Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abdülhak Molla (d. 1786 – ö.19 Mayıs 1854), Osmanlı şair ve hekim.
Abdülhak Molla Reis-ül-ülema | |
|---|---|
| Doğum | 1786 İstanbul |
| Ölüm | 18 Mayıs 1864 (78 yaşında) Bebek, Beşiktaş |
| Defin yeri | II. Mahmud Türbesi |
| Milliyet |  Osmanlı |
| Eğitim | Süleymaniye medresesi-Tıp eğitimi |
| Meslek |
|
| Çocuk(lar) | Hayrullah Efendi |
| Akraba(lar) | Mustafa Behçet Efendi (Abisi) Abdülhâlik Nasuhi Bey (Torun) |
II. Mahmut ve I. Abdülmecit devirlerinde hekimbaşı olarak görev yapmış; Osmanlı tıbbına bazı yenilikleri getirmeye önayak olmuştur. Salgın hastalıklara karşı karantina uygulama, zorunlu çiçek aşısı getirdiği yeniliklerdendir.
Diplomat Müverrih Hayrullah Efendi'nin babası; Abdülhâlik Nasuhi Bey, Abdülhak Hamit Bey ve Mihrinnisâ Hanım’ın dedesidir.
Yaşamı
1786 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Divan-ı Hümayûn kâtiplerinden şairliği ile de tanınan Mehmed Emin Şükühi Efendi’dir. Ağabeyi, Osmanlı hekimbaşılarından Mustafa Behçet Efendi idi.
Ağabeyi ile birlikte Süleymaniye medresesinde tıp öğrenimi gördü. Eski sarayda hekimlik yaptı. II. Mahmut’un yakınlarından Halet Bey aleyhinde konuştukları gerekçesiyle 1821’de ağabeyi ile birlikte Keşan’a sürüldü. Bir yıl kadar sonra affedilip geri döndüklerinde yeni saray’da hekim oldu. 1833’de hekimbaşı ve Mekteb-i Tıbbiyye-i Adliyye-i Şahane nazırı oldu; ağabeyini tıp eğitiminde yaptığı yenilikleri destekledi. Padişahtan özel izin alarak anatomi dersinin kadavra üzerinde görülmesini sağladı. 1838 yılında “Meclis-i Tahaffuz-ı Ula” (Yüksek Karantina Meclisi) sıfatıyla salgın hastalıklara karşı karantina teşkilâtını geliştirip yaygınlaştırmış, çiçek aşısı uygulamasını da mecburi hale getirmişti. Ağabeyinin ölümünden sonra Bebek’teki Hekimbaşı yalısına yerleşen Abülhak Molla, ölümüne kadar orada yaşadı.
1845’te hekimbaşılığı görevinden ayrıldı. 1847’de Maarif Meclisi başkanlığına ve üçüncü defa hekimbaşılığa tayin edildi. 1852 senesinde de “Reis-ül-ülema” unvanını aldı. Bu unvan, Rumeli kazaskerlerinin en eskisine verilirdi. Ertesi sene altmış yedi yaşında iken İstanbul’da Bebek semtinde hayatını yitirdi. Sultan Abdülmecit’in iradesi ile Sultan II. Mahmud Türbesi’nin bahçesine defnedildi. Sonradan devrin pek çok devlet adamı, şair ve bilim adamının defnolunacağı bu türbeye defnedilen ilk kişi oldu.
Ağabeyi Mustafa Behçet Efendi ile hazırladıkları ancak yarım kalan "Hezar Esrar" adlı eseri oğlu Hayrullah Efendi tarafından tamamlanıp 1867’de yayımlandı. Abdülhak Molla, şiir ve tarihle de uğraşmıştı.
Kaynakça
- ^ . 6 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdulhak Molla d 1786 o 19 Mayis 1854 Osmanli sair ve hekim Abdulhak Molla Reis ul ulemaDogum1786 IstanbulOlum18 Mayis 1864 78 yasinda Bebek BesiktasDefin yeriII Mahmud TurbesiMilliyetOsmanliEgitimSuleymaniye medresesi Tip egitimiMeslekSairHekimHekim basiMaarif meclis baskaniCocuk lar Hayrullah EfendiAkraba lar Mustafa Behcet Efendi Abisi Abdulhalik Nasuhi Bey Torun Abdulhak Hamit Tarhan Torun Abdulhak Mihrunnisa Hanim Torun II Mahmut ve I Abdulmecit devirlerinde hekimbasi olarak gorev yapmis Osmanli tibbina bazi yenilikleri getirmeye onayak olmustur Salgin hastaliklara karsi karantina uygulama zorunlu cicek asisi getirdigi yeniliklerdendir Diplomat Muverrih Hayrullah Efendi nin babasi Abdulhalik Nasuhi Bey Abdulhak Hamit Bey ve Mihrinnisa Hanim in dedesidir Yasami1786 yilinda Istanbul da dunyaya geldi Divan i Humayun katiplerinden sairligi ile de taninan Mehmed Emin Sukuhi Efendi dir Agabeyi Osmanli hekimbasilarindan Mustafa Behcet Efendi idi Agabeyi ile birlikte Suleymaniye medresesinde tip ogrenimi gordu Eski sarayda hekimlik yapti II Mahmut un yakinlarindan Halet Bey aleyhinde konustuklari gerekcesiyle 1821 de agabeyi ile birlikte Kesan a suruldu Bir yil kadar sonra affedilip geri donduklerinde yeni saray da hekim oldu 1833 de hekimbasi ve Mekteb i Tibbiyye i Adliyye i Sahane naziri oldu agabeyini tip egitiminde yaptigi yenilikleri destekledi Padisahtan ozel izin alarak anatomi dersinin kadavra uzerinde gorulmesini sagladi 1838 yilinda Meclis i Tahaffuz i Ula Yuksek Karantina Meclisi sifatiyla salgin hastaliklara karsi karantina teskilatini gelistirip yayginlastirmis cicek asisi uygulamasini da mecburi hale getirmisti Agabeyinin olumunden sonra Bebek teki Hekimbasi yalisina yerlesen Abulhak Molla olumune kadar orada yasadi 1845 te hekimbasiligi gorevinden ayrildi 1847 de Maarif Meclisi baskanligina ve ucuncu defa hekimbasiliga tayin edildi 1852 senesinde de Reis ul ulema unvanini aldi Bu unvan Rumeli kazaskerlerinin en eskisine verilirdi Ertesi sene altmis yedi yasinda iken Istanbul da Bebek semtinde hayatini yitirdi Sultan Abdulmecit in iradesi ile Sultan II Mahmud Turbesi nin bahcesine defnedildi Sonradan devrin pek cok devlet adami sair ve bilim adaminin defnolunacagi bu turbeye defnedilen ilk kisi oldu Agabeyi Mustafa Behcet Efendi ile hazirladiklari ancak yarim kalan Hezar Esrar adli eseri oglu Hayrullah Efendi tarafindan tamamlanip 1867 de yayimlandi Abdulhak Molla siir ve tarihle de ugrasmisti Kaynakca 6 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2011