Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Afganistan-Özbekistan sınırı, Özbekistan'ın yabancı ülkelerle olan 144 kilometrelik (89 mil) sınırının en kısasıdır. Türkmenistan sınırından Tacikistan sınırına kadar Amu Derya Nehri boyunca uzanır.
Tanımlama
Sınır, batıda Türkmen sınır kavşağından doğuda Tacik kavşağına kadar tamamen Amu Derya Nehri boyunca uzanıyor. Sınır, Özbek tarafından karayolu ve demiryolu ile geçilmektedir ve ana kontrol noktası Özbek şehri Termez'in doğusunda yer almaktadır.
Özbekistan, sınır boyunca iki çit kurdu: biri dikenli telden, diğeri ise daha yüksek, elektrikli dikenli teller (380 volt), mayınlar ve silahlı Özbek askerleri tarafından devriyelerle korunuyor.
Tarih
Eski Sovyetler Birliği ile Afganistan arasındaki sınırdan sonra sınır değişmedi. Sınır, bugünkü şeklini 19. yüzyılda Orta Asya'da Büyük Oyun olarak bilinen Anglo-Rus rekabeti sırasında almıştır. Hiva Hanlığı ve Buhara Emirliği'nin Rus İmparatorluğu tarafından fethinden ve İngiliz İmparatorluğu'nun İngiliz Hindistan'ı üzerindeki egemenliğinden sonra, iki ülke Afganistan'ı aralarında bağımsız bir tampon devlet olarak tutmaya karar verdi.
1873'te İngiltere ve Rusya sınırın çizilmesi konusunda anlaştılar: Amu Darya Hvaja Salar köyünden Zorku Gölü'ne kadar olan doğu sınırı ilan edildi ve Wahan Koridoru Afganistan'da kaldı. Sınırın batı kısmı (yani günümüz Afganistan-Türkmenistan sınırının çoğu) daha sonra bir sınır komisyonu tarafından belirlenecekti.
1880'lerin başında, Rusların sınırlarını günümüz Türkmenistan'ına kadar genişletmesi ve Afganistan'ın şu anda Sandıkach olarak bilinen bölgesi yakınlarındaki Penjde'de bir savaş çıkmasıyla gerilim tırmandı. Müzakereler durumu yumuşattı ve 1885-88'de bir araya gelen İngiliz-Rus Sınır Komisyonu, modern zamanlardaki sınırları belirledi. Hwaja Salar köyünün kimliği artık tespit edilemediği için sınırın Afganistan, Hamiab yakınlarında Amu Derya'nın geçtiği alanla aynı hizaya getirilmesine karar verildi.
1921'de, Rusya'nın "Afganistan'da yaşayan halkların adalet ve kendi kaderini tayin etme ilkelerine uygun olarak geçen yüzyılda Afganistan'ın sınır bölgelerini terk etmeyi kabul ettiği Sovyet-Afgan anlaşması" imzalandı. Ancak bu anlaşma hiçbir zaman uygulanmadı ve 1946 Sınır Anlaşması ile feshedildi. Sınırlar nehir adalarında kaldı ve daha sonra ortak bir komisyon tarafından paylaşıldı.
1979'da 40. Ordu'ya bağlı Sovyet birlikleri, Afgan savaşının bir parçası olarak Mezar-ı Şerif ve Kabila'ya ulaşmak için dubalarla Termez sınırını geçti. Daha sonra 1982'de resmen açılan Dostluk Köprüsü'nü inşa ettiler, ancak stratejik önemi onu Mücahid isyancıları için bir hedef haline getirdi. Sovyet ordusu 1989'da Afganistan'ı bu köprüyü kullanarak terk etmiştir.
1997'den 2001'e kadar Özbeklerin Taliban ayaklanmasıyla ilgili endişeleri nedeniyle kapatılan köprü, 2001'de Taliban'ın yenilmesinden sonra yardım için yeniden açıldı. 2018 için Özbekistan ve Afganistan arasındaki tek istikrarlı bağlantı olmaya devam ediyor.
Kaynakça
- ^ CIA World Factbook - Afghanistan, 8 Eylül 2018, 20 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 6 Temmuz 2021
- ^ a b c d International Boundary Study No. 26 - Afghanistan-USSR Boundary (PDF), 15 Eylül 1983, 9 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 8 Eylül 2018
- ^ McElroy, Damien (11 Kasım 2001). "Tashkent urged to allow UN aid across bridge". The Daily Telegraph. 7 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2007.
- ^ Bivens, Matt (16 Kasım 2001). "The Afghan Humanitarian Crisis". . 25 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2007.
- ^ BBC Timeline: Soviet War in Afghanistan, 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Eylül 2018
- ^ Hairatan and the Friendship Bridge, 27 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Eylül 2018
- ^ CNN - Aid flows as key Afghan border bridge re-opens, 9 Aralık 2001, 8 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Eylül 2018
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Afganistan Ozbekistan siniri Ozbekistan in yabanci ulkelerle olan 144 kilometrelik 89 mil sinirinin en kisasidir Turkmenistan sinirindan Tacikistan sinirina kadar Amu Derya Nehri boyunca uzanir Kuzeyde Ozbekistan ile Afganistan HaritasiTanimlamaSinir batida Turkmen sinir kavsagindan doguda Tacik kavsagina kadar tamamen Amu Derya Nehri boyunca uzaniyor Sinir Ozbek tarafindan karayolu ve demiryolu ile gecilmektedir ve ana kontrol noktasi Ozbek sehri Termez in dogusunda yer almaktadir Ozbekistan sinir boyunca iki cit kurdu biri dikenli telden digeri ise daha yuksek elektrikli dikenli teller 380 volt mayinlar ve silahli Ozbek askerleri tarafindan devriyelerle korunuyor TarihEski Sovyetler Birligi ile Afganistan arasindaki sinirdan sonra sinir degismedi Sinir bugunku seklini 19 yuzyilda Orta Asya da Buyuk Oyun olarak bilinen Anglo Rus rekabeti sirasinda almistir Hiva Hanligi ve Buhara Emirligi nin Rus Imparatorlugu tarafindan fethinden ve Ingiliz Imparatorlugu nun Ingiliz Hindistan i uzerindeki egemenliginden sonra iki ulke Afganistan i aralarinda bagimsiz bir tampon devlet olarak tutmaya karar verdi 1873 te Ingiltere ve Rusya sinirin cizilmesi konusunda anlastilar Amu Darya Hvaja Salar koyunden Zorku Golu ne kadar olan dogu siniri ilan edildi ve Wahan Koridoru Afganistan da kaldi Sinirin bati kismi yani gunumuz Afganistan Turkmenistan sinirinin cogu daha sonra bir sinir komisyonu tarafindan belirlenecekti 1880 lerin basinda Ruslarin sinirlarini gunumuz Turkmenistan ina kadar genisletmesi ve Afganistan in su anda Sandikach olarak bilinen bolgesi yakinlarindaki Penjde de bir savas cikmasiyla gerilim tirmandi Muzakereler durumu yumusatti ve 1885 88 de bir araya gelen Ingiliz Rus Sinir Komisyonu modern zamanlardaki sinirlari belirledi Hwaja Salar koyunun kimligi artik tespit edilemedigi icin sinirin Afganistan Hamiab yakinlarinda Amu Derya nin gectigi alanla ayni hizaya getirilmesine karar verildi 1921 de Rusya nin Afganistan da yasayan halklarin adalet ve kendi kaderini tayin etme ilkelerine uygun olarak gecen yuzyilda Afganistan in sinir bolgelerini terk etmeyi kabul ettigi Sovyet Afgan anlasmasi imzalandi Ancak bu anlasma hicbir zaman uygulanmadi ve 1946 Sinir Anlasmasi ile feshedildi Sinirlar nehir adalarinda kaldi ve daha sonra ortak bir komisyon tarafindan paylasildi Amu Derya da Sovyet birliklerinin geri cekilmesi 1989 1979 da 40 Ordu ya bagli Sovyet birlikleri Afgan savasinin bir parcasi olarak Mezar i Serif ve Kabila ya ulasmak icin dubalarla Termez sinirini gecti Daha sonra 1982 de resmen acilan Dostluk Koprusu nu insa ettiler ancak stratejik onemi onu Mucahid isyancilari icin bir hedef haline getirdi Sovyet ordusu 1989 da Afganistan i bu kopruyu kullanarak terk etmistir 1997 den 2001 e kadar Ozbeklerin Taliban ayaklanmasiyla ilgili endiseleri nedeniyle kapatilan kopru 2001 de Taliban in yenilmesinden sonra yardim icin yeniden acildi 2018 icin Ozbekistan ve Afganistan arasindaki tek istikrarli baglanti olmaya devam ediyor Kaynakca CIA World Factbook Afghanistan 8 Eylul 2018 20 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 6 Temmuz 2021 a b c d International Boundary Study No 26 Afghanistan USSR Boundary PDF 15 Eylul 1983 9 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF erisim tarihi 8 Eylul 2018 McElroy Damien 11 Kasim 2001 Tashkent urged to allow UN aid across bridge The Daily Telegraph 7 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Haziran 2007 Bivens Matt 16 Kasim 2001 The Afghan Humanitarian Crisis 25 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Haziran 2007 BBC Timeline Soviet War in Afghanistan 24 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 8 Eylul 2018 Hairatan and the Friendship Bridge 27 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 8 Eylul 2018 CNN Aid flows as key Afghan border bridge re opens 9 Aralik 2001 8 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 8 Eylul 2018