Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Amratian kültürü, ayrıca Naqada I olarak da adlandırılır, MÖ 4000-3500 yılları arasına tarihlenen tarih öncesi Yukarı Mısır kültürüdür. Amratian kültürü adını, el-Badari'nin yaklaşık 120 km güneyindeki arkeolojik kazı alanı el-Amrah'dan almaktadır.
  el-Amra | |
| Alternatif adları | Naqada I |
|---|---|
| Ana sit | El-Amrah |
| Öncül | , Badari kültürü, |
| Ardıl | (Naqada II) |
Genel bakış
Bu döneme ait bilgiler genellikle nekropol alanlarından gelmektedir. İlk Naqada dönemi, Amratian kültürü, genel olarak önceki Badari kültürüne benzerlikler göstermekte, devamı olarak da anılmaktadır. Yaklaşık MÖ 3600'e tarihlenen çok sayıda yerleşim yeri kazılmış ve Badari kültürüne benzer ancak gelişmiş beceri ve tekniklere sahip bir tarımsal yaşam biçimi ortaya çıkmıştır. Badari kültürüyle gömme ritüelleri ve cenaze törenleri de oldukça benzerlik göstermiş, ölüler oval çukurlara gömülmüştür. Yapılan kazılarda bulunan nesneler, bu dönemde Yukarı Mısır ve Aşağı Mısır arasındaki ticaretin arttığını göstermektedir.
Mısırlıların atası olarak da adlandırılabilecek Amratianlılar özerk köylerde yaşadılar. Her köyün kendine ait hayvan tanrısı vardı. Her kabilenin kendisini temsil eden totemlerle bölgelere bölünmesi nom sisteminin temelini oluşturur. Amratianlılar kölelere ve mülklere sahip olmuşlardı fakat dönemde krallık ve derebeylik benzeri oluşumlara dair herhangi bir işaret bulunmamaktadır.
Amratianlılar bu dönemde, uzaktaki ülkelerle de ticaret yapmışlardır. Etiyopya'dan ince kesici alet ve yonga aletlerin yapımında kullanmak için obsidyen ithal etmekte, obsidyen nesneler üretmekteydiler. Buna ek olarak; 'dan altın, Biblos'tan sedir ağacı, Paros'tan mermer ve Nakşa'dan zımpara taşı ithal etmişlerdir. Bu dönemde, taşları yontabildikleri gibi bakırı da işlemişlerdir fakat bunu yaparken çekiç veya eritme gibi yöntemleri kullanmamışlardır. Ayrıca, papirüslerden kayıklar yapmışlardır. Dönemde MÖ 4. binyılın ortalarında kerpiç tuğla kullanılmaya başlanmış olsa da MÖ 3500 sonrasına, , kadar yaygın olarak kullanılmamıştır.
Bu dönemde, sıklıkla siyah tepeli kırmızı çanak çömleğe rastlanmaktadır. Bu kaplar, Nil vadisinin alüvyon birikintileri olan siyah ila kırmızı renkli Nil siltinden yapılmıştır. Siyah tepeli çanak çömleğe ek olarak, kendine özgü birçok dikkat çekici çanak çömlek türüne sahiptir. Amratian'ın en karakteristik özelliği, "beyaz çapraz çizgili" olarak bilinen stil; mat beyaz boya ile süslenmiş kırmızı cilalı çanak çömlekten oluşur. Sadece granit ve bazalt gibi sert çeşitlerin değil, aynı zamanda sabuntaşı ve kaymak taşı gibi daha yumuşak çeşitlerin kullanıldığı vazolar da sık görülür.
Amratian kültürü ile birlikte insan figürlerinin arttığı görülür. MÖ 4. binyılın ilk yarısında tanrıça ve kadın figürleri yaygınlık kazanmıştır. Aynı dönemde sakallı erkek figürleri de görülebilir. Naqada mezarlarında ölüye öbür yaşamda eşlik etmesi için ölen kişinin heykelcikler ile gömülmüş olduğu görülür. Bunlar, uşabti figürlerinin öncüleridir. Heykelcikler mezar sahibinin toplumsal statüsü hakkında da fikir verebilmektedir. Bu nedenle heykelciklerin rahip, kral ya da tanrıyı temsil ettiği de söylenmektedir. Bu figürlere ek olarak ölen kişi yemek, tılsımlar, silahlar, süs eşyaları, vazolar ve paletlerle gömülmüştür. Dönemde, çoğu alanda toplumsal ve politik dönüşüm yaşandığı söylenebilir fakat avcı-toplayıcı gelenek varlığını korumuştur.
-
![image]()
Naqada'da bulunan insan figürü, heykelcik (MÖ 3800-3500). -
![image]()
Amratian kültürüne ait vazo (MÖ 4000-3500). -
![image]()
Siyah tepeli vazo (y. MÖ 3800-3500). -
![image]()
El-Amrah'da bulunan kilden yapılmış dört sığır (y. MÖ 3500).
Diğer eserler
Erken dönem kozmetik paletler
Silttaşı ilk olarak Badari kültürü tarafından kozmetik paletler için kullanılmıştır. İlk olarak paletler, genellikle Badarian ve Nakada I döneminde kullanılmıştır. Paletler düz, eşkenar dörtgen veya dikdörtgen şeklindeydi ve herhangi bir süslemesi bulunmuyordu.
-
![image]()
Gözleri işlenmiş kaplumbağa şeklinde çamurtaşı kozmetik paleti (tek gözü kayıp). Hanedan Öncesi, Naqada I. MÖ 4000-3600. EA 37913 (British Museum) -
![image]()
Su aygırı şeklinde çamurtaşı paleti. Hanedan Öncesi, Naqada I. MÖ 4000-3600. EA 29416. (British Museum) -
![image]()
Kozmetikleri karıştırmak için palet. Naqada I–II. -
![image]()
Kayık şeklinde palet, MÖ 3700-3600, Naqada I.
Sakallı heykelcikler
Naqada I kültürüne ait bilinen çoğu heykelcik, hayvan dişlerine oyulmuştur. Heykelcikler genellikle sivri sakallıdırlar ve kafalarında bir oyuk vardır.
-
![image]()
Sakallı adam, Hanedan Öncesi. Naqada I kültürü, MÖ 3800-3500. Musée des Confluences (Lyon, Fransa) -
![image]()
Su aygırı dişinden yapılmış, başı oyulmuş sakallı adam, geç Naqada I–erken Naqada II, MÖ 3800-3400. Brooklyn Müzesi 8 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. -
![image]()
Başı oyulmuş, su aygırı dişinden yapılmış heykelcik. MÖ 3800-3400, Naqada I-II. -
![image]()
Heykelcik. Ägyptisches Müzesi, Berlin.
Kronoloji
Mısır Keşif Fonu için 1890'lı yıllarda Mısırbilimci üç sitte; 1894-1895'te Naqada ve Ballos (ya da Abadiya), 1898-1899 yılında ise Diospolis Parva'da kazılarda bulundu. Prehistorik tarihlemede hepsi önemli bir yer teşkil etse de bunların arasında en önemlisi Mısır arkeolojisinde hanedan öncesi dönemin kronolojisine adını veren Naqada'ydı. Naqada'da yapılan kazılarda 2.000'den fazla mezarı ihtiva eden tarih öncesi mezarlık ortaya çıktı. Mezarlarda ölen kişiye seramikler, taş aletler, kişisel aksesurlar gibi mezar eşyaları eşlik ediyordu. Arkeolojik site konumundan veya insan kalıntılarından ziyade önemini veren bu eserlerdi. Flinders Petrie; Naqada, Ballos ve Diospolis Parva'daki mezarlıkladan çıkan 900 çanak çömleğin üzerinde özel bir çalışma yürüttü ve bunu Neolitik Mısır için yeni bir tarihleme yöntemi ve kronoloji oluşturmak için kullandı.
Flinders Petrie, Naqada dönemini üç alt döneme ayırdı:
- Naqada I: Amratian (yakınındaki mezarlık 'dan dolayı)
- Naqada II: Gerzean (yakınındaki mezarlık 'den dolayı)
- Naqada III: Semainean (yakınındaki mezarlık 'dan dolayı)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Shaw, Ian (2000). The Oxford history of ancient Egypt. Internet Archive. Oxford ; New York : Oxford University Press. s. 44. ISBN .
- ^ "Alexander Ancient Art - An Egyptian Blacktop Redware Beaker, Pre-Dynastic Period". www.alexanderancientart.com. 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2021.
- ^ a b . cdn-acikogretim.istanbul.edu.tr. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2021.
- ^ Shaw, Ian (2000). The Oxford history of ancient Egypt. Internet Archive. Oxford ; New York : Oxford University Press. s. 45. ISBN .
- ^ "Amratian culture | ancient Egypt". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2021.
- ^ "Naqada chronology". www.ucl.ac.uk. 24 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2021.
- ^ Grimal, Nicolas-Christophe (1992). A history of ancient Egypt. Library Genesis. Oxford, UK ; Cambridge, USA : Blackwell. s. 28. ISBN .
- ^ a b "Naqadan Culture | Ancient Egypt Online" (İngilizce). 29 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ a b c Smith, Homer (28 Eylül 2015). Man and His Gods (İngilizce). Lulu Press, Inc. s. 16. ISBN . 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ "Obsidian". www.ucl.ac.uk. 28 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ Donald B. Redford (1992). Egypt, Canaan, and Israel in ancient times. Internet Archive. Princeton University Press. s. 7. ISBN .
- ^ Shaw, Ian (2000). The Oxford history of ancient Egypt. Internet Archive. Oxford ; New York : Oxford University Press. s. 43. ISBN .
- ^ "Black topped redware". Y Ganolfan Eifftaidd / Egypt Centre (İngilizce). 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
- ^ Gardiner, Alan (1964). Egypt of the Pharaohs. Oxford: University Press. s. 390.
- ^ Hendrickx, Stan; Adams, Barbara; Friedman, R. F. (2004). Egypt at Its Origins: Studies in Memory of Barbara Adams : Proceedings of the International Conference "Origin of the State, Predynastic and Early Dynastic Egypt," Krakow, 28 August - 1st September 2002 (İngilizce). Peeters Publishers. ISBN . 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ "Petrie at Naqada". World Archaeology (İngilizce). 28 Mayıs 2012. 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amratian kulturu ayrica Naqada I olarak da adlandirilir MO 4000 3500 yillari arasina tarihlenen tarih oncesi Yukari Misir kulturudur Amratian kulturu adini el Badari nin yaklasik 120 km guneyindeki arkeolojik kazi alani el Amrah dan almaktadir Amratian Kulturu MO 4000 3500 el AmraAlternatif adlariNaqada IAna sitEl AmrahOncul Badari kulturu Ardil Naqada II Genel bakisBu doneme ait bilgiler genellikle nekropol alanlarindan gelmektedir Ilk Naqada donemi Amratian kulturu genel olarak onceki Badari kulturune benzerlikler gostermekte devami olarak da anilmaktadir Yaklasik MO 3600 e tarihlenen cok sayida yerlesim yeri kazilmis ve Badari kulturune benzer ancak gelismis beceri ve tekniklere sahip bir tarimsal yasam bicimi ortaya cikmistir Badari kulturuyle gomme rituelleri ve cenaze torenleri de oldukca benzerlik gostermis oluler oval cukurlara gomulmustur Yapilan kazilarda bulunan nesneler bu donemde Yukari Misir ve Asagi Misir arasindaki ticaretin arttigini gostermektedir Misirlilarin atasi olarak da adlandirilabilecek Amratianlilar ozerk koylerde yasadilar Her koyun kendine ait hayvan tanrisi vardi Her kabilenin kendisini temsil eden totemlerle bolgelere bolunmesi nom sisteminin temelini olusturur Amratianlilar kolelere ve mulklere sahip olmuslardi fakat donemde krallik ve derebeylik benzeri olusumlara dair herhangi bir isaret bulunmamaktadir Amratianlilar bu donemde uzaktaki ulkelerle de ticaret yapmislardir Etiyopya dan ince kesici alet ve yonga aletlerin yapiminda kullanmak icin obsidyen ithal etmekte obsidyen nesneler uretmekteydiler Buna ek olarak dan altin Biblos tan sedir agaci Paros tan mermer ve Naksa dan zimpara tasi ithal etmislerdir Bu donemde taslari yontabildikleri gibi bakiri da islemislerdir fakat bunu yaparken cekic veya eritme gibi yontemleri kullanmamislardir Ayrica papiruslerden kayiklar yapmislardir Donemde MO 4 binyilin ortalarinda kerpic tugla kullanilmaya baslanmis olsa da MO 3500 sonrasina kadar yaygin olarak kullanilmamistir Bu donemde siklikla siyah tepeli kirmizi canak comlege rastlanmaktadir Bu kaplar Nil vadisinin aluvyon birikintileri olan siyah ila kirmizi renkli Nil siltinden yapilmistir Siyah tepeli canak comlege ek olarak kendine ozgu bircok dikkat cekici canak comlek turune sahiptir Amratian in en karakteristik ozelligi beyaz capraz cizgili olarak bilinen stil mat beyaz boya ile suslenmis kirmizi cilali canak comlekten olusur Sadece granit ve bazalt gibi sert cesitlerin degil ayni zamanda sabuntasi ve kaymak tasi gibi daha yumusak cesitlerin kullanildigi vazolar da sik gorulur Amratian kulturu ile birlikte insan figurlerinin arttigi gorulur MO 4 binyilin ilk yarisinda tanrica ve kadin figurleri yayginlik kazanmistir Ayni donemde sakalli erkek figurleri de gorulebilir Naqada mezarlarinda oluye obur yasamda eslik etmesi icin olen kisinin heykelcikler ile gomulmus oldugu gorulur Bunlar usabti figurlerinin onculeridir Heykelcikler mezar sahibinin toplumsal statusu hakkinda da fikir verebilmektedir Bu nedenle heykelciklerin rahip kral ya da tanriyi temsil ettigi de soylenmektedir Bu figurlere ek olarak olen kisi yemek tilsimlar silahlar sus esyalari vazolar ve paletlerle gomulmustur Donemde cogu alanda toplumsal ve politik donusum yasandigi soylenebilir fakat avci toplayici gelenek varligini korumustur Naqada da bulunan insan figuru heykelcik MO 3800 3500 Amratian kulturune ait vazo MO 4000 3500 Siyah tepeli vazo y MO 3800 3500 El Amrah da bulunan kilden yapilmis dort sigir y MO 3500 Diger eserlerErken donem kozmetik paletler Silttasi ilk olarak Badari kulturu tarafindan kozmetik paletler icin kullanilmistir Ilk olarak paletler genellikle Badarian ve Nakada I doneminde kullanilmistir Paletler duz eskenar dortgen veya dikdortgen seklindeydi ve herhangi bir suslemesi bulunmuyordu Gozleri islenmis kaplumbaga seklinde camurtasi kozmetik paleti tek gozu kayip Hanedan Oncesi Naqada I MO 4000 3600 EA 37913 British Museum Su aygiri seklinde camurtasi paleti Hanedan Oncesi Naqada I MO 4000 3600 EA 29416 British Museum Kozmetikleri karistirmak icin palet Naqada I II Kayik seklinde palet MO 3700 3600 Naqada I Sakalli heykelcikler Naqada I kulturune ait bilinen cogu heykelcik hayvan dislerine oyulmustur Heykelcikler genellikle sivri sakallidirlar ve kafalarinda bir oyuk vardir Sakalli adam Hanedan Oncesi Naqada I kulturu MO 3800 3500 Musee des Confluences Lyon Fransa Su aygiri disinden yapilmis basi oyulmus sakalli adam gec Naqada I erken Naqada II MO 3800 3400 Brooklyn Muzesi 8 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Basi oyulmus su aygiri disinden yapilmis heykelcik MO 3800 3400 Naqada I II Heykelcik Agyptisches Muzesi Berlin KronolojiMisir Kesif Fonu icin 1890 li yillarda Misirbilimci uc sitte 1894 1895 te Naqada ve Ballos ya da Abadiya 1898 1899 yilinda ise Diospolis Parva da kazilarda bulundu Prehistorik tarihlemede hepsi onemli bir yer teskil etse de bunlarin arasinda en onemlisi Misir arkeolojisinde hanedan oncesi donemin kronolojisine adini veren Naqada ydi Naqada da yapilan kazilarda 2 000 den fazla mezari ihtiva eden tarih oncesi mezarlik ortaya cikti Mezarlarda olen kisiye seramikler tas aletler kisisel aksesurlar gibi mezar esyalari eslik ediyordu Arkeolojik site konumundan veya insan kalintilarindan ziyade onemini veren bu eserlerdi Flinders Petrie Naqada Ballos ve Diospolis Parva daki mezarlikladan cikan 900 canak comlegin uzerinde ozel bir calisma yuruttu ve bunu Neolitik Misir icin yeni bir tarihleme yontemi ve kronoloji olusturmak icin kullandi Flinders Petrie Naqada donemini uc alt doneme ayirdi Naqada I Amratian yakinindaki mezarlik dan dolayi Naqada II Gerzean yakinindaki mezarlik den dolayi Naqada III Semainean yakinindaki mezarlik dan dolayi Ayrica bakinizArkeolojik kultur Antik Misir Naqada kulturu Hanedan Oncesi MisirKaynakca Shaw Ian 2000 The Oxford history of ancient Egypt Internet Archive Oxford New York Oxford University Press s 44 ISBN 978 0 19 815034 3 Alexander Ancient Art An Egyptian Blacktop Redware Beaker Pre Dynastic Period www alexanderancientart com 24 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2021 a b cdn acikogretim istanbul edu tr 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Temmuz 2021 Shaw Ian 2000 The Oxford history of ancient Egypt Internet Archive Oxford New York Oxford University Press s 45 ISBN 978 0 19 815034 3 Amratian culture ancient Egypt Encyclopedia Britannica Ingilizce 21 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2021 Naqada chronology www ucl ac uk 24 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2021 Grimal Nicolas Christophe 1992 A history of ancient Egypt Library Genesis Oxford UK Cambridge USA Blackwell s 28 ISBN 978 0 631 17472 1 a b Naqadan Culture Ancient Egypt Online Ingilizce 29 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2021 a b c Smith Homer 28 Eylul 2015 Man and His Gods Ingilizce Lulu Press Inc s 16 ISBN 978 1 329 58495 2 10 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2021 Obsidian www ucl ac uk 28 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2021 Donald B Redford 1992 Egypt Canaan and Israel in ancient times Internet Archive Princeton University Press s 7 ISBN 978 0 691 03606 9 Shaw Ian 2000 The Oxford history of ancient Egypt Internet Archive Oxford New York Oxford University Press s 43 ISBN 978 0 19 815034 3 Black topped redware Y Ganolfan Eifftaidd Egypt Centre Ingilizce 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2021 Gardiner Alan 1964 Egypt of the Pharaohs Oxford University Press s 390 Hendrickx Stan Adams Barbara Friedman R F 2004 Egypt at Its Origins Studies in Memory of Barbara Adams Proceedings of the International Conference Origin of the State Predynastic and Early Dynastic Egypt Krakow 28 August 1st September 2002 Ingilizce Peeters Publishers ISBN 978 90 429 1469 8 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2021 Petrie at Naqada World Archaeology Ingilizce 28 Mayis 2012 1 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2021