Abaka Han, (Arapça: أباقا) Moğolca: Абаха/Абага хан ((Khalkha) Kiril), ᠠᠪᠠᠭᠠ
ᠬᠠᠨ (Geleneksel yazı) İlhanlı hükümdarı (Şubat 1234'te Moğolistan'da doğmuş 1282 yılında Hemedan'da bugünkü İran'da ölmüştür). Cengiz Han'ın torunu ve İlhanlılar devletinin kurucusu Hülagû Han'ın ve Yesuncin Hatun'un (üvey annesi Dokuz Hatun) oğludur.
Abaka Han
| |
---|---|
Abaka Han eşiyle (muhtemelen Dorji hatun) tahtta otururken | |
İlhan | |
Hüküm süresi | 8 Şubat 1265 – 1 Nisan 1282 |
Önce gelen | Hülâgû |
Sonra gelen | Ahmed Teküder |
Doğum | 27 Şubat 1234 Moğolistan |
Ölüm | 4 Nisan 1282 (48 yaşında) Hemedan, İlhanlı |
Çocuk(lar)ı | Argun Han Geyhatu Han (kızı) (kızı) |
Hanedan | Börçigin |
Babası | Hülâgü Han |
Annesi | Yesuncin Hatun |
Dini | Budist |
Kökeni ve ilk yılları
Abaka yaşça büyük ve çok sevilen Hülagû Han'ın ve Yesuncin Hatun'un oğullarıdır. Üvey annesi Dokuz Hatun Kerait prensesi, hevesli bir Nesturi Hristiyan taraftarıydı. Yönetimi sırasında Hristiyanlara karşı yumuşak davranırdı. Ayrıca Budizm dinine ve atalarının dini olan Şamanizme de bağlıydı.
Yönetim devri
Abaka Han, babası Hülagû ile birlikte Bağdat'ın zaptına katıldı. Hülagû'nun ölümü üzerine 1265'te tahta çıktı. Aynı yıl Bizans İmparatoru VIII. Mihail'un gayrimeşru kızı Maria Palaiologina ile evlendi.
Memluklar ve Kıpçaklarla savaştı. Memluk-Kıpçak dayanışmasına karşı Hristiyan devletlerle ve papayla dostluk kurmaya, Moğol törelerini yaşatmaya ve sürdürmeye çalıştı. İslamiyetin yayılmasını önlemek için 'nı en şiddetle uygulayan Moğol hükümdarıdır. Döneminde İran'da Şii hareketi gelişmeye başlamış, Memluk Sultanı Baybars ve Altın Orda İmparatoru Berke ile mücadele etmiş ancak her iki cephede de yenilmiştir.
1 Nisan 1282 senesinde Hemedan'da öldü. Bazı kaynaklar onun zehirlenerek öldürüldüğünü, bazıları ise tutulduğu bir hastalıktan kurtulamadığını kaydederler. Abaka Han'ın ölümünden sonra yerine yeni Müslüman olan kardeşi Ahmet Teküder geçti.
Abaka'nın ölümünün ardından İstanbul'a dönen karısı Maria, rahibe olarak hizmet edeceği Fatih semtinde bulunan Kanlı Kilise'yi günümüzdeki şekliyle inşa ettirmiştir.
Dipnot
- ^ P. Jackson: Abaqa. In: Encyclopædia Iranica. Vol. 1 (1983), sayfa 61
Dış bağlantılar
- Meydan Larousse Ansiklopedisi
Önce gelen: Hülagû (1258 - 1265) | İlhanlılar İmparatorluğu Hulagu Hanedanı (1265 - 1282) | Sonra gelen: Ahmet Teküder (1282 - 1284) |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abaka Han Arapca أباقا Mogolca Abaha Abaga han Khalkha Kiril ᠠᠪᠠᠭ ᠠ ᠬᠠᠨ Geleneksel yazi Ilhanli hukumdari Subat 1234 te Mogolistan da dogmus 1282 yilinda Hemedan da bugunku Iran da olmustur Cengiz Han in torunu ve Ilhanlilar devletinin kurucusu Hulagu Han in ve Yesuncin Hatun un uvey annesi Dokuz Hatun ogludur Abaka Han ᠠᠪᠠᠭ ᠠ ᠬᠠᠨAbaka Han esiyle muhtemelen Dorji hatun tahtta otururkenIlhanHukum suresi8 Subat 1265 1 Nisan 1282Once gelenHulaguSonra gelenAhmed TekuderDogum27 Subat 1234 1234 02 27 MogolistanOlum4 Nisan 1282 48 yasinda Hemedan IlhanliCocuk lar iArgun Han Geyhatu Han kizi kizi HanedanBorciginBabasiHulagu HanAnnesiYesuncin HatunDiniBudistArgun Han ve Abaka Argun Han in kolunda kucuk GazanKokeni ve ilk yillariAbaka yasca buyuk ve cok sevilen Hulagu Han in ve Yesuncin Hatun un ogullaridir Uvey annesi Dokuz Hatun Kerait prensesi hevesli bir Nesturi Hristiyan taraftariydi Yonetimi sirasinda Hristiyanlara karsi yumusak davranirdi Ayrica Budizm dinine ve atalarinin dini olan Samanizme de bagliydi Yonetim devriAbaka Han babasi Hulagu ile birlikte Bagdat in zaptina katildi Hulagu nun olumu uzerine 1265 te tahta cikti Ayni yil Bizans Imparatoru VIII Mihail un gayrimesru kizi Maria Palaiologina ile evlendi Memluklar ve Kipcaklarla savasti Memluk Kipcak dayanismasina karsi Hristiyan devletlerle ve papayla dostluk kurmaya Mogol torelerini yasatmaya ve surdurmeye calisti Islamiyetin yayilmasini onlemek icin ni en siddetle uygulayan Mogol hukumdaridir Doneminde Iran da Sii hareketi gelismeye baslamis Memluk Sultani Baybars ve Altin Orda Imparatoru Berke ile mucadele etmis ancak her iki cephede de yenilmistir 1 Nisan 1282 senesinde Hemedan da oldu Bazi kaynaklar onun zehirlenerek olduruldugunu bazilari ise tutuldugu bir hastaliktan kurtulamadigini kaydederler Abaka Han in olumunden sonra yerine yeni Musluman olan kardesi Ahmet Tekuder gecti Abaka nin olumunun ardindan Istanbul a donen karisi Maria rahibe olarak hizmet edecegi Fatih semtinde bulunan Kanli Kilise yi gunumuzdeki sekliyle insa ettirmistir Dipnot P Jackson Abaqa In Encyclopaedia Iranica Vol 1 1983 sayfa 61Dis baglantilarMeydan Larousse AnsiklopedisiOnce gelen Hulagu 1258 1265 Ilhanlilar ImparatorluguHulagu Hanedani 1265 1282 Sonra gelen Ahmet Tekuder 1282 1284