Aardonyx (Afrikaanca aard, "toprak" + Yunanca onux, "tırnak, pençe") prosauropod dinozorların bir cinsi olup Güney Afrika'daki alt Jura dönemine ait 'ndaki olan Aardonyx celestae fosiliyle bilinmektedir. A. celestae, bu türün bilinen ilk fosil malzemelerini düzenlemiş kişi olan Celeste Yates'in ismiyle anılır. Kol özellikleri prosauropodlar ile sauropodlar arasındaki ara özelliklere sahiptir.
Aardonyx | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||
†Aardonyx celestae Yates ve diğerleri, 2010 |
Aardonyx-un arka bacak ile pelvis kemerinin sahip olduğu yapı özelliklerinin incelenmesine göre, bu dinozor genelde iki ayak üzerinde yol almakla birlikte İguanodon'a benzer şekilde dört ayak üzerinde de hareket edebiliyordu. Bunun yanında Apatosaurus gibi dev boyutlardaki sauropod (kertenkele ayaklı) dinozorlar ile de bazı ortak özelliklere sahipti.Avustralyalı paleontolog Bu dinozor cinsini keşfeden Adam Yates ve ekibi Ekim 2009'da bilimsel bir dergi olan nda çalışmalarını basılı olarak yayınlamadan önce internette paylaşmış ve derginin Mart 2010 sayısı için ön görmüşlerdi. Bu araştırmalara dahil olmayan 'nden Britanyalı paleontolog Paul Barrett'e göre Aardonyx'in keşfi, aslında iki ayaklı olan bir hayvanın dört ayak üzerinde bir yaşam sürdürmek için gerekli olan özel nitelikler kazanması açısından şimdiye kadar bildiğimiz kadarıyla sauropod dinozorların evrimindeki bir boşluğu doldurmaktadır.
Bu araştırmaların eş yazarı olan Dr. 'a anlatımına göre; "Daha önce sauropodlar ile sauropodlara yakın olan dinozorların iki ayak üzerinde yol almış olmaları gerektiğini biliyorduk. Aardonyx'un bize gösterdiği şey ise dört ayak üzerinde yürümenin ve ağırlığı ayak içleri üzerinde taşımanın bu dinozorlarda tahmin edilenden daha önce başlamış olması". Bonnan'a göre, bilimsel düzeyde bu bilgiler gerçekten dinozorların nasıl devleştiğine dair hipotezleri tamamladığı ve test edilebilmelerini sağladığı gibi yeni dinozora dair bu tür veriler bazı anatomik eksiklikleri de doldurmaktadır.
Tanımlama
Bu dinozor cinsi henüz tam olarak yetişkin yaşa erişmemiş ve olgun olmayan iki genç dinozora ait disartikülasyon kemiklerinden biliniyor. Elde edilen malzemeler arasında kraniyal kafatası parçaları, omurga, boyun ve sırt bölgelerine ait olan dorsal ve servikal kaburga kemikleri, gastral karın kemikleri, kuyruk başlangıcındaki şevron kıvrım kemiği, göğse ait pektoral ve pelvis kalça çıkıntıları, arka ve ön ayak kemikleri, manus el kemiği, distal ayak kemikleri bulunmuştur. Sınırlı lokal bağlantılarda tek yoğun birikimler halinde görülen bu kemiklerin varlığı bunların oldukça tamamlanmış bir karkas bina iskeletinden geldiğini göstermektedir. Kemik gelişimden elde edilen bulgulara göre her iki bireyin ölüm anlarında, toplanılan kemiklerin dış zarında yer alması gereken periferik çizgilerin veya buna dair kalıntıların olmayışı yüzünden en az 10 yaşında oldukları tahmin edilmektedir. Ölüm anında henüz yetişkin bir yaşa giremediklerinin diğer bir kanıtı da skapula kürek kemiğinin artiküler eklem uçlarında kireçlenmiş kıkırdak oluşumudur.
Sınıflandırma
|
Dış bağlantılar
- Aardonyx celestae'nın ayrıntılı bir canlandırması.9 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . paleo sanatçısı Julius T. Csotonyi
- Wikimedia Commons'ta Aardonyx ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Vikitür'de Aardonyx ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
- ^ a b c Yates, A. M.; Bonnan, M. F.; Neveling, J.; Chinsamy, A.; Blackbeard, M. G. (2010). "A new transitional sauropodomorph dinosaur from the Early Jurassic of South Africa and the evolution of sauropod feeding and quadrupedalism". Proceedings of the Royal Society B. 277 (1682). ss. 787-794. doi:10.1098/rspb.2009.1440. (PMC) 2842739 $2. (PMID) 19906674.
- ^ a b c Associated Press (11 Kasım 2009). Scientists: New dinosaur species found in South Africa. NPR.
- ^ Dixon, Robyn (12 Kasım 2009). "New dinosaur a kind of missing link". Los Angeles Times. s. A24. 14 Kasım 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2009. Also published in the Australian newspaper The Age as:
- Dixon, Robyn (13 Kasım 2009). "Missing link African dinosaur discovery excites scientists". The Age. s. 11. 14 Kasım 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Kasım 2009.
- ^ Yates, A. M.; Bonnan, M. F.; Neveling, J.; Chinsamy, A.; Blackbeard, M. G. (2009). "A new transitional sauropodomorph dinosaur from the Early Jurassic of South Africa and the evolution of sauropod feeding and quadrupedalism". Proceedings of the Royal Society B. 277 (1682). ss. 787-794. doi:10.1098/rspb.2009.1440. (PMC) 2842739 $2. (PMID) 19906674. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aardonyx Afrikaanca aard toprak Yunanca onux tirnak pence prosauropod dinozorlarin bir cinsi olup Guney Afrika daki alt Jura donemine ait ndaki olan Aardonyx celestae fosiliyle bilinmektedir A celestae bu turun bilinen ilk fosil malzemelerini duzenlemis kisi olan Celeste Yates in ismiyle anilir Kol ozellikleri prosauropodlar ile sauropodlar arasindaki ara ozelliklere sahiptir Aardonyx Yasadigi donem araligi 195 myo PreYeYeOSDCPTJKPgN Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataKlad DinosauriaKlad SaurischiaAlt takim SauropodomorphaKlad Cins AardonyxTur A celestaeIkili adlandirma Aardonyx celestaeYates ve digerleri 2010 Aardonyx un arka bacak ile pelvis kemerinin sahip oldugu yapi ozelliklerinin incelenmesine gore bu dinozor genelde iki ayak uzerinde yol almakla birlikte Iguanodon a benzer sekilde dort ayak uzerinde de hareket edebiliyordu Bunun yaninda Apatosaurus gibi dev boyutlardaki sauropod kertenkele ayakli dinozorlar ile de bazi ortak ozelliklere sahipti Avustralyali paleontolog Bu dinozor cinsini kesfeden Adam Yates ve ekibi Ekim 2009 da bilimsel bir dergi olan nda calismalarini basili olarak yayinlamadan once internette paylasmis ve derginin Mart 2010 sayisi icin on gormuslerdi Bu arastirmalara dahil olmayan nden Britanyali paleontolog Paul Barrett e gore Aardonyx in kesfi aslinda iki ayakli olan bir hayvanin dort ayak uzerinde bir yasam surdurmek icin gerekli olan ozel nitelikler kazanmasi acisindan simdiye kadar bildigimiz kadariyla sauropod dinozorlarin evrimindeki bir boslugu doldurmaktadir Bu arastirmalarin es yazari olan Dr a anlatimina gore Daha once sauropodlar ile sauropodlara yakin olan dinozorlarin iki ayak uzerinde yol almis olmalari gerektigini biliyorduk Aardonyx un bize gosterdigi sey ise dort ayak uzerinde yurumenin ve agirligi ayak icleri uzerinde tasimanin bu dinozorlarda tahmin edilenden daha once baslamis olmasi Bonnan a gore bilimsel duzeyde bu bilgiler gercekten dinozorlarin nasil devlestigine dair hipotezleri tamamladigi ve test edilebilmelerini sagladigi gibi yeni dinozora dair bu tur veriler bazi anatomik eksiklikleri de doldurmaktadir TanimlamaAardonyx ile insanin boyunun karsilastirilmasi Bu dinozor cinsi henuz tam olarak yetiskin yasa erismemis ve olgun olmayan iki genc dinozora ait disartikulasyon kemiklerinden biliniyor Elde edilen malzemeler arasinda kraniyal kafatasi parcalari omurga boyun ve sirt bolgelerine ait olan dorsal ve servikal kaburga kemikleri gastral karin kemikleri kuyruk baslangicindaki sevron kivrim kemigi gogse ait pektoral ve pelvis kalca cikintilari arka ve on ayak kemikleri manus el kemigi distal ayak kemikleri bulunmustur Sinirli lokal baglantilarda tek yogun birikimler halinde gorulen bu kemiklerin varligi bunlarin oldukca tamamlanmis bir karkas bina iskeletinden geldigini gostermektedir Kemik gelisimden elde edilen bulgulara gore her iki bireyin olum anlarinda toplanilan kemiklerin dis zarinda yer almasi gereken periferik cizgilerin veya buna dair kalintilarin olmayisi yuzunden en az 10 yasinda olduklari tahmin edilmektedir Olum aninda henuz yetiskin bir yasa giremediklerinin diger bir kaniti da skapula kurek kemiginin artikuler eklem uclarinda kireclenmis kikirdak olusumudur SiniflandirmaSauropodomorpha Aardonyx Sauropoda Yates ve diger yazarlar tarafindan hazirlanan kladogram Aardonyx un Sauropodomorpha alt takimi icinde yer aldigi konumu gostermektedir Dis baglantilarAardonyx celestae nin ayrintili bir canlandirmasi 9 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde paleo sanatcisi Julius T Csotonyi Wikimedia Commons ta Aardonyx ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Aardonyx ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca a b c Yates A M Bonnan M F Neveling J Chinsamy A Blackbeard M G 2010 A new transitional sauropodomorph dinosaur from the Early Jurassic of South Africa and the evolution of sauropod feeding and quadrupedalism Proceedings of the Royal Society B 277 1682 ss 787 794 doi 10 1098 rspb 2009 1440 PMC 2842739 2 PMID 19906674 a b c Associated Press 11 Kasim 2009 Scientists New dinosaur species found in South Africa NPR Dixon Robyn 12 Kasim 2009 New dinosaur a kind of missing link Los Angeles Times s A24 14 Kasim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2009 Also published in the Australian newspaper The Age as Dixon Robyn 13 Kasim 2009 Missing link African dinosaur discovery excites scientists The Age s 11 14 Kasim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Kasim 2009 Yates A M Bonnan M F Neveling J Chinsamy A Blackbeard M G 2009 A new transitional sauropodomorph dinosaur from the Early Jurassic of South Africa and the evolution of sauropod feeding and quadrupedalism Proceedings of the Royal Society B 277 1682 ss 787 794 doi 10 1098 rspb 2009 1440 PMC 2842739 2 PMID 19906674 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2012