Kireç taşı genellikle mercan, foraminifera ve yumuşakçalar gibi deniz canlılarının iskelet parçalarından oluşan bir karbonat tortul kayaçtır. Başlıca maddeleri kalsiyum karbonatın farklı kristal formları olan kalsit ve aragonit minerallerdir (CaCO
3). Yakından ilişkili bir kaya, yüksek oranda mineral dolomit (CaMg(CO
3)
2) içeren dolomittir. Eski USGS yayınlarında, dolomit magnezyum kireç taşı olarak anılırdı, artık magnezyum eksikliği olan dolomitler veya magnezyum açısından zengin kalkerler olarak ayrılmıştır.
Tortul kayaçların yaklaşık %10'u kireç taşlarıdır. Kireç taşının suda çözünürlüğü ve zayıf asit çözeltileri, suyun kireç taşını binlerce yıldan milyonlarca yıla kadar aşındırdığı karst manzaralarına yol açar. Mağara sistemlerinin çoğu kireç taşı ana kayadan geçer.
Kireç taşı çok sayıda kullanıma sahiptir: bir yapı malzemesi olarak, betonun temel bir bileşeni (Portland çimentosu), yolların yapımında katkı maddesi, diş macunu veya boyalar gibi ürünlerde beyaz pigment veya dolgu maddesi, kireç üretimi için kimyasal bir ham madde olarak, toprak düzenleyici olarak ve kaya bahçelerine popüler bir dekoratif katkı olarak kullanılmaktadır.
Açıklama
Diğer tortul kayaçların çoğu gibi, kalkerlerin çoğu tanelerden oluşur. Kireç taşındaki tanelerin çoğu mercan veya foraminifera gibi deniz canlılarının iskelet parçalarıdır. Bu organizmalar aragonit veya kalsitten oluşan kabuklar salgılarlar ve öldüklerinde bu kabukları geride bırakırlar. Kireç taşlarını oluşturan diğer karbonat taneleri ooidler, peloidler, intraklastlar ve ekstraklastlardır.
Kireç taşı genellikle chert (chalcedony) çakmaktaşı, jasper vb) veya silis (sünger spiküller, diatomlar, radyolarialar) ve traverten (kalsit ve aragonit bir çökelti) şeklinde değişken miktarlarda silika içerir. İkincil kalsit, aşırı doymuş meteorik sularla (malzemeyi mağaralarda çöktüren yeraltı suyu) biriktirilebilir. Bu, dikitler ve sarkıtlar gibi speleothemler (sudaki minerallerin birikmesi ile bir mağarada oluşan bir yapı) üretir. Kalsit tarafından alınan bir başka form, granül (oolit) görünümü ile tanınabilen oolitik kalkerdir.
Kireç taşındaki kalsitin birincil kaynağı en yaygın olarak deniz organizmalarıdır. Bu organizmaların bazıları geçmiş nesillere dayanan resif olarak bilinen kaya höyükleri inşa edebilir. Yaklaşık 3.000 metrenin altında, su basıncı ve sıcaklık koşulları kalsitin çözünmesinin doğrusal olmayan şekilde artmasına neden olur, bu nedenle kireç taşı tipik olarak daha derin sularda oluşmaz. Kireç taşları ayrıca göllerde ve evaporit biriktirme ortamlarındada oluşabilir.
Kalsit, su sıcaklığı, pH ve çözünmüş iyon konsantrasyonları gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak yeraltı suyu ile çözülebilir veya çöktürülebilir. Kalsit, sıcaklık arttıkça suda daha az çözünür hale geldiği retrograd çözünürlük adı verilen alışılmadık bir özellik sergiler.
Kirlilikler (kil, kum, organik kalıntılar, demir oksit ve diğer malzemeler gibi) kireç taşlarının özellikle yıpranmış yüzeylerde farklı renkler göstermesine neden olur.
Kireç taşı, oluşum yöntemine bağlı olarak kristalli, kırıntılı, taneli veya masif olabilir. Kalsit, kuvars, dolomit veya barit kristalleri kayada küçük boşluklar oluşturabilir. Yağış koşulları doğru olduğunda, kalsit, mevcut kaya tanelerini bir araya getiren mineral kaplamalar oluşturur veya kırıkları doldurabilir.
Traverten, özellikle şelalelerin olduğu ve sıcak veya soğuk kaynakların bulunduğu yerlerde, akıntılar boyunca oluşan şeritli, kompakt bir kalker çeşididir. Kalsiyum karbonat, suyun buharlaşmasının kalsitin kimyasal bileşenleri ile aşırı doymuş bir çözelti bıraktığı yerde birikir. Şelalelerin yakınında gözenekli veya hücresel bir traverten çeşidi olan tüf bulunur. Coquina, mercan veya kabuk parçalarından oluşan zayıf konsolide bir kalkerdir.
Dağ oluşumu (orojeni) sırasında meydana gelen bölgesel metamorfizma sırasında, kireç taşı mermere dönüşür.
Kireç taşı, Mollisol toprak grubunun ana malzemesidir.
Sınıflandırma
Ayrıca bakınız: Kireç taşı türlerinin listesi
İki büyük sınıflandırma şeması, Folk (Robert L. Folk) ve Dunham (Robert J. Dunham), birlikte kireç taşı olarak bilinen karbonat kayaçlarının türlerini tanımlamak için kullanılır.
Folk Sınıflandırması
Ana madde : Folk Sınıflandırması
Robert L. Folk, karbonat kayaçlarında tanelerin ve interstisyel materyalin ayrıntılı bileşimine öncelik veren bir sınıflandırma sistemi geliştirdi. Kompozisyona dayanarak, üç ana bileşen vardır: allochems (taneler), matris (çoğunlukla mikrit) ve çimento (sparit). Folk sistemi iki bölümlü isimler kullanır; birincisi tanecikleri, ikincisi kökü ifade eder. Folk şemasını kullanırken petrografik bir mikroskop kullanmak yararlıdır, çünkü her bir numunede bulunan bileşenleri belirlemek daha kolaydır.
Dunham Sınıflandırması
Ana madde : Dunham Sınıflandırması
Dunham şeması çökelme dokularına odaklanır. Her isim kireç taşını oluşturan tanelerin dokusuna dayanır. Robert J. Dunham, kireç taşı sistemini 1962'de yayınladı; karbonat kayalarının çökelme dokusuna odaklanır. Dunham, daha kaba kırıntılı partiküllerin nispi oranlarına dayanarak kayaları dört ana gruba ayırır. Dunham isimleri esasen kaya aileleri içindir. Çalışmaları, tanelerin orijinal olarak karşılıklı temas halinde olup olmadığını ve bu nedenle kendi kendini destekleyip desteklemediğini veya kayanın çerçeve yapıcılar ve alg matlarının varlığı ile karakterize olup olmadığını değerlendirir. Folk planının aksine, Dunham kayanın orijinal gözenekliliğiyle ilgilenir. Dunham şeması el numuneleri için daha kullanışlıdır, çünkü numunedeki tanelere değil dokuya dayanır.
Wright (1992) tarafından gözden geçirilmiş bir sınıflandırma önerilmiştir. Bazı diyajenetik desenler ekler ve aşağıdaki gibi özetlenebilir:
Çökelme | Biyolojik | Diyajenetik | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Matrix-supported (clay and silt grade) | Grain-supported | In situ organisms | Non-obliterative | Obliterative | ||||||
< 10% grains | > 10% grains | With matrix | No matrix | Encrusting binding organisms | Organisms acted to baffle [clarification needed] | Rigid organisms dominant | Main component is cement | Many grain contacts are microstylolites | Most grain contacts are microstylolites | Crystals > 10 μm |
Carbonate mudstone | Wackestone | Packstone | Grainstone | Boundstone | Bafflestone | Framestone | Cementstone | |||
Bileşenler> 2 mm | Crystals < 10 μm | |||||||||
Floatstone | Rudstone |
Oluşumu
Bakınız: Karbonat platformu
Kireç taşı yerşekilleri
Ana madde: Karst topografyası
Tüm sedimanter kayaçların yaklaşık %10'u kireç taşıdır.
Kireç taşı, özellikle asitte kısmen çözünür ve bu nedenle birçok erozyonel toprak formu oluşturur. Bunlar arasında kireçtaşı kaplamaları, çukur delikleri, cenotlar (altındaki yeraltı suyunu açığa çıkaran kireç taşı anakayasının çökmesinden kaynaklanan doğal bir çukur veya düdendir.), mağaralar ve geçitler bulunmaktadır. Bu tür erozyon manzaraları karst olarak bilinir. Kireç taşı çoğu magmatik kayaçtan daha az dirençlidir, ancak diğer tortul kayaçlardan daha dayanıklıdır. Bu nedenle genellikle tepeler ve arazilerle ilişkilidir ve diğer tortul kayaçlara, tipik olarak killere sahip bölgelerde görülür.
Karst topografisi ve mağaraları, seyreltik asidik yeraltı sularındaki çözünürlükleri nedeniyle kalker kayaçlarında gelişir. Kireç taşının suda çözünürlüğü ve zayıf asit çözeltileri karstik manzaralara yol açar. Kireç taşı ana kayasının üstündeki bölgelerde, yüzey suyu kireç taşındaki derzlerden kolayca aşağıya doğru aktığı için daha az görünür yer üstü kaynağa (gölet ve akarsu) sahip olma eğilimindedir. Topraktan yavaş yavaş (binlerce veya milyonlarca yıl boyunca) su ve organik asit boşaltılırken bu çatlakları genişletir, kalsiyum karbonatı eriterek çözelti içinde taşır. Çoğu mağara sistemi kireç taşı ana kayasındandır. Yeraltı suyunun soğutulması veya farklı yeraltı sularının karıştırılması da mağara oluşumu için uygun koşullar yaratacaktır.
Kıyı kalkerleri genellikle kayaya çeşitli yollarla giren organizmalar tarafından aşınır. Bu işleme biyoerozyon denir. En çok tropik bölgelerde görülür ve fosil kayıtları boyunca bilinir (bkz. Taylor ve Wilson, 2003).
Kireç taşı bantları Dünya yüzeyinde genellikle muhteşem kayalık çıkıntılarında ve adalarda ortaya çıkar. Örneğin Cebelitarık Kayası, İrlanda, Clare, kontluğunda bulunan Burren; Fransa'daki Verdon Boğazı; Kuzey Yorkshire'daki Malham Koyu ve Wight Adası,İngiltere; Galler'deki Büyük Orme; İsveç Gotland adası yakınlarındaki Fårö, Kanada / ABD'deki Niagara Escarpment, Utah'daki Notch Peak, Vietnam'daki Ha Long Bay Ulusal Parkı ve Çin'deki Lijiang Nehri ve Guilin şehri çevresindeki tepelerde.
Florida'nın güney kıyılarındaki adalar olan Florida Keys, esas olarak oolitik kireç taşından ve mercan resiflerinin karbonat iskeletlerinden oluşur ve deniz seviyesinin şu andan daha yüksek olduğu buzullar arası dönemlerde bölgede gelişmiştir.
Alvarlar (Kireç taşı Ovası) üzerinde eşsiz habitatlar, ince toprak örtülerle son derece düz bir kalker genişliğinde bulunur. Avrupa'daki en büyük genişlik İsveç'in Öland adasındaki Stora Alvaret'tir. Çok kalker içeren bir başka alan İsveç'in Gotland adasıdır. Kuzeybatı Avrupa'daki (Belçika / Hollanda) gibi büyük taş ocakları yüz kilometreden fazla uzanıyor.
Dünyanın en büyük kalker ocağı Rogers City, Michigan’da bulunan Michigan Limestone & Chemical Company'dir. (Michigan Kireç taşı ve Kimya Şirketi)
Türkiye'de kireç taşı oluşumları
Türkiye’de kireç taşı çok yaygın bir kayaçtır. Türkiye'nin yaklaşık beşte birini bu araziler kaplar. Bu nedenle karstik aşınım ve birikim şekillerine her yerde rastlanır. Türkiye’nin en geniş karstik alanı olan Toros Dağları Bölgesidir. Bölge içinde bir kısmı turizme açılmış olan çok sayıda mağara bulunmaktadır. Ayrıca Türkiye genelinde oluşan yer şekilleri lapya, dolin, obruk, mağara, traverten, sarkıt, dikit, sütun gibi şekillerdir.
Türkiye’nin güneyinde Taşeli platosunda lapyalara, Bolkar Dağları, Aladağlar, Göller Yöresi ve Karaman’ın güneyinde dolinlere, özellikle iç Anadolu bölgesinde Konya yöresinde ve Mersin’de Cennet Cehennem olarak bilinen Obruklara, birçok bölgede mağaralara, sarkıt, dikit, sütun oluşumlarına Denizli’de Traverten oluşumlarına rastlanılır.
Kullanımı
Kireç taşı mimaride, özellikle Avrupa ve Kuzey Amerika'da çok yaygındır. Mısır'ın Giza kentindeki Büyük Piramit ve bulunduğu kompleksi de dahil olmak üzere dünyadaki birçok simge kireç taşından yapılmıştır. Kanada, Ontario, Kingston'daki pek çok bina, 'Kireç taşı Şehri' lakaplı olarak inşa edildi ve yapılmaya devam ediyor.
Malta adasında, Globigerina kireç taşı olarak adlandırılan çeşitli kireç taşları, uzun süredir mevcut olan tek yapı malzemesiydi ve hala her türlü bina ve heykelde çok sık kullanılıyor. Kireç taşı kolayca temin edilebilir, bloklar halinde kesilebilir veya daha ayrıntılı oymayla işlenmesi nispeten kolaydır.
Eski Amerikalı heykeltıraşlar kireç taşına değer verirdi, çünkü çalışması kolay ve ince detaylar için iyi bir malzemeydi. Geç Preklasik döneme (MÖ 200-100) kadar geri dönersek, Maya uygarlığı (Antik Meksika) bu mükemmel oyma özellikleri nedeniyle kireç taşı kullanarak rafine heykeller yarattı. Maya; kutsal binalarının (lento olarak bilinir) tavanlarını dekore eder ve duvarları oymalı kireç taşı panellerle kaplardı. Bu heykellere oyulmuş siyasi ve sosyal hikâyeler vardı ve bu da kralın mesajlarını halkına iletmesine yardımcı oldu.
Kireç taşı uzun ömürlüdür ve dış etkilere maruz kalmaya iyi dayanır, bu da birçok kireç taşı kalıntısının neden hayatta kaldığını açıklar. Bununla birlikte, çok ağırdır, yüksek binalar için pratik değildir ve bir yapı malzemesi olarak nispeten pahalıdır.
Kireç taşı en çok 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında popülerdi. Tren istasyonları, bankalar ve o döneme ait diğer yapılar normalde kireç taşından yapılmıştır. Bazı gökdelenlerde cephe olarak kullanılır, ancak katı bloklar yerine sadece kaplama için ince plakalarda kullanılır. Amerika Birleşik Devletleri'nde, Indiana, özellikle Bloomington bölgesinde bulunan taş ocağı, uzun zamandır Indiana kireç taşı adı ile anılan yüksek kaliteli kireç taşının kaynağı olmuştur. Londra'daki birçok ünlü bina Portland kireç taşından inşa edilmiştir.
Kireç taşı aynı zamanda Orta Çağ'da kullanıldığı alanlarda çok popüler bir yapı taşıydı, çünkü sert, dayanıklı ve kolayca erişilebilir yüzeylerde ortaya çıkar. Avrupa'daki birçok Orta Çağ kilisesi ve kalesi kalkerden yapılmıştır. Bira taşı, güney İngiltere'deki Orta Çağ binaları için popüler bir kalker türüdür.
Kireç taşı ve (daha az ölçüde) mermer, asit çözeltilerine karşı reaktiftir ve asit yağmurunun etkileri bu taştan yapılan eserlerin korunması için önemli bir problem meydana getirir. Birçok kireç taşı heykeli ve bina yüzeyi asit yağmuru nedeniyle ciddi hasara uğramıştır. Aynı şekilde, pH tamponlama maddesi olarak görev yapan asit yağmuruna karşı hassas gölleri korumak için kireç taşı çakıl kullanılmıştır. Asit bazlı temizlik kimyasalları da sadece nötr veya hafif alkali bazlı bir temizleyici ile temizlenmesi gereken kireç taşını aşındırır.
Kireç taşı çok sayıda kullanıma sahiptir:
- Birçok kimyasal prosesin (nötralizasyon, absorpsiyon, kostikleştirme, gibi) ana girdisi olması,
- Kimyasallarla çabuk reaksiyona girerek istenmeyen maddeleri bünyeden uzaklaştırması, Pahalı kimyasalların geri kazanılmasındaki rolü,
- Organik canlılar için besi maddesi olması, Hayvancılık yemlerindeki kalsiyum seviyeleri, kümes hayvanları için (öğütüldüğünde) olduğu gibi bununla desteklenir.
- Ucuzluğu ve kolay bulunması gibi nedenler, bu malzemenin yaygın biçimde kullanılmasında önemli rol oynamıştır. Kireç ürünleri
- Portland çimento ve beton yapımında ham madde komponenti; Sönmemiş kireç (kalsiyum oksit), sönmüş kireç (kalsiyum hidroksit), çimento ve harç üretimi için ham maddedir.
- İnşaat harç ve sıvalarında bağlayıcı ;
- Demir-çelik endüstrisinde safsızlaştırıcı;
- Gaz beton endüstrisinde bağlayıcı;
- Çevre denetiminde arıtma kimyasalı;
- Asitli toprakların rehabilitasyonunda pH dengeleyicisi; Toz haline getirilmiş kireç taşı, asidik toprakları (tarımsal kireç) nötralize etmek için toprak düzenleyici olarak kullanılır.
- Çeşitli kimyasal maddelerin elde edilmesinde ara reaksiyon kimyasalı veya nihai ürün komponenti;
- Yol zemin inşaatlarında stabilizatör ve asfalt yapımında aşınmaya karşı katkı maddesi olarak pek çok alanlarda kullanılır.
- Kireç taşının jeolojik oluşumları en iyi petrol rezervuarları arasındadır;
- Baca gazı kükürt gidermede bir reaktif olarak, hava kirliliği kontrolü için kükürt dioksit ile reaksiyona girer.
- Cam yapımında bazı durumlarda kireç taşı kullanır.
- Yeraltı kömür madenlerindeki metan patlamalarını bastırabilir.
- Arıtılmış, kalsiyum kaynağı olarak ekmek ve tahıllara eklenir.
- Boru korozyonunu önlemek ve temel besin seviyelerini eski haline getirmek için arıtılmış suyun alkalinitesini yeniden mineralize etmek ve arttırmak için kullanılabilir.
- Yüksek fırınlarda, kireç taşı silikat ve diğer safsızlıklar ile demirden çıkarılır.
- Oymaya uygunluğu nedeniyle heykellerde kullanılır.
İş sağlığı ve güvenliği
- İnsanlar iş yerinde tozun solunması ve göze teması ile kireç taşına maruz kalabilirler.
Amerika Birleşik Devletleri
- İş Sağlığı ve Güvenliği İdaresi (OSHA) 8 saatlik bir çalışma günü boyunca iş yerinde kireç taşı maruziyeti için 15 mg / m³ toplam maruz kalma ve 5 mg / m³ solunum maruziyeti için yasal sınır (izin verilen maruz kalma sınırı) belirlemiştir. Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH) 8 saatlik bir iş günü için önerilen maruziyet sınırını (REL) toplam 10 mg / m³ ve 5 mg / m³ solunum maruziyeti olarak belirlemiştir.
Duvar yazısı
- Gözenekli ve geçirgen bir malzeme olduğu için grafiti yıpranmış kireç taşından çıkarmak zordur. Yüzey kırılgandır, bu nedenle olağan aşınma yöntemleri "ciddi yüzey kaybı" riskini taşır. Aside duyarlı bir taş olduğu için bazı temizlik maddeleri olumsuz etkilerden dolayı kullanılamaz.
Organizmalar tarafından bozulması
Cyanobacterium Hyella balani kalkerden geçebilir; yeşil alg Eugamantia sacculata ve Ostracolaba implexa mantar gibi.
Ayrıca bakınız
- Chalk -Tebeşir - Kalsiyum karbonattan yapılmış yumuşak, beyaz, gözenekli bir tortul kaya
- Mercan kumu
- In Praise of Limestone - W.H. Auden'in şiiri
- Kurkar - Levanten kıyısında bir aeolian kuvars kalektinin bölgesel adı
- Limepit - Kireç taşının kireçlenmesinde eski yöntem
- Kumtaşı - Tortul kayaç türü
Galeri
-
- ABD'nin Tennessee eyaletinde bulunan Ordovisiyen kireç taşının stratigrafik bir bölümü Daha az dirençli ve daha ince yataklar şistten oluşur. Dikey çizgiler, yol inşaatı sırasında kullanılan patlayıcılar için deliklerdir.
- Güney Utah, ABD'de bir Orta Jura kireç taşının ince kesit görünümü yuvarlak taneler ooidlerdir; en büyüğü 12 mm (0,47 inç) çapındadır. Bu kalker bir oosparittir.
- Cincinnati, Ohio, ABD yakınlarındaki Kope Formasyonu'ndan (Upper Ordovician) fosil kalker örneğinin kazınmış bölümü
-
-
- Bir Çin taş sanatı olan gongshi'de kullanılan Tai Gölü'nden kireç taşı
- Provo Kanyon, Utah Cascade Dağı'nda katlanmış kireç taşı katmanları
- Kireç taşı kemeri
- Dünyanın en büyük kalker madeni olan Mønsted kalker madenlerinde (da: Mønsted Kalkgruber) ışıklı yol. Madenin 2 km'si aydınlatılmış 60 km'den fazla yolu var. Bazıları katedral büyüklüğünde, bazıları yetişkin bir adam tarafından geçilemez. Maden 900 yıllık bir sürede esasen elle kazılmıştır. Gösterilen yol bölümünde, ince çakmak taşı tabakalarının çok daha kalın kireç taşı tabakalarıyla nasıl değiştiği açıkça görülmektedir.
- Eski Dünyanın Yedi Harikasından biri olan Büyük Giza Piramidi'nin tamamen kireç taşından yapılmış bir dış örtüsü vardır.
-
Kaynakça
- ^ Roeser, Patricia; Franz, Sven O.; Litt, Thomas (1 December 2016). "Aragonite and calcite preservation in sediments from Lake Iznik related to bottom lake oxygenation and water column depth". Sedimentology. 63 (7): 2253–2277. doi:10.1111/sed.12306. 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ISSN 1365-3091. 6 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Trewin, N. H.; Davidson, R. G. (1999). "Lake-level changes, sedimentation and faunas in a Middle Devonian basin-margin fish bed". Journal of the Geological Society. 156 (3): 535–548. doi:10.1144/gsjgs.156.3.0535. 2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . Oilfield Glossary. Archived from the original on 31 January 2012. Retrieved 25 November 2011.
- ^ . 10 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2020.
- ^ Folk, R. L. (1974). Petrology of Sedimentary Rocks. Austin, Texas: Hemphill Publishing.
- ^ Dunham, R. J. (1962). "Classification of carbonate rocks according to depositional textures". In Ham, W. E. (ed.). Classification of Carbonate Rocks. American Association of Petroleum Geologists Memoirs. 1. pp. 108–121.
- ^ a b Wright, V.P. (1992). "A revised Classification of Limestones". Sedimentary Geology. 76 (3–4): 177–185. doi:10.1016/0037-0738(92)90082-3.
- ^ "Calcite" 3 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. mine-engineer.com. from the original on 3 March 2008. Retrieved 13 February 2008.
- ^ . Archived from the original on 28 October 2009. Retrieved 13 February 2008.
- ^ PDF). Archived from the original(PDF) on 2 November 2006. Retrieved 8 October 2006.
- ^ . Michmarkers.com. Archived from the original on 19 December 2007. Retrieved 25 November 2011.
- ^ Ankara Üniversitesi Açıkders / Karstik Topografya Pdf.[]
- ^ Google e-kitap / TÜRKİYE COĞRAFYASI: Fiziki, Beşeri ve Ekonomik Yazar: ÇAĞLAR VARIŞ
- ^ Cassar, Joann (2010). "The use of limestone in historic context". In Smith, Bernard J. (ed.). Limestone in the Built Environment: Present-day Challenges for the Preservation of the Past. Geographical Society of London. pp. 13–23. ISBN 9781862392946. from the original on 15 February 2017.
- ^ "Welcome to the Limestone City 20 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". from the original on 20 February 2008. Retrieved 13 February 2008.
- ^ Cassar, Joann (2010). "The use of limestone in historic context". In Smith, Bernard J. (ed.). Limestone in the Built Environment: Present-day Challenges for the Preservation of the Past. Geographical Society of London. pp. 13–23. ISBN 9781862392946. from the original on 15 February 2017.
- ^ Schele, Linda; Miller, Mary Ellen. The Blood of Kings: Dynasty and Ritual in Maya Art. Kimbell Art Museum. p. 41.
- ^ "A Guide to Giving Your Layer Hens Enough Calcium 26 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Poultry One. from the original on 3 April 2009.
- ^ Kogel, Jessica Elzea (2006). Industrial Minerals & Rocks: Commodities, Markets, and Uses. SME. ISBN 9780873352338. from the original on 16 December 2017.
- ^ "Nutrient minerals in drinking-water and the potential health consequences of consumption of demineralized and remineralized and altered mineral content drinking-water: Consensus of the meeting 24 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". World Health Organization report. from the original on 24 December 2007.
- ^ "Limestone 20 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. CDC. from the original on 20 November 2015. Retrieved 19 November 2015.
- ^ Weaver, Martin E. (October 1995). "Removing Graffiti from Historic Masonry 13 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". National Park Service. Retrieved 5 February2019.
- ^ Ehrlich, Henry Lutz; Newman, Dianne K. (2009). Geomicrobiology (5th ed.). pp. 181–182. ISBN 9780849379079. from the original on 10 May 2016.
Konuyla ilgili yayınlar
Wikimedia Commons'ta Kireç taşı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Taylor, P. D.; Wilson, M. A. (2003). "" (PDF). Earth-Science Reviews. 62: 1–103. Bibcode:2003ESRv...62....1T. doi:10.1016/S0012-8252(02)00131-9. Archived from the original (PDF) on 25 March 2009.
- Folk, R. L. (1974). Petrology of Sedimentary Rocks. Austin, Texas: Hemphill Publishing.
- Dunham, R. J. (1962). "Classification of carbonate rocks according to depositional textures". In Ham, W. E. (ed.). Classification of Carbonate Rocks. American Association of Petroleum Geologists Memoirs. 1. pp. 108–121.
- Boynton, Robert S. (1980). Chemistry and Technology of Lime and Limestone. Wiley. ISBN 0471027715.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kirec tasi genellikle mercan foraminifera ve yumusakcalar gibi deniz canlilarinin iskelet parcalarindan olusan bir karbonat tortul kayactir Baslica maddeleri kalsiyum karbonatin farkli kristal formlari olan kalsit ve aragonit minerallerdir CaCO3 Yakindan iliskili bir kaya yuksek oranda mineral dolomit CaMg CO3 2 iceren dolomittir Eski USGS yayinlarinda dolomit magnezyum kirec tasi olarak anilirdi artik magnezyum eksikligi olan dolomitler veya magnezyum acisindan zengin kalkerler olarak ayrilmistir Cok sayida sarkit ve dikitin essiz bir goruntu verdigi Damlatas Magarasi Yagca Antalya Tortul kayaclarin yaklasik 10 u kirec taslaridir Kirec tasinin suda cozunurlugu ve zayif asit cozeltileri suyun kirec tasini binlerce yildan milyonlarca yila kadar asindirdigi karst manzaralarina yol acar Magara sistemlerinin cogu kirec tasi ana kayadan gecer Kirec tasi cok sayida kullanima sahiptir bir yapi malzemesi olarak betonun temel bir bileseni Portland cimentosu yollarin yapiminda katki maddesi dis macunu veya boyalar gibi urunlerde beyaz pigment veya dolgu maddesi kirec uretimi icin kimyasal bir ham madde olarak toprak duzenleyici olarak ve kaya bahcelerine populer bir dekoratif katki olarak kullanilmaktadir Kirec tasi cikintisi Torcal de Antequera doga rezervi Malaga IspanyaAciklamaLa Zaplaz olusumlari Piatra Craiului Daglari Romanya Diger tortul kayaclarin cogu gibi kalkerlerin cogu tanelerden olusur Kirec tasindaki tanelerin cogu mercan veya foraminifera gibi deniz canlilarinin iskelet parcalaridir Bu organizmalar aragonit veya kalsitten olusan kabuklar salgilarlar ve olduklerinde bu kabuklari geride birakirlar Kirec taslarini olusturan diger karbonat taneleri ooidler peloidler intraklastlar ve ekstraklastlardir Kirec tasi Binasi Liivalaia TallinnOcakta kirec tasi bloklari kesme Gozo Malta Kirec tasi genellikle chert chalcedony cakmaktasi jasper vb veya silis sunger spikuller diatomlar radyolarialar ve traverten kalsit ve aragonit bir cokelti seklinde degisken miktarlarda silika icerir Ikincil kalsit asiri doymus meteorik sularla malzemeyi magaralarda cokturen yeralti suyu biriktirilebilir Bu dikitler ve sarkitlar gibi speleothemler sudaki minerallerin birikmesi ile bir magarada olusan bir yapi uretir Kalsit tarafindan alinan bir baska form granul oolit gorunumu ile taninabilen oolitik kalkerdir Traverten Kirec tasi Teraslari Pamukkale Turkiye Kirec tasindaki kalsitin birincil kaynagi en yaygin olarak deniz organizmalaridir Bu organizmalarin bazilari gecmis nesillere dayanan resif olarak bilinen kaya hoyukleri insa edebilir Yaklasik 3 000 metrenin altinda su basinci ve sicaklik kosullari kalsitin cozunmesinin dogrusal olmayan sekilde artmasina neden olur bu nedenle kirec tasi tipik olarak daha derin sularda olusmaz Kirec taslari ayrica gollerde ve evaporit biriktirme ortamlarindada olusabilir Kalsit su sicakligi pH ve cozunmus iyon konsantrasyonlari gibi cesitli faktorlere bagli olarak yeralti suyu ile cozulebilir veya cokturulebilir Kalsit sicaklik arttikca suda daha az cozunur hale geldigi retrograd cozunurluk adi verilen alisilmadik bir ozellik sergiler Kirlilikler kil kum organik kalintilar demir oksit ve diger malzemeler gibi kirec taslarinin ozellikle yipranmis yuzeylerde farkli renkler gostermesine neden olur Kirec tasi olusum yontemine bagli olarak kristalli kirintili taneli veya masif olabilir Kalsit kuvars dolomit veya barit kristalleri kayada kucuk bosluklar olusturabilir Yagis kosullari dogru oldugunda kalsit mevcut kaya tanelerini bir araya getiren mineral kaplamalar olusturur veya kiriklari doldurabilir Traverten ozellikle selalelerin oldugu ve sicak veya soguk kaynaklarin bulundugu yerlerde akintilar boyunca olusan seritli kompakt bir kalker cesididir Kalsiyum karbonat suyun buharlasmasinin kalsitin kimyasal bilesenleri ile asiri doymus bir cozelti biraktigi yerde birikir Selalelerin yakininda gozenekli veya hucresel bir traverten cesidi olan tuf bulunur Coquina mercan veya kabuk parcalarindan olusan zayif konsolide bir kalkerdir Dag olusumu orojeni sirasinda meydana gelen bolgesel metamorfizma sirasinda kirec tasi mermere donusur Kirec tasi Mollisol toprak grubunun ana malzemesidir SiniflandirmaBir plajda Ooids Joulter s Cay Bahamalar Ayrica bakiniz Kirec tasi turlerinin listesi Iki buyuk siniflandirma semasi Folk Robert L Folk ve Dunham Robert J Dunham birlikte kirec tasi olarak bilinen karbonat kayaclarinin turlerini tanimlamak icin kullanilir Folk Siniflandirmasi Ana madde Folk Siniflandirmasi Robert L Folk karbonat kayaclarinda tanelerin ve interstisyel materyalin ayrintili bilesimine oncelik veren bir siniflandirma sistemi gelistirdi Kompozisyona dayanarak uc ana bilesen vardir allochems taneler matris cogunlukla mikrit ve cimento sparit Folk sistemi iki bolumlu isimler kullanir birincisi tanecikleri ikincisi koku ifade eder Folk semasini kullanirken petrografik bir mikroskop kullanmak yararlidir cunku her bir numunede bulunan bilesenleri belirlemek daha kolaydir Kirec tasi yuzeyindeki ooidler Guney Utah ABD Karmel Olusumu Orta Jurassic Dunham Siniflandirmasi Ana madde Dunham Siniflandirmasi Dunham semasi cokelme dokularina odaklanir Her isim kirec tasini olusturan tanelerin dokusuna dayanir Robert J Dunham kirec tasi sistemini 1962 de yayinladi karbonat kayalarinin cokelme dokusuna odaklanir Dunham daha kaba kirintili partikullerin nispi oranlarina dayanarak kayalari dort ana gruba ayirir Dunham isimleri esasen kaya aileleri icindir Calismalari tanelerin orijinal olarak karsilikli temas halinde olup olmadigini ve bu nedenle kendi kendini destekleyip desteklemedigini veya kayanin cerceve yapicilar ve alg matlarinin varligi ile karakterize olup olmadigini degerlendirir Folk planinin aksine Dunham kayanin orijinal gozenekliligiyle ilgilenir Dunham semasi el numuneleri icin daha kullanislidir cunku numunedeki tanelere degil dokuya dayanir Wright 1992 tarafindan gozden gecirilmis bir siniflandirma onerilmistir Bazi diyajenetik desenler ekler ve asagidaki gibi ozetlenebilir Gozden gecirilmis Dunham siniflandirmasi Wright 1992 Cokelme Biyolojik DiyajenetikMatrix supported clay and silt grade Grain supported In situ organisms Non obliterative Obliterative lt 10 grains gt 10 grains With matrix No matrix Encrusting binding organisms Organisms acted to baffle clarification needed Rigid organisms dominant Main component is cement Many grain contacts are microstylolites Most grain contacts are microstylolites Crystals gt 10 mmCarbonate mudstone Wackestone Packstone Grainstone Boundstone Bafflestone Framestone CementstoneBilesenler gt 2 mm Crystals lt 10 mmFloatstone RudstoneOlusumuBakiniz Karbonat platformuKirec tasi yersekilleriAna madde Karst topografyasi Herkul Sopasi Polonya da uzun bir kalker kaya arka planda Pieskowa Skala Kalesi The Samula cenote Valladolid Yucatan Mexico Tum sedimanter kayaclarin yaklasik 10 u kirec tasidir Kirec tasi ozellikle asitte kismen cozunur ve bu nedenle bircok erozyonel toprak formu olusturur Bunlar arasinda kirectasi kaplamalari cukur delikleri cenotlar altindaki yeralti suyunu aciga cikaran kirec tasi anakayasinin cokmesinden kaynaklanan dogal bir cukur veya dudendir magaralar ve gecitler bulunmaktadir Bu tur erozyon manzaralari karst olarak bilinir Kirec tasi cogu magmatik kayactan daha az direnclidir ancak diger tortul kayaclardan daha dayaniklidir Bu nedenle genellikle tepeler ve arazilerle iliskilidir ve diger tortul kayaclara tipik olarak killere sahip bolgelerde gorulur Karst topografisi ve magaralari seyreltik asidik yeralti sularindaki cozunurlukleri nedeniyle kalker kayaclarinda gelisir Kirec tasinin suda cozunurlugu ve zayif asit cozeltileri karstik manzaralara yol acar Kirec tasi ana kayasinin ustundeki bolgelerde yuzey suyu kirec tasindaki derzlerden kolayca asagiya dogru aktigi icin daha az gorunur yer ustu kaynaga golet ve akarsu sahip olma egilimindedir Topraktan yavas yavas binlerce veya milyonlarca yil boyunca su ve organik asit bosaltilirken bu catlaklari genisletir kalsiyum karbonati eriterek cozelti icinde tasir Cogu magara sistemi kirec tasi ana kayasindandir Yeralti suyunun sogutulmasi veya farkli yeralti sularinin karistirilmasi da magara olusumu icin uygun kosullar yaratacaktir Kuzey Shenandoah Vadisi nin Luray Magaralari nda yansitan golTraverten Kirectasi Havuzlari Pamukkale Turkiye Kiyi kalkerleri genellikle kayaya cesitli yollarla giren organizmalar tarafindan asinir Bu isleme biyoerozyon denir En cok tropik bolgelerde gorulur ve fosil kayitlari boyunca bilinir bkz Taylor ve Wilson 2003 Kirec tasi bantlari Dunya yuzeyinde genellikle muhtesem kayalik cikintilarinda ve adalarda ortaya cikar Ornegin Cebelitarik Kayasi Irlanda Clare kontlugunda bulunan Burren Fransa daki Verdon Bogazi Kuzey Yorkshire daki Malham Koyu ve Wight Adasi Ingiltere Galler deki Buyuk Orme Isvec Gotland adasi yakinlarindaki Faro Kanada ABD deki Niagara Escarpment Utah daki Notch Peak Vietnam daki Ha Long Bay Ulusal Parki ve Cin deki Lijiang Nehri ve Guilin sehri cevresindeki tepelerde Dover Beyaz Kayaliklari Seven Sisters Sussex Ingiltere Florida nin guney kiyilarindaki adalar olan Florida Keys esas olarak oolitik kirec tasindan ve mercan resiflerinin karbonat iskeletlerinden olusur ve deniz seviyesinin su andan daha yuksek oldugu buzullar arasi donemlerde bolgede gelismistir Alvarlar Kirec tasi Ovasi uzerinde essiz habitatlar ince toprak ortulerle son derece duz bir kalker genisliginde bulunur Avrupa daki en buyuk genislik Isvec in Oland adasindaki Stora Alvaret tir Cok kalker iceren bir baska alan Isvec in Gotland adasidir Kuzeybati Avrupa daki Belcika Hollanda gibi buyuk tas ocaklari yuz kilometreden fazla uzaniyor Dunyanin en buyuk kalker ocagi Rogers City Michigan da bulunan Michigan Limestone amp Chemical Company dir Michigan Kirec tasi ve Kimya Sirketi Turkiye de kirec tasi olusumlariKirec tasi uzerindeki karstik sekillerin bulundugu araziler Harita Turkiye Turkiye de kirec tasi cok yaygin bir kayactir Turkiye nin yaklasik beste birini bu araziler kaplar Bu nedenle karstik asinim ve birikim sekillerine her yerde rastlanir Turkiye nin en genis karstik alani olan Toros Daglari Bolgesidir Bolge icinde bir kismi turizme acilmis olan cok sayida magara bulunmaktadir Ayrica Turkiye genelinde olusan yer sekilleri lapya dolin obruk magara traverten sarkit dikit sutun gibi sekillerdir Turkiye nin guneyinde Taseli platosunda lapyalara Bolkar Daglari Aladaglar Goller Yoresi ve Karaman in guneyinde dolinlere ozellikle ic Anadolu bolgesinde Konya yoresinde ve Mersin de Cennet Cehennem olarak bilinen Obruklara bircok bolgede magaralara sarkit dikit sutun olusumlarina Denizli de Traverten olusumlarina rastlanilir KullanimiDover beyaz ucurumlarMalta nin Ħaarar Qim gibi Megalitik tapinaklari tamamen kirec tasindan insa edilmistir Var olan en eski bagimsiz yapilar arasindadir Riley County Courthouse Manhattan kirec tasindan insa edilmistir Kansas ABDBavyera da moosburg un negatif haritasina sahip bir kirec tasi plakasi litografi baskisi icin hazirlanmistir Kirec tasi mimaride ozellikle Avrupa ve Kuzey Amerika da cok yaygindir Misir in Giza kentindeki Buyuk Piramit ve bulundugu kompleksi de dahil olmak uzere dunyadaki bircok simge kirec tasindan yapilmistir Kanada Ontario Kingston daki pek cok bina Kirec tasi Sehri lakapli olarak insa edildi ve yapilmaya devam ediyor Malta adasinda Globigerina kirec tasi olarak adlandirilan cesitli kirec taslari uzun suredir mevcut olan tek yapi malzemesiydi ve hala her turlu bina ve heykelde cok sik kullaniliyor Kirec tasi kolayca temin edilebilir bloklar halinde kesilebilir veya daha ayrintili oymayla islenmesi nispeten kolaydir Antik dunyanin yedi harikasindan biri olan Giza nin buyuk Piramidi tamamen kirec tasindan yapilmis bir dis ortuye sahipti Eski Amerikali heykeltiraslar kirec tasina deger verirdi cunku calismasi kolay ve ince detaylar icin iyi bir malzemeydi Gec Preklasik doneme MO 200 100 kadar geri donersek Maya uygarligi Antik Meksika bu mukemmel oyma ozellikleri nedeniyle kirec tasi kullanarak rafine heykeller yaratti Maya kutsal binalarinin lento olarak bilinir tavanlarini dekore eder ve duvarlari oymali kirec tasi panellerle kaplardi Bu heykellere oyulmus siyasi ve sosyal hikayeler vardi ve bu da kralin mesajlarini halkina iletmesine yardimci oldu Kirec tasi uzun omurludur ve dis etkilere maruz kalmaya iyi dayanir bu da bircok kirec tasi kalintisinin neden hayatta kaldigini aciklar Bununla birlikte cok agirdir yuksek binalar icin pratik degildir ve bir yapi malzemesi olarak nispeten pahalidir Kirec tasi en cok 19 yuzyilin sonlarinda ve 20 yuzyilin baslarinda populerdi Tren istasyonlari bankalar ve o doneme ait diger yapilar normalde kirec tasindan yapilmistir Bazi gokdelenlerde cephe olarak kullanilir ancak kati bloklar yerine sadece kaplama icin ince plakalarda kullanilir Amerika Birlesik Devletleri nde Indiana ozellikle Bloomington bolgesinde bulunan tas ocagi uzun zamandir Indiana kirec tasi adi ile anilan yuksek kaliteli kirec tasinin kaynagi olmustur Londra daki bircok unlu bina Portland kirec tasindan insa edilmistir Kirec tasi ayni zamanda Orta Cag da kullanildigi alanlarda cok populer bir yapi tasiydi cunku sert dayanikli ve kolayca erisilebilir yuzeylerde ortaya cikar Avrupa daki bircok Orta Cag kilisesi ve kalesi kalkerden yapilmistir Bira tasi guney Ingiltere deki Orta Cag binalari icin populer bir kalker turudur Kirec tasi ve daha az olcude mermer asit cozeltilerine karsi reaktiftir ve asit yagmurunun etkileri bu tastan yapilan eserlerin korunmasi icin onemli bir problem meydana getirir Bircok kirec tasi heykeli ve bina yuzeyi asit yagmuru nedeniyle ciddi hasara ugramistir Ayni sekilde pH tamponlama maddesi olarak gorev yapan asit yagmuruna karsi hassas golleri korumak icin kirec tasi cakil kullanilmistir Asit bazli temizlik kimyasallari da sadece notr veya hafif alkali bazli bir temizleyici ile temizlenmesi gereken kirec tasini asindirir Kirec tasi cok sayida kullanima sahiptir Bircok kimyasal prosesin notralizasyon absorpsiyon kostiklestirme gibi ana girdisi olmasi Kimyasallarla cabuk reaksiyona girerek istenmeyen maddeleri bunyeden uzaklastirmasi Pahali kimyasallarin geri kazanilmasindaki rolu Organik canlilar icin besi maddesi olmasi Hayvancilik yemlerindeki kalsiyum seviyeleri kumes hayvanlari icin ogutuldugunde oldugu gibi bununla desteklenir Ucuzlugu ve kolay bulunmasi gibi nedenler bu malzemenin yaygin bicimde kullanilmasinda onemli rol oynamistir Kirec urunleri Portland cimento ve beton yapiminda ham madde komponenti Sonmemis kirec kalsiyum oksit sonmus kirec kalsiyum hidroksit cimento ve harc uretimi icin ham maddedir Insaat harc ve sivalarinda baglayici Demir celik endustrisinde safsizlastirici Gaz beton endustrisinde baglayici Cevre denetiminde aritma kimyasali Asitli topraklarin rehabilitasyonunda pH dengeleyicisi Toz haline getirilmis kirec tasi asidik topraklari tarimsal kirec notralize etmek icin toprak duzenleyici olarak kullanilir Cesitli kimyasal maddelerin elde edilmesinde ara reaksiyon kimyasali veya nihai urun komponenti Yol zemin insaatlarinda stabilizator ve asfalt yapiminda asinmaya karsi katki maddesi olarak pek cok alanlarda kullanilir Kirec tasinin jeolojik olusumlari en iyi petrol rezervuarlari arasindadir Baca gazi kukurt gidermede bir reaktif olarak hava kirliligi kontrolu icin kukurt dioksit ile reaksiyona girer Cam yapiminda bazi durumlarda kirec tasi kullanir Yeralti komur madenlerindeki metan patlamalarini bastirabilir Aritilmis kalsiyum kaynagi olarak ekmek ve tahillara eklenir Boru korozyonunu onlemek ve temel besin seviyelerini eski haline getirmek icin aritilmis suyun alkalinitesini yeniden mineralize etmek ve arttirmak icin kullanilabilir Yuksek firinlarda kirec tasi silikat ve diger safsizliklar ile demirden cikarilir Oymaya uygunlugu nedeniyle heykellerde kullanilir Is sagligi ve guvenligi Insanlar is yerinde tozun solunmasi ve goze temasi ile kirec tasina maruz kalabilirler Amerika Birlesik Devletleri Is Sagligi ve Guvenligi Idaresi OSHA 8 saatlik bir calisma gunu boyunca is yerinde kirec tasi maruziyeti icin 15 mg m toplam maruz kalma ve 5 mg m solunum maruziyeti icin yasal sinir izin verilen maruz kalma siniri belirlemistir Ulusal Is Sagligi ve Guvenligi Enstitusu NIOSH 8 saatlik bir is gunu icin onerilen maruziyet sinirini REL toplam 10 mg m ve 5 mg m solunum maruziyeti olarak belirlemistir Duvar yazisi Gozenekli ve gecirgen bir malzeme oldugu icin grafiti yipranmis kirec tasindan cikarmak zordur Yuzey kirilgandir bu nedenle olagan asinma yontemleri ciddi yuzey kaybi riskini tasir Aside duyarli bir tas oldugu icin bazi temizlik maddeleri olumsuz etkilerden dolayi kullanilamaz Organizmalar tarafindan bozulmasiCyanobacterium Hyella balani kalkerden gecebilir yesil alg Eugamantia sacculata ve Ostracolaba implexa mantar gibi Ayrica bakinizChalk Tebesir Kalsiyum karbonattan yapilmis yumusak beyaz gozenekli bir tortul kaya Mercan kumu In Praise of Limestone W H Auden in siiri Kurkar Levanten kiyisinda bir aeolian kuvars kalektinin bolgesel adi Limepit Kirec tasinin kireclenmesinde eski yontem Kumtasi Tortul kayac turuGaleriDunyaca unlu Pamukkale Travertenlerinden bir gorunum Denizli Turkiye ABD nin Tennessee eyaletinde bulunan Ordovisiyen kirec tasinin stratigrafik bir bolumu Daha az direncli ve daha ince yataklar sistten olusur Dikey cizgiler yol insaati sirasinda kullanilan patlayicilar icin deliklerdir Guney Utah ABD de bir Orta Jura kirec tasinin ince kesit gorunumu yuvarlak taneler ooidlerdir en buyugu 12 mm 0 47 inc capindadir Bu kalker bir oosparittir Cincinnati Ohio ABD yakinlarindaki Kope Formasyonu ndan Upper Ordovician fosil kalker orneginin kazinmis bolumu Fairborn Ohio ABD yakinlarindaki Brassfield Formasyonunun Asagi Siluriyen biyosparit kirec tasi esas olarak krinoid parcalarindan olusan taneler gostermektedir Dalian Cin de bir beton noduler sepiter kirec tasi Bir Cin tas sanati olan gongshi de kullanilan Tai Golu nden kirec tasi Provo Kanyon Utah Cascade Dagi nda katlanmis kirec tasi katmanlari Kirec tasi kemeri Dunyanin en buyuk kalker madeni olan Monsted kalker madenlerinde da Monsted Kalkgruber isikli yol Madenin 2 km si aydinlatilmis 60 km den fazla yolu var Bazilari katedral buyuklugunde bazilari yetiskin bir adam tarafindan gecilemez Maden 900 yillik bir surede esasen elle kazilmistir Gosterilen yol bolumunde ince cakmak tasi tabakalarinin cok daha kalin kirec tasi tabakalariyla nasil degistigi acikca gorulmektedir Eski Dunyanin Yedi Harikasindan biri olan Buyuk Giza Piramidi nin tamamen kirec tasindan yapilmis bir dis ortusu vardir Denizli de bulunan kirec tasi ocaklarindan biri Turkiye Kaynakca Roeser Patricia Franz Sven O Litt Thomas 1 December 2016 Aragonite and calcite preservation in sediments from Lake Iznik related to bottom lake oxygenation and water column depth Sedimentology 63 7 2253 2277 doi 10 1111 sed 12306 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISSN 1365 3091 6 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trewin N H Davidson R G 1999 Lake level changes sedimentation and faunas in a Middle Devonian basin margin fish bed Journal of the Geological Society 156 3 535 548 doi 10 1144 gsjgs 156 3 0535 2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oilfield Glossary Archived from the original on 31 January 2012 Retrieved 25 November 2011 10 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2020 Folk R L 1974 Petrology of Sedimentary Rocks Austin Texas Hemphill Publishing Dunham R J 1962 Classification of carbonate rocks according to depositional textures In Ham W E ed Classification of Carbonate Rocks American Association of Petroleum Geologists Memoirs 1 pp 108 121 a b Wright V P 1992 A revised Classification of Limestones Sedimentary Geology 76 3 4 177 185 doi 10 1016 0037 0738 92 90082 3 Calcite 3 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde mine engineer com from the original on 3 March 2008 Retrieved 13 February 2008 Archived from the original on 28 October 2009 Retrieved 13 February 2008 PDF Archived from the original PDF on 2 November 2006 Retrieved 8 October 2006 Michmarkers com Archived from the original on 19 December 2007 Retrieved 25 November 2011 Ankara Universitesi Acikders Karstik Topografya Pdf olu kirik baglanti Google e kitap TURKIYE COGRAFYASI Fiziki Beseri ve Ekonomik Yazar CAGLAR VARIS Cassar Joann 2010 The use of limestone in historic context In Smith Bernard J ed Limestone in the Built Environment Present day Challenges for the Preservation of the Past Geographical Society of London pp 13 23 ISBN 9781862392946 from the original on 15 February 2017 Welcome to the Limestone City 20 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde from the original on 20 February 2008 Retrieved 13 February 2008 Cassar Joann 2010 The use of limestone in historic context In Smith Bernard J ed Limestone in the Built Environment Present day Challenges for the Preservation of the Past Geographical Society of London pp 13 23 ISBN 9781862392946 from the original on 15 February 2017 Schele Linda Miller Mary Ellen The Blood of Kings Dynasty and Ritual in Maya Art Kimbell Art Museum p 41 A Guide to Giving Your Layer Hens Enough Calcium 26 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Poultry One from the original on 3 April 2009 Kogel Jessica Elzea 2006 Industrial Minerals amp Rocks Commodities Markets and Uses SME ISBN 9780873352338 from the original on 16 December 2017 Nutrient minerals in drinking water and the potential health consequences of consumption of demineralized and remineralized and altered mineral content drinking water Consensus of the meeting 24 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde World Health Organization report from the original on 24 December 2007 Limestone 20 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards CDC from the original on 20 November 2015 Retrieved 19 November 2015 Weaver Martin E October 1995 Removing Graffiti from Historic Masonry 13 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Park Service Retrieved 5 February2019 Ehrlich Henry Lutz Newman Dianne K 2009 Geomicrobiology 5th ed pp 181 182 ISBN 9780849379079 from the original on 10 May 2016 Konuyla ilgili yayinlarWikimedia Commons ta Kirec tasi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Taylor P D Wilson M A 2003 PDF Earth Science Reviews 62 1 103 Bibcode 2003ESRv 62 1T doi 10 1016 S0012 8252 02 00131 9 Archived from the original PDF on 25 March 2009 Folk R L 1974 Petrology of Sedimentary Rocks Austin Texas Hemphill Publishing Dunham R J 1962 Classification of carbonate rocks according to depositional textures In Ham W E ed Classification of Carbonate Rocks American Association of Petroleum Geologists Memoirs 1 pp 108 121 Boynton Robert S 1980 Chemistry and Technology of Lime and Limestone Wiley ISBN 0471027715