Akarboz, tip 2 diyabet tedavisinde kullanılan anti-diyabetik bir ilaçtır. Avrupa ülkelerinde ve Türkiye'de Glukobay® (Bayer AG), Kuzey Amerika ülkelerinde Precose® (Bayer Pharmaceuticals) ve Kanada'da Prandase® (Bayer AG) ticari isimleri ile satılmaktadır. Akarboz bir alfa-glukozidaz inhibitörüdür. Alfa-Glukozidaz büyük karbohidrat moleküllerini parçalayarak glukozu açığa çıkaran bir enzimdir.
Klinik verisi | |
---|---|
Gebelik kategorisi |
|
CAS Numarası |
|
PubChem CID |
|
DrugBank |
|
CompTox Bilgi Paneli (EPA) |
|
(ECHA Bilgi Kartı) | 100.054.555 |
Kimyasal ve fiziksel veriler | |
Formül | C25 H43NO18 |
Mol kütlesi | 645.605 |
Etki mekanizması
Akarboz, karbonhidratların sindirilmesi için gerekli olan glikozit hidrolaz enzimlerini inhibe eder. Özellikle ince bağırsakların iç yüzeyinde bulunan fırça kenar enzimleri ve pankreastan salgılanan alfa amilaz enzimlerini inhibe eder. Pankreastan salgılanan alfa amilaz enzimi ince bağırsak lümeninde karmaşık (kompleks) nişastaları oligosakkaritlere parçlar. Alfa-glukozidaz enzimi ise yine ince bağırsaklarda bu oligosakkaritleri, trisakkarit, disakkarit ve sonuçta glukoz ve öteki monosakkaritlere parçalar. Bu enzimlerin inhibe edilmeleri karmaşık karbohidratların sindirimlerini büyük ölçüde azaltır. Bu sayede dolaşıma giden glukoz miktarı azalır çünkü besinle alınan karbohidratlar glukoz moleküllerine yıkılamazlar. Diyabetik hastalarda bu ilaçların kullanılması, kısa zaman dilimleri için kan glukoz seviyesinin düşmesine (özellikle tokluk kan şekeri değerlerinin), uzun zaman zarfında ise hemoglobin A1c seviyesinin hafifçe azalmasına neden olur. Akarboz diyabetik hastalarda kullanılan oral hipoglisemik ilaçların (sülfonilüreler, insülin ya da metformin gibi) etkinlikleri arttırmak amacıyla genellikle bu ilaçlarla kombine halde kullanılır.
Kullanım şekli ve dozu
Akarboz karmaşık karbohidratların sindirimi engellediği için, ilaç ya ana öğünlerden hemen önce bir miktar su ile alınmalı ya da ilk lokmalar ile birlikte çiğnenmelidir. Buna ek olarak, diyetle alınan karbohidrat miktarının, ilacın ortaya çıkaracağı tokluk kan şekeri seviyesini etkileyeceği unutulmamalıdır. Diyetle ne kadar çok karbohidrat alınırsa ilacın etkinliği de o ölçüde az olacaktır. Genellikle günlük maksimum dozu 300 mg olarak önerilmektedir ancak nadir vakalarda bu doz arttırılabilir.
Yan etkileri
Akarboz karmaşık karbohidratların glukoza yıkımını engellediği için bu karbohidratlar sindirilmeden bağırsakta kalırlar. Kalın bağırsakta bulunan bakteriler bu karbohidratları sindirebilir ve sonuçta hastaların yaklaşık %78’inde çeşitli gaz sorunları ve şişkinlik hissi ile %14’ünde ise diyare görülür. Bu yan etkiler doza bağımlı olarak ortaya çıktığı için, hastalara genellikle ilacı kullanmaya düşük dozda başlamaları ve dozu yavaş yavaş arttırarak istenilen doza çıkmaları tavsiye edilmektedir.
Eğer akarboz kullanan bir hasta hipoglisemi nöbeti geçirirse, hasta mutlaka glukoz tableti gibi monosakkarit içeren bir şeyler tüketmelidir. Akarboz kompleks karbohidratların sindirimini engellediği için nişastalı gıdalar etkin olarak glukoza dönüştürülemeyeceği için hipoglisemi nöbetinde etkisiz kalacaklardır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akarboz tip 2 diyabet tedavisinde kullanilan anti diyabetik bir ilactir Avrupa ulkelerinde ve Turkiye de Glukobay Bayer AG Kuzey Amerika ulkelerinde Precose Bayer Pharmaceuticals ve Kanada da Prandase Bayer AG ticari isimleri ile satilmaktadir Akarboz bir alfa glukozidaz inhibitorudur Alfa Glukozidaz buyuk karbohidrat molekullerini parcalayarak glukozu aciga cikaran bir enzimdir AkarbozKlinik verisiGebelik kategorisiAU B3CAS Numarasi56180 94 0PubChem CID441184DrugBankAPRD00656CompTox Bilgi Paneli EPA DTXSID8046034ECHA Bilgi Karti100 054 555Kimyasal ve fiziksel verilerFormulC25 H43NO18Mol kutlesi645 605Etki mekanizmasiAkarboz karbonhidratlarin sindirilmesi icin gerekli olan glikozit hidrolaz enzimlerini inhibe eder Ozellikle ince bagirsaklarin ic yuzeyinde bulunan firca kenar enzimleri ve pankreastan salgilanan alfa amilaz enzimlerini inhibe eder Pankreastan salgilanan alfa amilaz enzimi ince bagirsak lumeninde karmasik kompleks nisastalari oligosakkaritlere parclar Alfa glukozidaz enzimi ise yine ince bagirsaklarda bu oligosakkaritleri trisakkarit disakkarit ve sonucta glukoz ve oteki monosakkaritlere parcalar Bu enzimlerin inhibe edilmeleri karmasik karbohidratlarin sindirimlerini buyuk olcude azaltir Bu sayede dolasima giden glukoz miktari azalir cunku besinle alinan karbohidratlar glukoz molekullerine yikilamazlar Diyabetik hastalarda bu ilaclarin kullanilmasi kisa zaman dilimleri icin kan glukoz seviyesinin dusmesine ozellikle tokluk kan sekeri degerlerinin uzun zaman zarfinda ise hemoglobin A1c seviyesinin hafifce azalmasina neden olur Akarboz diyabetik hastalarda kullanilan oral hipoglisemik ilaclarin sulfonilureler insulin ya da metformin gibi etkinlikleri arttirmak amaciyla genellikle bu ilaclarla kombine halde kullanilir Kullanim sekli ve dozuAkarboz karmasik karbohidratlarin sindirimi engelledigi icin ilac ya ana ogunlerden hemen once bir miktar su ile alinmali ya da ilk lokmalar ile birlikte cignenmelidir Buna ek olarak diyetle alinan karbohidrat miktarinin ilacin ortaya cikaracagi tokluk kan sekeri seviyesini etkileyecegi unutulmamalidir Diyetle ne kadar cok karbohidrat alinirsa ilacin etkinligi de o olcude az olacaktir Genellikle gunluk maksimum dozu 300 mg olarak onerilmektedir ancak nadir vakalarda bu doz arttirilabilir Yan etkileriAkarboz karmasik karbohidratlarin glukoza yikimini engelledigi icin bu karbohidratlar sindirilmeden bagirsakta kalirlar Kalin bagirsakta bulunan bakteriler bu karbohidratlari sindirebilir ve sonucta hastalarin yaklasik 78 inde cesitli gaz sorunlari ve siskinlik hissi ile 14 unde ise diyare gorulur Bu yan etkiler doza bagimli olarak ortaya ciktigi icin hastalara genellikle ilaci kullanmaya dusuk dozda baslamalari ve dozu yavas yavas arttirarak istenilen doza cikmalari tavsiye edilmektedir Eger akarboz kullanan bir hasta hipoglisemi nobeti gecirirse hasta mutlaka glukoz tableti gibi monosakkarit iceren bir seyler tuketmelidir Akarboz kompleks karbohidratlarin sindirimini engelledigi icin nisastali gidalar etkin olarak glukoza donusturulemeyecegi icin hipoglisemi nobetinde etkisiz kalacaklardir Kaynakca