Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Haziran 2020) () |
Aleksandr Fyodoroviç Kerenski (Rusça: Алекса́ндр Фёдорович Ке́ренский; 22 Nisan (Gregoryen: 4 Mayıs) 1881; Simbirsk, Çarlık Rusyası – 11 Haziran 1970; New York, ABD), Rus siyasetçi. 1917 Şubat Devriminden sonra Rus hükûmetinin üyesi, Temmuz ayından itibaren de Geçici Hükûmetin Başbakanı. Sosyalist Devrimci Parti (SR) üyesi.
| Aleksandr Kerenski Алекса́ндр Ке́ренский | |
|---|---|
 | |
| Rusya Geçici Hükûmeti Başkanı | |
| Görev süresi 22 Temmuz (8 Temmuz Jülyen takvimi) 1917 - 7 Kasım (26 Ekim Jülyen takvimi) 1917 | |
| Yerine gelen | Vladimir Lenin (SSCB Halk Komiserleri Kurulu Başkanı olarak) |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Aleksandr Fyodoroviç Kerenski 4 Mayıs (22 Nisan) Jülyen takvimi 1881 Simbirsk (bugün Ulyanovsk) |
| Ölüm | 11 Haziran 1970 New York, ABD |
| Defin yeri | Putney Vale Mezarlığı, Londra |
| Partisi | Sosyalist Devrimci Parti |
| Mesleği | Siyasetci |
Çocukluk ve öğrenim
Kazan Üniversitesi rektörü Fyodor Kerenski'nin oğlu olarak Simbirsk (günümüz Ulyanovsk)'ta dünyaya geldi. Petersburg Üniversitesinde hukuk öğrenimi görürken Narodnik harekete ilgi duydu ve mezun olduktan sonra avukat olarak çalışırken Sosyalist Devrimci Parti (SR)'ye katıldı. Tanınmış bir avukat olarak siyasi suçlardan yargılanan pek çok devrimciyi savundu. 1912'de Volks'tan İşçi Grubu'nun (Trudovikler)[], SR adayı[] olarak Duma üyesi (milletvekili) seçildi. Ilımlı solun güzel konuşan, etkin bir politikacısı olarak ünlendi.
Şubat Devrimi
Kerenski daha radikal bazı sosyalistlerin tersine, Rusya'nın I. Dünya Savaşı'na girmesini destekledi. Şubat Devrimi (1917) üzerine de monarşinin kaldırılmasını savundu. Petrograd İşçi ve Asker Sovyeti'nin başkan yardımcılığı göreviyle, Duma tarafından oluşturulan geçici hükûmette adalet bakanlığı görevini büyük bir istekle kabul etti. Her iki iktidar organında da görev alan tek kişi olarak bu iki iktidar odağı arasında arabuluculuk işlevini üstlendi. Ancak devrimin getirdiği özgürlük ortamının hükûmetin aldığı kararlara olumsuz etki etmesi dolayısıyla yasakları uygulamaktan çekinmedi. Devrimci önderlerin halk arasında en çok tanınan ve desteklenenlerinden oldu.
Şubat Devrimi başladığında Duma'daki inkılapçı üyelerin ağır topu olduğu düşünülen Kerenski "Petersburg Sovyeti"nin başkan yardımcılığına getirildi. Geçici hükûmet kurulduğunda SR'nin sağ kanadını temsilen Adalet Bakanı olarak kabineye girdi. Kerenski'nin partisi Sosyalist-Devrimcilerden kopan bir grup olan Trudovikler idi. Ama "SR" (Sosyalist-Devrimci) olarak biliniyordu.
Mayıs ayında Harbiye Bakanlığına getirildi ve STAVKA (Genelkurmay) Başkanı 'i görevinden alıp yerine Aleksey Alekseyeviç Brusilov getirdi.
Kerenski hükûmette görev aldığı dönemde ikili ve çelişkili siyasetiyle dikkat çekse de yaptığı hataları hükûmet ortakları ve subaylara yükleyerek suçlamalardan kurtulmayı başardı. Mayıs 1917'de hükûmetin açıkladığı - Kerenski'nin onayladığı - savaş hedeflerine halkın gösterdiği tepki karşısında çok sayıda bakan istifa etmek zorunda kaldı. Ancak ısrarlı bir savaş savunucusu olmasına rağmen kaypak taktiklerle iktidarda kaldı. Oluşturulan yeni hükûmette savaş ve donanma bakanlıklarını üstlenen Kerenski en etkili üye durumuna geldi. Yeni bir saldırı planı hazırlayarak cepheyi dolaşmaya gitti. Moral bozukluğu içindeki birliklerde savaş gücünü ve devrimi savunma isteğini artırmaya yönelik coşkulu konuşmalar yaptı.
1916 "Brusilov Taarruz"'un kahramanı olan Brusilov'un komutasıyla Alman İmparatorluğuna karşı genel taarruza geçti ("Kerenski Taarruzu"). Ancak genel taarruz başarısız olunca sorumluluğu Brusilov'a yükleyerek onu görevinden aldı ve 13 Temmuz'da yerine 'u tayin etti.
Ama konuşma yeteneği savaş yorgunluğunu ve askerler arasındaki disiplinsizliği ortadan kaldıramadı. Kerenski'nin Galiçya saldırısı ağır bir yenilgiyle sonuçlandı.
Temmuz'da geçici hükûmetin yeniden düzenlenmesi zorunluluğu doğunca, katı siyasi inançları bulunmayan ve dramatik konuşma becerisiyle halkın geniş desteğini sağlayabilen Kerenski başbakan oldu. Ancak bu göreve geldiğinde daha radikal bir tutum sergileyen ve tüm devrimci hareketi sindirmeye çalışan Kerenski yasaklarla dolu bir dizi kararname çıkardı. Kerenski'nin başbakanlığı döneminde uygulanan bazı yasaklar şunlardır:
- Hükûmetten izinsiz bildiri yayınlanması yasaklandı.
- Bolşeviklere ait matbaa basılarak Pravda gazetesinin yayımı yasaklandı.
- Lenin hakkında idam kararı çıkarıldı.
- Trotski ve diğer Bolşevik liderler tutuklandı.
Kısa süre sonra general Lavr G. Kornilov'u başkomutanlıktan uzaklaştırıp bu görevi de üstlenince (Ağustos 1917) ılımlıları ve subayları karşısına aldı. Aynı zamanda köklü sosyal ve ekonomik dönüşümlerin gerçekleştirilmesini reddederek ve kişisel iktidarını kurmaya yönelerek sol kanadın da güvenini yitirdi.
Ağustos ayında Kornilov devrimci hareketlenmenin Rus ordusunu tehlikeye soktuğunu düşünerek bir darbe gerçekleştirmeyi planladı. Kornilov darbe amacıyla birliklerini cepheden Sankt Peterburg'a gönderince Kerenski tarafından görevinden alındı. Darbe girişiminden korkan Kerenski en önemli siyasi güç olan Bolşeviklerden yardım istedi. Kornilov Bolşeviklerin büyük şehirlerde oluşturduğu savunma hattı karşısında başarısız oldu. Bu darbe girişiminden sonra, Bolşevikler daha da güçlendi.
Ekim Devrimi
Ekim 1917'de Finlandiya'dan dönen Vladimir İlyiç Lenin Bolşevikleri geçici hükûmeti devirmeye çağırdı. Kerenski 24 Ekim sabahı Harp Okulu öğrencilerini kullanarak Bolşevik yayın organı Pravda gazetesinin basımevine saldırılmasını emretti. Lev Davidoviç Troçki'nin komutası altındaki Kızıl Muhafızlar saldırıya karşı direnişe geçti. Kızıl Muhafızlar başkentin stratejik mevkilerini ve hükûmet binalarını ele geçirdi. 7 Kasım (eski takvimle 25 Ekim)'da Bolşevikler hükûmetin bulunduğu Kışlık Saray'a hücum etti. Kerenski Petrograd'dan kaçarak Pskov'a gitti. Fakat diğer bakanların tamamı yakalandı.
Pskov'daki süvari birliklerini örgütleyen Kerenski o dönemde Çar Köyü (Tsarskoye Selo) denilen Sankt-Peterburg kentinin Puşkin semtini işgal etti. Bu kentin adı 1918'de Bolşevikler tarafından "Çocuk Köyü" anlamına gelen Detskoye Selo olarak değiştirildi. Kerenski bu saldırıda da başarısız olunca birkaç hafta gizlendikten sonra Fransa'ya iltica etti. Sonradan gittiği ABD'de anılarını yazdı ve 1970 yılında hayata veda etti.
Kaynakça
- ^ Kerensky, Alexander (1 Ocak 1966). The Kerensky Memoirs: Russia and History's Turning Point. 1st edition (İngilizce). Cassell.
| Wikimedia Commons'ta Aleksandr Kerenski ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kerenski'nin Genelkurmay Başkanları
-
![image]()
Aleksey Alekseyeviç Brusilov -
![image]()
Lavr Georgiyeviç Kornilov
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Georgi Lvov | Rusya Geçici Hükûmeti Başkanı 21 Temmuz 1917 - 8 Kasım 1917 | Sonra gelen: Vladimir İlyiç Lenin Halk Komiserleri Konsey Başkanı |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Aleksandr Kerenski haber gazete kitap akademik JSTOR Haziran 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Aleksandr Fyodorovic Kerenski Rusca Aleksa ndr Fyodorovich Ke renskij 22 Nisan Gregoryen 4 Mayis 1881 Simbirsk Carlik Rusyasi 11 Haziran 1970 New York ABD Rus siyasetci 1917 Subat Devriminden sonra Rus hukumetinin uyesi Temmuz ayindan itibaren de Gecici Hukumetin Basbakani Sosyalist Devrimci Parti SR uyesi Aleksandr Kerenski Aleksa ndr Ke renskijRusya Gecici Hukumeti BaskaniGorev suresi 22 Temmuz 8 Temmuz Julyen takvimi 1917 7 Kasim 26 Ekim Julyen takvimi 1917Yerine gelen Vladimir Lenin SSCB Halk Komiserleri Kurulu Baskani olarak Kisisel bilgilerDogum Aleksandr Fyodorovic Kerenski 4 Mayis 22 Nisan Julyen takvimi 1881 Simbirsk bugun Ulyanovsk Olum 11 Haziran 1970 New York ABDDefin yeri Putney Vale Mezarligi LondraPartisi Sosyalist Devrimci PartiMeslegi SiyasetciAleksandr Fydodorovic KerenskiCocukluk ve ogrenimKazan Universitesi rektoru Fyodor Kerenski nin oglu olarak Simbirsk gunumuz Ulyanovsk ta dunyaya geldi Petersburg Universitesinde hukuk ogrenimi gorurken Narodnik harekete ilgi duydu ve mezun olduktan sonra avukat olarak calisirken Sosyalist Devrimci Parti SR ye katildi Taninmis bir avukat olarak siyasi suclardan yargilanan pek cok devrimciyi savundu 1912 de Volks tan Isci Grubu nun Trudovikler kaynak belirtilmeli SR adayi kaynak belirtilmeli olarak Duma uyesi milletvekili secildi Ilimli solun guzel konusan etkin bir politikacisi olarak unlendi Subat DevrimiHarbiye Bakanliginin toplanti odasinda gecici hukumetin 4 uyesiyle Soldan saga Baranovsky Tumgeneral Yakubovic Savinkov Kerenski ve Albay Tumanov Kerenski daha radikal bazi sosyalistlerin tersine Rusya nin I Dunya Savasi na girmesini destekledi Subat Devrimi 1917 uzerine de monarsinin kaldirilmasini savundu Petrograd Isci ve Asker Sovyeti nin baskan yardimciligi goreviyle Duma tarafindan olusturulan gecici hukumette adalet bakanligi gorevini buyuk bir istekle kabul etti Her iki iktidar organinda da gorev alan tek kisi olarak bu iki iktidar odagi arasinda arabuluculuk islevini ustlendi Ancak devrimin getirdigi ozgurluk ortaminin hukumetin aldigi kararlara olumsuz etki etmesi dolayisiyla yasaklari uygulamaktan cekinmedi Devrimci onderlerin halk arasinda en cok taninan ve desteklenenlerinden oldu Subat Devrimi basladiginda Duma daki inkilapci uyelerin agir topu oldugu dusunulen Kerenski Petersburg Sovyeti nin baskan yardimciligina getirildi Gecici hukumet kuruldugunda SR nin sag kanadini temsilen Adalet Bakani olarak kabineye girdi Kerenski nin partisi Sosyalist Devrimcilerden kopan bir grup olan Trudovikler idi Ama SR Sosyalist Devrimci olarak biliniyordu Mayis ayinda Harbiye Bakanligina getirildi ve STAVKA Genelkurmay Baskani i gorevinden alip yerine Aleksey Alekseyevic Brusilov getirdi Kerenski hukumette gorev aldigi donemde ikili ve celiskili siyasetiyle dikkat cekse de yaptigi hatalari hukumet ortaklari ve subaylara yukleyerek suclamalardan kurtulmayi basardi Mayis 1917 de hukumetin acikladigi Kerenski nin onayladigi savas hedeflerine halkin gosterdigi tepki karsisinda cok sayida bakan istifa etmek zorunda kaldi Ancak israrli bir savas savunucusu olmasina ragmen kaypak taktiklerle iktidarda kaldi Olusturulan yeni hukumette savas ve donanma bakanliklarini ustlenen Kerenski en etkili uye durumuna geldi Yeni bir saldiri plani hazirlayarak cepheyi dolasmaya gitti Moral bozuklugu icindeki birliklerde savas gucunu ve devrimi savunma istegini artirmaya yonelik coskulu konusmalar yapti 1916 Brusilov Taarruz un kahramani olan Brusilov un komutasiyla Alman Imparatorluguna karsi genel taarruza gecti Kerenski Taarruzu Ancak genel taarruz basarisiz olunca sorumlulugu Brusilov a yukleyerek onu gorevinden aldi ve 13 Temmuz da yerine u tayin etti Ama konusma yetenegi savas yorgunlugunu ve askerler arasindaki disiplinsizligi ortadan kaldiramadi Kerenski nin Galicya saldirisi agir bir yenilgiyle sonuclandi Temmuz da gecici hukumetin yeniden duzenlenmesi zorunlulugu dogunca kati siyasi inanclari bulunmayan ve dramatik konusma becerisiyle halkin genis destegini saglayabilen Kerenski basbakan oldu Ancak bu goreve geldiginde daha radikal bir tutum sergileyen ve tum devrimci hareketi sindirmeye calisan Kerenski yasaklarla dolu bir dizi kararname cikardi Kerenski nin basbakanligi doneminde uygulanan bazi yasaklar sunlardir Hukumetten izinsiz bildiri yayinlanmasi yasaklandi Bolseviklere ait matbaa basilarak Pravda gazetesinin yayimi yasaklandi Lenin hakkinda idam karari cikarildi Trotski ve diger Bolsevik liderler tutuklandi Kisa sure sonra general Lavr G Kornilov u baskomutanliktan uzaklastirip bu gorevi de ustlenince Agustos 1917 ilimlilari ve subaylari karsisina aldi Ayni zamanda koklu sosyal ve ekonomik donusumlerin gerceklestirilmesini reddederek ve kisisel iktidarini kurmaya yonelerek sol kanadin da guvenini yitirdi Agustos ayinda Kornilov devrimci hareketlenmenin Rus ordusunu tehlikeye soktugunu dusunerek bir darbe gerceklestirmeyi planladi Kornilov darbe amaciyla birliklerini cepheden Sankt Peterburg a gonderince Kerenski tarafindan gorevinden alindi Darbe girisiminden korkan Kerenski en onemli siyasi guc olan Bolseviklerden yardim istedi Kornilov Bolseviklerin buyuk sehirlerde olusturdugu savunma hatti karsisinda basarisiz oldu Bu darbe girisiminden sonra Bolsevikler daha da guclendi Ekim DevrimiEkim 1917 de Finlandiya dan donen Vladimir Ilyic Lenin Bolsevikleri gecici hukumeti devirmeye cagirdi Kerenski 24 Ekim sabahi Harp Okulu ogrencilerini kullanarak Bolsevik yayin organi Pravda gazetesinin basimevine saldirilmasini emretti Lev Davidovic Trocki nin komutasi altindaki Kizil Muhafizlar saldiriya karsi direnise gecti Kizil Muhafizlar baskentin stratejik mevkilerini ve hukumet binalarini ele gecirdi 7 Kasim eski takvimle 25 Ekim da Bolsevikler hukumetin bulundugu Kislik Saray a hucum etti Kerenski Petrograd dan kacarak Pskov a gitti Fakat diger bakanlarin tamami yakalandi Pskov daki suvari birliklerini orgutleyen Kerenski o donemde Car Koyu Tsarskoye Selo denilen Sankt Peterburg kentinin Puskin semtini isgal etti Bu kentin adi 1918 de Bolsevikler tarafindan Cocuk Koyu anlamina gelen Detskoye Selo olarak degistirildi Kerenski bu saldirida da basarisiz olunca birkac hafta gizlendikten sonra Fransa ya iltica etti Sonradan gittigi ABD de anilarini yazdi ve 1970 yilinda hayata veda etti Kaynakca Kerensky Alexander 1 Ocak 1966 The Kerensky Memoirs Russia and History s Turning Point 1st edition Ingilizce Cassell Wikimedia Commons ta Aleksandr Kerenski ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kerenski nin Genelkurmay Baskanlari Aleksey Alekseyevic Brusilov Lavr Georgiyevic KornilovSiyasi goreviOnce gelen Georgi Lvov Rusya Gecici Hukumeti Baskani 21 Temmuz 1917 8 Kasim 1917 Sonra gelen Vladimir Ilyic Lenin Halk Komiserleri Konsey Baskani