Aldırma Gönül ya da Hapishane Şarkısı V, yazar ve şair Sabahattin Ali tarafından halk dilinden yararlanarak 1933 yılında yazılmış ünlü bir şiir ve şarkıdır. Şairin, Sinop Cezaevi' nde hükümlü bulunduğu sırada yazdığı ve adlandırmak yerine numaralandırdığı Hapishane Şarkısı adlı beş şiirinin sonuncusu ve en bilinenidir. Aldırma Gönül adı ile meşhur olan şiir, toplam beş dörtlükten meydana gelmektedir.
Yazım ve basım süreci
Konya'da iken Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ü yeren Memleketten Haber adlı bir şiiri dost meclisinde okuduğu iddiasıyla 1932 yılında tutuklanarak Konya Cezaevi'ne konan şair, daha sonra aynı davadan 14 ay hüküm giyerek Sinop Cezaevi'ne nakledildi.Hapishane Şarkısı V adlı şiirini Sinop Cezaevi'ndeki bu hükümlülüğü sırasında yazmıştır. Buradan, cumhuriyetin ilânının onuncu yılı sebebi ile çıkarılan af ile tahliye olmuştur. İlk olarak 1934’te yayımlanan Dağlar ve Rüzgâr adlı şiir kitabında yer alan şiir, 1999 yılının Ocak ayında Yapı Kredi Yayınları tarafından basılan Bütün Şiirleri kitabı içerisinde okuyuculara tekrar sunulmuştur.
Bestelenmesi
1976 yılında Kerem Güney tarafından Hicaz makamında bestelenerek şarkı haline getirilen şiir, aynı yıl içerisinde sanatçının Kerem Gibi / Aldırma Gönül Aldırma adlı 45'liğine kaydedilmiştir. Ancak şarkının meşhur olması, ertesi yıl Edip Akbayram tarafından ikinci kez seslendirilmesi ve Aldırma Gönül - Sen Açtın Yarayı adlı plâğının ön yüzüne kaydedilmesi sonrasında olmuştur. Akbayram'ın ardından ise; Gönül Akkor, Selda Bağcan, Gülden Karaböcek ve Ferhat Göçer gibi şarkıcılar tarafından da seslendirilmiş ve dinleyenlerin zevkine sunulmuştur. Besteci Kerem Güney, eserin yaklaşık 50 kişi tarafından okunduğunu belirtmiştir.
Edip Akbayram'ın plâğı ile meşhur olan eser, 1970'li yıllardan beri solcu ve devrimci hareketlerin mitinglerinde sıkça söylenmiştir.Aldırma Gönül, Sabahattin Ali'nin Atatürk'e hakaret iddiasıyla hüküm giyerek hapiste yattığı zamanlarda yazılmış olmasına rağmen, son yıllarda sadece sosyalist kesimlerce değil, protestocu Atatürkçü gruplarca da, örneğin Cumhuriyet Mitingleri'nde de söylenir olmuştur.
Edip Akbayram
Bu şarkı aynı zamanda Edip Akbayram ile özdeşleşerek sanatçının en bilinen şarkısı olmuştur. Şarkı hem o dönemde hem de günümüzde öylesine güçlü etki bırakmıştır ki; 1978 yılında Dilek Taşı sinema filminde ve sonrasında, Hababam Sınıfı Tatilde, Selvi Boylum Al Yazmalım, Yıkılmayan Adam ve son olarak yine Sinop Cezaevi'nde geçen Pardon filmlerinde şarkı veya sözleri kullanılmıştır. Beyazcamda ise 2007 ile 2010 yılları arasında yayınlanan televizyon dizisi Parmaklıklar Ardında'da, şarkının enstrümantal versiyonuna açılış jeneriğinde yer verilmiştir.
Şiir, gerek şair Sabahattin Ali'nin, gerekse şarkıyı meşhur eden Edip Akbayram'ın sosyalist dünya görüşleri dolayısıyla, uzun bir süre sadece belli bir kesim tarafından sahiplenilmeye gayret edilse de, haksızlığa başkaldırıyı ve sabrı öne çıkaran sözleri nedeniyle, toplumun hemen hemen tamamının benimsediği ve dilinden düşürmediği bir klasik haline gelmiştir. Şarkıyla birlikte sadece Edip Akbayram değil, şarkıyı söyleyen diğer sanatçılar, doğal olarak şiirin sahibi Sabahattin Ali, Sinop ve Sinop Cezaevi de Türk okur ve müzikseverlerinin unutulmazları arasına girmiştir.
Şarkı olarak seslendirenler
- Kerem Güney (1976, Kerem Gibi / Aldırma Gönül Aldırma 45'liği, 2. parça)
- Edip Akbayram ve Dostlar (1977, Aldırma Gönül / Sen Açtın Yarayı 45'liği, 1. parça)
- Gönül Akkor (1977, İçiyorsam Sebebi Var / Aldırma Gönül 45'liği, 2. parça)
- Selda Bağcan (1978, Aldırma Gönül Aldırma / Suç Bizim 45'liği, 1. parça)
- Gülden Karaböcek (1982, Gülden Fırtınası albümü, 3. parça)
- Ferhat Göçer (2008, Çok Sevdim İkimizi albümü, 12. parça ve 2020,Sabahattin Ali Şarkıları albümü, 3.parça)
- Ebru Gündeş
- Kâmuran Akkor
- Kibariye
- Müslüm Gürses
- Ruhi Su
- Timur Selçuk
- Hayko Cepkin
- Müzeyyen Senar
- Ali Kocatepe
- Aysun Kocatepe
Kaynakça
- ^ . 4 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ Nüket Esen ve Nezihe Seyhan (2004). Sabahattin Ali Mahkemelerde. Yapı Kredi Yayınları. ISBN .
- ^ Emine Gürsoy Naskali, Hilal Oytun Altun (editörler). Hapishane Kitabı. Kitabevi Yayınları. ISBN .
- ^ "soL günlük internet gazetesinin 24 Haziran 2008 tarihli haberi". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ a b Derya Bengi ve Çiğdem Öztürk (2010). "Sevişerek tümevarım: Kerem Güney (1939 – 2012)". Bir+Bir, Nisan 2010. 13 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ Kayhan Demir (2009). "Ruhi Su'dan Grup Yorum'a Türkiye'de Sol Devrimci Müzik". Tavır, Eylül 2009. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ocak 2011.
- ^ . Sosyalist Barikat. 4 Haziran 2006. 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2011.
- ^ Ulaş Sarıtaş (19 Nisan 2007). "Cumhuriyet Mitingi izlenimleri". Yeni Haber. 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2016.
- ^ "Kerem Güney'in ilk kaydı". 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ "Edip Akbayram'ın ilk kaydı". 7 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ "Gönül Akkor'un ilk kaydı". 20 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ "Selda Bağcan'ın ilk kaydı". 29 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ . 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
- ^ "Gülden Karaböcek'in ilk kaydı". 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aldirma Gonul ya da Hapishane Sarkisi V yazar ve sair Sabahattin Ali tarafindan halk dilinden yararlanarak 1933 yilinda yazilmis unlu bir siir ve sarkidir Sairin Sinop Cezaevi nde hukumlu bulundugu sirada yazdigi ve adlandirmak yerine numaralandirdigi Hapishane Sarkisi adli bes siirinin sonuncusu ve en bilinenidir Aldirma Gonul adi ile meshur olan siir toplam bes dortlukten meydana gelmektedir Sinop Cezaevi nin duvarinda yer alan Sabahattin Ali fotografiyla ve Aldirma Gonul siirinin sozleri Yazim ve basim sureciKonya da iken Cumhurbaskani Mustafa Kemal Ataturk u yeren Memleketten Haber adli bir siiri dost meclisinde okudugu iddiasiyla 1932 yilinda tutuklanarak Konya Cezaevi ne konan sair daha sonra ayni davadan 14 ay hukum giyerek Sinop Cezaevi ne nakledildi Hapishane Sarkisi V adli siirini Sinop Cezaevi ndeki bu hukumlulugu sirasinda yazmistir Buradan cumhuriyetin ilaninin onuncu yili sebebi ile cikarilan af ile tahliye olmustur Ilk olarak 1934 te yayimlanan Daglar ve Ruzgar adli siir kitabinda yer alan siir 1999 yilinin Ocak ayinda Yapi Kredi Yayinlari tarafindan basilan Butun Siirleri kitabi icerisinde okuyuculara tekrar sunulmustur Bestelenmesi1976 yilinda Kerem Guney tarafindan Hicaz makaminda bestelenerek sarki haline getirilen siir ayni yil icerisinde sanatcinin Kerem Gibi Aldirma Gonul Aldirma adli 45 ligine kaydedilmistir Ancak sarkinin meshur olmasi ertesi yil Edip Akbayram tarafindan ikinci kez seslendirilmesi ve Aldirma Gonul Sen Actin Yarayi adli plaginin on yuzune kaydedilmesi sonrasinda olmustur Akbayram in ardindan ise Gonul Akkor Selda Bagcan Gulden Karabocek ve Ferhat Gocer gibi sarkicilar tarafindan da seslendirilmis ve dinleyenlerin zevkine sunulmustur Besteci Kerem Guney eserin yaklasik 50 kisi tarafindan okundugunu belirtmistir Edip Akbayram in plagi ile meshur olan eser 1970 li yillardan beri solcu ve devrimci hareketlerin mitinglerinde sikca soylenmistir Aldirma Gonul Sabahattin Ali nin Ataturk e hakaret iddiasiyla hukum giyerek hapiste yattigi zamanlarda yazilmis olmasina ragmen son yillarda sadece sosyalist kesimlerce degil protestocu Ataturkcu gruplarca da ornegin Cumhuriyet Mitingleri nde de soylenir olmustur Bu ulkede arabeskin altin cagini yasadigi yillarda asla muzikteki cizgimden odun vermedim Zaten 12 Eylul sonrasi beni kimse calistirmadi 1980 den 1984 yilina kadar koskoca bir dort yil Zor yillardi o yillar Kimse bana is vermedi Karimin bileziklerini ve alyanslarimizi sattik 12 Eylul sonrasi beni canavar gibi gormeye basladilar Edip Akbayram Bu sarki ayni zamanda Edip Akbayram ile ozdesleserek sanatcinin en bilinen sarkisi olmustur Sarki hem o donemde hem de gunumuzde oylesine guclu etki birakmistir ki 1978 yilinda Dilek Tasi sinema filminde ve sonrasinda Hababam Sinifi Tatilde Selvi Boylum Al Yazmalim Yikilmayan Adam ve son olarak yine Sinop Cezaevi nde gecen Pardon filmlerinde sarki veya sozleri kullanilmistir Beyazcamda ise 2007 ile 2010 yillari arasinda yayinlanan televizyon dizisi Parmakliklar Ardinda da sarkinin enstrumantal versiyonuna acilis jeneriginde yer verilmistir Siir gerek sair Sabahattin Ali nin gerekse sarkiyi meshur eden Edip Akbayram in sosyalist dunya gorusleri dolayisiyla uzun bir sure sadece belli bir kesim tarafindan sahiplenilmeye gayret edilse de haksizliga baskaldiriyi ve sabri one cikaran sozleri nedeniyle toplumun hemen hemen tamaminin benimsedigi ve dilinden dusurmedigi bir klasik haline gelmistir Sarkiyla birlikte sadece Edip Akbayram degil sarkiyi soyleyen diger sanatcilar dogal olarak siirin sahibi Sabahattin Ali Sinop ve Sinop Cezaevi de Turk okur ve muzikseverlerinin unutulmazlari arasina girmistir Sarki olarak seslendirenlerKerem Guney 1976 Kerem Gibi Aldirma Gonul Aldirma 45 ligi 2 parca Edip Akbayram ve Dostlar 1977 Aldirma Gonul Sen Actin Yarayi 45 ligi 1 parca Gonul Akkor 1977 Iciyorsam Sebebi Var Aldirma Gonul 45 ligi 2 parca Selda Bagcan 1978 Aldirma Gonul Aldirma Suc Bizim 45 ligi 1 parca Gulden Karabocek 1982 Gulden Firtinasi albumu 3 parca Ferhat Gocer 2008 Cok Sevdim Ikimizi albumu 12 parca ve 2020 Sabahattin Ali Sarkilari albumu 3 parca Ebru Gundes Kamuran Akkor Kibariye Muslum Gurses Ruhi Su Timur Selcuk Hayko Cepkin Muzeyyen Senar Ali Kocatepe Aysun KocatepeKaynakca 4 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2014 Nuket Esen ve Nezihe Seyhan 2004 Sabahattin Ali Mahkemelerde Yapi Kredi Yayinlari ISBN 9750807979 Emine Gursoy Naskali Hilal Oytun Altun editorler Hapishane Kitabi Kitabevi Yayinlari ISBN 9756403527 soL gunluk internet gazetesinin 24 Haziran 2008 tarihli haberi 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2014 a b Derya Bengi ve Cigdem Ozturk 2010 Seviserek tumevarim Kerem Guney 1939 2012 Bir Bir Nisan 2010 13 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2014 Kayhan Demir 2009 Ruhi Su dan Grup Yorum a Turkiye de Sol Devrimci Muzik Tavir Eylul 2009 17 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ocak 2011 Sosyalist Barikat 4 Haziran 2006 1 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ocak 2011 Ulas Saritas 19 Nisan 2007 Cumhuriyet Mitingi izlenimleri Yeni Haber 19 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2014 Arsivlenmis kopya 17 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2016 Kerem Guney in ilk kaydi 17 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2014 Edip Akbayram in ilk kaydi 7 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2014 Arsivlenmis kopya 12 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2014 Gonul Akkor un ilk kaydi 20 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2014 Arsivlenmis kopya 18 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2014 Selda Bagcan in ilk kaydi 29 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2014 17 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2014 Gulden Karabocek in ilk kaydi 17 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2014