II. Mahmud Türbesi, Osmanlı padişahı Abdülmecid'in babası II. Mahmud için İstanbul'da inşa ettirdiği ve sonradan diğer padişah ve Osmanlı Hanedanı üyelerinin de defnedildiği bir türbedir. 1840 yılında tamamlanan türbe İstanbul'un Fatih ilçesi Çemberlitaş semtinde Divanyolu caddesinde yer almaktadır.
Türbenin girişi | |
Ad kökeni | II. Mahmud |
---|---|
Genel bilgiler | |
Tür | Türbe |
Şehir | İstanbul |
Ülke | Türkiye |
Koordinatlar | 41°00′31″K 28°58′21″D / 41.00861°K 28.97250°D |
Mevcut kullanan | Türbeler Müze Müdürlüğü |
Başlama | 1839 |
Tamamlanma | 1839 |
Açılış | 1840 |
Tasarım ve inşaat | |
Mimar(lar) | Mimar Kemaleddin |
II. Mahmud'un 1839 yılında vefat etmesinden sonra yerine geçen oğlu Abdülmecit hemen babası için Mimar kardeşler Ohannes Dadyan ve Boğos Dadyan'dan bir türbe inşa etmelerini istemiştir. Türbenin yapılması için kullanılan arazi II. Mahmud'un çok sevdiği kızkardeşi Esma Sultan tarafından tahsis edilmiştir. Esma Sultan'ın o zamanlar bu arazide kendine ait bir yalısı bulunmaktaydı. Can Selman'a göre ise türbe, iki dönem Ebniye Müdürlüğü yapmış olan Mühendis Abdülhalim Efendi'nin eseridir. Pars Tuğlacı ise eserin Garabed Balyan'ın olduğunu iddia etmektedir. Ancak, bu iddiayı destekleyecek kaynak göstermemiştir. Ohannes ve Bogos Dadyan’ı da kesin bir delil olmadan mimar olarak gösteren çalışmalar mevcuttur. Divanyolu üzerinde, daha önce Sultan II. Mahmud'un kız kardeşi Esma Sultan'ın sarayının bulunduğu alana inşa edilen yapı türbe, sebil, çeşme ve bir hazire ile bekçi odalarından oluşmaktadır. Türbede Sultan Abdülaziz ve Sultan II. Abdülhamid'in de mezarları bulunmaktadır. Mühendis Abdülhalim Efendi, türbenin yanında Mekteb-i Maarif-i Adliye ve bir de kütüphane inşa eder. Aslında II. Mahmud döneminde Mekteb-i Maarif-i Adliye olmak üzere bir bina inşa edilir. Ancak Babâli’nin yanması nedeniyle yeni Babıâli’nin inşası tamamlanıncaya kadar Maarif-i Adliye olarak yapılan binanın kullanımına karar verilir. Sultan II. Mahmud'un ölümü üzerine türbesinin yanında yapılması düşünülen medresenin yerine kendi eseri olan bu okulun yapılması uygun görülür. Yeni Babıâli’nin yapılmasından sonra da eskisinin misafir konağına çevrilmesine kara verilir.
Ampir üsluptaki türbe beyaz mermerlerle kaplıdır. Basamaklarla çıkılan türbe sekiz köşelidir. Kubbesi kabartma çelenk ve çiçeklerle süslüdür. Yapının içinde Hattat Mehmet Haşim tarafından yazılmış mermer bir yazıt bulunur. Türbenin içinde kubbeye asılı kristal avize Birleşik Krallık Kraliçesi I. Victoria tarafından gönderilmiştir. Kapının iki yanındaki altın yaldızlı duvar saatleri de Fransa İmparatoru III. Napolyon’un hediyesidir.
Türbenin yanındaki avlu 1861 yılında hazireye (türbeye bağlı mezarlık) dönüştürülmüş ve büyük çoğunluğu 1840–1920 tarihleri arasında görev yapmış devlet adamları ve yazarlar, şairler bu avluya defnedilmişlerdir. Burada Osmanlı taş işleme sanatının en güzel örneklerini yansıtan mezar taşları ve lahitler bulunmaktadır.
Türbede gömülü kişiler
Türbede 11 sanduka bulunmaktadır:
- II. Mahmud (1839)
- Esma Sultan (1848), II. Mahmud'un ablası
- Bezmiâlem Valide Sultan (1853), II. Mahmud'un eşi, Abdülmecit'in annesi
- Abdülaziz (1876), II. Mahmud'un oğlu
- II. Abdülhamid (1918), II. Mahmud'un torunu
- Veliaht Yusuf İzzeddin Efendi, Abdülaziz'in oğlu
- Mehmed Şevket Efendi, (1899) Abdülaziz'in oğlu
- Şadiye Sultan, (1977) II. Abdülhamit'in kızı
Hazirede (avluda) gömülü kişilerden bazıları
- Şeyh Bedreddin (1420), Mutasavvıf (sonradan kemikleri gömülmüştür)
- Abdülhak Molla (1854), II. Mahmud ve Abdülmecid devrinin hekimbaşısı
- Abdülhamid Ferid Paşa (1875), Evkaf-ı Hümâyun, Hazîne-i Hâssa ve Bahriye Nazırı
- Ahmet Fethi Paşa (1858), II. Mahmud'un damadı
- Serasker Rıza Paşa (1877), Serasker
- Agah Efendi (1885), Gazeteci
- Damat Mahmud Edhem Paşa, (1886), Sadrazam Damat Mehmed Ali Paşa'nın oğlu, Abdülmecit'in kızı Refia Sultan'ın eşi.
- Server Paşa (1821-1886) İstanbul Belediye Başkanı
- Muallim Naci (1893), öğretmen ve yazar
- Ahmed Eyüb Paşa, (1893) 93 Harbi kumandanlarından müşir general
- Lofçalı İbrahim Derviş Paşa, (1812-1896) Fırka-i Islahiye Ordu müşiri
- Galib Paşa, (1829-1905) İstanbul Belediye Başkanı
- Ahmed Samim (1910), yazar
- Hekim İsmail Paşa, Aydın ve Girit valisi, İstanbul Belediye Başkanı
- Mehmed Atâ Bey (1919), Maliye Nazırı
- Sait Halim Paşa (1921), Sadrazam
- Server Paşa, Bürokrat
- Abdurrahman Sami Paşa
- Ziya Gökalp (1924), Türkçü yazar
- Süleyman Numan Paşa (1868-1925), Askeri tabip
- Seyyid Bey (1925), Adalet Bakanı, milletvekili
- Ömer Faruk Efendi (1969), Son halife Abdülmecid'in oğlu.
- Ertuğrul Osman (2009), Osmanlı Hanedanı reisi, Sultan II. Abdülhamit'in torunu
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta II. Mahmud Türbesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Köşklü, Z., Tığcı, S. "İstanbul Divanyolu’nda Sultan II. Mahmud Türbesi’nin Haziresindeki Kadın Mezar Taşları / Grave Stones Belonging to Women in the Graveyard of the Tomb of Sultan Mahmud II in Divanyolu 1 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., İstanbul." Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 10 (2018): 47-66.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Mahmud Turbesi Osmanli padisahi Abdulmecid in babasi II Mahmud icin Istanbul da insa ettirdigi ve sonradan diger padisah ve Osmanli Hanedani uyelerinin de defnedildigi bir turbedir 1840 yilinda tamamlanan turbe Istanbul un Fatih ilcesi Cemberlitas semtinde Divanyolu caddesinde yer almaktadir II Mahmud TurbesiTurbenin girisiAd kokeniII MahmudGenel bilgilerTurTurbeSehirIstanbulUlkeTurkiyeKoordinatlar41 00 31 K 28 58 21 D 41 00861 K 28 97250 D 41 00861 28 97250Mevcut kullananTurbeler Muze MudurluguBaslama1839Tamamlanma1839Acilis1840Tasarim ve insaatMimar lar Mimar KemaleddinSultan II Mahmud Turbesi Girisi II Mahmud un 1839 yilinda vefat etmesinden sonra yerine gecen oglu Abdulmecit hemen babasi icin Mimar kardesler Ohannes Dadyan ve Bogos Dadyan dan bir turbe insa etmelerini istemistir Turbenin yapilmasi icin kullanilan arazi II Mahmud un cok sevdigi kizkardesi Esma Sultan tarafindan tahsis edilmistir Esma Sultan in o zamanlar bu arazide kendine ait bir yalisi bulunmaktaydi Can Selman a gore ise turbe iki donem Ebniye Mudurlugu yapmis olan Muhendis Abdulhalim Efendi nin eseridir Pars Tuglaci ise eserin Garabed Balyan in oldugunu iddia etmektedir Ancak bu iddiayi destekleyecek kaynak gostermemistir Ohannes ve Bogos Dadyan i da kesin bir delil olmadan mimar olarak gosteren calismalar mevcuttur Divanyolu uzerinde daha once Sultan II Mahmud un kiz kardesi Esma Sultan in sarayinin bulundugu alana insa edilen yapi turbe sebil cesme ve bir hazire ile bekci odalarindan olusmaktadir Turbede Sultan Abdulaziz ve Sultan II Abdulhamid in de mezarlari bulunmaktadir Muhendis Abdulhalim Efendi turbenin yaninda Mekteb i Maarif i Adliye ve bir de kutuphane insa eder Aslinda II Mahmud doneminde Mekteb i Maarif i Adliye olmak uzere bir bina insa edilir Ancak Babali nin yanmasi nedeniyle yeni Babiali nin insasi tamamlanincaya kadar Maarif i Adliye olarak yapilan binanin kullanimina karar verilir Sultan II Mahmud un olumu uzerine turbesinin yaninda yapilmasi dusunulen medresenin yerine kendi eseri olan bu okulun yapilmasi uygun gorulur Yeni Babiali nin yapilmasindan sonra da eskisinin misafir konagina cevrilmesine kara verilir Ampir usluptaki turbe beyaz mermerlerle kaplidir Basamaklarla cikilan turbe sekiz koselidir Kubbesi kabartma celenk ve ciceklerle susludur Yapinin icinde Hattat Mehmet Hasim tarafindan yazilmis mermer bir yazit bulunur Turbenin icinde kubbeye asili kristal avize Birlesik Krallik Kralicesi I Victoria tarafindan gonderilmistir Kapinin iki yanindaki altin yaldizli duvar saatleri de Fransa Imparatoru III Napolyon un hediyesidir Turbenin 1860 1890 yillari arasindaki bir gorunumuSultan II Mahmud Turbesi restorasyon calismasi cadde gorunumu 2017 Turbenin yanindaki avlu 1861 yilinda hazireye turbeye bagli mezarlik donusturulmus ve buyuk cogunlugu 1840 1920 tarihleri arasinda gorev yapmis devlet adamlari ve yazarlar sairler bu avluya defnedilmislerdir Burada Osmanli tas isleme sanatinin en guzel orneklerini yansitan mezar taslari ve lahitler bulunmaktadir Turbede gomulu kisilerTurbenin ic kapisi Turbede 11 sanduka bulunmaktadir II Mahmud 1839 Esma Sultan 1848 II Mahmud un ablasi Bezmialem Valide Sultan 1853 II Mahmud un esi Abdulmecit in annesi Abdulaziz 1876 II Mahmud un oglu II Abdulhamid 1918 II Mahmud un torunu Veliaht Yusuf Izzeddin Efendi Abdulaziz in oglu Mehmed Sevket Efendi 1899 Abdulaziz in oglu Sadiye Sultan 1977 II Abdulhamit in kiziHazirede avluda gomulu kisilerden bazilariTurbenin avlusundaki mezarlarSeyh Bedreddin 1420 Mutasavvif sonradan kemikleri gomulmustur Abdulhak Molla 1854 II Mahmud ve Abdulmecid devrinin hekimbasisi Abdulhamid Ferid Pasa 1875 Evkaf i Humayun Hazine i Hassa ve Bahriye Naziri Ahmet Fethi Pasa 1858 II Mahmud un damadi Serasker Riza Pasa 1877 Serasker Agah Efendi 1885 Gazeteci Damat Mahmud Edhem Pasa 1886 Sadrazam Damat Mehmed Ali Pasa nin oglu Abdulmecit in kizi Refia Sultan in esi Server Pasa 1821 1886 Istanbul Belediye Baskani Muallim Naci 1893 ogretmen ve yazar Ahmed Eyub Pasa 1893 93 Harbi kumandanlarindan musir general Lofcali Ibrahim Dervis Pasa 1812 1896 Firka i Islahiye Ordu musiri Galib Pasa 1829 1905 Istanbul Belediye Baskani Ahmed Samim 1910 yazar Hekim Ismail Pasa Aydin ve Girit valisi Istanbul Belediye Baskani Mehmed Ata Bey 1919 Maliye Naziri Sait Halim Pasa 1921 Sadrazam Server Pasa Burokrat Abdurrahman Sami Pasa Ziya Gokalp 1924 Turkcu yazar Suleyman Numan Pasa 1868 1925 Askeri tabip Seyyid Bey 1925 Adalet Bakani milletvekili Omer Faruk Efendi 1969 Son halife Abdulmecid in oglu Ertugrul Osman 2009 Osmanli Hanedani reisi Sultan II Abdulhamit in torunuKaynakca Arsivlenmis kopya 7 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ocak 2020 Can Selman Bilinmeyen Aktorleri ve Olaylari ile Son Donem Osmanli Mimarligi Istanbul 2010 s 106 Dis baglantilarWikimedia Commons ta II Mahmud Turbesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kosklu Z Tigci S Istanbul Divanyolu nda Sultan II Mahmud Turbesi nin Haziresindeki Kadin Mezar Taslari Grave Stones Belonging to Women in the Graveyard of the Tomb of Sultan Mahmud II in Divanyolu 1 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Istanbul Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 10 2018 47 66