Adalı Halil (1870 - 10 Şubat 1927,Edirne), uzun süre Kırkpınar başpehlivanlığı da yapmış Türk pehlivan.
Adalı Halil | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 1870 Edirne |
Ölüm | 10 Şubat 1927 (56 yaşında) Edirne |
Profesyonel güreş kariyeri | |
Kilosu | 130-135 kg |
Yaşamı
Adalı Halil, Edirne'nin Adaiçi bölgesindeki Kilise köyünde doğdu. Doğum yılı da tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı kaynaklarda 1870; bazılarında ise 1871 olarak geçmektedir. Babası Kara Mehmet, meşhur bir pehlivandı. Adalı da babası gibi pehlivan olacaktı. Adalı'nın, kimi kaynaklarda 1,87 m. boyunda, 120 kg. ağırlığında; kimi kaynaklarda ise 1,98 m. boyunda ve 130-135 kilo ağırlığında olduğu söylenmektedir. Edirne’de 1927 yılında vefat eden Adalı Halil’in kabri, Kasımpaşa Camisi önünde bulunmaktadır. Bazı kaynaklarda zatürre nedeniyle öldüğü söylenmektedir. Adalı'nın oğlu Mustafa da bir süre pehlivanlık yapmış, ardından Atatürk'ün faytoncusu olmuş ve Mustafa Kemal'in ölümünden sonra hayatını Silivri'de sürdürerek "Sinop" soyadını almıştır.
Güreş kariyeri
Adalı Halil, babasının teşvikiyle daha küçük yaşta güreşe başladı ve ilk güreş derslerini babasından aldı. Sonra Kırkpınar’da 27 sene başpehlivan olan meşhur Aliço'ya çırak oldu. Ondan güreşin bütün inceliklerini öğrendi. 1.98 boyunda, 145-150 kilo ağırlığında, devrinin iri pehlivanlarından idi. Koca Yusuf ve Kurtdereli Mehmet Pehlivan gibi yağlı güreşin ustalarıyla karşılaştı.
Avrupa maçları
Kurtdereli ile beraber Avrupa’ya gidip, Almanya’nın çeşitli kentlerinde, Paris, Viyana ve diğer şehirlerde güreşti, orada karşılaştığı birçok rakibini çok kısa zamanlarda yendi. Avrupa’dan sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne geçti. Boston, Chicago ve New York'ta güreşti. Karşısına çıkarılan bütün rakiplerini yendi ve tüm müsabakalardan galibiyetle ayrıldı. Bunun üzerine “Türk Aslanı” lakabını aldı, bu şekilde anılmaya başlandı. Hatta Amerikalı meşhur güreşçi Tom Jenkins ile yaptığı maçta rakibini sıkarken kaburga kemiğini kırması üzerine halk galeyana gelmiş, ellerinden güç kurtulmuştur.
1 Ocak 1901’de Hamburg’daki güreş turnuvasına katıldı, 6 pehlivanla güreş yaptı. Adalı'ya karşı dayanılabilen en uzun süre 7 dakika idi. Sonrasında Türkiye'ye dönmüş, aynı zamanda çiftçilik ile uğraşmaya başlamıştır. Yurda döndükten sonra kazandığı Kırkpınar başpehlivanlığı unvanını ise 18 yıl boyunca korumuştur.
Geleneği
Günümüzde, geleneksel Kırkpınar Yağlı Güreşleri'ne katılan pehlivanların, güreş başlamadan önce, Adalı Halil’in kabrini ziyaret etmeleri gelenek haline gelmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Şubat 2021.
- ^ . Alican Karnas, 1.87 boyunda, 120 kilo ağırlığında, devrinin iri pehlivanlarından idi. Pehlivan Blog. 25 Ekim 2018. 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Trakya Gezi. 7 Temmuz 2012. 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020.
- ^ Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nin 100 Yılı. Sporda Ünlüler Ansiklopedisi. Morpa Spor Ansiklopedisi. 1997. s. Cilt 3, 177.
- ^ . Kim Kimdir? Biyografi Bankası. 27 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020.
- ^ . Biyografi.info. 14 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020.
- ^ . dersimiz.com. 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2020.
- ^ . Kırkpınar güreşleri başlamadan evvel, tüm katılımcılar, Adalı Halil’in mezarını ziyaret edip fatihalar okurlar. Kırkpınar güreşlerinin açılışı Adalı’nın mezarına uğramadan başlanmaz. Baytekin Balkan. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Adali Halil 1870 10 Subat 1927 Edirne uzun sure Kirkpinar baspehlivanligi da yapmis Turk pehlivan Adali HalilDogum1870 EdirneOlum10 Subat 1927 56 yasinda EdirneProfesyonel gures kariyeriKilosu130 135 kgYasamiAdali Halil Edirne nin Adaici bolgesindeki Kilise koyunde dogdu Dogum yili da tam olarak bilinmemekle birlikte bazi kaynaklarda 1870 bazilarinda ise 1871 olarak gecmektedir Babasi Kara Mehmet meshur bir pehlivandi Adali da babasi gibi pehlivan olacakti Adali nin kimi kaynaklarda 1 87 m boyunda 120 kg agirliginda kimi kaynaklarda ise 1 98 m boyunda ve 130 135 kilo agirliginda oldugu soylenmektedir Edirne de 1927 yilinda vefat eden Adali Halil in kabri Kasimpasa Camisi onunde bulunmaktadir Bazi kaynaklarda zaturre nedeniyle oldugu soylenmektedir Adali nin oglu Mustafa da bir sure pehlivanlik yapmis ardindan Ataturk un faytoncusu olmus ve Mustafa Kemal in olumunden sonra hayatini Silivri de surdurerek Sinop soyadini almistir Gures kariyeriAdali Halil babasinin tesvikiyle daha kucuk yasta gurese basladi ve ilk gures derslerini babasindan aldi Sonra Kirkpinar da 27 sene baspehlivan olan meshur Alico ya cirak oldu Ondan guresin butun inceliklerini ogrendi 1 98 boyunda 145 150 kilo agirliginda devrinin iri pehlivanlarindan idi Koca Yusuf ve Kurtdereli Mehmet Pehlivan gibi yagli guresin ustalariyla karsilasti Avrupa maclari Kurtdereli ile beraber Avrupa ya gidip Almanya nin cesitli kentlerinde Paris Viyana ve diger sehirlerde guresti orada karsilastigi bircok rakibini cok kisa zamanlarda yendi Avrupa dan sonra Amerika Birlesik Devletleri ne gecti Boston Chicago ve New York ta guresti Karsisina cikarilan butun rakiplerini yendi ve tum musabakalardan galibiyetle ayrildi Bunun uzerine Turk Aslani lakabini aldi bu sekilde anilmaya baslandi Hatta Amerikali meshur guresci Tom Jenkins ile yaptigi macta rakibini sikarken kaburga kemigini kirmasi uzerine halk galeyana gelmis ellerinden guc kurtulmustur 1 Ocak 1901 de Hamburg daki gures turnuvasina katildi 6 pehlivanla gures yapti Adali ya karsi dayanilabilen en uzun sure 7 dakika idi Sonrasinda Turkiye ye donmus ayni zamanda ciftcilik ile ugrasmaya baslamistir Yurda dondukten sonra kazandigi Kirkpinar baspehlivanligi unvanini ise 18 yil boyunca korumustur GelenegiGunumuzde geleneksel Kirkpinar Yagli Guresleri ne katilan pehlivanlarin gures baslamadan once Adali Halil in kabrini ziyaret etmeleri gelenek haline gelmistir Ayrica bakinizKirkpinar Yagli Guresleri Kirkpinar baspehlivanlari listesiKaynakca Arsivlenmis kopya 26 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Subat 2021 Alican Karnas 1 87 boyunda 120 kilo agirliginda devrinin iri pehlivanlarindan idi Pehlivan Blog 25 Ekim 2018 28 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Trakya Gezi 7 Temmuz 2012 10 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2020 Turkiye Milli Olimpiyat Komitesi nin 100 Yili Sporda Unluler Ansiklopedisi Morpa Spor Ansiklopedisi 1997 s Cilt 3 177 Kim Kimdir Biyografi Bankasi 27 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2020 Biyografi info 14 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2020 dersimiz com 25 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2020 Kirkpinar guresleri baslamadan evvel tum katilimcilar Adali Halil in mezarini ziyaret edip fatihalar okurlar Kirkpinar gureslerinin acilisi Adali nin mezarina ugramadan baslanmaz Baytekin Balkan 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi