Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Agathias veya Agathias Scholasticus (Αγαθίας σχολαστικός), (MS 536 - 582, Mirina), Bizanslı şair ve tarihçi. I. Justinianus döneminin bir bölümünü kapsayan tarih kitabının yazarıdır.
| Agathias Scholasticus | |
|---|---|
| Doğum | MS 536 Mirina, Doğu Roma İmparatorluğu |
| Ölüm | MS 582 |
| Meslek | Tarihçi, Şair |
| Dönem | I. Justinianus |
| Önemli eser | Kiklos Agathias Kroniği |
İskenderiye’de hukuk eğitimi almasına rağmen öğrenimini Konstantinopolis’te tamamlamış ve bir süre avukat olarak çalışmıştır. Gerek kendi gerekse çağdaşlarının şiirlerini Kiklos (Κύκλος) adlı 8 kitapta arşivledi ve 101 epigramdan oluşan bir Yunan antolojisi hazırladı. I. Justinianus’un ölümünden sonra, Prokopius’un işini sürdürerek Justinianus dönemi tarihini Agathias Kroniği diye bilinen eserinde 5 cilt altında toplamıştır.
Hayatı
Agathias Mirina'nın yerlilerindendi. Babası Memnonius, annesi ise muhtemelen Perikleia idi. Bazı birincil kaynaklarda Agathias'ın bir erkek kardeşinden de bahsedilmiştir ancak kardeşin adı günümüze ulaşamamıştır. Kız kardeşleri ise Eugenia olarak bilinmektedir. Suda Agathias'ın Paulus Silentiarius, ve Tribonianus ile aynı dönemde yaşadığını belirterek I. Justinianus döneminde etkin olduğunu ortaya koymuştur.
Agathias, deprem Beyrut'u harap ettiğinde İskenderiye'de hukuk öğrencisi olarak bulunmakta olduğuna değinmiştir. Beyrut Hukuk Okulu, imparatorluktaki üç resmi hukuk okulundan biridir (533). Birkaç yıl içerisinde, 551'deki yıkıcı depremin sonucu olarak öğrenciler Sayda'ya nakledilmiştirler. 551'deki olayda hukuk öğrencisi olması bu yıllarda yirmili yaşlarının başında olduğuna işaret etmekte ve doğumunun 530 civarlarında olduğunun çıkarımına ulaşılmasını sağlamaktadır.
Depremin ardından Konstantinopolis'e gitmek için İskenderiye'den ayrıldığına değinmiştir. "Deprem yüzünden oluşan yıkıma şahit olduğu" İstanköy'ü ziyaret etmiştir. Hukuki çalışmalarının dördüncü yılında Agathias ve okul arkadaşı Aemilianus, John ve Rufinus'un "müreffeh bir gelecek" için dua etmeye gittikleri İstinye'de Mikâil'e ikramda bulundukları söylenir.
Eğitimini bitirmek için 554'te Konstantinopolis'e geri döndü ve mahkemelerde avukatlık deneyimi kazandı. Epifanyalı İoannes, Agathias'ın mesleğini başkentte idame ettiğini nakleder. Evagrius Skolastikus ile Agathias'ı hatip olarak tanımlar. Suda ve İoannis'in bir pasajında adı Agathias Scholasticus (alim) olarak geçer.İzmir'in (pater civitatis, lafzi: şehrin babası) olarak görev yaptığı bilinmektedir. Şehir için umumi tuvaletler yaptırdığına inanılmaktadır. Agathias'ın kendisi de bu yapılardan bahsettiyse de inşalarındaki rolüne değinmemiştir.
Mirina; Agathias'ın, babasının ve adsız erkek kardeşinin heykelleriyle meşhurdur. Agathias çağdaşlarınca daha çok sulh hakimi ve şair olarak bilinmektedir. Birtakım kaynaklar Agathias'ın tarihçi olduğunu nakleder.
Özel hayatına ilişkin kaynaklar azdır ve bunların büyük çoğunluğunu da Agathias'ın günümüze ulaşan şiirleri oluşturmaktadır. Bunlardan birinde evcil kedisinin kekliğini yemesi hikâyesi anlatılır. Bir başkası Efira olarak adlandırdığı fahişe 'ın mezarını görmesiyle karşılık yazılır ki bu o şehri ziyaret ettiği anlamına gelmektedir. Hayatının tam kaydı bulunmamaktadır.
Yazıları
Hukuk eğitimine karşın Agathias'ın en sevdiği uğraş edebiyattı ve kendisi hâlâ da şair olarak anılmaktadır. Dokuz bölümlük altılı bentlerle yazılmış kısa aşk ve romans şiirlerinden oluşan bir derlemesinin yalnızca mukaddimesi günümüze ulaşabilmiştir.II. Justinianus döneminde arkadaşları ve çağdaşlarıyla beraber derlediği Yeni Nükteler Serisi ya da Agathias Serisi adlı eserde yüzden fazla nüktesi bulunmaktadır. Bu eser çoğunlukla Yunan Seçmeleri içerisinde yer almaktadır, Maximus Planudes nüshasında başka hiçbir yerde bulunmayan örnekler korunmuştur. Agathias'ın şiirleri hatrı sayılır bir tat ve zarafet barındırır.
Ayrıca Pausanias'ın Yunanistan Tasviri'ne (Ἑλλάδος περιήγησις) dikkat çekici notlar yazmıştır.
Historiae
II. Justinus döneminde yazılmaya başlamış olan kitaba Agathias'ın Historiae'si veya Agathias Kroniği denmektedir. Agathias bu kitabı "kendi döneminde yaşanan olayların kaybolmasına" izin vermemesi gerektiğini düşünerek yazmıştır. Bu kitabı yazmasını arkadaşları teşvik etmişlerdir. Bu çalışma, Prokopius'un tarihini devam ettiren ve Justinianus dönemini anlatan 5 kitaptan oluşmaktadır. Kitap, Narses'in komutasındaki imparatorluk ordusunun Gotlar, Vandallar, Franklar ve Farslar'a karşı yaşadığı zorlukları anlatmaktadır.
Çalışma günümüze ulaşmış fakat tamamlanmamıştır. Kitaptaki bazı ifadeler, Agathias'ın kitabın sonunda hem II.Justinianus'un son yıllarını ve Hunlar'ın yıkılışını anlatmayı planladığı yazmakta fakat kitapta iki içerik de bulunmamaktadır. Menander Protektor Agathias'ın çalışmayı bitiremeden vefat ettiğini belirtmiştir. Bu kitapta anlatılan en son olay Pers Kralı I. Hüsrev'ın ölümüdür (531-579) ki bu Agathias'ın Tiberios (578-582) döneminde hala yaşamakta olduğunu göstermektedir. İmparator Mauricius'tan (582-602) kitapta bahsedilmemiş, bu durum Agathias'ın 582 yılına kadar ölmüş olacağı düşüncesini ortaya çıkarmıştır.
Menander Protektor Agathias'ın tarihine devam etmiş, 558 ila 582 yılları arasını aktarmıştır. Evagrius Skolastikos Agathias'ın çalışmalarına atıfta bulunmuştur fakat çalışmanın tüm hikâyeye erişimi olduğu düşünülmemektedir.
Katolik Ansiklopedisi'ne göre, Agathias'ın Historiae'si "felsefi düşüncede zengin"dir. Prokopios gibi yaşanılanlara doğrudan tanıklık etmeyip tanıklardan veri toplamasına rağmen yetenekli ve güvenilirdi. Hakkında yazdığı yabancı halkların örf, adet ve dinlerini tasvir etmekten zevk alır; zamanının depremler, salgınlar, kıtlıklar gibi büyük rahatsızlıkları ilgisini çeker ve " şehirlerin, kalelerin, ırmakların ve alt komutanların kendilerine özgü detaylarını" kağıda aktarmada başarılı olurdu. Yazdığı birçok bilgi başka kaynaklarda bulunamamaktadır ve anlattığı dönem için her zaman değerli bir otorite olarak görülmüştür.
Encyclopædia Britannica'nın on birinci baskısı'na göre, "Yazar, kendi dürüstlüğü ve tarafsızlığı konusunda övünmekte fakat yargılama ve verileri işlemede yetersizdi. Buna rağmen çalışma ele aldığı olayların öneminden dolayı değerlidir."
Hristiyan yorumcular Agathias'ın inancının yüzeyselliğine değinmiştir. "Agathias'ın geç tarihte bir pagan olması pek olası görünmese de onun Hristiyan olmadığını düşünmek için nedenler vardır." (Katolik Ansiklopedi) "Pagan dinine mensup olduğunu açıkça belirten kimse Justinianus döneminde bir kariyere sahip olamasa da Agathias'ın kültürünün derinliği ve genişliği Hristiyanca değildi."
Agathias, Justinianus'un Atina'da bulunan Platon Akademisi'ini kapattığını (529) anlatan tek otoritedir, ki bu olay bazen Antik Çağ'ın bitiş tarihi olarak anılır. Dağılan Neo-Platonistler, kütüphaneleri ile birlikte Pers başkenti Ktesifon'a ve sonra Edessa taşınmıştır. Bu olaydan 1 yüzyıl sonra Müslüman düşünürler antik Yunan kültürü ile karşı karşıya gelmiş ve bilim ve tıp bilgileri ile ilgilenmişlerdir.
Agathias'ın Historiae'si aynı zamanda İslam öncesi İran hakkında bir kaynak olmuş ve "Khvadhaynamagh geleneklerinin en eski kanıtını" gözler önüne sermiştir. Bu olay Firdevsî'nin Şehnâme'sinin temelini oluşturmuş ve Taberî'nin tarihi hakkında birçok bilgi sağlamıştır.
Agathias tavla oyunun en eski halini kaydetmiş ve buna "Tabula" adını vermiştir. Bu isim Yunanistan'da İmparator Zeno'nun oynadığı bahtsız bir oyun ile ilgili bir hikâyede hala kullanılmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l Jones, C. P.; Jones, A. H. M.; Martindale, J. R.; Morris, J. (1972). "The Prosopography of the Later Roman Empire. Volume I: A.D. 260-395". The Classical World. 65 (6): 207. doi:10.2307/4347658. ISSN 0009-8418.
- ^ Zeynep Berktaş, Elif Sabah Erkul, (Ed.) (Ocak 2023). Bizans Tarihi: Agathias Kroniği (552-559). Uçar, Hüseyin tarafından çevrildi (1. Baskı bas.). Timaş Yayınları. s. s.14. ISBN .
- ^ . Jacoby Online. 9 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022.
- ^ . web.archive.org. 28 Ocak 2011. 28 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022.
- ^ Tabbara, Diala Walid. Downtown Beirut reborn. (c2004) (Tez). Lebanese American University.
- ^ Archive, Full Text. History of Phoenicia - Full Text Free Book (Part 7/9) (İngilizce). 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Nisan 2022.
- ^ . www.ikamalebanon.com. 28 Ocak 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2022.
- ^ Bolling, G. M.; Liddell, Henry George; Scott, Robert (Haziran 1926). "A Greek-English Lexicon". Language. 2 (2): 134. doi:10.2307/408938. ISSN 0097-8507.
- ^ Zeynep Berktaş, Elif Sabah Erkul, (Ed.) (Ocak 2023). Bizans Tarihi: Agathias Kroniği (552-559). Uçar, Hüseyin tarafından çevrildi (1. Baskı bas.). Timaş Yayınları. s. s.7. ISBN .
- ^ a b "Agathias". 13 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Hadas, Moses (22 Mart 1950). A History of Greek Literature (İngilizce). Columbia University Press. ISBN . 11 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Nisan 2022.
- ^ Cameron, Averil (1969). "Agathias on the Sassanians". Dumbarton Oaks Papers. 23: 67. doi:10.2307/1291291. ISSN 0070-7546.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Agathias veya Agathias Scholasticus Aga8ias sxolastikos MS 536 582 Mirina Bizansli sair ve tarihci I Justinianus doneminin bir bolumunu kapsayan tarih kitabinin yazaridir Agathias ScholasticusDogumMS 536 Mirina Dogu Roma ImparatorluguOlumMS 582MeslekTarihci SairDonemI JustinianusOnemli eserKiklos Agathias Kronigi Iskenderiye de hukuk egitimi almasina ragmen ogrenimini Konstantinopolis te tamamlamis ve bir sure avukat olarak calismistir Gerek kendi gerekse cagdaslarinin siirlerini Kiklos Kyklos adli 8 kitapta arsivledi ve 101 epigramdan olusan bir Yunan antolojisi hazirladi I Justinianus un olumunden sonra Prokopius un isini surdurerek Justinianus donemi tarihini Agathias Kronigi diye bilinen eserinde 5 cilt altinda toplamistir HayatiAgathias Mirina nin yerlilerindendi Babasi Memnonius annesi ise muhtemelen Perikleia idi Bazi birincil kaynaklarda Agathias in bir erkek kardesinden de bahsedilmistir ancak kardesin adi gunumuze ulasamamistir Kiz kardesleri ise Eugenia olarak bilinmektedir Suda Agathias in Paulus Silentiarius ve Tribonianus ile ayni donemde yasadigini belirterek I Justinianus doneminde etkin oldugunu ortaya koymustur Agathias deprem Beyrut u harap ettiginde Iskenderiye de hukuk ogrencisi olarak bulunmakta olduguna deginmistir Beyrut Hukuk Okulu imparatorluktaki uc resmi hukuk okulundan biridir 533 Birkac yil icerisinde 551 deki yikici depremin sonucu olarak ogrenciler Sayda ya nakledilmistirler 551 deki olayda hukuk ogrencisi olmasi bu yillarda yirmili yaslarinin basinda olduguna isaret etmekte ve dogumunun 530 civarlarinda oldugunun cikarimina ulasilmasini saglamaktadir Depremin ardindan Konstantinopolis e gitmek icin Iskenderiye den ayrildigina deginmistir Deprem yuzunden olusan yikima sahit oldugu Istankoy u ziyaret etmistir Hukuki calismalarinin dorduncu yilinda Agathias ve okul arkadasi Aemilianus John ve Rufinus un mureffeh bir gelecek icin dua etmeye gittikleri Istinye de Mikail e ikramda bulunduklari soylenir Egitimini bitirmek icin 554 te Konstantinopolis e geri dondu ve mahkemelerde avukatlik deneyimi kazandi Epifanyali Ioannes Agathias in meslegini baskentte idame ettigini nakleder Evagrius Skolastikus ile Agathias i hatip olarak tanimlar Suda ve Ioannis in bir pasajinda adi Agathias Scholasticus alim olarak gecer Izmir in pater civitatis lafzi sehrin babasi olarak gorev yaptigi bilinmektedir Sehir icin umumi tuvaletler yaptirdigina inanilmaktadir Agathias in kendisi de bu yapilardan bahsettiyse de insalarindaki rolune deginmemistir Mirina Agathias in babasinin ve adsiz erkek kardesinin heykelleriyle meshurdur Agathias cagdaslarinca daha cok sulh hakimi ve sair olarak bilinmektedir Birtakim kaynaklar Agathias in tarihci oldugunu nakleder Ozel hayatina iliskin kaynaklar azdir ve bunlarin buyuk cogunlugunu da Agathias in gunumuze ulasan siirleri olusturmaktadir Bunlardan birinde evcil kedisinin kekligini yemesi hikayesi anlatilir Bir baskasi Efira olarak adlandirdigi fahise in mezarini gormesiyle karsilik yazilir ki bu o sehri ziyaret ettigi anlamina gelmektedir Hayatinin tam kaydi bulunmamaktadir YazilariHukuk egitimine karsin Agathias in en sevdigi ugras edebiyatti ve kendisi hala da sair olarak anilmaktadir Dokuz bolumluk altili bentlerle yazilmis kisa ask ve romans siirlerinden olusan bir derlemesinin yalnizca mukaddimesi gunumuze ulasabilmistir II Justinianus doneminde arkadaslari ve cagdaslariyla beraber derledigi Yeni Nukteler Serisi ya da Agathias Serisi adli eserde yuzden fazla nuktesi bulunmaktadir Bu eser cogunlukla Yunan Secmeleri icerisinde yer almaktadir Maximus Planudes nushasinda baska hicbir yerde bulunmayan ornekler korunmustur Agathias in siirleri hatri sayilir bir tat ve zarafet barindirir Ayrica Pausanias in Yunanistan Tasviri ne Ἑllados perihghsis dikkat cekici notlar yazmistir Historiae II Justinus doneminde yazilmaya baslamis olan kitaba Agathias in Historiae si veya Agathias Kronigi denmektedir Agathias bu kitabi kendi doneminde yasanan olaylarin kaybolmasina izin vermemesi gerektigini dusunerek yazmistir Bu kitabi yazmasini arkadaslari tesvik etmislerdir Bu calisma Prokopius un tarihini devam ettiren ve Justinianus donemini anlatan 5 kitaptan olusmaktadir Kitap Narses in komutasindaki imparatorluk ordusunun Gotlar Vandallar Franklar ve Farslar a karsi yasadigi zorluklari anlatmaktadir Calisma gunumuze ulasmis fakat tamamlanmamistir Kitaptaki bazi ifadeler Agathias in kitabin sonunda hem II Justinianus un son yillarini ve Hunlar in yikilisini anlatmayi planladigi yazmakta fakat kitapta iki icerik de bulunmamaktadir Menander Protektor Agathias in calismayi bitiremeden vefat ettigini belirtmistir Bu kitapta anlatilan en son olay Pers Krali I Husrev in olumudur 531 579 ki bu Agathias in Tiberios 578 582 doneminde hala yasamakta oldugunu gostermektedir Imparator Mauricius tan 582 602 kitapta bahsedilmemis bu durum Agathias in 582 yilina kadar olmus olacagi dusuncesini ortaya cikarmistir Menander Protektor Agathias in tarihine devam etmis 558 ila 582 yillari arasini aktarmistir Evagrius Skolastikos Agathias in calismalarina atifta bulunmustur fakat calismanin tum hikayeye erisimi oldugu dusunulmemektedir Katolik Ansiklopedisi ne gore Agathias in Historiae si felsefi dusuncede zengin dir Prokopios gibi yasanilanlara dogrudan taniklik etmeyip taniklardan veri toplamasina ragmen yetenekli ve guvenilirdi Hakkinda yazdigi yabanci halklarin orf adet ve dinlerini tasvir etmekten zevk alir zamaninin depremler salginlar kitliklar gibi buyuk rahatsizliklari ilgisini ceker ve sehirlerin kalelerin irmaklarin ve alt komutanlarin kendilerine ozgu detaylarini kagida aktarmada basarili olurdu Yazdigi bircok bilgi baska kaynaklarda bulunamamaktadir ve anlattigi donem icin her zaman degerli bir otorite olarak gorulmustur Encyclopaedia Britannica nin on birinci baskisi na gore Yazar kendi durustlugu ve tarafsizligi konusunda ovunmekte fakat yargilama ve verileri islemede yetersizdi Buna ragmen calisma ele aldigi olaylarin oneminden dolayi degerlidir Hristiyan yorumcular Agathias in inancinin yuzeyselligine deginmistir Agathias in gec tarihte bir pagan olmasi pek olasi gorunmese de onun Hristiyan olmadigini dusunmek icin nedenler vardir Katolik Ansiklopedi Pagan dinine mensup oldugunu acikca belirten kimse Justinianus doneminde bir kariyere sahip olamasa da Agathias in kulturunun derinligi ve genisligi Hristiyanca degildi 480 yilinda oynanmis bir tabula oyunu Agathias tarafindan yaklasik 530 yilinda kaydedilmistir Bu oyun tavlaya cok benzemektedir Agathias Justinianus un Atina da bulunan Platon Akademisi ini kapattigini 529 anlatan tek otoritedir ki bu olay bazen Antik Cag in bitis tarihi olarak anilir Dagilan Neo Platonistler kutuphaneleri ile birlikte Pers baskenti Ktesifon a ve sonra Edessa tasinmistir Bu olaydan 1 yuzyil sonra Musluman dusunurler antik Yunan kulturu ile karsi karsiya gelmis ve bilim ve tip bilgileri ile ilgilenmislerdir Agathias in Historiae si ayni zamanda Islam oncesi Iran hakkinda bir kaynak olmus ve Khvadhaynamagh geleneklerinin en eski kanitini gozler onune sermistir Bu olay Firdevsi nin Sehname sinin temelini olusturmus ve Taberi nin tarihi hakkinda bircok bilgi saglamistir Agathias tavla oyunun en eski halini kaydetmis ve buna Tabula adini vermistir Bu isim Yunanistan da Imparator Zeno nun oynadigi bahtsiz bir oyun ile ilgili bir hikayede hala kullanilmaktadir Kaynakca a b c d e f g h i j k l Jones C P Jones A H M Martindale J R Morris J 1972 The Prosopography of the Later Roman Empire Volume I A D 260 395 The Classical World 65 6 207 doi 10 2307 4347658 ISSN 0009 8418 Zeynep Berktas Elif Sabah Erkul Ed Ocak 2023 Bizans Tarihi Agathias Kronigi 552 559 Ucar Huseyin tarafindan cevrildi 1 Baski bas Timas Yayinlari s s 14 ISBN 978 605 08 4650 8 KB1 bakim Editorler parametresini kullanan link Jacoby Online 9 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2022 web archive org 28 Ocak 2011 28 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2022 Tabbara Diala Walid Downtown Beirut reborn c2004 Tez Lebanese American University Archive Full Text History of Phoenicia Full Text Free Book Part 7 9 Ingilizce 31 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Nisan 2022 www ikamalebanon com 28 Ocak 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2022 Bolling G M Liddell Henry George Scott Robert Haziran 1926 A Greek English Lexicon Language 2 2 134 doi 10 2307 408938 ISSN 0097 8507 Zeynep Berktas Elif Sabah Erkul Ed Ocak 2023 Bizans Tarihi Agathias Kronigi 552 559 Ucar Huseyin tarafindan cevrildi 1 Baski bas Timas Yayinlari s s 7 ISBN 978 605 08 4650 8 KB1 bakim Editorler parametresini kullanan link a b Agathias 13 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Hadas Moses 22 Mart 1950 A History of Greek Literature Ingilizce Columbia University Press ISBN 978 0 231 51486 6 11 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Nisan 2022 Cameron Averil 1969 Agathias on the Sassanians Dumbarton Oaks Papers 23 67 doi 10 2307 1291291 ISSN 0070 7546