Abdoulaye Wade (d. 29 Mayıs 1926)Senegal’in üçüncü Cumhurbaşkanıdır. 2000-2012 yılları arası görev yapan Wade aynı zamanda (Senegalese Democratic Party)’nde genel sekreterliği görevini sürdürmektedir. 1974 yılında kurulan partiye Wade 1978 yılında katıldı ve uzun zaman muhalefet liderliği yaptı. Cumhurbaşkanı olabilmek için 4 kez seçime katılmış ancak 2000 yılında, Abdou Diouf’un önünde seçimi kazanarak devlet başkanı olmuştur.
Abdoulaye Wade | |
---|---|
3.Senegal Cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 1 Nisan 2000 - 2 Nisan 2012 | |
Yerine geldiği | Abdou Diouf |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 29 Mayıs 1926 , Senegal |
Partisi | |
Dini | Sünni İslam |
Politik yaşamından önceki hayatı
Wade 1926 yılında ’de doğdu. Bazı iddialara göre Wade'in 1924 doğumlu olduğu söylensede bunlar pek dikkate alınmamakla beraber, resmi olarak 1926 yılında doğmuştur. Wade Fransa, 'de hukuk eğitimi aldı ve öğretmenlik yaptı. Wade'in hukuk ve ekonomi üzerine iki doktorası var, aynı zamanda Sengeal, hukuk ve ekonomi fakultesinin dekanı. ile evli olan Wade'in Sindjely adında da bir kızı ve Karim adında bir oğlu var. Karim İslam Konferansı Örgütü'nün ulusal ajans başkanıdır.
Politik Yaşamı
1974 yılında Mogadişu'da yapılan Afrika Birliği Örgütü toplantısında, Wade zamanın Senegal Cumhurbaşkanı Léopold Sédar Senghor'a yeni bir parti kurmak istediğini sordu ve Senghor buna olumlu yanıt verdi. Bunun üzerine 31 Temmuz 1974 yılında Senegal Demokrat Partisi kurdu. Başlangıçta işçi partisi olarak tasarlanan Senegal Demokrat Partisi daha sonraları ise Liberalizm'i benimsedi. Wade ilk 1978'deki Cumhurbaşkanlığı seçiminde Senghor'a karşı %17,38 oy aldı. Ayrıca 1978 yılında 'ne seçildi ve orada 1980 yılına kadar kaldı. 1980 ve 1983 seçimlerinede katıldı ve hep Senghor'un halefi Diouf'un arkasında kaldı. 1988 yılındaki seçimlerde ise seçim sonuçlarına karşı ağır protestolarından dolayı hapis cezası aldı fakat şartlı olarak tahliye edildi. Daha sonra Fransa'ya gitti fakat 1990 yılında geri döndü.
Nisan 1991'de Wade ve diğer 4 parti arkadaşı iktidardaki Sosyalist Parti ile ulusal birlik hükûmeti kurdular, Wade ise oldu. 1992 Ekiminde Wade ve diğer arkadaşları Sosyalist Partinin devleti tek başlarını yönettiğini öne sürerek meclisten çıktılar. 1993 seçimlerinde ise %32 oy alarak yine %58 oy alan Diouf'un arkasında ikinci oldu. 1993 Mayısında Anayasa Mahkemesi başkan yardımcısı 'in öldürülmesiyle Wade ile birlikte diğer parti arkadaşları polis soruşturmasına dahil edildi. Wade, karısı ve Millet Meclisindeki iki parti arkadaşı cinayete suç ortaklığı yapmakla suçlandı. 1994 Şubat ayında ise Wade diğerleri ile birlikte devlet güvenliğini tehdit etmek suçundan tutuklandı. Wade ve diğer sanıklar 4 Temmuz 1994'te serbest bırakıldılar.
Wade devlet bakanı olarak 1995 yılında tekrar katıldı. Miilet meclisine 1998 yılındaki parlamento seçimlerinde seçilmiş olmasına rağmen, 1998 Temmuz ayında "benim yaptığım işi yapacak yeteri kadar milletvekili" var diyerek istifa etti.
2000 Yılı Seçimleri ve İlk Seçilmesi
İstifa ettikten sonraki bir yılını Fransa'da geçiren Wade 27 Ekim 1999 yılında geri Senegal'e geri döndü. 2000 yılı başkanlık seçimlerinde, 27 Şubat 2000 tarihinde yapılan ilk turda %31 oy alarak yine Diouf'un arkasında kaldı fakat bu sefer ilk defa Diouf ilk turda kazanamadı ve dolayısıyla 19 Mart tarihinde ikinci tur seçimleri yapıldı. Wade oyların %58.49'ini alarak bu turda kazandı. 1 Nisan 2000 tarihinde Wade Cumhurbaşkanı oldu ve Cumhurbaşkanı olmasından kısa bir süre sonra seçimlerde üçüncü olan 'yi Başbakan olarak atadı.
2 Nisan 2012 tarihinde cumhurbaşkanlığı görevini Macky Sall'a devretti.
Kaynakça
- ^ World Leaders 2003: Senegal: Personal Background 6 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Encyclopedia of the Nations.
- ^ a b Profiles of People in Power: The World's Government Leaders (2003), page 457.
- ^ a b Profile of Wade 8 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at PDS web site (Fransızca).
- ^ Naomi Schwarz, "Senegal's President Seeks Re-Election Amid Worsening Problems" 9 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., VOA News, October 16, 2006.
- ^ Dominique Mataillet, "Senghor reconnaît le parti de Wade" 23 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Jeuneafrique.com, 6 August 2006 (Fransızca).
- ^ Tidiane Dioh, "Sous l'étiquette libérale" 23 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Jeuneafrique.com, 21 October 2002 (Fransızca).
- ^ a b c Elections in Senegal 31 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., African Elections Database.
- ^ a b Richard Vengroff and Lucy Creevey, "Senegal: The Evolution of a Quasi Democracy", in Political Reform in Francophone Africa (1997), ed. Clark and Gardinier, pages 207–208.
- ^ "Rapport des Missions d'Observations des Elections Presidentielles", 2000 election 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Fransızca).
- ^ Senegal Human Rights Practices, 1993 19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., U.S. Department of State.
- ^ "Senegal: Opposition leader Wade to meet colleagues on election plan", Radio France Internationale (nl.newsbank.com), October 28, 1999.
- ^ "Senegal's Wade names prime minister" 15 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Reuters, April 2, 2000.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdoulaye Wade d 29 Mayis 1926 Senegal in ucuncu Cumhurbaskanidir 2000 2012 yillari arasi gorev yapan Wade ayni zamanda Senegalese Democratic Party nde genel sekreterligi gorevini surdurmektedir 1974 yilinda kurulan partiye Wade 1978 yilinda katildi ve uzun zaman muhalefet liderligi yapti Cumhurbaskani olabilmek icin 4 kez secime katilmis ancak 2000 yilinda Abdou Diouf un onunde secimi kazanarak devlet baskani olmustur Abdoulaye Wade3 Senegal CumhurbaskaniGorev suresi 1 Nisan 2000 2 Nisan 2012Yerine geldigi Abdou DioufKisisel bilgilerDogum 29 Mayis 1926 98 yasinda SenegalPartisiDini Sunni IslamWade ve Brezilya Disisleri Bakani Celso AmorimWade Eski ABD Baskani George W Bush Ile Birlikte Temmuz 2003Brezilya Cumhurbaskani Lula da Silva ve Wade Nisan 2005Politik yasamindan onceki hayatiWade 1926 yilinda de dogdu Bazi iddialara gore Wade in 1924 dogumlu oldugu soylensede bunlar pek dikkate alinmamakla beraber resmi olarak 1926 yilinda dogmustur Wade Fransa de hukuk egitimi aldi ve ogretmenlik yapti Wade in hukuk ve ekonomi uzerine iki doktorasi var ayni zamanda Sengeal hukuk ve ekonomi fakultesinin dekani ile evli olan Wade in Sindjely adinda da bir kizi ve Karim adinda bir oglu var Karim Islam Konferansi Orgutu nun ulusal ajans baskanidir Politik Yasami1974 yilinda Mogadisu da yapilan Afrika Birligi Orgutu toplantisinda Wade zamanin Senegal Cumhurbaskani Leopold Sedar Senghor a yeni bir parti kurmak istedigini sordu ve Senghor buna olumlu yanit verdi Bunun uzerine 31 Temmuz 1974 yilinda Senegal Demokrat Partisi kurdu Baslangicta isci partisi olarak tasarlanan Senegal Demokrat Partisi daha sonralari ise Liberalizm i benimsedi Wade ilk 1978 deki Cumhurbaskanligi seciminde Senghor a karsi 17 38 oy aldi Ayrica 1978 yilinda ne secildi ve orada 1980 yilina kadar kaldi 1980 ve 1983 secimlerinede katildi ve hep Senghor un halefi Diouf un arkasinda kaldi 1988 yilindaki secimlerde ise secim sonuclarina karsi agir protestolarindan dolayi hapis cezasi aldi fakat sartli olarak tahliye edildi Daha sonra Fransa ya gitti fakat 1990 yilinda geri dondu Nisan 1991 de Wade ve diger 4 parti arkadasi iktidardaki Sosyalist Parti ile ulusal birlik hukumeti kurdular Wade ise oldu 1992 Ekiminde Wade ve diger arkadaslari Sosyalist Partinin devleti tek baslarini yonettigini one surerek meclisten ciktilar 1993 secimlerinde ise 32 oy alarak yine 58 oy alan Diouf un arkasinda ikinci oldu 1993 Mayisinda Anayasa Mahkemesi baskan yardimcisi in oldurulmesiyle Wade ile birlikte diger parti arkadaslari polis sorusturmasina dahil edildi Wade karisi ve Millet Meclisindeki iki parti arkadasi cinayete suc ortakligi yapmakla suclandi 1994 Subat ayinda ise Wade digerleri ile birlikte devlet guvenligini tehdit etmek sucundan tutuklandi Wade ve diger saniklar 4 Temmuz 1994 te serbest birakildilar Wade devlet bakani olarak 1995 yilinda tekrar katildi Miilet meclisine 1998 yilindaki parlamento secimlerinde secilmis olmasina ragmen 1998 Temmuz ayinda benim yaptigim isi yapacak yeteri kadar milletvekili var diyerek istifa etti 2000 Yili Secimleri ve Ilk Secilmesi Istifa ettikten sonraki bir yilini Fransa da geciren Wade 27 Ekim 1999 yilinda geri Senegal e geri dondu 2000 yili baskanlik secimlerinde 27 Subat 2000 tarihinde yapilan ilk turda 31 oy alarak yine Diouf un arkasinda kaldi fakat bu sefer ilk defa Diouf ilk turda kazanamadi ve dolayisiyla 19 Mart tarihinde ikinci tur secimleri yapildi Wade oylarin 58 49 ini alarak bu turda kazandi 1 Nisan 2000 tarihinde Wade Cumhurbaskani oldu ve Cumhurbaskani olmasindan kisa bir sure sonra secimlerde ucuncu olan yi Basbakan olarak atadi 2 Nisan 2012 tarihinde cumhurbaskanligi gorevini Macky Sall a devretti Kaynakca World Leaders 2003 Senegal Personal Background 6 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopedia of the Nations a b Profiles of People in Power The World s Government Leaders 2003 page 457 a b Profile of Wade 8 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde at PDS web site Fransizca Naomi Schwarz Senegal s President Seeks Re Election Amid Worsening Problems 9 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde VOA News October 16 2006 Dominique Mataillet Senghor reconnait le parti de Wade 23 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jeuneafrique com 6 August 2006 Fransizca Tidiane Dioh Sous l etiquette liberale 23 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jeuneafrique com 21 October 2002 Fransizca a b c Elections in Senegal 31 Agustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde African Elections Database a b Richard Vengroff and Lucy Creevey Senegal The Evolution of a Quasi Democracy in Political Reform in Francophone Africa 1997 ed Clark and Gardinier pages 207 208 Rapport des Missions d Observations des Elections Presidentielles 2000 election 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fransizca Senegal Human Rights Practices 1993 19 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde U S Department of State Senegal Opposition leader Wade to meet colleagues on election plan Radio France Internationale nl newsbank com October 28 1999 Senegal s Wade names prime minister 15 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Reuters April 2 2000