Aleksandros Hacopulos, Aleksandros Haçopulos ya da Aleksandr Haçopulos (21 Mayıs 1911, İstanbul - 27 Mart 1980), Rum asıllı Türk eğitimci ve siyasetçi.
Aleksandros Hacopulos | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 21 Mayıs 1911 Fatih, İstanbul, Türkiye |
Ölüm | 27 Mart 1980 (68 yaşında) Atina, Yunanistan |
Diğer ad(lar)ı | Aleksandros Haçopulos |
Meslek | Milletvekili |
İstanbul Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu mezunudur. Fener Rum Erkek Lisesi, Zografyon Lisesi, Öğretmenlikleri, ve Zapyon Lisesi Müdürlükleri, TBMM X. ve XI. Dönem İstanbul Milletvekilliği yapmıştır.
Yaşamının Erken Dönemleri
21 Mayıs 1911'de Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul'da önde gelen Fenerli Rum bankacı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Akrabalarından John Cyriaco Hacopulos, 1890'larda Adalar Belediye Başkanı olarak görev yapmıştı. Ailesi Beyoğlu'ndaki ünlü Hazzopulo Pasajı'nın da sahibidir. Babasının adı Constantine, annesinin adı Euthymia'ydı. Alexandros, ilk eğitimini 'nda tamamladı, ardından Fener Rum Ortodoks Koleji'ne gitti. İstanbul İktisat ve Ticaret Yüksek Okulu'ndan (günümüzde Marmara Üniversitesi'ne bağlı bir okul) matematik, bankacılık ve sigortacılık alanlarını tamamlayarak mezun oldu.
1934 yılında Fener Rum Erkek Lisesi öğretmenliğe başlayan Hacopulos, daha sonra 1946 yılında Zografyon Lisesi, 'nde iktisat ve maliye derslerinde öğretmenlik yaptı ve aynı okulda müdür olarak çalıştı. Bu arada askerliğini 1936'da 'nde er olarak yaptı ve 1937'de terhis oldu. Mayıs 1941'de 2. Dünya Savaşı sırasında, 27 ile 40 yaş aralığındaki gayrimüslim erkeklerden oluşan Yirmi Kur'a Nafıa Askerleri'ne dahil olarak, Amele Taburlarında görevlendirilmek üzere ikinci kez askere alındı. Bu hizmeti tamamladıktan sonra Temmuz 1942'de terhis oldu.
Siyasi Kariyeri
Zapyon Lisesi'nde müdür olarak görev yaparken, 1954 Türkiye genel seçimlerinde Demokrat Parti'den İstanbul Milletvekili seçildi. Hacopulos,14 Mayıs 1954'te TBMM'ye katıldı. 6-7 Eylül Olayları sırasında Demokrat Parti milletvekiliydi. TBMM'de olağanüstü hal ilanı ile ilgili görüşmelerde söz aldı. Yaşananları anlattı. Kolluk kuvvetlerinin Rumlara yönelik şiddeti engellemediğini anlattı. Anne ve babasının evinin de göstericiler tarafından basıldığını, yağmalandığını, ancak yanı başındaki karakoldaki polislerin müdahale etmediğini anlattı. Hacopulos konuşmasında 80 yaşındaki annesine göstericilerin "Madam, endişe etmeyin, canınıza kıymayacağız, biz yalnız yıkıp, kırıp, tahrip edeceğiz. Sizi asmayacağız, kesmiyeceğiz, yalnız eşyalarınızı kırıp, dökeceğiz." dediklerini anlattı. Hacopulos konuşmasında şunları kaydetti:
Arkadaşlar bizi en fazla üzen, maalesef itiraf mecburiyetindeyim, memleketin emniyet teşkilatıdır. Bunu itirafta hepimiz müttefikiz. Emniyet teşkilatı, maalesef gafil avlanmış, maalesef uyumuş ve belki de; dilim söylemeye varmıyor; bazı hadiseler göz yummuştur. Misal söyleyeyim arkadaşlar; Büyükada’ya gece yarısı beş on kayık geliyor, içindekiler karaya çıkıyor. Polisler bunları görüyor. Bunlar 200-300 kişi idi. Silahsız, topsuz, tüfeksiz kimseler. Polisle konuşuyorlar. Ondan sonra Büyükada’yı tahrip ediyorlar. Hiçbir mukavemet görmeden gerisin geriye dönüyorlar. Polis isteseydi 3,5 kayığı tutup bunları fare gibi kapan içinde tutamaz mı idi?
Taksim’in göbeğinde çapulcular, Zapyon Lisesinin kapısını zorlarken oradan süvari polisleri geçiyor. Hadiseyi görüyor, ne yapıyorsunuz utanmazlar diyor ve geçiyor gidiyor.
Üçüncü daha mühim bir hadise benim evimde cereyan ettiği için söylemek mecburiyetindeyim. Evimin yanı başında polis karakolu bulunmaktadır. Bizi tanırlar, anne ve babamı bilirler. Tahripçiler evin içine giriyor, evi tamamiyle tahribediyor ve evimin önünde duran silahlı jandarmalar hiç müdahale etmiyor. Bu hadisede diyebilirim ki evim değil, tahripçiler muhafaza edilmiştir. Babam ve annem 80 yaşındadır. Yataktan aşağı atılmış, gece yarısı, yatakları dahil, her şey tahripedilmiştir. Başbakanlık Müsteşarı Salih Korur evimin halini gözleriyle görmüştür.
(…) Bugün bu sebepten dolayı benim evim, yarın herhangi bir sebepten dolayı sizin eviniz de aynı akibete varabilir.
Sarf ettikleri cümleler de şunlardır; kırın, yıkın mebusun evini. Bedavadan para alıyor. Hani memleketin kanunları, hani vatandaşın emniyeti, nerede, masuniyet haklarımız? Hangi günler için bu kanunlar ve haklar bize verilmiştir.
(…) Sayın arkadaşlar, hemen hemen bütün evlere girenler şu cümleyi kullanmışlardır: “Korkmayınız sizi asıp kesecek değiliz. Buna dair emir vardır. Yalnız evlerinizi tahripedeceğiz.” Bu emri verenler vardır. Kimlerdir? Bu iş hangi teşkilatın mahsulüdür. Bunlar üzerinde durulması ve uzun uzun, derin derin düşünülmesi lazım gelen mühim noktalardır.
Hacopulos, 1957 Türkiye genel seçimlerinde yeniden DP listesinden İstanbul Milletvekili seçildi. Kıbrıs sorununun çözümünde Yunanistan ile Türkiye arasında aracılık yaptı.
Tutuklanması ve Yargılanması
27 Mayıs 1960 Askeri Darbesinden sonra tutuklanarak Yassıada'ya götürüldü. Burada Yargıtay tarafından Anayasa'yı ihlal suçundan yargılandı ve beraat etti. Ayrıca Yassıada Mahkemesi'nin gayrimeşru mal edinimi için ayrı bir dava açmasına rağmen, yapılan soruşturma sonucunda bu davadan da beraat etti ve malvarlığı üzerindeki ihtiyati tedbir kaldırıldı. Hacopulos 6-7 Eylül olayları ile ilgili duruşmalarda iki defa tanık olarak dinlendi. Kendisine TBMM'de yaptığı konuşması soruldu ve o konuşma sırasında olayların "tertip edildiğini" söylediği hatırlatılarak "tertipçilerin hükümet olup olmadığı" soruldu. İki ifadesinde de "Tertip edildiği konusunda bir şey bilmiyorum, emir verenlerin kim olduğunu bilmiyorum, emir verenlerin cezalandırılmasını talep ettim." şeklinde yanıt verdi.
15 Eylül 1961'de serbest bırakılmasının ardından siyaset ile bir daha ilgilenmeyen Hacopulos, 1978'de Atina'ya taşındı ve 27 Mart 1980'de orada öldü.
Zoe Hacopulos evli olan Hacopulos, Yunanca, Türkçe ve Fransızca biliyordu.
Kaynakça
- ^ (PDF). 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2013.
- ^ . 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2013.
- ^ . 1 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2013.
- ^ . tbmm.gov.tr. 31 Ekim 2012. 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2013.
- ^ Dr. Ali ÇAKIRBAŞ (2020). TBMM'de gayrimüslim milletvekilleri (1923-1964). Hiperlink eğitim.ilet.yay.san.tic.ve ltd.şti. s. 213. ISBN . Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
- ^ "Kaymakamlığımızın Tarihçesi". 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
- ^ a b (PDF). TBMM. 12 Eylül 1955. 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
- ^ a b Emine Gürsoy Naskali (Haz.) (2007). Yassıada Zabıtları - II (6-7 Eylül Olayları Davası). Kitabevi. s. 124. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
- ^ Nesim Şeker (2013). "The Greek Orthodox Patriarchate of Constantinople in the Midst of Politics: The Cold War, the Cyprus Question, and the Patriarchate, 1949–1959". Journal of Church and State. 55 (2). Oxford Academic. ss. 264-285. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
- ^ Çakirbaş, Ali (30 Haziran 2019). "DEMOKRAT PARTİ İSTANBUL MİLLETVEKİLİ ALEKSANDROS HACOPULOS'UN ANAYASAYI İHLAL DAVASINDA YARGILANMASI". Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi. 9 (1): 176-193. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aleksandros Hacopulos Aleksandros Hacopulos ya da Aleksandr Hacopulos 21 Mayis 1911 Istanbul 27 Mart 1980 Rum asilli Turk egitimci ve siyasetci Aleksandros HacopulosDogum21 Mayis 1911 Fatih Istanbul TurkiyeOlum27 Mart 1980 68 yasinda Atina YunanistanDiger ad lar iAleksandros HacopulosMeslekMilletvekili Istanbul Yuksek Iktisat ve Ticaret Okulu mezunudur Fener Rum Erkek Lisesi Zografyon Lisesi Ogretmenlikleri ve Zapyon Lisesi Mudurlukleri TBMM X ve XI Donem Istanbul Milletvekilligi yapmistir Yasaminin Erken Donemleri21 Mayis 1911 de Osmanli Imparatorlugu nun baskenti Istanbul da onde gelen Fenerli Rum bankaci bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Akrabalarindan John Cyriaco Hacopulos 1890 larda Adalar Belediye Baskani olarak gorev yapmisti Ailesi Beyoglu ndaki unlu Hazzopulo Pasaji nin da sahibidir Babasinin adi Constantine annesinin adi Euthymia ydi Alexandros ilk egitimini nda tamamladi ardindan Fener Rum Ortodoks Koleji ne gitti Istanbul Iktisat ve Ticaret Yuksek Okulu ndan gunumuzde Marmara Universitesi ne bagli bir okul matematik bankacilik ve sigortacilik alanlarini tamamlayarak mezun oldu 1934 yilinda Fener Rum Erkek Lisesi ogretmenlige baslayan Hacopulos daha sonra 1946 yilinda Zografyon Lisesi nde iktisat ve maliye derslerinde ogretmenlik yapti ve ayni okulda mudur olarak calisti Bu arada askerligini 1936 da nde er olarak yapti ve 1937 de terhis oldu Mayis 1941 de 2 Dunya Savasi sirasinda 27 ile 40 yas araligindaki gayrimuslim erkeklerden olusan Yirmi Kur a Nafia Askerleri ne dahil olarak Amele Taburlarinda gorevlendirilmek uzere ikinci kez askere alindi Bu hizmeti tamamladiktan sonra Temmuz 1942 de terhis oldu Siyasi KariyeriZapyon Lisesi nde mudur olarak gorev yaparken 1954 Turkiye genel secimlerinde Demokrat Parti den Istanbul Milletvekili secildi Hacopulos 14 Mayis 1954 te TBMM ye katildi 6 7 Eylul Olaylari sirasinda Demokrat Parti milletvekiliydi TBMM de olaganustu hal ilani ile ilgili gorusmelerde soz aldi Yasananlari anlatti Kolluk kuvvetlerinin Rumlara yonelik siddeti engellemedigini anlatti Anne ve babasinin evinin de gostericiler tarafindan basildigini yagmalandigini ancak yani basindaki karakoldaki polislerin mudahale etmedigini anlatti Hacopulos konusmasinda 80 yasindaki annesine gostericilerin Madam endise etmeyin caniniza kiymayacagiz biz yalniz yikip kirip tahrip edecegiz Sizi asmayacagiz kesmiyecegiz yalniz esyalarinizi kirip dokecegiz dediklerini anlatti Hacopulos konusmasinda sunlari kaydetti Arkadaslar bizi en fazla uzen maalesef itiraf mecburiyetindeyim memleketin emniyet teskilatidir Bunu itirafta hepimiz muttefikiz Emniyet teskilati maalesef gafil avlanmis maalesef uyumus ve belki de dilim soylemeye varmiyor bazi hadiseler goz yummustur Misal soyleyeyim arkadaslar Buyukada ya gece yarisi bes on kayik geliyor icindekiler karaya cikiyor Polisler bunlari goruyor Bunlar 200 300 kisi idi Silahsiz topsuz tufeksiz kimseler Polisle konusuyorlar Ondan sonra Buyukada yi tahrip ediyorlar Hicbir mukavemet gormeden gerisin geriye donuyorlar Polis isteseydi 3 5 kayigi tutup bunlari fare gibi kapan icinde tutamaz mi idi Taksim in gobeginde capulcular Zapyon Lisesinin kapisini zorlarken oradan suvari polisleri geciyor Hadiseyi goruyor ne yapiyorsunuz utanmazlar diyor ve geciyor gidiyor Ucuncu daha muhim bir hadise benim evimde cereyan ettigi icin soylemek mecburiyetindeyim Evimin yani basinda polis karakolu bulunmaktadir Bizi tanirlar anne ve babami bilirler Tahripciler evin icine giriyor evi tamamiyle tahribediyor ve evimin onunde duran silahli jandarmalar hic mudahale etmiyor Bu hadisede diyebilirim ki evim degil tahripciler muhafaza edilmistir Babam ve annem 80 yasindadir Yataktan asagi atilmis gece yarisi yataklari dahil her sey tahripedilmistir Basbakanlik Mustesari Salih Korur evimin halini gozleriyle gormustur Bugun bu sebepten dolayi benim evim yarin herhangi bir sebepten dolayi sizin eviniz de ayni akibete varabilir Sarf ettikleri cumleler de sunlardir kirin yikin mebusun evini Bedavadan para aliyor Hani memleketin kanunlari hani vatandasin emniyeti nerede masuniyet haklarimiz Hangi gunler icin bu kanunlar ve haklar bize verilmistir Sayin arkadaslar hemen hemen butun evlere girenler su cumleyi kullanmislardir Korkmayiniz sizi asip kesecek degiliz Buna dair emir vardir Yalniz evlerinizi tahripedecegiz Bu emri verenler vardir Kimlerdir Bu is hangi teskilatin mahsuludur Bunlar uzerinde durulmasi ve uzun uzun derin derin dusunulmesi lazim gelen muhim noktalardir Hacopulos 1957 Turkiye genel secimlerinde yeniden DP listesinden Istanbul Milletvekili secildi Kibris sorununun cozumunde Yunanistan ile Turkiye arasinda aracilik yapti Tutuklanmasi ve Yargilanmasi27 Mayis 1960 Askeri Darbesinden sonra tutuklanarak Yassiada ya goturuldu Burada Yargitay tarafindan Anayasa yi ihlal sucundan yargilandi ve beraat etti Ayrica Yassiada Mahkemesi nin gayrimesru mal edinimi icin ayri bir dava acmasina ragmen yapilan sorusturma sonucunda bu davadan da beraat etti ve malvarligi uzerindeki ihtiyati tedbir kaldirildi Hacopulos 6 7 Eylul olaylari ile ilgili durusmalarda iki defa tanik olarak dinlendi Kendisine TBMM de yaptigi konusmasi soruldu ve o konusma sirasinda olaylarin tertip edildigini soyledigi hatirlatilarak tertipcilerin hukumet olup olmadigi soruldu Iki ifadesinde de Tertip edildigi konusunda bir sey bilmiyorum emir verenlerin kim oldugunu bilmiyorum emir verenlerin cezalandirilmasini talep ettim seklinde yanit verdi 15 Eylul 1961 de serbest birakilmasinin ardindan siyaset ile bir daha ilgilenmeyen Hacopulos 1978 de Atina ya tasindi ve 27 Mart 1980 de orada oldu Zoe Hacopulos evli olan Hacopulos Yunanca Turkce ve Fransizca biliyordu Kaynakca PDF 1 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2013 1 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2013 1 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Temmuz 2013 tbmm gov tr 31 Ekim 2012 7 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2013 Dr Ali CAKIRBAS 2020 TBMM de gayrimuslim milletvekilleri 1923 1964 Hiperlink egitim ilet yay san tic ve ltd sti s 213 ISBN 978 605 281 760 5 Erisim tarihi 27 Aralik 2022 Kaymakamligimizin Tarihcesi 18 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2022 a b PDF TBMM 12 Eylul 1955 7 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2022 a b Emine Gursoy Naskali Haz 2007 Yassiada Zabitlari II 6 7 Eylul Olaylari Davasi Kitabevi s 124 27 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2022 Nesim Seker 2013 The Greek Orthodox Patriarchate of Constantinople in the Midst of Politics The Cold War the Cyprus Question and the Patriarchate 1949 1959 Journal of Church and State 55 2 Oxford Academic ss 264 285 27 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2022 Cakirbas Ali 30 Haziran 2019 DEMOKRAT PARTI ISTANBUL MILLETVEKILI ALEKSANDROS HACOPULOS UN ANAYASAYI IHLAL DAVASINDA YARGILANMASI Nevsehir Haci Bektas Veli Universitesi SBE Dergisi 9 1 176 193 27 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Aralik 2022