yirmi gun boyunca tutuldu Buna bazen Strandzha cumhuriyeti veya Strandzha komunu denir ancak Khadziev e gore Trakya bolgesinde hicbir zaman devlet iktidari sorunu yoktu 19 Agustos sabahi Vasiliko simdiki Tsarevo Stoilovo Malko Tarnovo yakinlari ve Edirne yakinlarindaki koyler dahil olmak uzere bolgedeki koylere saldirilar duzenlendi 21 Agustos ta Igneada daki liman feneri havaya uctu 3 Eylul civarinda guclu bir Osmanli kuvveti kontrollerini yeniden saglamaya basladi 8 Eylul de Turkler kontrolu yeniden ele aldilar ve isyancilari bulundugu yerlerden supurmeye tutuklamalara basladilar Isyan bastirildi Rodop Daglari Isyani Bati Trakya daki Rodop Daglari nda ayaklanma sadece bazi cheta nin Smolyan ve Dedeagac bolgelerindeki kirsalda oldu Bastirildi Ayrica bakinizAleksandir TuruncevKaynakca Makedoniya i Odrinsko 1893 1903 Memoar na Vtreshnata organizaciya trans title Macedonia and Adrianople Region 1893 1903 A Memoir of the Internal Organization Bulgarca Sofya 1904 a b c d Perry Duncan 1988 The Politics of Terror The Macedonian Revolutionary Movements 1893 1903 Durham ve Londra Duke University Press s 136 ISBN 0 8223 0813 4 a b Adanir Fikret 1979 Die Makedonische Frage Ihre Entstehung und Entwicklung bis 1908 Wiesbaden Franz Steiner Verlag ISBN 3 515 02914 1 The Establishment of the Balkan National States 1804 1920 C amp B Jelavich 1977 pp 211 212 Bununla birlikte Ic orgutun Makedon ulusal bilincini benimsedigine inanan arastirmacilarin izleniminin aksine yerel devrimciler Makedonya daki Hristiyan nufusunun cogunlugunun Bulgar olduguna inandiklarini acikladilar Olasi iddialari acikca reddettiler Bulgarlara karsi ulusal ayrilikcilik dedikleri ve hatta bunu ahlaksiz olarak nitelendiren sey Tum Makedon halklarina esit bir tavir ilan etmelerine ragmen Tschavdar Marinov Biz Makedonyalilar Makedon Supra nin Yollari Nasyonalizm 1878 1912 We the People Politics of National Peculiarity in Southeastern Europe editor olarak Mishkova Diana ile Central European University Press 2009 ISBN 9639776289 s 107 137 Yuzyilin basinda Makedonya Slavlarinin siyasi ve askeri liderleri ayri bir Makedon ulusal kimligi cagrisini duymamis gorunuyorlar kendilerini Makedonlar yerine ulusal anlamda Bulgar olarak tanimlamaya devam ettiler Onlar Makedonya nufusunun agirlikli olarak Bulgar karakterinden hicbir zaman suphe duymamis gorunmektedirler Makedon catismasi ulusotesi bir dunyada etnik milliyetcilik Princeton University Press Danforth Loring M 1997 ISBN 0691043566 s 64 Ayaklanmanin son onemli liderlerinden biri olan Dame Gruev 23 Aralik 1906 da Turk askerleriyle girdikleri catismada oldu Turk basini onu Bulgar Devrim Komitesi nin en buyuk lideri olarak nitelendirdi Fransiz Avusturya Rus Amerikan ve Ingiliz konsoloslar ve buyukelciler hukumetlerine Ilinden Ayaklanmasi nin hazirliklarini ve ezilmesini bildirdiler ve bunu bir Bulgar olayi olarak nitelendirdiler Turkler de ayaklanmayi bir Bulgar komplosu olarak tanimladilar Chris Kostov Tartismali Etnik Kimlik Toronto daki Makedon Gocmenler Ornegi 1900 1996 Dunya genelinde Milliyetciliklerin 7 Cildi Peter Lang 2010 ISBN 3034301960 s 87 88 IMRO nun modern Makedon tarihyazimsal denklemi ayri ve farkli bir ulusal kimlikle ozerklik talep ediyor mutlaka tarihi kayitlarla uyusmaz Makedonya nin yani sira Trakya yi da iceren orgutun adi oldukca bariz bir sorundur Modern Makedon milliyetciligi tarafindan hicbir zaman nufusu talep edilmeyen Trakya Ustelik yazilarinda ozerkligin onu benimseyenler icin ne anlama geldigine dair daha az karmasik olmayan bir mesele var Hristo Tatarchev e gore ozerklik talepleri Makedon ulusal kimligine bagliliktan degil Bulgaristan ile acik bir birlesme gundeminin diger kucuk Balkan uluslarini ve Buyuk Gucleri harekete gecirecegi endisesinden kaynaklaniyordu Makedonya ozerkligi baska bir deyisle taktik bir saptirma veya Bulgaristan in birlesmesinin B Plani olarak gorulebilir Ipek Yosmaoglu Blood Bies Religion Violence and the Politics of Nationhood in Ottoman Macedonia 1878 1908 Cornell University Press 2013 ISBN 0801469791 s 15 16 Orgutun adinin Adrianopolitan kismi gundeminin sadece Makedonya yi degil Bulgar nufusu bugun hicbir sekilde Makedon milliyetcileri tarafindan iddia edilmeyen bir bolge olan Trakya yi da ilgilendirdigini gosteriyor Aslinda orgutun ilk isminin Bulgar Makedon Edirne Devrim Komiteleri gosterdigi gibi bir Bulgar ulusal karakterine sahipti devrimci liderler genellikle Makedonya daki Bulgar okullarindan ogretmenlerdi Orgutun kurucularinin durumu buydu Orgutleri yerel baglamda halk tarafindan Bulgar komiteleri olarak goruldu Tchavdar Marinov Unlu Makedonya Iskender Ulkesi Yunan Bulgar kavsagindaki Makedon kimligi ve Karmasik Balkanlar Tarihlerinde Sirp milliyetciligi Birinci Cilt Roumen Daskalov ve Tchavdar Marinov ile Ulusal Ideolojiler ve Dil Politikalari BRILL 2013 ISBN 900425076X s 273 330 Makedonya ve Edirne vilayeti guney Trakya icin ozerklik bir nesil Slav aktivist icin temel talep haline geldi Ekim 1893 te bir grup Selanik te Bulgar Makedonya Adrianopolitan Devrim Komitesi ni kurdu Her iki bolgede ve surekli buyuyen ve politik olarak Bulgaristan da gizli komiteler ve silahli gerillalardan olusan bir ag olusturmakla ugrasti nufuzlu Makedon ve Trakya diasporasi yasiyordu Erken donem sosyalizm ve anarsizm fikirlerinden buyuk olcude etkilenen IMARO aktivistleri gelecekteki ozerk Makedonya yi cok uluslu bir yonetim olarak gorduler ve ayri bir etnik koken olarak Makedon Slavlarinin kendi kaderlerini tayin etme pesinde kosmadilar Bu nedenle Makedonca ve Adrianopolitan Bulgarlari Turkleri Yunanlari Ulahlari Ulahlari Arnavutlari Sirplari Yahudileri vb Kapsayan bir semsiye terimdir Bu mesaj bircok Ulah ve bazi Patrik Slavlar tarafindan gemiye alinirken IMARO nun Bulgar Komitesi olarak kaldigi diger gruplari etkilemede basarisiz oldu Makedonya Cumhuriyeti Tarihi Sozlugu Avrupa Tarihi Sozlukleri Dimitar Bechev Korkuluk Press 2009 ISBN 0810862956 Giris a b c d e f Khadziev Georgi 1992 Kahrolsun Sultan Yasasin Balkan Federasyonu 3 Eylul 2007 de alindi Will Firth tarafindan cevrilen Ulusal Kurtulus ve Ozgurlukcu Federalizm Natsionalnoto osvobozhdeniye i bezvlastniyat federalizum kitabindan bir alinti Edirne bolgesi Makedonya dan sonra ikinci sirada Bulgarlarin en cok sevilen irredentalarindan biri oldu 19 yuzyilin sonunda Edirne bolgesindeki toplam nufus neredeyse ucte biri Bulgar olmak uzere neredeyse bir milyon kisiydi 1878 den hemen sonra Bulgaristan ile yakin isbirligi icinde bir Bulgar ulusal kurtulus hareketi gelismeye basladi Makedonya da ulusal kurtulus hareketi ve 1893 te Ic Makedon Edirne Devrimci Orgutu nun IMARO kurulmasindan sonra orgutlu bir karakter kazandi Esas olarak Bulgaristan da yasayan Edirne bolgesinden gelen multecilere dayaniyordu ancak bir ic organizasyon Eylemleri 6 19 Agustos 1903 te Ilinden Ayaklanmasi ndan iki hafta sonra patlak veren Preobrazhenie Baskalasim Ayaklanmasiyla sonuclandi Raymond Detrez Bulgaristan Tarih Sozlugu Avrupa Tarihi Sozlukleri No 46 Korkuluk Basini 2006 ISBN 0810849011 s 3 Nadine Lange Akhund The Macedonian Question 1893 1908 Western Sources den East European Monographs 1998 s 125 5 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2014 Perry 1980 Bir Rus Konsolosunun Olumu Makedonya 1903 Rus Tarihi 7 1 204 doi 10 1163 187633180x00139 ISSN 0094 288X Uzun zamandir beklenen isyan Aziz Ilyas Gunu ya da Ilinden 2 Agustos 1903 Pazar gunu alacakaranlikta basladi Ayaklanma Bitola Vilayeti ile sinirliydi cunku bir kaynaga gore Buyuk Guclere isyanin tamamen bir Makedon fenomeni oldugunu gostermek icin tasarlanmis bir faktor olan Bulgaristan dan en uzakti Todor Petrov Tsocho Bilyarski Kurucularinin Gozunden Makedonya Edirne Ic Devrimci Orgutu Askeri yayinevi Sofia 2002 954 509 233 5 s 205 Raymond Detrez Bulgaristan dan A dan Z ye Baski 2 SCARECROW Press 2010 0810872021 s 217 Bulgaristan Ulusal Askeri Tarih Muzesi duskun 260 Makedonlar Kimler Yazan Hugh Poulton s 57 Erisim tarihi 29 Kasim 2014 Kahverengi Keith 2003 Soz konusu Gecmis Modern Makedonya ve Ulusun Belirsizlikleri Princeton University Press s 267 ISBN 9780691099958 1903 teki Ayaklanma Vlah nufusunun yardimiyla agirlikli olarak Slav konusan Hristiyanlari iceriyordu Arnavut koyluler kendilerini buyuk olcude ya VMRO cetas tehdidi altinda buldular ya da Ayaklanmayi ezmek icin Osmanli cabasina dahil oldular Petko T Karapetkov Slaveyno Plovdiv 1948 s 216 219