Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bayezid Paşa (Amasyalı Bayezıd Paşa) Osmanlı Devleti'nin Fetret Devri'nde, 1413'te Sultan I. Mehmed Çelebi saltanatında sadrazam olmuş; devleti toparlama süreci içinde yanında bulunmuş ve sonra da II. Murad döneminde Düzmece Mustafa'ya Sazlıdere'de yenilip teslim olup onun emriyle öldürüldüğü Temmuz 1421'e kadar başvezirlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.
| Bayezid Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Başveziri | |
| Görev süresi 1413 - Temmuz 1421 | |
| Hükümdar | I. Mehmed II. Murad |
| Yerine geldiği | Osmancıklı İmamzade Halil Paşa |
| Yerine gelen | I. Çandarlı İbrahim Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Amasya |
| Ölüm | Temmuz 1421 Sazlıdere |
Hayatı
'in oğludur. Amasya'da doğduğu için lakabı Amasyalı olmuştur. Sarayda yetişmiştir. I. Bayezid döneminde bazı askeri görevler yapmıştır. Çelebi Mehmet'in Amasya'da sancak beyliği yaptığı dönemde onun baş danışmanlarından biri olmuştur.
Yıldırım Bayezid'in Timur'a esir düştüğü 1402 Ankara Savaşında, 15 yasındaki genç Şehzade Mehmed'i Timur'un kuşatmasından kurtararak Amasya'ya getirmeyi başarmıştır. Beyazıd Paşa, Mehmed Çelebi'nin Amasya'da Osmanlı birliğini yeniden kurmaya çalıştığı, kendileri de sultan sıfatıyla çeşitli merkezlerde üslenmiş kardeşlerine karşı mücadele verdiği dönemde onun hizmetinde bulunmuştur.
Mehmed Çelebi'nin 1412 yılında Bursa'ya girerek I. Mehmed adıyla Osmanlı Hükümdarı olmasından sonra da Vezir olmuş ve Karamanoğulları Beyliği üzerine yapılan bir seferde önemli hizmetlerine karşılık ayrıca Rumeli beylerbeyi olarak atanmış, bu iki vazifeyi ölümüne kadar muhafaza etmiştir.
Beyazıd Paşa gayretleriyle Şeyh Bedreddin isyanlarını bastırmış olan devlet adamıdır. Bu isyan hareketleri Şeyh Bedrettin liderliğinde Rumeli'de Deliorman bölgesinde, Karaburun’da Börklüce Mustafa, Manisa’da da Börklüce’nin sağ kolu Torlak Kemal önderliğinde gelişmekteydi. Eflak hükümdarının da desteğiyle Tuna’nin güneyine geçen Şeyh Bedrettin asileri çevresinde toplayarak kuvvetlerini arttırmıştı.
Börklüce Mustafa’nın da beş bin kişiyle İzmir sancakbeyini yenmesi üzerine isyan ciddileşti. Saruhan sancak beyinin de Börklüce’ye yenilmesi üzerine Sultan I. Mehmed harekete geçti ve veliaht şehzade Murat ve vezir-i azam Beyazıd Paşa'yı Börklüce’nin üzerine gönderdi. Hayli şiddetli geçen Karaburun yarımadası çarpışmalarında Beyazıd Paşa isyancıların çoğunu imha etti, esirleri de idam ettirdi. Bizzat Börklüce Mustafa da idam edildi. Manisa civarında Torlak Kemal ile 3000 asi de yakalanıp öldürüldü. Anadolu’daki isyan bastırıldıktan sonra Şeyh Bedrettin'in yanındakilerin çoğu kaçtılar.
Beyazıd Paşa, Rumeli’ye geçerek, Şeyh Bedrettin ve taraftarlarını Deliorman’da küçük bir çarpışmadan sonra kolaylıkla yakaladı. Şeyh Bedrettin'i kardeşi Mustafa Çelebi’ye karşı Rumeli’ye geçmiş bulunan Sultan I. Mehmed'nin bulunduğu Serez’e yolladı. Sultan Şeyh Bedrettin'i başkanlığındaki mahkemede yargılatarak, 1420'de Serez çarşısında astırdı. Böylece, Mustafa Çelebi hadisesi ile aynı zamanda vuku bulan ve Osmanlı Devleti'ni çok zor duruma sokan bu ayaklanmalar, Beyazıd Paşa'nın sayesinde ortadan kaldırıldı.
I. Mehmed'in ölümünden sonra, oğlu II. Murad tahta geçti, ancak bu arada Vezir olan Beyazıt Paşa padişahın ölümünü, onun vasiyeti üzerine, oğlu şehzade Murad gelinceye kadar kırk gün süreyle gizledi ve böylece çıkması muhtemel bir fitneyi önledi.
Mayıs 1421'de tahta geçen II. Murat zamanında da Beyazıd Paşa Vezir mevkiini korumuştur. I. Mehmed'in ölümünün duyulmasından sonra serbest bırakılan ve hemen meşru hükümdarla mücadeleye başlayan Şehzade Mustafa'nın (Düzmece Mustafa) üzerine gönderilmiştir. Beylerbeyi olarak, kuvvetleriyle Rumeli'ye geçerek Mustafa Çelebi'ye karşı koymuştur.
İki taraf, bugün Keşan'in bir köyü olan Saros Körfezi kıyısındaki Sazlıdere mevkiinde karşılaştığında, muharebe esnasında elindeki kuvvetler Mustafa Çelebi tarafına geçince, Beyazıd Paşa teslim olmuştur. Fakat kendisine itimat edilmeyerek Mustafa Çelebi'nin yanındaki İzmiroğlu Cüneyt Bey'in ısrarlarıyla (Temmuz 1421'de) boynu vurulmuştur.
Mezarı Sazlıdere'dedir.
Eserleri
Amasya'da birer camii, imaret ve medrese yaptırmış ve 1418 tarihli vakfiyeleri vardır. Oğlu ümeradan olup Bursa'da mescidi ve imareti vardır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c Yayın Kurulu, "Beyazıd Paşa" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, C.1 s.302, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Yayıncılık A.Ş. ISBN 975-08-0071-01.
- ^ a b c d e Sakaoğlu, Necdet, (1999) Bu Mülkün Sultanları, İstanbul:Oğlak say.70
- ^ Vakıflar Umum Müdürlüğü, Mücedded Anadolu 19, S. 244 ila 249
Dış bağlantılar
- Danişmend, İsmail Hâmi, (1961) Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi say.9.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (2003) Osmanlı Tarihi I. Cilt: Anadolu Selçukluları ve Anadolu Beylikleri Hakkında bir Mukaddime ile Osmanlı Devleti'nin Kuruluşundan İstanbul'un Fethine Kadar, Ankara:Türk Tarih Kurumu 2003 (8. Baskı) s.364-365, 378-379, 543, 553-554
- Yayin Kurulu, "Beyazid Paşa" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlilar Ansiklopedisi, C.1 s.302, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Yayıncılık A.Ş. ISBN 975-08-0071-01.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Osmancıklı İmamzade Halil Paşa |  Osmanlı Başveziri 1413 - Temmuz 1421 | Sonra gelen: I. Çandarlı İbrahim Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bayezid Pasa Amasyali Bayezid Pasa Osmanli Devleti nin Fetret Devri nde 1413 te Sultan I Mehmed Celebi saltanatinda sadrazam olmus devleti toparlama sureci icinde yaninda bulunmus ve sonra da II Murad doneminde Duzmece Mustafa ya Sazlidere de yenilip teslim olup onun emriyle olduruldugu Temmuz 1421 e kadar basvezirlik yapmis bir Osmanli devlet adamidir Bayezid PasaOsmanli BasveziriGorev suresi 1413 Temmuz 1421Hukumdar I Mehmed II MuradYerine geldigi Osmancikli Imamzade Halil PasaYerine gelen I Candarli Ibrahim PasaKisisel bilgilerDogum AmasyaOlum Temmuz 1421 SazlidereHayati in ogludur Amasya da dogdugu icin lakabi Amasyali olmustur Sarayda yetismistir I Bayezid doneminde bazi askeri gorevler yapmistir Celebi Mehmet in Amasya da sancak beyligi yaptigi donemde onun bas danismanlarindan biri olmustur Yildirim Bayezid in Timur a esir dustugu 1402 Ankara Savasinda 15 yasindaki genc Sehzade Mehmed i Timur un kusatmasindan kurtararak Amasya ya getirmeyi basarmistir Beyazid Pasa Mehmed Celebi nin Amasya da Osmanli birligini yeniden kurmaya calistigi kendileri de sultan sifatiyla cesitli merkezlerde uslenmis kardeslerine karsi mucadele verdigi donemde onun hizmetinde bulunmustur Mehmed Celebi nin 1412 yilinda Bursa ya girerek I Mehmed adiyla Osmanli Hukumdari olmasindan sonra da Vezir olmus ve Karamanogullari Beyligi uzerine yapilan bir seferde onemli hizmetlerine karsilik ayrica Rumeli beylerbeyi olarak atanmis bu iki vazifeyi olumune kadar muhafaza etmistir Beyazid Pasa gayretleriyle Seyh Bedreddin isyanlarini bastirmis olan devlet adamidir Bu isyan hareketleri Seyh Bedrettin liderliginde Rumeli de Deliorman bolgesinde Karaburun da Borkluce Mustafa Manisa da da Borkluce nin sag kolu Torlak Kemal onderliginde gelismekteydi Eflak hukumdarinin da destegiyle Tuna nin guneyine gecen Seyh Bedrettin asileri cevresinde toplayarak kuvvetlerini arttirmisti Borkluce Mustafa nin da bes bin kisiyle Izmir sancakbeyini yenmesi uzerine isyan ciddilesti Saruhan sancak beyinin de Borkluce ye yenilmesi uzerine Sultan I Mehmed harekete gecti ve veliaht sehzade Murat ve vezir i azam Beyazid Pasa yi Borkluce nin uzerine gonderdi Hayli siddetli gecen Karaburun yarimadasi carpismalarinda Beyazid Pasa isyancilarin cogunu imha etti esirleri de idam ettirdi Bizzat Borkluce Mustafa da idam edildi Manisa civarinda Torlak Kemal ile 3000 asi de yakalanip olduruldu Anadolu daki isyan bastirildiktan sonra Seyh Bedrettin in yanindakilerin cogu kactilar Beyazid Pasa Rumeli ye gecerek Seyh Bedrettin ve taraftarlarini Deliorman da kucuk bir carpismadan sonra kolaylikla yakaladi Seyh Bedrettin i kardesi Mustafa Celebi ye karsi Rumeli ye gecmis bulunan Sultan I Mehmed nin bulundugu Serez e yolladi Sultan Seyh Bedrettin i baskanligindaki mahkemede yargilatarak 1420 de Serez carsisinda astirdi Boylece Mustafa Celebi hadisesi ile ayni zamanda vuku bulan ve Osmanli Devleti ni cok zor duruma sokan bu ayaklanmalar Beyazid Pasa nin sayesinde ortadan kaldirildi I Mehmed in olumunden sonra oglu II Murad tahta gecti ancak bu arada Vezir olan Beyazit Pasa padisahin olumunu onun vasiyeti uzerine oglu sehzade Murad gelinceye kadar kirk gun sureyle gizledi ve boylece cikmasi muhtemel bir fitneyi onledi Mayis 1421 de tahta gecen II Murat zamaninda da Beyazid Pasa Vezir mevkiini korumustur I Mehmed in olumunun duyulmasindan sonra serbest birakilan ve hemen mesru hukumdarla mucadeleye baslayan Sehzade Mustafa nin Duzmece Mustafa uzerine gonderilmistir Beylerbeyi olarak kuvvetleriyle Rumeli ye gecerek Mustafa Celebi ye karsi koymustur Iki taraf bugun Kesan in bir koyu olan Saros Korfezi kiyisindaki Sazlidere mevkiinde karsilastiginda muharebe esnasinda elindeki kuvvetler Mustafa Celebi tarafina gecince Beyazid Pasa teslim olmustur Fakat kendisine itimat edilmeyerek Mustafa Celebi nin yanindaki Izmiroglu Cuneyt Bey in israrlariyla Temmuz 1421 de boynu vurulmustur Mezari Sazlidere dedir EserleriAmasya da birer camii imaret ve medrese yaptirmis ve 1418 tarihli vakfiyeleri vardir Oglu umeradan olup Bursa da mescidi ve imareti vardir Ayrica bakinizBayezid Pasa MedresesiKaynakca a b c Yayin Kurulu Beyazid Pasa 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi C 1 s 302 Istanbul Yapi Kredi Kultur Yayincilik A S ISBN 975 08 0071 01 a b c d e Sakaoglu Necdet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak say 70 Vakiflar Umum Mudurlugu Mucedded Anadolu 19 S 244 ila 249Dis baglantilarDanismend Ismail Hami 1961 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi say 9 Uzuncarsili Ismail Hakki 2003 Osmanli Tarihi I Cilt Anadolu Selcuklulari ve Anadolu Beylikleri Hakkinda bir Mukaddime ile Osmanli Devleti nin Kurulusundan Istanbul un Fethine Kadar Ankara Turk Tarih Kurumu 2003 8 Baski ISBN 975 16 0011 1 s 364 365 378 379 543 553 554 Yayin Kurulu Beyazid Pasa 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi C 1 s 302 Istanbul Yapi Kredi Kultur Yayincilik A S ISBN 975 08 0071 01 Siyasi goreviOnce gelen Osmancikli Imamzade Halil Pasa Osmanli Basveziri 1413 Temmuz 1421 Sonra gelen I Candarli Ibrahim Pasa