Abbād bin Ziyād bin Abīhi (Arapça: عبّاد بن زياد بن أبيه) (ö. 718/19), Emevî komutanı ve devlet adamıdır. Irak valisi Ziyâd bin Ebih'in] oğlu Abbad, 673 ile 681 yılları arasında halifeler I. Muâviye (h. 661-680) ve I. Yezîd (h. 680-683) hükümdarlıklarında Sistan valisi olarak görev yaptı. Merc Rahit Muharebesi'nde Halife I. Mervân'ın (h. 684-685) ordusunda bir birliğe liderlik etti ve sonrasında Muhtar es-Sekafî'nin destekçilerine karşı savaştı. Daha sonra Abdülmelik'in oğlu ve halefi Halife I. Velîd'in (h. 705-715) ve Velid'in oğlu Abdülaziz ile halifenin kardeşi Süleyman arasındaki veraset entrikalarında rol oynadı.
Sistan Valiliği
Abbad, Irak Emevî valisi Ziyâd bin Ebih'in oğlu ve yakın ilişkisi olduğu Ziyad'ın halefi Ubeydullah'ın erkek kardeşiydi. Emevi halifesi I. Muâviye (h. 661-680) 673'te Abbad'ı doğudaki Sistan eyaletinin valisi atadı ve Muaviye'nin oğlu ve halefi I. Yezîd (h. 680-683) döneminde bu göreve devam etti. Tarihçi Muhammed Abdulhayy Shaban, Sistan'ın Abbad'ın yönetimi altında, eyaletteki isyanlar veya oradan kaynaklanan askeri seferlerle ilgili hiçbir kayıt olmadan istikrarlı kaldığını belirtirken, tarihçi K. V. Zetterstéen, Abbad'ın aktif bir katılımcı olduğunu iddia eder. Halifeliğin doğuya doğru genişlemesi ve Kandehar'ın fethine liderlik etmesini öne sürer.
674'ten başlayarak Abbad, çevresinde tanınmış bir şair olan ve Abbad'ın methiyeci rolünü oynayan İbn Mufarrigh el-Himyari'yi himaye etti. Abbad göreviyle meşgul olunca, İbn Muffarigh ve şiirleriyle ilgilenmeyi bırakarak şairin Abbad ve babasına karşı hicivli mısralar yazmasına neden oldu. Abbad, onu kısa bir süre alıkoydu, ancak İbn Muffarigh, serbest bırakıldıktan sonra eski hamisinin ailesine ayetlerle hakaret etmeye devam etti. Basra'da Ubeydulllah tarafından yakalanıp alenen aşağılandı ve 680'de halifenin müdahalesiyle serbest bırakılıncaya kadar onu hapse atan Abbad'a geri gönderildi.
Abbad'ın Sistan valiliği sırasında Ubeydulllah Irak'ta vali, kardeşi Abdurrahman ise Horasan valisi olarak görev yaptı. 681'de Yezid, Horasan ve Sistan'ı Abbad'ın kardeşi Salim'in yetkisi altına aldığında Abbad'ın yerini aldı, o da başka bir kardeşi Yezid'i eyalette vekili olarak atadı. 8. yüzyıl tarihçisi 'ya göre bu kronoloji, Ubeydulllah'ın Yezid'i 681'den önce atadığını savunan Tarikh-i Sistan ve 9. yüzyıl tarihçisi Yakubî'deki bilgilerle çelişkilidir. Ubeydulllah, gelişmelerden Abbad'a bilgi verdi ve görevden alınmasına tepki olarak Abbad, eyaletten ayrılmadan önce Sistan'ın hazinelerinin fonlarını köleleri ve Arap birlikleri arasında paylaştırdı. Abbad Şam'daki Halife Yezid'e rapor vermek için geri dönerken, Kirman'daki Ciruft civarından geçerken Salim ile karşılaşmaktan kaçındı. Yezid'in, Abbad'ın halifeye getirmesi beklenen hazine meblağları ile ilgili soruşturmasına cevaben, emrindeki çok sayıda askere, kendisinden bekleneceği gibi, böylesine Sistan gibi kritik bir sınır bölgesinde ödeme yapmak zorunda olduğunu belirtti.
Daha sonra kariyeri ve ölümü
Halife Yezid'in ölümünün ardından halifeliğin doğu vilayetlerinde Emevi otoritesinin çöküşünün ardından Abbad, 2.000 mewālī (Arap olmayan, azat edilmiş Müslüman veya yandaşları) ile Emevi halifesi I. Mervân'ın ordusuyla 684'te Marj Rahit Muharebesi'nde birlikte savaştıkları Suriye'ye taşındı. Buna karşın Zetterstéen, Abbad'ın Marj Rahit'teki birliğinin kendi akrabalarından oluştuğunu iddia ediyor. Muharebedeki kesin Emevi zaferinin ardından Abbad, kuzey Arap vahası Dumet-ül Cendel kasabasına çekilmeye çalıştı, ancak Halife Abdülmelik tarafından 687'den önce bir noktada Kufe merkezli Ali yanlısı isyancı lider Muhtar es-Sekafî'nin bir komutanı ile çatışması için gönderildi. Abbad daha sonra Halife I. Velîd'e (h. 705-715), Velid'in ardılı olarak kardeşi Süleyman yerine Velid'in oğlu Abdulaziz'i başarısız koyma teşebbüsünde tavsiyede bulundu. Zetterstéen, Abbad'ın ölüm tarihinin bilinmediğini iddia etse de tarihçiler I. K. A. Howard ve Hurshid Ahmad Fariq, Abbad'ın 718/19'da öldüğünü belirtir.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b Bosworth 1968, s. 44.
- ^ a b c Howard 1990, s. 185, notes 596–597.
- ^ a b c d Shaban 1979, ss. 40–41.
- ^ a b c d e Zetterstéen 1960, s. 5.
- ^ a b c Fariq 1966, s. 125.
- ^ Pellat 1971, s. 882.
- ^ Bosworth 1968, ss. 44–45.
- ^ a b Bosworth 1968, s. 45.
- ^ Kennedy 2001, s. 32.
- ^ Hinds 1990, ss. 222–223.
- Genel
- Bosworth, C. E. (1968). Sīstān under the Arabs: From the Islamic Conquest to the Rise of the Ṣaffārids (30–250, 651–864). Rome: Istituto italiano per il Medio ed Estremo Oriente.
- Fariq, K. A. (1966). Ziyād b. Abīh. Londra: Asia Publishing House. OCLC 581630755.
- Howard, I.K.A., (Ed.) (1991). The History of al-Ṭabarī, Volume 19: The Caliphate of Yazīd ibn Muʿāwiyah, A.D. 680–683/A.H. 60–64. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- , (Ed.) (1990). The History of al-Ṭabarī, Volume 23: The Zenith of the Marwānid House: The Last Years of ʿAbd al-Malik and the Caliphate of al-Walīd, A.D. 700–715/A.H. 81–95. SUNY series in Near Eastern studies. (İngilizce). Albany, New York: State University of New York Press. ISBN .
- Kennedy, Hugh (2001). The Armies of the Caliphs: Military and Society in the Early Islamic State. Routledge. ISBN .
- (1971). "Ibn Mufarrigh". Lewis, B.; ; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume III: H–Iram (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 881–882. OCLC 495469525.
- Shaban, M. A. (1979). The Abbasid Revolution. Cambridge University Press. ss. 160-161. ISBN .
- (1960). "ʿAbbād b. Ziyād". Gibb, H. A. R.; ; ; ; Lewis, B.; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. s. 5. OCLC 495469456.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abbad bin Ziyad bin Abihi Arapca عب اد بن زياد بن أبيه o 718 19 Emevi komutani ve devlet adamidir Irak valisi Ziyad bin Ebih in oglu Abbad 673 ile 681 yillari arasinda halifeler I Muaviye h 661 680 ve I Yezid h 680 683 hukumdarliklarinda Sistan valisi olarak gorev yapti Merc Rahit Muharebesi nde Halife I Mervan in h 684 685 ordusunda bir birlige liderlik etti ve sonrasinda Muhtar es Sekafi nin destekcilerine karsi savasti Daha sonra Abdulmelik in oglu ve halefi Halife I Velid in h 705 715 ve Velid in oglu Abdulaziz ile halifenin kardesi Suleyman arasindaki veraset entrikalarinda rol oynadi Sistan ValiligiAbbad Irak Emevi valisi Ziyad bin Ebih in oglu ve yakin iliskisi oldugu Ziyad in halefi Ubeydullah in erkek kardesiydi Emevi halifesi I Muaviye h 661 680 673 te Abbad i dogudaki Sistan eyaletinin valisi atadi ve Muaviye nin oglu ve halefi I Yezid h 680 683 doneminde bu goreve devam etti Tarihci Muhammed Abdulhayy Shaban Sistan in Abbad in yonetimi altinda eyaletteki isyanlar veya oradan kaynaklanan askeri seferlerle ilgili hicbir kayit olmadan istikrarli kaldigini belirtirken tarihci K V Zettersteen Abbad in aktif bir katilimci oldugunu iddia eder Halifeligin doguya dogru genislemesi ve Kandehar in fethine liderlik etmesini one surer 674 ten baslayarak Abbad cevresinde taninmis bir sair olan ve Abbad in methiyeci rolunu oynayan Ibn Mufarrigh el Himyari yi himaye etti Abbad goreviyle mesgul olunca Ibn Muffarigh ve siirleriyle ilgilenmeyi birakarak sairin Abbad ve babasina karsi hicivli misralar yazmasina neden oldu Abbad onu kisa bir sure alikoydu ancak Ibn Muffarigh serbest birakildiktan sonra eski hamisinin ailesine ayetlerle hakaret etmeye devam etti Basra da Ubeydulllah tarafindan yakalanip alenen asagilandi ve 680 de halifenin mudahalesiyle serbest birakilincaya kadar onu hapse atan Abbad a geri gonderildi Abbad in Sistan valiligi sirasinda Ubeydulllah Irak ta vali kardesi Abdurrahman ise Horasan valisi olarak gorev yapti 681 de Yezid Horasan ve Sistan i Abbad in kardesi Salim in yetkisi altina aldiginda Abbad in yerini aldi o da baska bir kardesi Yezid i eyalette vekili olarak atadi 8 yuzyil tarihcisi ya gore bu kronoloji Ubeydulllah in Yezid i 681 den once atadigini savunan Tarikh i Sistan ve 9 yuzyil tarihcisi Yakubi deki bilgilerle celiskilidir Ubeydulllah gelismelerden Abbad a bilgi verdi ve gorevden alinmasina tepki olarak Abbad eyaletten ayrilmadan once Sistan in hazinelerinin fonlarini koleleri ve Arap birlikleri arasinda paylastirdi Abbad Sam daki Halife Yezid e rapor vermek icin geri donerken Kirman daki Ciruft civarindan gecerken Salim ile karsilasmaktan kacindi Yezid in Abbad in halifeye getirmesi beklenen hazine meblaglari ile ilgili sorusturmasina cevaben emrindeki cok sayida askere kendisinden beklenecegi gibi boylesine Sistan gibi kritik bir sinir bolgesinde odeme yapmak zorunda oldugunu belirtti Daha sonra kariyeri ve olumuHalife Yezid in olumunun ardindan halifeligin dogu vilayetlerinde Emevi otoritesinin cokusunun ardindan Abbad 2 000 mewali Arap olmayan azat edilmis Musluman veya yandaslari ile Emevi halifesi I Mervan in ordusuyla 684 te Marj Rahit Muharebesi nde birlikte savastiklari Suriye ye tasindi Buna karsin Zettersteen Abbad in Marj Rahit teki birliginin kendi akrabalarindan olustugunu iddia ediyor Muharebedeki kesin Emevi zaferinin ardindan Abbad kuzey Arap vahasi Dumet ul Cendel kasabasina cekilmeye calisti ancak Halife Abdulmelik tarafindan 687 den once bir noktada Kufe merkezli Ali yanlisi isyanci lider Muhtar es Sekafi nin bir komutani ile catismasi icin gonderildi Abbad daha sonra Halife I Velid e h 705 715 Velid in ardili olarak kardesi Suleyman yerine Velid in oglu Abdulaziz i basarisiz koyma tesebbusunde tavsiyede bulundu Zettersteen Abbad in olum tarihinin bilinmedigini iddia etse de tarihciler I K A Howard ve Hurshid Ahmad Fariq Abbad in 718 19 da oldugunu belirtir KaynakcaOzel a b Bosworth 1968 s 44 a b c Howard 1990 s 185 notes 596 597 a b c d Shaban 1979 ss 40 41 a b c d e Zettersteen 1960 s 5 a b c Fariq 1966 s 125 Pellat 1971 s 882 Bosworth 1968 ss 44 45 a b Bosworth 1968 s 45 Kennedy 2001 s 32 Hinds 1990 ss 222 223 GenelBosworth C E 1968 Sistan under the Arabs From the Islamic Conquest to the Rise of the Ṣaffarids 30 250 651 864 Rome Istituto italiano per il Medio ed Estremo Oriente Fariq K A 1966 Ziyad b Abih Londra Asia Publishing House OCLC 581630755 Howard I K A Ed 1991 The History of al Ṭabari Volume 19 The Caliphate of Yazid ibn Muʿawiyah A D 680 683 A H 60 64 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 7914 0040 1 Ed 1990 The History of al Ṭabari Volume 23 The Zenith of the Marwanid House The Last Years of ʿAbd al Malik and the Caliphate of al Walid A D 700 715 A H 81 95 SUNY series in Near Eastern studies Ingilizce Albany New York State University of New York Press ISBN 978 0 88706 721 1 Kennedy Hugh 2001 The Armies of the Caliphs Military and Society in the Early Islamic State Routledge ISBN 0 415 25092 7 1971 Ibn Mufarrigh Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume III H Iram Ingilizce Leiden E J Brill ss 881 882 OCLC 495469525 Shaban M A 1979 The Abbasid Revolution Cambridge University Press ss 160 161 ISBN 0 521 29534 3 1960 ʿAbbad b Ziyad Gibb H A R Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume I A B Ingilizce Leiden E J Brill s 5 OCLC 495469456