Akçıl, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı bir köydür.
Akçıl | |
---|---|
Ardahan'ın konumu | |
Akçıl Akçıl'ın Ardahan'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Ardahan |
İlçe | Çıldır |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1788 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 62 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0478 |
İl plaka kodu | 75 |
Posta kodu | 75110 |
Tarihçe
Akçıl köyünün eski adı Türkçe kaynaklarda Çolit / Colit olarak geçer. Nitekim 1595 tarihli Osmanlıca mufassal defterinde "Çolet / Çolit" (چولیت) ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Colet / Colit" (جولیت) biçiminde yazılıştır. Bu adın Gürcüce Çoleti'den (ჭოლეთი) değişime uğradığı tahmin edilmektedir. Çoleti, Megrelce "saz" anlamındaki "çoli" (ჭოლი) kelimesinden türemiş olup "sazlık" anlamına gelir.
Çoleti, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan tarihsel Cavaheti'de yer alıyodur. Nitekim Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında bu bölgeyi ve köyü Gürcülerden ele geçirmiştir. Bu yerleşim 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde Çıldır livasının Niyaliskur nahiyesine bağlıydı. Köyün nüfusu 17 Hristiyan haneden oluşuyordu. İspenç vergisi vermekle yükümlü hane reisleri Kada, Vardzel, İvane, Grigol, Revaza, Mamisa, Lazare, Tsamala, Okra, Batata gibi Gürcü adları taşıyordu. Köyde buğday, arpa, çavdar, keten tohumu, yonca tarımı ile arıcılık yapılıyor ve domuz besleniyordu.
Osmanlı Devleti, 93 Harbi'nin ardından imzalanan Berlin Antlaşması'yla Ardahan bölgesini Rusya'ya bırakınca, Çoleti köyü de Osmanlı egemenlik alanının dışında kaldı. Rus idaresinin 1886 yılında yaptığı nüfus tespitinde Çolet (Чолет) adıyla kaydedilmiş olan köy, Ardahan sancağının Çıldır kazasına (uçastok) bağlıydı. Köyün nüfusu 189 kişiden oluşuyordu. Bu nüfus içinde 183 kişi "Türk", 6 kişi "Karapapak" olarak kaydedilmiştir.
Çolet, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sürerken Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Çolet Türkiye'ye bırakıldı.
Çolet, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, 1595 tarihli mufassal defterindeki yazılıştan farklı biçimde "Colet / Colit" (جولیت) olarak kaydedilmiştir. Bu sırada köy Kars vilayetinin Çıldır kazasının Kurt Kala nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 287 kişiden oluşuyordu. Çolet / Colit Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Akçıl olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Akçıl köyünün nüfusu 492 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 161 kişi okuma yazma biliyordu.
Akçıl köyünde, köyün Hristiyanlık döneminden kalma bir köy kilisesi olduğu bilinmekle birlikte akıbeti tespit edilememiştir.
Coğrafya
Köy, Ardahan il merkezine 87 km, Çıldır ilçe merkezine 45 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 62 |
2021 | 66 |
2020 | 64 |
2019 | 76 |
2018 | 103 |
2017 | 78 |
2016 | 79 |
2015 | 84 |
2014 | 88 |
2013 | 102 |
2012 | 95 |
2011 | 87 |
2010 | 93 |
2009 | 95 |
2008 | 99 |
2007 | 97 |
2000 | 150 |
1990 | 271 |
1985 | 393 |
Kaynakça
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Çıldır Akçıl Köy Nüfusu". Nufusune.com. 3 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958) s. 372". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2021.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 764.
- ^ "Botanik Sözlüğü (Gürcüce)". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2022.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 250; III. cilt (1958) s. 372". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2021.
- ^ ""Çıldır kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2021.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 351.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 630". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 357.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 224, .
- ^ a b . YerelNet.org.tr. 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Akçıl, Çıldır için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akcil Ardahan ilinin Cildir ilcesine bagli bir koydur AkcilKoyArdahan in konumuAkcilAkcil in Ardahan daki konumuUlkeTurkiyeIlArdahanIlceCildirCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiRakim1788 mNufus 2022 Toplam62Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0478Il plaka kodu75Posta kodu75110TarihceAkcil koyunun eski adi Turkce kaynaklarda Colit Colit olarak gecer Nitekim 1595 tarihli Osmanlica mufassal defterinde Colet Colit چولیت ve 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Colet Colit جولیت biciminde yazilistir Bu adin Gurcuce Coleti den ჭოლეთი degisime ugradigi tahmin edilmektedir Coleti Megrelce saz anlamindaki coli ჭოლი kelimesinden turemis olup sazlik anlamina gelir Coleti Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan tarihsel Cavaheti de yer aliyodur Nitekim Osmanlilar 16 yuzyilin ikinci yarisinda bu bolgeyi ve koyu Gurculerden ele gecirmistir Bu yerlesim 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli mufassal defterine gore Gurcistan Vilayeti icinde Cildir livasinin Niyaliskur nahiyesine bagliydi Koyun nufusu 17 Hristiyan haneden olusuyordu Ispenc vergisi vermekle yukumlu hane reisleri Kada Vardzel Ivane Grigol Revaza Mamisa Lazare Tsamala Okra Batata gibi Gurcu adlari tasiyordu Koyde bugday arpa cavdar keten tohumu yonca tarimi ile aricilik yapiliyor ve domuz besleniyordu Osmanli Devleti 93 Harbi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi yla Ardahan bolgesini Rusya ya birakinca Coleti koyu de Osmanli egemenlik alaninin disinda kaldi Rus idaresinin 1886 yilinda yaptigi nufus tespitinde Colet Cholet adiyla kaydedilmis olan koy Ardahan sancaginin Cildir kazasina ucastok bagliydi Koyun nufusu 189 kisiden olusuyordu Bu nufus icinde 183 kisi Turk 6 kisi Karapapak olarak kaydedilmistir Colet Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali surerken Ankara Hukumeti ile Sovyet Rusya arasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca Colet Turkiye ye birakildi Colet 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde 1595 tarihli mufassal defterindeki yazilistan farkli bicimde Colet Colit جولیت olarak kaydedilmistir Bu sirada koy Kars vilayetinin Cildir kazasinin Kurt Kala nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda ayni idari konuma sahipti ve nufusu 287 kisiden olusuyordu Colet Colit Turkce olmadigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Akcil olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Akcil koyunun nufusu 492 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 161 kisi okuma yazma biliyordu Akcil koyunde koyun Hristiyanlik doneminden kalma bir koy kilisesi oldugu bilinmekle birlikte akibeti tespit edilememistir CografyaKoy Ardahan il merkezine 87 km Cildir ilce merkezine 45 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2022 622021 662020 642019 762018 1032017 782016 792015 842014 882013 1022012 952011 872010 932009 952008 992007 972000 1501990 2711985 393Kaynakca Ingilizce Fallingrain com 4 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p q Ardahan Cildir Akcil Koy Nufusu Nufusune com 3 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2020 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 372 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2021 a b Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 764 Botanik Sozlugu Gurcuce 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2022 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt II cilt 1941 s 250 III cilt 1958 s 372 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2021 Cildir kazasi 1886 Yili Rusca 18 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2021 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2022 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 351 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi Ankara 1968 s 630 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2021 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 357 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 224 ISBN 9789941478178 a b YerelNet org tr 22 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarAkcil Cildir icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft