Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Geyhatu Han; Moğolca: ᠭᠠᠶᠺᠠᠲᠦ, Гайхат Gaikhat, (ö. 24 Mart 1295); 1291-1295 yılları arasında hüküm süren beşinci İlhanlı Devleti'nin hükümdarı.
| Geyhatu Han | |
|---|---|
 | |
| İlhanlı hükümdarları listesi | |
| Hüküm süresi | 1291-1295 |
| Önce gelen | Argun Han |
| Sonra gelen | Baydu Han |
| Ölüm | 24 Mart 1295 |
| Hanedan | İlhanlı Hanedanı |
| Babası | Abaka Han |
| Dini | Budizm |
Abaka Han’ın oğludur. Abisi Argun Han tarafından 1285 yılında Anadolu’daki Moğol idaresinin başına getirildi. 1286 yılında Aksaray’a kadar gelip bölgedeki beylikleri ağır bir vergiye tabi tuttu. Konya’ya gelerek 2 Haziran 1286’da II. Gıyaseddin Mesud’u tahta oturttu. 1288 yılında Anadolu Selçuklularına isyan eden Eşrefoğulları ile Karamanoğullarını cezalandırmak için düzenlediği seferde Larende ve Karaman bölgesini tahrip etti. Antalya’da bulunduğu sırada Argun Han’ın ölüm haberini alması üzerine Azerbaycan’a dönerken Ahlat yakınlarında 22 Temmuz 1291 tarihinde hükümdarlığını ilân etti. Ancak Anadolu’da Türkmenlerin isyan haberini alınca Azerbaycan’a gitmeyip Şiktur Noyan’ı nâib tayin ederek İlhanlı otoritesine başkaldıran başta Karamanoğulları olmak üzere Türkmen beylerini cezalandırmak üzere Anadolu’ya geri döndü. Larende’yi yağmaladıktan sonra Menteşe, Beyşehir, Kütahya ve Denizli topraklarına saldırıda bulundu. 23 Aralık 1291’de Denizli’yi ele geçirdi. Şubat 1292’de Konya’ya gelen Geyhatu Han, bir süre sonra Azerbaycan’a dönerek 29 Mayıs 1292’de Aladağ’da tahta çıktı.
Geyhatu devrinde de İlhanlı-Memlük mücadelesi devam etmekle birlikte her iki tarafta doğrudan bir savaşa girmemeye çaba gösterdi. Argun Han döneminde Memlüklerle yapılan savaş ve ülkede besi hayvanlarında görülen salgın hastalıklar yüzünden devletin malî durumu iyice bozulmuştu. Geyhatu döneminde ekonomik ve siyasi istikrarsızlık ülkedeki düzeni daha da bozmaya başladı. Ekonomiyi düzeltmek için 1294 yılında altın ve gümüş paralarla ticareti yasaklanıp, “çav” adı verilen kağıt paraların tedavüle sürülüp altın ve gümüş paralarla değiştirilmeye başlanması ülkedeki ticareti durma noktasına getirdiğinden bu uygulamadan kısa süre sonra vazgeçmek zorunda kaldı. Ülkede ekonominin iyice bozulması, günlerini zevk ve eğlence içerisinde geçiren Geyhatu’ya karşı Moğol ileri gelenlerinin Baydu’yu destekleyerek isyan başlatmasına sebep oldu. 21 Mart 1295’te Hemedan civarında yapılan savaşta Baydu’ya yenilerek Mugan’a kaçtı. Ancak kısa süre içerisinde yakalanarak 24 Mart 1295 tarihinde idam edildi.
Popüler kültürdeki yeri
- 20 Kasım 2019 tarihinden itibaren ATV ekranlarında yayınlanmaya başlanan Kuruluş Osman dizisinde Geyhatu Han'ı Maruf Otajonov canlandırmıştır.
| Önce gelen: Argun Han (1284 - 1291) |  İlhanlılar İmparatorluğu 1291-1295 | Sonra gelen: Baydu Han (1295) |
Kaynakça
- ^ Erdem, İ., "Olcaytu Han’ın Ölümüne Kadar İlhanlılar’da Yaşanan Siyasal-Kültürel Gelişmeler ve Yakın-Doğu’ya Etkileri", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, Cilt:20, Sayı:31 (2000), URL: http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/28/175.pdf 19 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Erişim: 2018-06-18
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Geyhatu Han Mogolca ᠭᠠᠶᠺᠠᠲᠦ Gajhat Gaikhat o 24 Mart 1295 1291 1295 yillari arasinda hukum suren besinci Ilhanli Devleti nin hukumdari Geyhatu HanGeyhatu Siktur Noyan i sorguluyorIlhanli hukumdarlari listesiHukum suresi1291 1295Once gelenArgun HanSonra gelenBaydu HanOlum24 Mart 1295HanedanIlhanli HanedaniBabasiAbaka HanDiniBudizm Abaka Han in ogludur Abisi Argun Han tarafindan 1285 yilinda Anadolu daki Mogol idaresinin basina getirildi 1286 yilinda Aksaray a kadar gelip bolgedeki beylikleri agir bir vergiye tabi tuttu Konya ya gelerek 2 Haziran 1286 da II Giyaseddin Mesud u tahta oturttu 1288 yilinda Anadolu Selcuklularina isyan eden Esrefogullari ile Karamanogullarini cezalandirmak icin duzenledigi seferde Larende ve Karaman bolgesini tahrip etti Antalya da bulundugu sirada Argun Han in olum haberini almasi uzerine Azerbaycan a donerken Ahlat yakinlarinda 22 Temmuz 1291 tarihinde hukumdarligini ilan etti Ancak Anadolu da Turkmenlerin isyan haberini alinca Azerbaycan a gitmeyip Siktur Noyan i naib tayin ederek Ilhanli otoritesine baskaldiran basta Karamanogullari olmak uzere Turkmen beylerini cezalandirmak uzere Anadolu ya geri dondu Larende yi yagmaladiktan sonra Mentese Beysehir Kutahya ve Denizli topraklarina saldirida bulundu 23 Aralik 1291 de Denizli yi ele gecirdi Subat 1292 de Konya ya gelen Geyhatu Han bir sure sonra Azerbaycan a donerek 29 Mayis 1292 de Aladag da tahta cikti Geyhatu devrinde de Ilhanli Memluk mucadelesi devam etmekle birlikte her iki tarafta dogrudan bir savasa girmemeye caba gosterdi Argun Han doneminde Memluklerle yapilan savas ve ulkede besi hayvanlarinda gorulen salgin hastaliklar yuzunden devletin mali durumu iyice bozulmustu Geyhatu doneminde ekonomik ve siyasi istikrarsizlik ulkedeki duzeni daha da bozmaya basladi Ekonomiyi duzeltmek icin 1294 yilinda altin ve gumus paralarla ticareti yasaklanip cav adi verilen kagit paralarin tedavule surulup altin ve gumus paralarla degistirilmeye baslanmasi ulkedeki ticareti durma noktasina getirdiginden bu uygulamadan kisa sure sonra vazgecmek zorunda kaldi Ulkede ekonominin iyice bozulmasi gunlerini zevk ve eglence icerisinde geciren Geyhatu ya karsi Mogol ileri gelenlerinin Baydu yu destekleyerek isyan baslatmasina sebep oldu 21 Mart 1295 te Hemedan civarinda yapilan savasta Baydu ya yenilerek Mugan a kacti Ancak kisa sure icerisinde yakalanarak 24 Mart 1295 tarihinde idam edildi Populer kulturdeki yeri20 Kasim 2019 tarihinden itibaren ATV ekranlarinda yayinlanmaya baslanan Kurulus Osman dizisinde Geyhatu Han i Maruf Otajonov canlandirmistir Once gelen Argun Han 1284 1291 Ilhanlilar Imparatorlugu 1291 1295 Sonra gelen Baydu Han 1295 Kaynakca Erdem I Olcaytu Han in Olumune Kadar Ilhanlilar da Yasanan Siyasal Kulturel Gelismeler ve Yakin Dogu ya Etkileri Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Tarih Bolumu Tarih Arastirmalari Dergisi Cilt 20 Sayi 31 2000 URL http dergiler ankara edu tr dergiler 18 28 175 pdf 19 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 2018 06 18