Anneannem, Fethiye Çetin'in kitabı. Yazarın anneannesinin Ermeni olduğunu öğrenmesinin hikâyesidir. Kitap 2006 yılında Fransa’da Prix Armenia ödülünü kazandı ve bugüne kadar sekiz dile çevrildi.
Öykünün kitaplaşması 2000 yılında Fethiye Çetin’in Agos gazetesine verdiği şu vefat ilanıyla başlar:
“ | “Onun adı Heranuş’du. Herabet Gadaryan’ın torunu. Üskühi ve Ovannes Gadaryan’ın biricik kızları idi. Palu’ya bağlı Habab köyünde dördüncü sınıfa kadar mutlu bir çocukluk yaşadı. Birden “O günler gitsin bir daha gelmesin” dediği acılarla dolu zamanlar yaşanmaya başlandı. Heranuş tüm ailesini kaybetti ve onlarla bir daha görüşemedi. Yeni bir ailesi, yeni bir adı oldu. Dilini, dinini unuttu, yeni bir dili ve dini oldu. Hayatı boyunca bunlardan hiç şikâyetçi olmadı ama adını, köyünü, anasını, babasını, dedesini ve yakınlarını hiç mi hiç unutmadı. Bir gün onlara kavuşma, onlarla kucaklaşma umuduyla 95 yıl yaşadı. Belki bu umutla uzun yaşadı, bilincini son günlere kadar yitirmedi. Heranuş nenemi geçen hafta kaybettik ve onu sonsuzluğa uğurladık. Sağlığında bulamadığımız yakınlarını (yakınlarımızı) bu ilan vasıtasıyla bulmayı, acıları paylaşmayı umuyor, ‘O günler gitsin, bir daha yaşanmasın’ istiyoruz.” | „ |
"Anneannem" kitabı 1904 yılında bugünkü Elazığ'ın Kovancılar ilçesine balı Ekinözü köyünde veya eski adıyla Habab köyünde Heranuş Gadaryan olarak dünyaya gelmiş anneannesi Seher hanımın, 1915 olaylarını 10 yaşında bir çocuğun gözüyle yaşayışını, Çermik zaptiye karakolu komutanı Hüseyin Onbaşı ve karısı Esma hanım tarafından evlat edinilerek Seher ismiyle büyütülüşünü anlatmaktadır. Aynı süreçte, erkek kardeşi Horen de, Karamusa köyünden Hıdır Efendi tarafından alınır ve Nahırcı Ahmet adıyla çobanlık yapmaya başlar. Geriye dönük olarak aile tarihçesi çıkarılmakta, Heranuş Gadaryan'ın babasının Hovannes Gadaryan, annesinin aynı köyden İsguhi Arzumanyan, baba tarafından dedesi Hayrabed Efendi'nin ve kardeşi Antreas Gadaryan'ın Palu, Ergani-Maden ve Kiğı'da tanınan eğitimciler oldukları anlatılmaktadır. Heranuş 1913 yılında okula başladığında babası ve iki amcası para kazanmak için Amerika'ya giderler. 1915 olaylarıyla bu çerçeve içinde karşılaşırlar.
Heranuş, Seher olduktan sonra, yeni kimliğinin nüfus kayıtlarına göre teyzesinin oğlu olan Fikri (Fethiye Çetin'in dedesi) ile evlendirilir. Bu arada I. Dünya Savaşı bitmiş, baba Hovannes Gadaryan Suriye'de 1920'de karısı (Seher'in annesi) İsguhi'yi ve onun kızkardeşi Diruhi'yi, 1928'de de Halep'te oğlu (Seher'in erkek kardeşi) Horen'i bulmuş ve Amerika'ya götürmüştür. Küçük kardeşi 1915'te 5 yaşındaki Hırayr ise, anlaşıldığı kadarıyla, Hovannes Gadaryan'ın hanesi içinde tehcir yollarında ölen tek fert olmuştur. Hovannes kızı Heranuş'u (Seher) da bularak mektup ve onlara katılması için para da yollar, ancak Seher bu aşamada artık evlidir ve gitmez. Bu arada bir akraba da, Seher'in küçük teyzesi Siranuş, Siverekli bir Kürt ile evlenmiştir. Tehcirden alınarak evlat edinilen başka kimselerin hikâyeleri de anlatılır. Geniş anlamda aile fertlerinden tehcirde ölenlere atıfta bulunulur.
Fikri ve Seher'in 4 çocuğu olur. Sabahat, Zehra, Fethiye Çetin'in annesi Vehbiye ve sonradan milletvekili olacak dayısı Mahmut. Mahmut dayısı nüfus kayıtlarında annesi için yer alan 'dinsiz' ibaresin nedeniyle askeri okula giremez. Çocuklar büyüdüklerinde ailenin Amerika'daki Ermeni kanadıyla Horen vasıtasıyla haberleşilmeye başlanır. Mahmut dayısı Amerika'dan gönderilen para ile tahsil için oraya gider gelir. Bu arada Hovannes ve İsguhi'nin Amerika'da iki çocuğu daha olmuştur. Olaylara bakış açısı ve tavırlarından ötürü 'Türk oğlu Türk' olarak niteledikleri Mahmut dayı ile aralarında anlaşmazlıklar doğar ve, anlaşıldığı kadarıyla, Mahmut dayının isteğiyle ailenin Amerika'daki Ermeni kanadı ile irtibat kesilir. Mahmut dayının 5 vakit namaz kılması ailenin Ermeni fertlerini rahatsız etmiştir. Hovannes Gadaryan 1965'te, Horen Gadaryan 1992'de ölür. Bu irtibatı Fethiye Çetin 80'li yıllarda, önce New York'ta bulunan ve telefon rehberinde bir Gadaryan bulan bir arkadaşı vasıtasıyla bir süre kurar. Sonra da anneannesinin 11 Şubat 2000'de Agos gazetesinde yayınlanan ölüm ilanına ilişkin olarak Fransa'da Ermenice yayınlanan Haraç gazetesinde (gayet menfi ve Fethiye Çetin'i küçümseyen tavır ve yorumlar içerecek şekilde) yayınlanan bir haberi görmüş olan ve kendisi de Habablı ve Gadaryanlarla akraba olan kanalıyla bağlantı tekrar kurulur ve ABD'de yaşayan akrabalarını ziyaret eder.
Kaynakça
- ^ . www.metiskitap.com. 28 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016.
- ^ "Anneannem". www.goethe.de. 14 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2016.
- ^ Dink, Hrant. . www.hrantdink.biz. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016.
- ^ Başlangıç, Celal. "Heranuş'tan Seher'e..." www.radikal.com.tr. 23 Ocak 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Eylül 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anneannem Fethiye Cetin in kitabi Yazarin anneannesinin Ermeni oldugunu ogrenmesinin hikayesidir Kitap 2006 yilinda Fransa da Prix Armenia odulunu kazandi ve bugune kadar sekiz dile cevrildi Oykunun kitaplasmasi 2000 yilinda Fethiye Cetin in Agos gazetesine verdigi su vefat ilaniyla baslar Onun adi Heranus du Herabet Gadaryan in torunu Uskuhi ve Ovannes Gadaryan in biricik kizlari idi Palu ya bagli Habab koyunde dorduncu sinifa kadar mutlu bir cocukluk yasadi Birden O gunler gitsin bir daha gelmesin dedigi acilarla dolu zamanlar yasanmaya baslandi Heranus tum ailesini kaybetti ve onlarla bir daha gorusemedi Yeni bir ailesi yeni bir adi oldu Dilini dinini unuttu yeni bir dili ve dini oldu Hayati boyunca bunlardan hic sikayetci olmadi ama adini koyunu anasini babasini dedesini ve yakinlarini hic mi hic unutmadi Bir gun onlara kavusma onlarla kucaklasma umuduyla 95 yil yasadi Belki bu umutla uzun yasadi bilincini son gunlere kadar yitirmedi Heranus nenemi gecen hafta kaybettik ve onu sonsuzluga ugurladik Sagliginda bulamadigimiz yakinlarini yakinlarimizi bu ilan vasitasiyla bulmayi acilari paylasmayi umuyor O gunler gitsin bir daha yasanmasin istiyoruz Anneannem kitabi 1904 yilinda bugunku Elazig in Kovancilar ilcesine bali Ekinozu koyunde veya eski adiyla Habab koyunde Heranus Gadaryan olarak dunyaya gelmis anneannesi Seher hanimin 1915 olaylarini 10 yasinda bir cocugun gozuyle yasayisini Cermik zaptiye karakolu komutani Huseyin Onbasi ve karisi Esma hanim tarafindan evlat edinilerek Seher ismiyle buyutulusunu anlatmaktadir Ayni surecte erkek kardesi Horen de Karamusa koyunden Hidir Efendi tarafindan alinir ve Nahirci Ahmet adiyla cobanlik yapmaya baslar Geriye donuk olarak aile tarihcesi cikarilmakta Heranus Gadaryan in babasinin Hovannes Gadaryan annesinin ayni koyden Isguhi Arzumanyan baba tarafindan dedesi Hayrabed Efendi nin ve kardesi Antreas Gadaryan in Palu Ergani Maden ve Kigi da taninan egitimciler olduklari anlatilmaktadir Heranus 1913 yilinda okula basladiginda babasi ve iki amcasi para kazanmak icin Amerika ya giderler 1915 olaylariyla bu cerceve icinde karsilasirlar Heranus Seher olduktan sonra yeni kimliginin nufus kayitlarina gore teyzesinin oglu olan Fikri Fethiye Cetin in dedesi ile evlendirilir Bu arada I Dunya Savasi bitmis baba Hovannes Gadaryan Suriye de 1920 de karisi Seher in annesi Isguhi yi ve onun kizkardesi Diruhi yi 1928 de de Halep te oglu Seher in erkek kardesi Horen i bulmus ve Amerika ya goturmustur Kucuk kardesi 1915 te 5 yasindaki Hirayr ise anlasildigi kadariyla Hovannes Gadaryan in hanesi icinde tehcir yollarinda olen tek fert olmustur Hovannes kizi Heranus u Seher da bularak mektup ve onlara katilmasi icin para da yollar ancak Seher bu asamada artik evlidir ve gitmez Bu arada bir akraba da Seher in kucuk teyzesi Siranus Siverekli bir Kurt ile evlenmistir Tehcirden alinarak evlat edinilen baska kimselerin hikayeleri de anlatilir Genis anlamda aile fertlerinden tehcirde olenlere atifta bulunulur Fikri ve Seher in 4 cocugu olur Sabahat Zehra Fethiye Cetin in annesi Vehbiye ve sonradan milletvekili olacak dayisi Mahmut Mahmut dayisi nufus kayitlarinda annesi icin yer alan dinsiz ibaresin nedeniyle askeri okula giremez Cocuklar buyuduklerinde ailenin Amerika daki Ermeni kanadiyla Horen vasitasiyla haberlesilmeye baslanir Mahmut dayisi Amerika dan gonderilen para ile tahsil icin oraya gider gelir Bu arada Hovannes ve Isguhi nin Amerika da iki cocugu daha olmustur Olaylara bakis acisi ve tavirlarindan oturu Turk oglu Turk olarak niteledikleri Mahmut dayi ile aralarinda anlasmazliklar dogar ve anlasildigi kadariyla Mahmut dayinin istegiyle ailenin Amerika daki Ermeni kanadi ile irtibat kesilir Mahmut dayinin 5 vakit namaz kilmasi ailenin Ermeni fertlerini rahatsiz etmistir Hovannes Gadaryan 1965 te Horen Gadaryan 1992 de olur Bu irtibati Fethiye Cetin 80 li yillarda once New York ta bulunan ve telefon rehberinde bir Gadaryan bulan bir arkadasi vasitasiyla bir sure kurar Sonra da anneannesinin 11 Subat 2000 de Agos gazetesinde yayinlanan olum ilanina iliskin olarak Fransa da Ermenice yayinlanan Harac gazetesinde gayet menfi ve Fethiye Cetin i kucumseyen tavir ve yorumlar icerecek sekilde yayinlanan bir haberi gormus olan ve kendisi de Hababli ve Gadaryanlarla akraba olan kanaliyla baglanti tekrar kurulur ve ABD de yasayan akrabalarini ziyaret eder Kaynakca www metiskitap com 28 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Eylul 2016 Anneannem www goethe de 14 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2016 Dink Hrant www hrantdink biz 10 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Eylul 2016 Baslangic Celal Heranus tan Seher e www radikal com tr 23 Ocak 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Eylul 2016