Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anayasal diktatörlük veya anayasa diktatörlüğü, diktatörlük yetkilerinin acil durumlarda kullanıldığı bir hükûmet biçimidir. Diktatör mutlak değildir ve diktatörün yetkisi anayasa tarafından sınırlandırılır.
Roma Cumhuriyeti, belirli bir süre boyunca denetimsiz bir şekilde yönetebilen bir diktatör için düzenlemeler yapmıştı. Diğer magistratlar gibi, bir diktatörün görev süresinin sonunda eylemleri denetimden geçmezdi.
Amerikan İç Savaşı sırasında Amerika Birleşik Devletleri'nin Başkanı Abraham Lincoln, Birliği korumak için olağanüstü yetkiler kullandı. Lincoln'ün diktatoryal eylemleri, Konfederasyon yanlılarının doğrudan tutuklanması ve gözaltına alınması ile Habeas Corpus haklarının askıya alınmasını içeriyordu. Ancak Lincoln, Kongre denetimi, yargısal inceleme ve periyodik seçimlere tabi kalmaya devam etti.
I. Dünya Savaşı'ndan sonra Alman İmparatorluğu'nun yerine geçen Weimar Cumhuriyeti, başkanın yasama organıyla danışmadan kararname ile yönetme yetkisini açıkça düzenleyen anayasa hükmünü benimsemişti. Bu hüküm, Şansölye Hitler tarafından, Cumhurbaşkanı Hindenburg tarafından atanılmasının ardından gücünü pekiştirmek için kullanıldı.
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Franklin D. Roosevelt, Büyük Buhran ve İkinci Dünya Savaşı dönemlerinde olağanüstü yetkiler kullanmıştır. Roosevelt'in eylemleri, ABD Anayasası'nın Sözleşme Maddesi'ni ihlal etmek, bankaların kapatılması ve ipoteklere yönelik bir moratoryum içermiştir. Daha sonra, Japon vatandaşları ve Japon asıllı Amerikalılarla ilgili algılanan bir tehdide karşı, Roosevelt onların göç ettirilmesini internment kamplarına emretmiştir.[]
21. yüzyılda, avukat ve hukuk teorisyeni John Yoo, ABD Başkanı'nın, silahlı kuvvetlerin başkomutanı sıfatıyla, büyük yetkilere sahip olması için bir teori olan "birleşik icracı" (unitary executive) teorisini sunmuştur. Yoo, 11 Eylül 2001 saldırılarının ardından George W. Bush yönetiminin gerçekleştirdiği birçok eyleme entelektüel temel sağlamıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, John Murray, London, 1875., Dictator
- Genel
- Rossiter, Clinton, Anayasal Diktatörlük: Modern Demokrasilerde Kriz Hükümeti (Princeton University Press 1948; Rossiter Press 2007 tarafından yeniden basılmıştır)
- Yoo, John, Savaş ve Barışın Yetkileri: 11 Eylül'den Sonra Anayasa ve Dış İlişkiler 3 Ağustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (University of Chicago Press 2005)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anayasal diktatorluk veya anayasa diktatorlugu diktatorluk yetkilerinin acil durumlarda kullanildigi bir hukumet bicimidir Diktator mutlak degildir ve diktatorun yetkisi anayasa tarafindan sinirlandirilir Roma Cumhuriyeti belirli bir sure boyunca denetimsiz bir sekilde yonetebilen bir diktator icin duzenlemeler yapmisti Diger magistratlar gibi bir diktatorun gorev suresinin sonunda eylemleri denetimden gecmezdi Amerikan Ic Savasi sirasinda Amerika Birlesik Devletleri nin Baskani Abraham Lincoln Birligi korumak icin olaganustu yetkiler kullandi Lincoln un diktatoryal eylemleri Konfederasyon yanlilarinin dogrudan tutuklanmasi ve gozaltina alinmasi ile Habeas Corpus haklarinin askiya alinmasini iceriyordu Ancak Lincoln Kongre denetimi yargisal inceleme ve periyodik secimlere tabi kalmaya devam etti I Dunya Savasi ndan sonra Alman Imparatorlugu nun yerine gecen Weimar Cumhuriyeti baskanin yasama organiyla danismadan kararname ile yonetme yetkisini acikca duzenleyen anayasa hukmunu benimsemisti Bu hukum Sansolye Hitler tarafindan Cumhurbaskani Hindenburg tarafindan atanilmasinin ardindan gucunu pekistirmek icin kullanildi Amerika Birlesik Devletleri Baskani Franklin D Roosevelt Buyuk Buhran ve Ikinci Dunya Savasi donemlerinde olaganustu yetkiler kullanmistir Roosevelt in eylemleri ABD Anayasasi nin Sozlesme Maddesi ni ihlal etmek bankalarin kapatilmasi ve ipoteklere yonelik bir moratoryum icermistir Daha sonra Japon vatandaslari ve Japon asilli Amerikalilarla ilgili algilanan bir tehdide karsi Roosevelt onlarin goc ettirilmesini internment kamplarina emretmistir kaynak belirtilmeli 21 yuzyilda avukat ve hukuk teorisyeni John Yoo ABD Baskani nin silahli kuvvetlerin baskomutani sifatiyla buyuk yetkilere sahip olmasi icin bir teori olan birlesik icraci unitary executive teorisini sunmustur Yoo 11 Eylul 2001 saldirilarinin ardindan George W Bush yonetiminin gerceklestirdigi bircok eyleme entelektuel temel saglamistir Ayrica bakinizRoma diktatoruKaynakca A Dictionary of Greek and Roman Antiquities John Murray London 1875 Dictator GenelRossiter Clinton Anayasal Diktatorluk Modern Demokrasilerde Kriz Hukumeti Princeton University Press 1948 Rossiter Press 2007 tarafindan yeniden basilmistir Yoo John Savas ve Barisin Yetkileri 11 Eylul den Sonra Anayasa ve Dis Iliskiler 3 Agustos 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of Chicago Press 2005