Moğol alfabesi (Moğolca: ᠮᠣᠩᠭᠣᠯᠪᠢᠴᠢᠭ, Монгол бичиг Mongol biçig), Moğolca'nın yazımı için Eski Uygur alfabesi türetilen bir alfabedir. Alfabe 13. yüzyılda oluşturulmuş olup Oyrat ve Mançu dillerine de uyarlanmıştır. Moğol alfabesi yukarıdan aşağı doğru yazılır.
Alfabe 1931 yılına kadar Buryatya ve 1945 yılına kadar Moğolistan'da kullanılmıştır. Çin'e bağlı İç Moğolistan'da ise alfabe günümüzde de kullanılmaktadır. Bununla birlikte Moğolistan'ın 1990'da demokrasiye geçmesiyle birlikte alfabeye geri dönülmeye çalışılmış ve 2011'den itibaren kiril alfabesi ile resmî statüye ulaşmıştır.
Harfler
Harfler | Çeviri | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Tek başına | Sözcük başında | Sözcük ortasında | Sözcük sonunda | Latin | Kiril | UFA | |
ᠠ | ᠠ | ᠠ | ᠠᠠ᠋ | a | А | a | |
ᠡ | ᠡ | e | Э | e | |||
ᠢ | ᠢ | ᠢ | ᠢ | i, yi | И, Й, Ы, Ь | i, ji | |
ᠣ | ᠣ | ᠣ | ᠣ | o, u | О, У | o, ʊ | |
ᠥ | ᠥ | ᠥᠥ᠋ | ᠥᠥ᠋ | ö, ü | Ө, Ү | œ, u | |
ᠨ | ᠨ | ᠨ | ᠨᠨ᠌ | n | Н | n | |
ᠩ | ᠩ | ᠩ | ng | Н, НГ | ŋ | ||
ᠪ | ᠪ | ᠪ | ᠪᠪ᠋ | b | Б, В | b, v | |
ᠫ | ᠫ | ᠫ | ᠫ | p | П | p | |
ᠬ | ᠬ | ᠬ | ᠬ | q | Х | x | |
ᠭ | ᠭ | ᠭᠭ᠋ | ᠭᠭ᠋ | γ | Г | g, ɢ | |
ᠭ᠍ | ᠭ᠍ | k | Х | x | |||
ᠭ᠌ | g | Г | g, ɢ | ||||
ᠮ | ᠮ | ᠮ | ᠮ | m | М | m | |
ᠯ | ᠯ | ᠯ | ᠯ | l | Л | l | |
ᠰ | ᠰ | ᠰ | ᠰ | s | С | s | |
ᠱ | ᠱ | ᠱ | ᠱ | š | Ш | ʃ | |
ᠲᠳ | ᠲ | ᠲᠳ᠋ | ᠳ | t, d | Т, Д | t, d | |
ᠴ | ᠴ | ᠴ | č | Ч, Ц | tʃʰ, tsʰ | ||
ᠵ | ᠵ | ᠵ | j | Ж, З | tʃ, ts | ||
ᠶ | ᠶ | ᠶ | ᠶ | y | -Й, Е*, Ё*, Ю*, Я* | j | |
ᠷ | ᠷ | ᠷ | ᠷ | r | Р | r | |
ᠸ | ᠸ | ᠸ | v | В | v | ||
ᠹ | ᠹ | ᠹ | ᠹ | f | Ф | f | |
ᠺ | ᠺ | ᠺ | k | К | kʰ | ||
ᠻ | ᠻ | ᠻ | ᠻ | ḳ | К | kʰ | |
ᠼ | ᠼ | ᠼ | (c) | (ц) | ts | ||
ᠽ | ᠽ | ᠽ | (z) | (з) | z | ||
ᠾ | ᠾ | ᠾ | (h) | (г, х) | h | ||
ᠿ | ᠿ | (ř) | (-,-) | ||||
ᡁ | ᡁ | (zh) | (-,-) | ʈ͡ʂ | |||
ᡂ | ᡂ | (chi) | (-,-) |
Kaynakça
- ^ . UB Post. 21 Haziran 2011. 1 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2016.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Moğol alfabesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Making Sense of the Traditional Mongolian Script 11 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Omniglot: Mongolian Alphabet 26 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mogol alfabesi Mogolca ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠪᠢᠴᠢᠭ Mongol bichig Mongol bicig Mogolca nin yazimi icin Eski Uygur alfabesi turetilen bir alfabedir Alfabe 13 yuzyilda olusturulmus olup Oyrat ve Mancu dillerine de uyarlanmistir Mogol alfabesi yukaridan asagi dogru yazilir Vikipedi Ozgur Ansiklopedi nin Mogolca Mogol alfabesi ile yazilisi Alfabe 1931 yilina kadar Buryatya ve 1945 yilina kadar Mogolistan da kullanilmistir Cin e bagli Ic Mogolistan da ise alfabe gunumuzde de kullanilmaktadir Bununla birlikte Mogolistan in 1990 da demokrasiye gecmesiyle birlikte alfabeye geri donulmeye calisilmis ve 2011 den itibaren kiril alfabesi ile resmi statuye ulasmistir HarflerHarfler CeviriTek basina Sozcuk basinda Sozcuk ortasinda Sozcuk sonunda Latin Kiril UFAᠠ ᠠ ᠠ ᠠ ᠠ a A aᠡ ᠡ e E eᠢ ᠢ ᠢ ᠢ i yi I J Y i jiᠣ ᠣ ᠣ ᠣ o u O U o ʊᠥ ᠥ ᠥ ᠥ ᠥ ᠥ o u Ө Ү œ uᠨ ᠨ ᠨ ᠨ ᠨ n N nᠩ ᠩ ᠩ ng N NG ŋᠪ ᠪ ᠪ ᠪ ᠪ b B V b vᠫ ᠫ ᠫ ᠫ p P pᠬ ᠬ ᠬ ᠬ q H xᠭ ᠭ ᠭ ᠭ ᠭ ᠭ g G g ɢ ᠭ ᠭ k H x ᠭ g G g ɢᠮ ᠮ ᠮ ᠮ m M mᠯ ᠯ ᠯ ᠯ l L lᠰ ᠰ ᠰ ᠰ s S sᠱ ᠱ ᠱ ᠱ s Sh ʃᠲ ᠳ ᠲ ᠲ ᠳ ᠳ t d T D t dᠴ ᠴ ᠴ c Ch C tʃʰ tsʰᠵ ᠵ ᠵ j Zh Z tʃ tsᠶ ᠶ ᠶ ᠶ y J E Yo Yu Ya jᠷ ᠷ ᠷ ᠷ r R rᠸ ᠸ ᠸ v V vᠹ ᠹ ᠹ ᠹ f F fᠺ ᠺ ᠺ k K kʰᠻ ᠻ ᠻ ᠻ ḳ K kʰᠼ ᠼ ᠼ c c tsᠽ ᠽ ᠽ z z zᠾ ᠾ ᠾ h g h hᠿ ᠿ r ᡁ ᡁ zh ʈ ʂᡂ ᡂ chi Kaynakca UB Post 21 Haziran 2011 1 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Aralik 2016 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Mogol alfabesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Making Sense of the Traditional Mongolian Script 11 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Omniglot Mongolian Alphabet 26 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde