Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abdulgaffar Han (unvanıyla birlikte Han Abdulgaffar Han) veya ona takılan ismiyle Badşah Han ("Hanların Şahı") (1890-1988) ünlü Peştun politik lider. Hudutların Gandhi'si olarak da anılmıştır.
Fakhr-e-Afgan Sarhadi Gandhi Abdulgaffar Han | |
|---|---|
 Abdulgaffar Han, 1940'lar | |
| Kendi dilinde adı | عبدالغفار خان |
| Doğum | 6 Şubat 1890 Utmanzai, Pencap Eyaleti, Britanya Hindistanı (günümüzde Hayber Pahtunhva, Pakistan) |
| Ölüm | 20 Ocak 1988 (97 yaşında) Peşaver, Kuzey-Batı Sınır Eyaleti, Pakistan |
| Defin yeri | Celalabad, Afganistan |
| Milliyet |
|
| Diğer ad(lar)ı | Badşah Han/Bacha Han |
| Eğitim | Aligarh Müslüman Üniversitesi |
| Siyasi parti |
|
| Hareket | Hindistan Bağımsızlık Hareketi |
| Evlilik | Meharqanda Kinankhel (1912-1918) Nambata Kinankhel (1920-1926) |
| Çocuk(lar) | Abdul Ghani Khan Abdul Wali Khan |
| Ebeveyn(ler) | (Babası) |
| Akraba(lar) | |
| Ödüller | Uluslararası Af Örgütü Düşünce mahkûmu (1962) (1967) |
Hayatı
Han Abdulgaffar Han, 1890 yılında güçlü bir Peştun aşiretinde doğdu. Kan davası ve iç çatışmalarla adını duyuran hudut bölgesinde ve "vahşi" olarak nitelenen Peştunların eğitilmesi için daha genç yaşlarında çeşitli çalışmalara koyuldu. En büyük hayali halkının yaşam şartlarını geliştirmek ve onlara modern bir eğitim imkânı sağlayabilmekti. Bunun dışında İngiliz yönetiminden hoşnut değildi ve tüm etnik halkların ve farklı din mensuplarının bir arada yaşayacağı bağımsız bir Hindistan taraftarıydı. 1920'lerde Khudai Khidmatgar ("Allah'ın hizmetçileri") isimli grubu kurdu. Giydikleri üniforma benzeri kırmızı gömlekler nedeniyle, çevre halkı ve İngiliz yönetimi tarafından "Kırmızı Gömlekliler" (Red Shirts) olarak anılmışlardır.
Dönemin ünlü özgürlük lideri Mohandas Gandhi'nin öğretilerinden fazlasıyla etkilenen Han Abdulgaffar Han bu grubu, Gandhi'nin şiddetsiz direniş öğretisine adadı. Temel amaçları sosyal hizmetlerde bulunmak, eğitim kurumları açmak ve Hindistan'ın bağımsızlık hareketinde şiddetsiz direniş ve sivil itaatsizlik öğretilerine, "satyagraha"ya itaat etmekti. Zaman içinde üye sayısı 100 bine ulaşan Kırmızı Gömlekliler şiddet kullanmayacaklarına dair bir yemin ederek gruba katılıyorlardı. II. Dünya Savaşı gibi, Hindistan'da Gandhi dışında birçok liderin şiddetsiz öğretiye ara verip silahlı bir mücadeleye girmenin o an için gerektiğini savunduğu zamanlarda, Badşah Han ve onun liderlerliğini yaptığı Kırmızı Gömlekliler şiddetsiz direniş öğretisine ve Gandhi'ye bağlı kalmışlardır. Nitekim Abdulgaffar Han hayatı boyunca bu öğretinin en büyük inananlarından olmuştur. Aynı zamanda dindar bir müslüman olan Han'a göre şiddetsiz eylemlilik süreci İslâmın direnişçi ama barışçıl yönüyle birebir uyuyordu. Şiddetsiz direniş öğretisine bu kadar bağlıyken, inançlı olmasının bir nedeni de budur zira ikisinin çeliştiğini düşünmemiştir. Abdulgaffar Han'ın doğduğu coğrafya ve kültür için bir devrim niteliğinde olan kadın hakları savunuculuğu ve şiddet eylemlerini yasaklayan politikası halkı tarafından ilk başlarda kuşkuyla algılanmasına neden olsa da halk çok kısa bir süre de ona tam destek vermiştir.
Hindistan bağımsızlığına ulaştığında ortaya çıkan ve Hindistan'ın ikiye bölünmesini (Hindistan ve Pakistan) öngören "Hindu-Müslüman" ayrılığına başından karşıydı. Ömrü boyu yoğun bir sevgi ve saygı beslediği ve yaşamını her yönden kendine örnek olarak aldığı Gandhi ile bir başka ortak noktaları da budur. Özellikle Müslüman liderlerin çoğu bu ayrılığın şart olduğuna inanırken ve o bu ayrılığa Gandhi gibi kesinlikle karşı çıkmıştır. Hindistan'ın ikiye bölünmesinden ve Pakistan'ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra bağımsız bir Peştunistan hareketinin önderliğini yapmıştır. Hindistan'ın bağımsızlığına kadar dönemin siyasi liderlerinin çoğundan çok daha uzun bir süre hapishanede yatmıştı; Hindistan'ın bağımsızlığından sonra ise yürüttüğü Peştun bağımsızlık hareketi yüzünden de Pakistan hükümeti tarafından sık sık hapse atıldı. Hayatının büyük bir kısmını bu eylemlilik tutkusu yüzünden hapislerde geçirmiştir. Bir süreliğine Afganistan'a sürgüne de gönderilmiştir.
Mahatma Gandhi ile olan arkadaşlığı Gandhi ölene kadar sürdü. Hayatı boyu Gandhi ile beraber düşünü kurdukları birleşmiş bir Hindistan, inancını yitirmedi. Peşaver'de 20 Ocak 1988'de öldü. "Hudutların Gandhi'si" olarak da anılan Han Abdulgaffar Han vasiyeti üzerine Celalabat - Afganistan'a gömüldü.
- ^ Meena Manishika (2021). Khan Abdul Ghaffar Khan'ın Biyografisi: Çocuklar İçin İlham Verici Biyografiler (İngilizce). Prabhat Prakashan. 19 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdulgaffar Han unvaniyla birlikte Han Abdulgaffar Han veya ona takilan ismiyle Badsah Han Hanlarin Sahi 1890 1988 unlu Pestun politik lider Hudutlarin Gandhi si olarak da anilmistir Fakhr e Afgan Sarhadi Gandhi Abdulgaffar HanAbdulgaffar Han 1940 larKendi dilinde adiعبدالغفار خانDogum6 Subat 1890 1890 02 06 Utmanzai Pencap Eyaleti Britanya Hindistani gunumuzde Hayber Pahtunhva Pakistan Olum20 Ocak 1988 97 yasinda Pesaver Kuzey Bati Sinir Eyaleti PakistanDefin yeriCelalabad AfganistanMilliyetBritanya Hinti 1890 1947 Pakistanli 1947 1988 Diger ad lar iBadsah Han Bacha HanEgitimAligarh Musluman UniversitesiSiyasi partiHindistan Ulusal Kongresi Hindistan Ulusal Awami Partisi Pakistan Ulusal Avami Partisi Wali Pakistan HareketHindistan Bagimsizlik Hareketi en EvlilikMeharqanda Kinankhel 1912 1918 Nambata Kinankhel 1920 1926 Cocuk lar Abdul Ghani Khan Abdul Wali Khan Abdul Ali Khan Mehar Tac Han Sardaro HanEbeveyn ler en Babasi Akraba lar en OdullerUluslararasi Af Orgutu Dusunce mahkumu 1962 en 1967 en Gandi ile birlikte dua sirasindaHayatiHan Abdulgaffar Han 1890 yilinda guclu bir Pestun asiretinde dogdu Kan davasi ve ic catismalarla adini duyuran hudut bolgesinde ve vahsi olarak nitelenen Pestunlarin egitilmesi icin daha genc yaslarinda cesitli calismalara koyuldu En buyuk hayali halkinin yasam sartlarini gelistirmek ve onlara modern bir egitim imkani saglayabilmekti Bunun disinda Ingiliz yonetiminden hosnut degildi ve tum etnik halklarin ve farkli din mensuplarinin bir arada yasayacagi bagimsiz bir Hindistan taraftariydi 1920 lerde Khudai Khidmatgar Allah in hizmetcileri isimli grubu kurdu Giydikleri uniforma benzeri kirmizi gomlekler nedeniyle cevre halki ve Ingiliz yonetimi tarafindan Kirmizi Gomlekliler Red Shirts olarak anilmislardir Donemin unlu ozgurluk lideri Mohandas Gandhi nin ogretilerinden fazlasiyla etkilenen Han Abdulgaffar Han bu grubu Gandhi nin siddetsiz direnis ogretisine adadi Temel amaclari sosyal hizmetlerde bulunmak egitim kurumlari acmak ve Hindistan in bagimsizlik hareketinde siddetsiz direnis ve sivil itaatsizlik ogretilerine satyagraha ya itaat etmekti Zaman icinde uye sayisi 100 bine ulasan Kirmizi Gomlekliler siddet kullanmayacaklarina dair bir yemin ederek gruba katiliyorlardi II Dunya Savasi gibi Hindistan da Gandhi disinda bircok liderin siddetsiz ogretiye ara verip silahli bir mucadeleye girmenin o an icin gerektigini savundugu zamanlarda Badsah Han ve onun liderlerligini yaptigi Kirmizi Gomlekliler siddetsiz direnis ogretisine ve Gandhi ye bagli kalmislardir Nitekim Abdulgaffar Han hayati boyunca bu ogretinin en buyuk inananlarindan olmustur Ayni zamanda dindar bir musluman olan Han a gore siddetsiz eylemlilik sureci Islamin direnisci ama bariscil yonuyle birebir uyuyordu Siddetsiz direnis ogretisine bu kadar bagliyken inancli olmasinin bir nedeni de budur zira ikisinin celistigini dusunmemistir Abdulgaffar Han in dogdugu cografya ve kultur icin bir devrim niteliginde olan kadin haklari savunuculugu ve siddet eylemlerini yasaklayan politikasi halki tarafindan ilk baslarda kuskuyla algilanmasina neden olsa da halk cok kisa bir sure de ona tam destek vermistir Hindistan bagimsizligina ulastiginda ortaya cikan ve Hindistan in ikiye bolunmesini Hindistan ve Pakistan ongoren Hindu Musluman ayriligina basindan karsiydi Omru boyu yogun bir sevgi ve saygi besledigi ve yasamini her yonden kendine ornek olarak aldigi Gandhi ile bir baska ortak noktalari da budur Ozellikle Musluman liderlerin cogu bu ayriligin sart olduguna inanirken ve o bu ayriliga Gandhi gibi kesinlikle karsi cikmistir Hindistan in ikiye bolunmesinden ve Pakistan in bagimsizligini ilan etmesinden sonra bagimsiz bir Pestunistan hareketinin onderligini yapmistir Hindistan in bagimsizligina kadar donemin siyasi liderlerinin cogundan cok daha uzun bir sure hapishanede yatmisti Hindistan in bagimsizligindan sonra ise yuruttugu Pestun bagimsizlik hareketi yuzunden de Pakistan hukumeti tarafindan sik sik hapse atildi Hayatinin buyuk bir kismini bu eylemlilik tutkusu yuzunden hapislerde gecirmistir Bir sureligine Afganistan a surgune de gonderilmistir Mahatma Gandhi ile olan arkadasligi Gandhi olene kadar surdu Hayati boyu Gandhi ile beraber dusunu kurduklari birlesmis bir Hindistan inancini yitirmedi Pesaver de 20 Ocak 1988 de oldu Hudutlarin Gandhi si olarak da anilan Han Abdulgaffar Han vasiyeti uzerine Celalabat Afganistan a gomuldu Meena Manishika 2021 Khan Abdul Ghaffar Khan in Biyografisi Cocuklar Icin Ilham Verici Biyografiler Ingilizce Prabhat Prakashan 19 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2023 Ahmad Aijaz 2005 Frontier Gandhi Reflections on Muslim Nationalism in India Social Scientist 33 1 2 22 39 ISSN 0970 0293 1 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2023