Aladağlar, Kayseri-Niğde-Adana illeri arasında bulunan dağ sırası, bitki örtüsü ve hayvan çeşitliliği bakımından zengindir. Bu nedenle dağın 54.524 hektarlık bölümü ilk önce Hacer Ormanı Tabiat Parkı adı altında koruma altına alınmıştır, ardından 1995 yılında biraz daha geniş bir yüz ölçümüyle millî park ilan edilmiştir.
Aladağlar Millî Parkı | |
---|---|
Alan türü | Millî park |
Kapladığı alan | 55,064 ha |
Kuruluş tarihi | 21 Nisan 1995 |
Kontrol kuruluşu | Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü |
İnternet sitesi aladaglar.tabiat.gov.tr | |
Yelatan Bölgesi | |
En yüksek noktası | |
Yükseklik | Kızılkaya Dağı - 3.771 m (12.372 ft) |
Koordinatlar | 37°48′27″K 35°14′1″D / 37.80750°K 35.23361°D |
Coğrafya | |
Konum | Adana, Kayseri ve Niğde, Türkiye |
Sıradağ | Toros Dağları |
Türkiye' deki konumu |
Tanıtım
Akdeniz Bölgesi'nde, Niğde, Kayseri, Adana illeri sınırları içinde Aladağlar üzerinde yer almaktadır. 1995 yılında ilan edilmiştir. Yüzölçümü 55.065 hektardır. Toros sıradağlarının en yüksek zirvelerine sahip olan Aladağlar jeolojik olarak da Türkiye'nin en ilginç yerlerinden biridir. Buzul Gölleri ve Kapuzbaşı Şelaleleri görülmeye değer yerlerdir. Millî parkın düşük rakımlı kesimlerinde kızılçam bulunurken, yüksek kesimlerde sedir, karaçam ve göknar toplulukları bulunmaktadır. Ağaç sınırının üzerinde ise kayalar arasında yetişen alpin çayırlar mevcuttur. Alanın florasında endemik bitki türleri oldukça fazladır. Millî parkta yaban keçisi, yaban domuzu, kurt, çakal, sansar, gelengi gibi memeliler bulunur. Ayrıca kaya kartalı ve küçük kartal gibi kartal türleri ile sakallı akbaba, kızıl akbaba ve küçük akbaba bulunur. Kuş gözlemcilerinin özellikle görmek için geldiği urkeklik de bölgede üreyen önemli kuşlar arasındadır.
Aladağlar'ın güney kısımda Akdeniz İklimi, kuzey kısımlarında Karasal iklim hâkimdir. Güney bölümde kızılçam, sedir, karaçam, Toros göknarı yaygındır. Kuzey yamaçlarda, İran-Turan bitki topluluğuna ait bozkır türleri yaygındır. Kuzey bölümlerde insan baskısıyla Antropojen bozkır alanları artmaktadır.
İlk baharda eriyen karlardan dolayı Aladağlar'da birçok göl oluşur, ama kurak yaz mevsiminde bu göllerden çoğu buharlaşıp yok olur. Yalnızca yer altı suları ile de beslenen birkaç göl kalır. Aladağlar içinde birçok gölün bulunduğu genişçe bir kazanı andırır.
Kalker kayalardan oluşan Aladağlar'da , vadileri ve güney yamaçları dışında ormanlık alan görülmez. Dağda alpin bitki toplulukları gelişmiştir.
Aladağlar, hem Türkiye'den hem de diğer ülkelerden dağcıların Türkiye'de en çok rağbet ettikleri yerlerden biridir. Alanda dağcılık, yürüyüş, kuş gözlemciliği, kampçılık gibi aktiviteler yapılmaktadır. Yüksek kaya duvarları, derin vadiler ve buzul gölleri önemli çekim noktalarındandır.
Dağcılık faaliyetleri
En yüksek doruğu 3771 metre yüksekliğindeki Kızılkaya'dır. Aladağlar'da, tırmanışlar için 3700 metre üzerinde dört doruğun yanı sıra 3500 metrenin üzerinde 50'den fazla doruk vardır. Bu doruklar Niğde il sınırları içinde devam eden Toros dağ kıvrımlarının (Orta Toroslar) en yüksek doruklarıdır.
Bölgede 100 yıldan fazla süredir profesyonel dağcılık yapılmaktadır. Kaydedilen ilk tırmanış jeolog Franz Schaffer’in 1901 yılında gerçekleştirdiği Alacabaşı çıkışıdır. Bilimsel amaçlı gerçekleştirilen bu seyahati takiben Avrupalı tırmanıcılar Georg Künne, Wilhelm Martin ve Marianne Martin tarafından 1927 yazında bölgeye bir ekspedisyon gerçekleştirilmiştir ve Demirkazık, Kızılkaya, Eznevit, Kaldı ve Alaca zirvelerinin ilk çıkışları yapılmıştır.
Her mevsimde tırmanış gerçekleştirmek mümkündür. Ancak dağcıların bu kararı kendi bilgi, deneyim ve fiziksel yeterliliklerine göre karar vermesi gerekir. Kışın yoğun kar, tipi ve rüzgar görülür, sıcaklıklar uzun süre donma noktasının altında seyreder. Sıcaklıkların yükselmesiyle birlikte ilkbahar mevsimi en fazla çığın görüldüğü zamanlardır. Şubat-mayıs arasında tırmanış yapacak kişilerin çığ koşullarına özellikle dikkat etmesi gerekir. Havaların ısındığı, kar miktarının azaldığı ve günlerin daha uzun olduğu haziran ve temmuz aylarında tırmanış faaliyetleri artar. Bu dönemde su kaynakları da boldur. Ağustos ve eylül ayları hava koşullarının en stabil olduğu, yağışın çok az görüldüğü aylardır. Bu aylar da tırmanışa uygun olsa da, yaz sonuna doğru su kaynaklarının kurumasından dolayı tırmanışçılar yanlarında ihtiyaçları olan suyu taşımak zorundadırlar.
Tırmanış yapacak kişilerin olası acil durumlarda iletişimi sağlamak adına tırmanışlarını jandarmaya bilgilendirmesi gerekmektedir. Bunun haricinde, Uludağ'da yaşanan bir kaza sonrası Türkiye genelinde dağcılık amacıyla gerçekleştirilen her türlü tırmanış için önceden yazılı izin alınması gerektiğine dair bir genelge yayınlanmıştır. Ancak bu genelge beraberinde tartışmaları da beraberinde getirmiş, pek çok dağcı tırmanış izninin dağcılığın ruhuna aykırı olduğunu belirtmiştir. 2022 Aralık itibarıyla bu uygulamada tutarsızlıklar vardır.
Bölgede farklı derece ve zorluklarda pek çok tırmanış rotası bulunmaktadır. Ziyaretçiler eğer deneyim sahibi değillerse olası kazaları önlemek adına tırmanışlarını sadece rehber eşliğinde gerçekleştirmeleri gerekir. Millî park sınırlarının hemen dışında, kuzeyde Çukurbağ ve Demirkazık köylerinde, güneyde ise Ulupınar ve Kapuzbaşı köylerinde aktif pek çok turizm firması, rehber ile pansiyon ve bungalov tipi konaklama tesisi vardır.
Kazalar
Tutulan kayıtlara göre Aladağlar, Türkiye'de en çok dağ kazasının yaşandığı bölgedir. Bunun en büyük sebebi, diğer dağlara kıyasla bölgeye daha fazla sayıda eğitim, tırmanış ve yürüyüş amaçlı faaliyet düzenlenmesi denebilir. Türkiye'deki ölümlü dağ kazaları en çok düşme ve çığ sebebiyle gerçekleşmiştir. Bölgede kaydedilen ilk ölümlü kaza 1956 yılında olmuştur ve Engin Kongar hayatını kaybetmiştir.
Tırmanış
Demirkazık Tırmanışı: Aladağların en önemli zirvelerinden olan Demirkazık (3757 m) tırmanışı için Çukurbağ köyünden yaya olarak 1,5 saat uzaklıktaki Sokullupınar kamp yeri olarak seçilir. Kamp yerinden doruğa tırmanış ve dönüş normal olarak 10-12 saat sürer. Aladağlar'da birden fazla tırmanış yapacaklar Yedigöller bölgesini ya da Çelikbuyduran mevkiini kamp yeri olarak seçebilirler. Çukurbağ köyü Yedigöller arası yaya olarak 10-12 saattir. Yedigöllerden , (3723 m) Kızılkaya, (3771m) (3510 m) zirvelerinde çeşitli rotalardan tırmanmak mümkündür. Demirkazık köyünde İl Özel İdaresi tarafından yaptırılmış olan 100 yataklı yeni ve modern bir dağ evi bulunmaktadır. Burada yemek ve duş imkânı olduğu gibi, bir kütüphane ve dinlenme salonu da mevcuttur. Dağ evinden hareket edilerek birçok spor ve geleneksel tırmanış rotalarının bulunduğu Cımbar Boğazı'na ulaşmak ve Demirkazık (3756) ile (3425m) zirvelerine tırmanmak mümkündür.
Ayrıca, Çukurbağ köyünden hareketle 1,5-2 saatlik bir yürüyüş sonunda Emli vadisi girişine varılır. Buradan da (3734 m), (3461 m) ve Alaca (3588 m) zirvelerine tırmanmak mümkündür.
Ulaşım
Millî Park’a Adana, Kayseri ve Niğde illerini çevreleyen karayolu, havayolu ve demiryolu ile ulaşılabilir. Milli Park İstanbul'a 795 km, Ankara'ya 365 km, Adana'ya ise 160 km mesafededir. Demirkazık köyüne ulaşım, Niğde ve Adana’dan Çamardı otobüsleri ile sağlanmaktadır. Kayseri-Yahyalı arası 66 km, Niğde-Çamardı arası 65 km, Adana-Çamardı arası ise 160 km'dir. En yakın havalimanı Şakirpaşa Havalimanı'dır. Demiryolu ile ulaşmak isteyenler Niğde istasyonunda indikten sonra karayoluyla devam etmelidir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Aladağlar AKDO56 - Önemli Doğa Alanları Kitabı. Doğa Derneği. 2006. ss. 412-417. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
- ^ TOROĞLU, Emin; ÜNALDI, Ülkü ESER (2008). (PDF). ALADAĞLAR’DA (TOROS DAĞLARI) BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN EKOLOJİK ŞARTLARI. F.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi. 29 Aralık 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2016.
- ^ . web.archive.org. 19 Haziran 2013. 19 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021.
- ^ a b "Demirkazık (3,758)". 8 Kasım 2013. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ "Dağcılığın İzni". 20 Aralık 2020. 27 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
- ^ a b "Dağ Kazaları". 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
Bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Aladağlar ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- - Aladağlar 22 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aladaglar Kayseri Nigde Adana illeri arasinda bulunan dag sirasi bitki ortusu ve hayvan cesitliligi bakimindan zengindir Bu nedenle dagin 54 524 hektarlik bolumu ilk once Hacer Ormani Tabiat Parki adi altinda koruma altina alinmistir ardindan 1995 yilinda biraz daha genis bir yuz olcumuyle milli park ilan edilmistir Aladaglar Milli ParkiAlan turu Milli parkKapladigi alan 55 064 haKurulus tarihi 21 Nisan 1995Kontrol kurulusu Doga Koruma ve Milli Parklar Genel MudurluguInternet sitesi aladaglar tabiat gov trYelatan BolgesiEn yuksek noktasiYukseklikKizilkaya Dagi 3 771 m 12 372 ft Koordinatlar37 48 27 K 35 14 1 D 37 80750 K 35 23361 D 37 80750 35 23361 CografyaKonumAdana Kayseri ve Nigde TurkiyeSiradagToros DaglariTurkiye deki konumuYedigoller platosunda Direktas Zirvesinin yansimasiTanitimAkdeniz Bolgesi nde Nigde Kayseri Adana illeri sinirlari icinde Aladaglar uzerinde yer almaktadir 1995 yilinda ilan edilmistir Yuzolcumu 55 065 hektardir Toros siradaglarinin en yuksek zirvelerine sahip olan Aladaglar jeolojik olarak da Turkiye nin en ilginc yerlerinden biridir Buzul Golleri ve Kapuzbasi Selaleleri gorulmeye deger yerlerdir Milli parkin dusuk rakimli kesimlerinde kizilcam bulunurken yuksek kesimlerde sedir karacam ve goknar topluluklari bulunmaktadir Agac sinirinin uzerinde ise kayalar arasinda yetisen alpin cayirlar mevcuttur Alanin florasinda endemik bitki turleri oldukca fazladir Milli parkta yaban kecisi yaban domuzu kurt cakal sansar gelengi gibi memeliler bulunur Ayrica kaya kartali ve kucuk kartal gibi kartal turleri ile sakalli akbaba kizil akbaba ve kucuk akbaba bulunur Kus gozlemcilerinin ozellikle gormek icin geldigi urkeklik de bolgede ureyen onemli kuslar arasindadir Aladaglar in guney kisimda Akdeniz Iklimi kuzey kisimlarinda Karasal iklim hakimdir Guney bolumde kizilcam sedir karacam Toros goknari yaygindir Kuzey yamaclarda Iran Turan bitki topluluguna ait bozkir turleri yaygindir Kuzey bolumlerde insan baskisiyla Antropojen bozkir alanlari artmaktadir Ilk baharda eriyen karlardan dolayi Aladaglar da bircok gol olusur ama kurak yaz mevsiminde bu gollerden cogu buharlasip yok olur Yalnizca yer alti sulari ile de beslenen birkac gol kalir Aladaglar icinde bircok golun bulundugu genisce bir kazani andirir Kalker kayalardan olusan Aladaglar da vadileri ve guney yamaclari disinda ormanlik alan gorulmez Dagda alpin bitki topluluklari gelismistir Aladaglar hem Turkiye den hem de diger ulkelerden dagcilarin Turkiye de en cok ragbet ettikleri yerlerden biridir Alanda dagcilik yuruyus kus gozlemciligi kampcilik gibi aktiviteler yapilmaktadir Yuksek kaya duvarlari derin vadiler ve buzul golleri onemli cekim noktalarindandir Dagcilik faaliyetleriCamardi ndan Cukurbag a uzanan yolda Aladaglarin bati yonundeki Buyuk Demirkazik Kucuk Demirkazik Emler ve Kizilkaya zirveleri Ocak 2018 En yuksek dorugu 3771 metre yuksekligindeki Kizilkaya dir Aladaglar da tirmanislar icin 3700 metre uzerinde dort dorugun yani sira 3500 metrenin uzerinde 50 den fazla doruk vardir Bu doruklar Nigde il sinirlari icinde devam eden Toros dag kivrimlarinin Orta Toroslar en yuksek doruklaridir Bolgede 100 yildan fazla suredir profesyonel dagcilik yapilmaktadir Kaydedilen ilk tirmanis jeolog Franz Schaffer in 1901 yilinda gerceklestirdigi Alacabasi cikisidir Bilimsel amacli gerceklestirilen bu seyahati takiben Avrupali tirmanicilar Georg Kunne Wilhelm Martin ve Marianne Martin tarafindan 1927 yazinda bolgeye bir ekspedisyon gerceklestirilmistir ve Demirkazik Kizilkaya Eznevit Kaldi ve Alaca zirvelerinin ilk cikislari yapilmistir Her mevsimde tirmanis gerceklestirmek mumkundur Ancak dagcilarin bu karari kendi bilgi deneyim ve fiziksel yeterliliklerine gore karar vermesi gerekir Kisin yogun kar tipi ve ruzgar gorulur sicakliklar uzun sure donma noktasinin altinda seyreder Sicakliklarin yukselmesiyle birlikte ilkbahar mevsimi en fazla cigin goruldugu zamanlardir Subat mayis arasinda tirmanis yapacak kisilerin cig kosullarina ozellikle dikkat etmesi gerekir Havalarin isindigi kar miktarinin azaldigi ve gunlerin daha uzun oldugu haziran ve temmuz aylarinda tirmanis faaliyetleri artar Bu donemde su kaynaklari da boldur Agustos ve eylul aylari hava kosullarinin en stabil oldugu yagisin cok az goruldugu aylardir Bu aylar da tirmanisa uygun olsa da yaz sonuna dogru su kaynaklarinin kurumasindan dolayi tirmaniscilar yanlarinda ihtiyaclari olan suyu tasimak zorundadirlar Tirmanis yapacak kisilerin olasi acil durumlarda iletisimi saglamak adina tirmanislarini jandarmaya bilgilendirmesi gerekmektedir Bunun haricinde Uludag da yasanan bir kaza sonrasi Turkiye genelinde dagcilik amaciyla gerceklestirilen her turlu tirmanis icin onceden yazili izin alinmasi gerektigine dair bir genelge yayinlanmistir Ancak bu genelge beraberinde tartismalari da beraberinde getirmis pek cok dagci tirmanis izninin dagciligin ruhuna aykiri oldugunu belirtmistir 2022 Aralik itibariyla bu uygulamada tutarsizliklar vardir Bolgede farkli derece ve zorluklarda pek cok tirmanis rotasi bulunmaktadir Ziyaretciler eger deneyim sahibi degillerse olasi kazalari onlemek adina tirmanislarini sadece rehber esliginde gerceklestirmeleri gerekir Milli park sinirlarinin hemen disinda kuzeyde Cukurbag ve Demirkazik koylerinde guneyde ise Ulupinar ve Kapuzbasi koylerinde aktif pek cok turizm firmasi rehber ile pansiyon ve bungalov tipi konaklama tesisi vardir Kazalar Tutulan kayitlara gore Aladaglar Turkiye de en cok dag kazasinin yasandigi bolgedir Bunun en buyuk sebebi diger daglara kiyasla bolgeye daha fazla sayida egitim tirmanis ve yuruyus amacli faaliyet duzenlenmesi denebilir Turkiye deki olumlu dag kazalari en cok dusme ve cig sebebiyle gerceklesmistir Bolgede kaydedilen ilk olumlu kaza 1956 yilinda olmustur ve Engin Kongar hayatini kaybetmistir Tirmanis Demirkazik Tirmanisi Aladaglarin en onemli zirvelerinden olan Demirkazik 3757 m tirmanisi icin Cukurbag koyunden yaya olarak 1 5 saat uzakliktaki Sokullupinar kamp yeri olarak secilir Kamp yerinden doruga tirmanis ve donus normal olarak 10 12 saat surer Aladaglar da birden fazla tirmanis yapacaklar Yedigoller bolgesini ya da Celikbuyduran mevkiini kamp yeri olarak secebilirler Cukurbag koyu Yedigoller arasi yaya olarak 10 12 saattir Yedigollerden 3723 m Kizilkaya 3771m 3510 m zirvelerinde cesitli rotalardan tirmanmak mumkundur Demirkazik koyunde Il Ozel Idaresi tarafindan yaptirilmis olan 100 yatakli yeni ve modern bir dag evi bulunmaktadir Burada yemek ve dus imkani oldugu gibi bir kutuphane ve dinlenme salonu da mevcuttur Dag evinden hareket edilerek bircok spor ve geleneksel tirmanis rotalarinin bulundugu Cimbar Bogazi na ulasmak ve Demirkazik 3756 ile 3425m zirvelerine tirmanmak mumkundur Ayrica Cukurbag koyunden hareketle 1 5 2 saatlik bir yuruyus sonunda Emli vadisi girisine varilir Buradan da 3734 m 3461 m ve Alaca 3588 m zirvelerine tirmanmak mumkundur UlasimMilli Park a Adana Kayseri ve Nigde illerini cevreleyen karayolu havayolu ve demiryolu ile ulasilabilir Milli Park Istanbul a 795 km Ankara ya 365 km Adana ya ise 160 km mesafededir Demirkazik koyune ulasim Nigde ve Adana dan Camardi otobusleri ile saglanmaktadir Kayseri Yahyali arasi 66 km Nigde Camardi arasi 65 km Adana Camardi arasi ise 160 km dir En yakin havalimani Sakirpasa Havalimani dir Demiryolu ile ulasmak isteyenler Nigde istasyonunda indikten sonra karayoluyla devam etmelidir Ayrica bakinizTurkiye deki daglar listesi Turkiye deki yanardaglarKaynakca a b Aladaglar AKDO56 Onemli Doga Alanlari Kitabi Doga Dernegi 2006 ss 412 417 27 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2022 TOROGLU Emin UNALDI Ulku ESER 2008 PDF ALADAGLAR DA TOROS DAGLARI BITKI ORTUSUNUN EKOLOJIK SARTLARI F U Sosyal Bilimler Dergisi 29 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Kasim 2016 web archive org 19 Haziran 2013 19 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Nisan 2021 a b Demirkazik 3 758 8 Kasim 2013 27 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Dagciligin Izni 20 Aralik 2020 27 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2022 a b Dag Kazalari 10 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2022 BaglantilarWikimedia Commons ta Aladaglar ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Aladaglar 22 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde