Ahali Cumhuriyet Fırkası, Abdülkadir Kemali Öğütçü tarafından Adana'da kurulan ve 29 Eylül 1930 - 21 Aralık 1930 tarihleri arasında faaliyet gösteren siyasi partidir.
Abdülkadir Kemali Bey, 1924 yılında kurma girişiminde bulunduğu “Müdafaa-i Umumiye Fırkası”nı 1930 yılındaki çok partili sisteme geçiş denemesi sırasında “Ahali Cumhuriyet” ismiyle kurmayı başardı. Genel Başkanlığını Abdülkadir Kemali Bey’in üstlendiği fırkanın diğer kurucuları , Bekir Sıtkı, , , Yedek subay Ali Bey idi.
Bazı Güneydoğu illerinde zayıf biçimde örgütlenen fırka kuruluşundan sonra sadece Arif Oruç’un çıkardığı Yarın gazetesi tarafından olumlu karşılandı. Daha önce çıkardığı Toksöz gazetesini yeniden çıkarmak isteyen Abdülkadir Ali Bey, izin alamayınca Ahali gazetesini partinin yayın organı olarak kullandı.
Parti programında ordunun erzakını kendisinin temin etmesi, demiryolu dahil bütün inşaatın durdurulması savunulmuş, elli sene boyunca telif eserlerin yasaklanıp hep tercüme yapılması ve iptidaî mekteplerin hep leylî olması vurgulanmıştır.
Tam hazır olmadan 1930 belediye seçimlerine giren fırka, başarılı olamadı. 21 Aralık 1930’da Bakanlar Kurulu kararıyla “idare heyeti gösteremediği” gerekçesiyle kapatıldı. Başbakanlığın hakkında kovuşturma açılmasını istemesi üzerine Abdülkadir Kemali Bey, İstiklal Mahkemeleri'nde yargılanmamak için 24 Aralık 1930'da (Menemen Olayı’nın ertesi günü) Suriye'ye kaçtı.
Kaynakça
- ^ . 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013.
- ^ İlhami Soysal, Serbest Fırka Çok Kısa Ömürlü Oldu, Milliyet Aktüalite 19.12.1982
- ^ "Zehra Odyakmaz, Siyasi Partilerin Kapatılması ile İlgili Hükümlerde Uyumsuzluklar ve Uygulamadaki Güçlükler, Anayasa Yargısı Dergisi, No:13, 1996" (PDF). 3 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013.
- ^ a b c d "Cengiz Şavkılı, Atatürk Döneminde Parlamento Faaliyetleri (1920-1938), Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara 2011". 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013.
- ^ "Vedii Yukarıuç, Memleketimden Garip İnsan Manzaraları, TarihtenAnekdotlar. Blogspot.com sitesi, Erişim tarihi:16.07.2013". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013.
Bir Türk siyasi partisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ahali Cumhuriyet Firkasi Abdulkadir Kemali Ogutcu tarafindan Adana da kurulan ve 29 Eylul 1930 21 Aralik 1930 tarihleri arasinda faaliyet gosteren siyasi partidir Abdulkadir Kemali Bey 1924 yilinda kurma girisiminde bulundugu Mudafaa i Umumiye Firkasi ni 1930 yilindaki cok partili sisteme gecis denemesi sirasinda Ahali Cumhuriyet ismiyle kurmayi basardi Genel Baskanligini Abdulkadir Kemali Bey in ustlendigi firkanin diger kuruculari Bekir Sitki Yedek subay Ali Bey idi Bazi Guneydogu illerinde zayif bicimde orgutlenen firka kurulusundan sonra sadece Arif Oruc un cikardigi Yarin gazetesi tarafindan olumlu karsilandi Daha once cikardigi Toksoz gazetesini yeniden cikarmak isteyen Abdulkadir Ali Bey izin alamayinca Ahali gazetesini partinin yayin organi olarak kullandi Parti programinda ordunun erzakini kendisinin temin etmesi demiryolu dahil butun insaatin durdurulmasi savunulmus elli sene boyunca telif eserlerin yasaklanip hep tercume yapilmasi ve iptidai mekteplerin hep leyli olmasi vurgulanmistir Tam hazir olmadan 1930 belediye secimlerine giren firka basarili olamadi 21 Aralik 1930 da Bakanlar Kurulu karariyla idare heyeti gosteremedigi gerekcesiyle kapatildi Basbakanligin hakkinda kovusturma acilmasini istemesi uzerine Abdulkadir Kemali Bey Istiklal Mahkemeleri nde yargilanmamak icin 24 Aralik 1930 da Menemen Olayi nin ertesi gunu Suriye ye kacti Kaynakca 27 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2013 Ilhami Soysal Serbest Firka Cok Kisa Omurlu Oldu Milliyet Aktualite 19 12 1982 Zehra Odyakmaz Siyasi Partilerin Kapatilmasi ile Ilgili Hukumlerde Uyumsuzluklar ve Uygulamadaki Guclukler Anayasa Yargisi Dergisi No 13 1996 PDF 3 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Temmuz 2013 a b c d Cengiz Savkili Ataturk Doneminde Parlamento Faaliyetleri 1920 1938 Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Doktora Tezi Ankara 2011 8 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2013 Vedii Yukariuc Memleketimden Garip Insan Manzaralari TarihtenAnekdotlar Blogspot com sitesi Erisim tarihi 16 07 2013 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2013 Bir Turk siyasi partisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz