Abdülkadir Bey ya da Antepli Abdülkadir Bey (1881 - 31 Ağustos 1926),Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde askerlik ve siyasetçilik, Türkiye'nin ilk yıllarında ise valilik yapmış bir devlet adamıdır. İzmir Suikastı'na katılmaktan dolayı mahkûm olmuş ve idamla cezalandırılmıştır.
Abdülkadir Bey | |
---|---|
Eski Ankara valisi Abdülkadir Bey'in 23 Ağustos 1926 tarihinde Vakit gazetesinde yayımlanan fotoğrafı (Yakalanan Firâri Abdülkadir Haini ibaresini taşıyor) | |
Lakabı | Ankara Valisi Antepli Abdülkadir Bey |
Doğum | 1881 Gaziantep |
Ölüm | 31 Ağustos 1926 (45 yaşında) |
Ölüm sebebi | İdam (İzmir Suikasti Planlamacısı) |
Branşı |
|
Birimi | İttihat ve Terakki Cemiyeti Ankara Valisi |
Çatışma/savaşları | Hareket Ordusu I. Dünya Savaşı Musul bölgesi |
Hayatı
Abdülkadir Bey 1881 yılında Gaziantep'te doğdu. İstanbul'a giderek Mekteb-i Harbiye'den mezun oldu. İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne katıldı.31 Mart Vakası'na müdahale eden Hareket Ordusu'nda yer aldı. Balkan Savaşı'na katıldı. I. Dünya Savaşı'nda Musul bölgesinde savaştı. Türk Kurtuluş Savaşı'nın ilk yıllarında Ankara valisi oldu.
14 Haziran 1926 günü Mustafa Kemal Paşa'yı öldürmek üzere planlanan İzmir Suikastı'nın ortaya çıkması üzerine başlayan soruşturmada Abdülkadir Bey'in olayın planlamacılarından biri olduğu ortaya çıktı. Fakat yakalanmadan önce kaçtığı için gıyabında yargılanarak 14 Temmuz 1926 tarihinde idama mahkûm edildi. 21 Ağustos 1926 tarihinde Bulgaristan'a kaçmak üzere saklanırken Kırklareli'nin Midye kasabasında yakalandı. Ankara İstiklal Mahkemesi önüne çıkarılarak tekrar yargılandı ve tekrar idama mahkûm edildi. Cezası 31 Ağustos 1926 gecesi infaz edildi.
Abdülkadir Bey, Kemal Tahir'in Kurt Kanunu romanında Abdülkerim Bey olarak anılmaktadır. Abdülkadir Bey İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin fedaisi (tetikçi) olarak biliniyordu. İzmir Suikastı soruşturmaları sırasında Serbesti gazetesi yazarı Hasan Fehmi Bey ve Sada-yı Millet gazetesi yazarı Ahmet Samim gibi İttihat ve Terakki karşıtı bazı kişilerin öldürülmesi olaylarında rol oynadığı ortaya çıktı.
Kaynakça
- ^ İsmet İnönü, Hatıralarım, Cilt 2, Sayfa: 216. Bilgi Yayınları, 1987
- ^ "Çok şey bilen tetikçiyi ortadan kaldırdılar, Yeni Şafak Gazetesi, 21 Kasım 2011". 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2013.
- ^ . 4 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013.
- ^ Kurt Kanunu, Kemal Tahir, İthaki Yayınları, 2005, İstanbul,
- ^ (PDF). 19 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2013.
- ^ . 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdulkadir Bey ya da Antepli Abdulkadir Bey 1881 31 Agustos 1926 Osmanli Imparatorlugu nun son doneminde askerlik ve siyasetcilik Turkiye nin ilk yillarinda ise valilik yapmis bir devlet adamidir Izmir Suikasti na katilmaktan dolayi mahkum olmus ve idamla cezalandirilmistir Abdulkadir BeyEski Ankara valisi Abdulkadir Bey in 23 Agustos 1926 tarihinde Vakit gazetesinde yayimlanan fotografi Yakalanan Firari Abdulkadir Haini ibaresini tasiyor LakabiAnkara Valisi Antepli Abdulkadir BeyDogum1881 GaziantepOlum31 Agustos 1926 45 yasinda Olum sebebiIdam Izmir Suikasti Planlamacisi BransiAskerValiBirimiIttihat ve Terakki Cemiyeti Ankara ValisiCatisma savaslariHareket Ordusu Balkan Savasi I Dunya Savasi Musul bolgesiHayatiAbdulkadir Bey 1881 yilinda Gaziantep te dogdu Istanbul a giderek Mekteb i Harbiye den mezun oldu Ittihat ve Terakki Cemiyeti ne katildi 31 Mart Vakasi na mudahale eden Hareket Ordusu nda yer aldi Balkan Savasi na katildi I Dunya Savasi nda Musul bolgesinde savasti Turk Kurtulus Savasi nin ilk yillarinda Ankara valisi oldu 14 Haziran 1926 gunu Mustafa Kemal Pasa yi oldurmek uzere planlanan Izmir Suikasti nin ortaya cikmasi uzerine baslayan sorusturmada Abdulkadir Bey in olayin planlamacilarindan biri oldugu ortaya cikti Fakat yakalanmadan once kactigi icin giyabinda yargilanarak 14 Temmuz 1926 tarihinde idama mahkum edildi 21 Agustos 1926 tarihinde Bulgaristan a kacmak uzere saklanirken Kirklareli nin Midye kasabasinda yakalandi Ankara Istiklal Mahkemesi onune cikarilarak tekrar yargilandi ve tekrar idama mahkum edildi Cezasi 31 Agustos 1926 gecesi infaz edildi Abdulkadir Bey Kemal Tahir in Kurt Kanunu romaninda Abdulkerim Bey olarak anilmaktadir Abdulkadir Bey Ittihat ve Terakki Cemiyeti nin fedaisi tetikci olarak biliniyordu Izmir Suikasti sorusturmalari sirasinda Serbesti gazetesi yazari Hasan Fehmi Bey ve Sada yi Millet gazetesi yazari Ahmet Samim gibi Ittihat ve Terakki karsiti bazi kisilerin oldurulmesi olaylarinda rol oynadigi ortaya cikti Kaynakca Ismet Inonu Hatiralarim Cilt 2 Sayfa 216 Bilgi Yayinlari 1987 Cok sey bilen tetikciyi ortadan kaldirdilar Yeni Safak Gazetesi 21 Kasim 2011 7 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2013 4 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2013 Kurt Kanunu Kemal Tahir Ithaki Yayinlari 2005 Istanbul ISBN 9752731546 PDF 19 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2013 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Haziran 2013