Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abdülkadir, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1890'da sipariş edilen, 1892'de İstanbul'daki Tersâne-i Âmire'de yapımına başlanan ancak inşası tamamlanmadan 1909'da hurdaya çıkartılan ön dretnot savaş gemisidir. On yıldan uzun bir aranın ardından Osmanlılar tarafından inşasına başlanan ilk büyük gemi olan Abdülkadir, aynı zamanda kendi sınıfının da ilk gemisiydi. Ana silah olarak dört (28 cm top) taşıması ve kemer zırhının 230 mm kalınlıkta olması planlanmıştı. Maddi kaynak sorunu nedeniyle inşası yavaş ilerleyen geminin iki yıl sonunda yalnızca gövde iskeleti tamamlanabildi. 1906'da çalışmalara son verildiğindeyse yalnızca gövdenin bir kısmı plakalarla kaplanmış durumdaydı. Yapımı tamamlanamayan gemi, 1909 yılında hurdaya ayrılarak parçalandı.
 Abdülkadir diyagramı, Flottes de Combat 1904 | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 Osmanlı İmparatorluğu | |
| Adı | Abdülkadir |
| Sipariş | 1890 |
| İnşa eden | Tersâne-i Âmire, İstanbul |
| Kızağa konuluşu | Ekim 1892 |
| Akıbet | 1909'da hurdaya çıkarıldı |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi | Abdülkadir sınıfı dretnot |
| Deplasman | 8.100 ton |
| Uzunluk | 103,6 m |
| Genişlik | 19,8 m |
| Su çekimi | 7,16 m |
| İtme gücü | 2 şaftlı, 12.000 ihp (8,948 kW - öngörülen) |
| Hız | 18 knot (33 km/s; 21 mph - öngörülen) |
| Silah donanımı | İlk plan:
1904 planı:
|
| Zırh | |
Tasarım
Abdülkadir'in, Osmanlı donanmasının ilk ön dretnot savaş gemisi olması planlanıyordu. Gemi, 1860'lar ve 1870'lerde inşa edilmiş bir grup demir zırhlının ardılı olacaktı. Donanmanın 1876'da Padişah V. Murad'ın tahttan indirilip yerine II. Abdülhamid'in çıkartıldığı darbede önemli rol oynamasından ötürü Abdülhamid döneminde donanmaya karşı mesafeli bir tavır takınıldı. Tahta çıkışını takip eden on yıl boyunca hiçbir yeni büyük savaş gemisi sipariş etmedi ve donanma gücünün gerilemesine yol açtı. 1880'lerin sonunda gelindiğinde ise kendisinden önce inşa edilen gemilerin modası geçmiş, donanmadaki gemiler Britanya'nın Royal Sovereign sınıfı ön dretnotları gibi daha yeni yabancı tasarımlara kıyasla çok geride kalmıştı.
Osmanlı donanmasının rakiplerinden Yunan donanması 1885 yılında Hydra sınıfı üç demir zırhlı sipariş etmişti. Bu gemiler, eski Osmanlı demir zırhlılarından daha küçük olsalar da bakımsız bırakılan Osmanlı gemilerine kıyasla olası bir savaşa çok daha hazırlıklı olacaklardı. Osmanlı hükûmeti 1890 yılında tasarımı Fransız sınıfına dayanan iki zırhlı savaş gemisi, birkaç kruvazör ve küçük gemi içeren bir yeniden silahlanma programı başlattı. Daha sonra Hoche sınıfı savaş gemilerinden vazgeçilerek yerlerine aynı yıl Abdülkadir olarak adlandırılacak daha küçük bir tasarım sipariş edildi.Abdülkadir, 1874'te denize indirilen merkezi bataryalı zırhlı Mesudiye ile birlikte Osmanlı donanmasının en büyük gemilerinden biri olmak üzere tasarlanmıştı.
Genel özellikler ve zırh
Abdülkadir, 103,63 m uzunluğunda, 19,83 m genişliğinde ve 7,16 m su çekiminde tasarlanmıştı. Tasarımına göre deplasmanı 8.100 ton olarak hesaplanmıştı. Gemi, gücünü altı adet kömürle çalışan buhar kazanından alan ve her biri bir pervaneyi çeviren bir çift dikey üçlü genleşmeli buhar motorundan alacak, hem motorlar hem de kazanlar Tersâne-i Âmire tarafından imal edilecekti. Motorların 12 bin beygir gücü (8.900 kW) güç üreterek gemiyi 18 knot (33 km/sa; 21 mph) son hıza ulaştırması hedefleniyordu. Gemi, 600 metrik ton (590 emperyal ton; 660 küçük ton) kömür kapasitesiyle tasarlanmıştı.
Abdülkadir'in kemer zırhı 230 mm kalınlığında ve 2 m yüksekliğinde planlanmıştı. Ana kemerin üzerindeki güverteler kayda değer bir zırh korumasına sahip değildi. Kemerin uçlarını bağlayan enine gemi bölmeleri 105 mm kalınlıktaydı. Ana batarya silahları, 150 mm kalınlığında zırhla kaplı barbetlere monte edilecekti.
Silahlar
Geminin silahları için Krupp ile sözleşme yapılmıştı. Abdülkadir'in merkez hattı üzerinde, biri geminin önünde ve diğeri arkasında olmak üzere iki ikiz tarette toplam dört adet (28 cm MRK L/35) toptan oluşan bir ana batarya taşıyacaktı. Geminin ikincil bataryası ise kazamatlarda yer alacak 6 adet (15 cm SK L/35) toptan oluşmaktaydı. Torpido botlarına karşı yakın mesafeli savunma, her biri tek başına monte edilmiş sekiz adet (8,8 cm SK L/30) hızlı atışlı top ve sekiz 3,7 cm hızlı atışlı top ile sağlanacaktı. Toplara ek olarak su hattı üstüne monte edilen ve nişan alma yeteneğine sahip altı adet 53,3 cm torpido tüpü yer almaktaydı. 1904 yılına gelindiğinde planlanan silahlar revize edilerek 28 cm'lik toplar her biri tekli tarette dört adet 20,3 cm top ile değiştirildi ve 15 cm'lik topların sayısı ona yükseltildi, 8,8 cm'lik toplar 7,62 cm toplar ile değiştirildi, 3.7 cm'lik topların sayısı ise ona çıkarıldı. Bunlara mukabil torpido tüplerinden ikisi iptal edildi.
Yapımı
Abdülkadir'in inşası Ekim 1892'de, İstanbul'daki Tersâne-i Âmire'de başladı. 1895 yılına gelindiğinde gövde içi çelik iskelet inşa edilmişti ancak sürekli açık veren Osmanlı bütçesinden dolayı çalışmalar çok yavaş ilerliyor ve sık sık duruyordu. Örneğin, 1897'de çalışmalar bir süreliğine durdurulduğunda Navy and Army Illustrated dergisi geminin bitmeyeceğini öngörmüştü. Osmanlı İmparatorluğu'nda bu dönemde büyük ölçekli gemi inşaat projeleri fon yetersizliği nedeniyle tamamlanamamaktaydı; Osmanlı donanmasının 1897 Osmanlı-Yunan Savaşı'nda isteneni verememesini takiben başlatılan inşaat programı da yeni gemiler için gerekli fonların tahsis edilememesi üzerine durmuştu. 1906'da Abdülkadir'in inşası son kez durduğunda gövde kısmen kaplanmış durumdaydı. Ayrıca gövdeyi destekleyen bloklar da kayarak omurgayı tahrip etmişti. Sonuç olarak bitmemiş gemi 1909'da kızak üzerinde parçalandı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e Gardiner 1979, s. 391.
- ^ Gardiner & Gray 1985, s. 389.
- ^ a b Gardiner 1979, s. 388-391.
- ^ Gardiner 1979, s. 32.
- ^ Gardiner 1979, s. 382.
- ^ a b Robinson 1897, s. 186.
- ^ Gardiner & Gray 1985, s. 387.
- ^ a b c d Langensiepen & Güleryüz 1995, s. 140.
- ^ Keltie & Renwick 1902, s. 1146.
- ^ Grant 2007, s. 87.
- Genel
- Gardiner, Robert, (Ed.) (1979), Conway's All the World's Fighting Ships: 1860–1905, Londra: Conway Maritime Press, ISBN
- Gardiner, Robert; Gray, Randal, (Ed.) (1985), Conway's All the World's Fighting Ships: 1906–1921, Annapolis, MD: Naval Institute Press, ISBN
- Keltie, J. Scott; Renwick, I. A. P., (Ed.) (1902), The Statesman's Yearbook, 39, Londra: The Macmillan Company
- Langensiepen, Bernd; Güleryüz, Ahmet (1995), The Ottoman Steam Navy 1828–1923, Londra: Conway Maritime Press, ISBN
- Robinson, Charles N., (Ed.) (1897), "The Fleets of the Powers in the Mediterranean", Navy and Army Illustrated, Londra: Hudson & Kearnes, cilt III, ss. 186-187, OCLC 7489254
- Grant, Jonathan A. (2007), Rulers, Guns, and Money: The Global Arms Trade in the Age of Imperialism, Cambrdige, Massachusetts: Harvard University Press, s. 87, ISBN , erişim tarihi: 19 Ekim 2019
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdulkadir Osmanli Imparatorlugu tarafindan 1890 da siparis edilen 1892 de Istanbul daki Tersane i Amire de yapimina baslanan ancak insasi tamamlanmadan 1909 da hurdaya cikartilan on dretnot savas gemisidir On yildan uzun bir aranin ardindan Osmanlilar tarafindan insasina baslanan ilk buyuk gemi olan Abdulkadir ayni zamanda kendi sinifinin da ilk gemisiydi Ana silah olarak dort 28 cm top tasimasi ve kemer zirhinin 230 mm kalinlikta olmasi planlanmisti Maddi kaynak sorunu nedeniyle insasi yavas ilerleyen geminin iki yil sonunda yalnizca govde iskeleti tamamlanabildi 1906 da calismalara son verildigindeyse yalnizca govdenin bir kismi plakalarla kaplanmis durumdaydi Yapimi tamamlanamayan gemi 1909 yilinda hurdaya ayrilarak parcalandi Abdulkadir diyagrami Flottes de Combat 1904TarihceOsmanli ImparatorluguAdiAbdulkadirSiparis1890Insa edenTersane i Amire IstanbulKizaga konulusuEkim 1892Akibet1909 da hurdaya cikarildiGenel karakteristikSinif ve tipiAbdulkadir sinifi dretnotDeplasman8 100 tonUzunluk103 6 mGenislik19 8 mSu cekimi7 16 mItme gucu2 saftli 12 000 ihp 8 948 kW ongorulen Hiz18 knot 33 km s 21 mph ongorulen Silah donanimiIlk plan 2 2 28 cm L 35 top 6 1 15 cm L 35 top 8 1 8 8 cm L 30 top 8 1 3 7 cm top 6 1 53 3 cm torpido tupu 1904 plani 4 1 20 3 cm top 10 1 15 cm L 35 top 8 1 7 62 cm top 10 1 3 7 cm top 4 1 53 3 cm torpido tupuZirhKemer 9 in 229 mm Guverte 2 5 in 64 mm Barbet 6 in 152 mm Bolmeler 4 in 102 mm TasarimAbdulkadir in Osmanli donanmasinin ilk on dretnot savas gemisi olmasi planlaniyordu Gemi 1860 lar ve 1870 lerde insa edilmis bir grup demir zirhlinin ardili olacakti Donanmanin 1876 da Padisah V Murad in tahttan indirilip yerine II Abdulhamid in cikartildigi darbede onemli rol oynamasindan oturu Abdulhamid doneminde donanmaya karsi mesafeli bir tavir takinildi Tahta cikisini takip eden on yil boyunca hicbir yeni buyuk savas gemisi siparis etmedi ve donanma gucunun gerilemesine yol acti 1880 lerin sonunda gelindiginde ise kendisinden once insa edilen gemilerin modasi gecmis donanmadaki gemiler Britanya nin Royal Sovereign sinifi on dretnotlari gibi daha yeni yabanci tasarimlara kiyasla cok geride kalmisti Osmanli donanmasinin rakiplerinden Yunan donanmasi 1885 yilinda Hydra sinifi uc demir zirhli siparis etmisti Bu gemiler eski Osmanli demir zirhlilarindan daha kucuk olsalar da bakimsiz birakilan Osmanli gemilerine kiyasla olasi bir savasa cok daha hazirlikli olacaklardi Osmanli hukumeti 1890 yilinda tasarimi Fransiz sinifina dayanan iki zirhli savas gemisi birkac kruvazor ve kucuk gemi iceren bir yeniden silahlanma programi baslatti Daha sonra Hoche sinifi savas gemilerinden vazgecilerek yerlerine ayni yil Abdulkadir olarak adlandirilacak daha kucuk bir tasarim siparis edildi Abdulkadir 1874 te denize indirilen merkezi bataryali zirhli Mesudiye ile birlikte Osmanli donanmasinin en buyuk gemilerinden biri olmak uzere tasarlanmisti Genel ozellikler ve zirh Abdulkadir 103 63 m uzunlugunda 19 83 m genisliginde ve 7 16 m su cekiminde tasarlanmisti Tasarimina gore deplasmani 8 100 ton olarak hesaplanmisti Gemi gucunu alti adet komurle calisan buhar kazanindan alan ve her biri bir pervaneyi ceviren bir cift dikey uclu genlesmeli buhar motorundan alacak hem motorlar hem de kazanlar Tersane i Amire tarafindan imal edilecekti Motorlarin 12 bin beygir gucu 8 900 kW guc ureterek gemiyi 18 knot 33 km sa 21 mph son hiza ulastirmasi hedefleniyordu Gemi 600 metrik ton 590 emperyal ton 660 kucuk ton komur kapasitesiyle tasarlanmisti Abdulkadir in kemer zirhi 230 mm kalinliginda ve 2 m yuksekliginde planlanmisti Ana kemerin uzerindeki guverteler kayda deger bir zirh korumasina sahip degildi Kemerin uclarini baglayan enine gemi bolmeleri 105 mm kalinliktaydi Ana batarya silahlari 150 mm kalinliginda zirhla kapli barbetlere monte edilecekti Silahlar Geminin silahlari icin Krupp ile sozlesme yapilmisti Abdulkadir in merkez hatti uzerinde biri geminin onunde ve digeri arkasinda olmak uzere iki ikiz tarette toplam dort adet 28 cm MRK L 35 toptan olusan bir ana batarya tasiyacakti Geminin ikincil bataryasi ise kazamatlarda yer alacak 6 adet 15 cm SK L 35 toptan olusmaktaydi Torpido botlarina karsi yakin mesafeli savunma her biri tek basina monte edilmis sekiz adet 8 8 cm SK L 30 hizli atisli top ve sekiz 3 7 cm hizli atisli top ile saglanacakti Toplara ek olarak su hatti ustune monte edilen ve nisan alma yetenegine sahip alti adet 53 3 cm torpido tupu yer almaktaydi 1904 yilina gelindiginde planlanan silahlar revize edilerek 28 cm lik toplar her biri tekli tarette dort adet 20 3 cm top ile degistirildi ve 15 cm lik toplarin sayisi ona yukseltildi 8 8 cm lik toplar 7 62 cm toplar ile degistirildi 3 7 cm lik toplarin sayisi ise ona cikarildi Bunlara mukabil torpido tuplerinden ikisi iptal edildi YapimiAbdulkadir in insasi Ekim 1892 de Istanbul daki Tersane i Amire de basladi 1895 yilina gelindiginde govde ici celik iskelet insa edilmisti ancak surekli acik veren Osmanli butcesinden dolayi calismalar cok yavas ilerliyor ve sik sik duruyordu Ornegin 1897 de calismalar bir sureligine durduruldugunda Navy and Army Illustrated dergisi geminin bitmeyecegini ongormustu Osmanli Imparatorlugu nda bu donemde buyuk olcekli gemi insaat projeleri fon yetersizligi nedeniyle tamamlanamamaktaydi Osmanli donanmasinin 1897 Osmanli Yunan Savasi nda isteneni verememesini takiben baslatilan insaat programi da yeni gemiler icin gerekli fonlarin tahsis edilememesi uzerine durmustu 1906 da Abdulkadir in insasi son kez durdugunda govde kismen kaplanmis durumdaydi Ayrica govdeyi destekleyen bloklar da kayarak omurgayi tahrip etmisti Sonuc olarak bitmemis gemi 1909 da kizak uzerinde parcalandi Ayrica bakinizOsmanli Imparatorlugu nun zirhli savas gemileri listesi Dagilma donemi Osmanli donanmasiKaynakcaOzel a b c d e Gardiner 1979 s 391 Gardiner amp Gray 1985 s 389 a b Gardiner 1979 s 388 391 Gardiner 1979 s 32 Gardiner 1979 s 382 a b Robinson 1897 s 186 Gardiner amp Gray 1985 s 387 a b c d Langensiepen amp Guleryuz 1995 s 140 Keltie amp Renwick 1902 s 1146 Grant 2007 s 87 GenelGardiner Robert Ed 1979 Conway s All the World s Fighting Ships 1860 1905 Londra Conway Maritime Press ISBN 0 85177 133 5 Gardiner Robert Gray Randal Ed 1985 Conway s All the World s Fighting Ships 1906 1921 Annapolis MD Naval Institute Press ISBN 0 85177 245 5 Keltie J Scott Renwick I A P Ed 1902 The Statesman s Yearbook 39 Londra The Macmillan Company Langensiepen Bernd Guleryuz Ahmet 1995 The Ottoman Steam Navy 1828 1923 Londra Conway Maritime Press ISBN 978 0 85177 610 1 Robinson Charles N Ed 1897 The Fleets of the Powers in the Mediterranean Navy and Army Illustrated Londra Hudson amp Kearnes cilt III ss 186 187 OCLC 7489254 Grant Jonathan A 2007 Rulers Guns and Money The Global Arms Trade in the Age of Imperialism Cambrdige Massachusetts Harvard University Press s 87 ISBN 978 0 674 02442 7 erisim tarihi 19 Ekim 2019