Anoksik olay, Dünya okyanuslarının geniş alanlarında çözünmüş oksijenin (O2) tükendiği ve toksik, (anoksik ve sülfidik) suların oluştuğu bir dönemi tanımlamaktadır. Anoksik olaylar milyonlarca yıldır meydana gelmemiş olsa da, jeolojik kayıtlar geçmişte birçok kez meydana geldiğini göstermektedir. Anoksik olaylar birkaç kitlesel yok oluşla aynı zamana denk gelmiştir ve bunlara katkıda bulunmuş olabilir. Bu kitlesel yok oluşlar arasında jeobiyologların biyostratigrafik tarihlemede tarih belirteci olarak kullandıkları yok oluşlar da bulunmaktadır. Öte yandan, Kretase ortalarından kalma, anoksik olaylara işaret eden ancak kitlesel yok oluşlarla ilişkilendirilmeyen yaygın, çeşitli siyah-şeyl yatakları bulunmaktadır. Birçok jeolog okyanustaki anoksik olayların okyanus hareketlerinin yavaşlamasıyla, iklimsel ısınmayla ve yüksek sera gazı seviyeleriyle güçlü bir şekilde bağlantılı olduğunu düşünmektedir. Araştırmacılar, artan volkanizmayı (CO2 salınımı) “ öksinia için temel dış tetikleyici” olarak ileri sürmüşlerdir.

Holosen çağında çiftliklerden ve lağımlardan dolayı besin öğelerinin d
enize salınması gibi insan kaynaklı nedenlerle dünya genelinde nispeten küçük ölçekli ölü bölgeler oluşmuştur. İngiliz okyanus bilimci ve atmosfer bilimci Andrew Watson, tam kapsamlı okyanus anoksisinin gelişmesinin “binlerce yıl” alacağını söylemektedir. Modern iklim değişikliğinin böyle bir olaya yol açabileceği fikri Kump'ın hipotezi olarak da anılmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Aquatic Dead Zones". earthobservatory.nasa.gov (İngilizce). 17 Temmuz 2010. 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2024.
- ^ Timothy W. Lyons; Ariel D. Anbar; Silke Severmann; Clint Scott; Benjamin C. Gill (19 Ocak 2009). "Tracking Euxinia in the Ancient Ocean: A Multiproxy Perspective and Proterozoic Case Study". Annual Review of Earth and Planetary Sciences. 37 (1). ss. 507-53. Bibcode:2009AREPS..37..507L. doi:10.1146/annurev.earth.36.031207.124233.
- ^ Wignall, Paul B.; Richard J. Twitchett (24 Mayıs 1996). "Oceanic Anoxia and the End Permian Mass Extinction". Science. 5265. 272 (5265). ss. 1155-1158. Bibcode:1996Sci...272.1155W. doi:10.1126/science.272.5265.1155. (PMID) 8662450.
- ^ Peters, Walters; Modowan K.E. (2005). The Biomarker Guide, Volume 2: Biomarkers and Isotopes in the Petroleum Exploration and Earth History. Cambridge University Press. s. 749. ISBN .
- ^ Ohkouchi, Naohiko; Kuroda, Junichiro; Taira, Asahiko (2015). "The origin of Cretaceous black shales: a change in the surface ocean ecosystem and its triggers". Proceedings of the Japan Academy, Series B. 91 (7). ss. 273-291. Bibcode:2015PJAB...91..273O. doi:10.2183/pjab.91.273. (PMC) 4631894 $2. (PMID) 26194853.
- ^ Meyer, Katja M.; Kump, Lee R. (2008). "Oceanic Euxinia in Earth History: Causes and Consequences". Annual Review of Earth and Planetary Sciences. Cilt 36. ss. 251-288. Bibcode:2008AREPS..36..251M. doi:10.1146/annurev.earth.36.031207.124256.
- ^ Jurikova, Hana; Gutjahr, Marcus; Wallmann, Klaus; Flögel, Sascha; Liebetrau, Volker; Posenato, Renato; Angiolini, Lucia; Garbelli, Claudio; Brand, Uwe; Wiedenbeck, Michael; Eisenhauer, Anton (November 2020). "Permian–Triassic mass extinction pulses driven by major marine carbon cycle perturbations" (PDF). Nature Geoscience. 13 (11). ss. 745-750. Bibcode:2020NatGe..13..745J. doi:10.1038/s41561-020-00646-4. hdl:11573/1707839. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Aralık 2024.
- ^ Watson, Andrew J. (23 Aralık 2016). "Oceans on the edge of anoxia". Science. 354 (6319). ss. 1529-1530. Bibcode:2016Sci...354.1529W. doi:10.1126/science.aaj2321. hdl:10871/25100. (PMID) 28008026.
- ^ "Impact from the Deep". Scientific American. October 2006. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anoksik olay Dunya okyanuslarinin genis alanlarinda cozunmus oksijenin O2 tukendigi ve toksik anoksik ve sulfidik sularin olustugu bir donemi tanimlamaktadir Anoksik olaylar milyonlarca yildir meydana gelmemis olsa da jeolojik kayitlar gecmiste bircok kez meydana geldigini gostermektedir Anoksik olaylar birkac kitlesel yok olusla ayni zamana denk gelmistir ve bunlara katkida bulunmus olabilir Bu kitlesel yok oluslar arasinda jeobiyologlarin biyostratigrafik tarihlemede tarih belirteci olarak kullandiklari yok oluslar da bulunmaktadir Ote yandan Kretase ortalarindan kalma anoksik olaylara isaret eden ancak kitlesel yok oluslarla iliskilendirilmeyen yaygin cesitli siyah seyl yataklari bulunmaktadir Bircok jeolog okyanustaki anoksik olaylarin okyanus hareketlerinin yavaslamasiyla iklimsel isinmayla ve yuksek sera gazi seviyeleriyle guclu bir sekilde baglantili oldugunu dusunmektedir Arastirmacilar artan volkanizmayi CO2 salinimi oksinia icin temel dis tetikleyici olarak ileri surmuslerdir Kirmizi daireler bircok olu bolgenin konumunu ve boyutunu gosterir Siyah noktalar bilinmeyen buyukluklerde olu bolgeleri gostermektedir Deniz olu bolge deniz canlilarinin varliklarini surduremeyecek kadar dusuk miktarda cozunmus oksijen bulunan derin sular sayilari ve boyutlari gecen yarim yuzyilda patlayarak artti NASA Dunya Gozlemevi Holosen caginda ciftliklerden ve lagimlardan dolayi besin ogelerinin d enize salinmasi gibi insan kaynakli nedenlerle dunya genelinde nispeten kucuk olcekli olu bolgeler olusmustur Ingiliz okyanus bilimci ve atmosfer bilimci Andrew Watson tam kapsamli okyanus anoksisinin gelismesinin binlerce yil alacagini soylemektedir Modern iklim degisikliginin boyle bir olaya yol acabilecegi fikri Kump in hipotezi olarak da anilmaktadir Ayrica bakinizMeromiktik gol Okyanuslarin asitlenmesi Iklim degisikligiKaynakca Aquatic Dead Zones earthobservatory nasa gov Ingilizce 17 Temmuz 2010 8 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2024 Timothy W Lyons Ariel D Anbar Silke Severmann Clint Scott Benjamin C Gill 19 Ocak 2009 Tracking Euxinia in the Ancient Ocean A Multiproxy Perspective and Proterozoic Case Study Annual Review of Earth and Planetary Sciences 37 1 ss 507 53 Bibcode 2009AREPS 37 507L doi 10 1146 annurev earth 36 031207 124233 Wignall Paul B Richard J Twitchett 24 Mayis 1996 Oceanic Anoxia and the End Permian Mass Extinction Science 5265 272 5265 ss 1155 1158 Bibcode 1996Sci 272 1155W doi 10 1126 science 272 5265 1155 PMID 8662450 Peters Walters Modowan K E 2005 The Biomarker Guide Volume 2 Biomarkers and Isotopes in the Petroleum Exploration and Earth History Cambridge University Press s 749 ISBN 978 0 521 83762 0 Ohkouchi Naohiko Kuroda Junichiro Taira Asahiko 2015 The origin of Cretaceous black shales a change in the surface ocean ecosystem and its triggers Proceedings of the Japan Academy Series B 91 7 ss 273 291 Bibcode 2015PJAB 91 273O doi 10 2183 pjab 91 273 PMC 4631894 2 PMID 26194853 Meyer Katja M Kump Lee R 2008 Oceanic Euxinia in Earth History Causes and Consequences Annual Review of Earth and Planetary Sciences Cilt 36 ss 251 288 Bibcode 2008AREPS 36 251M doi 10 1146 annurev earth 36 031207 124256 Jurikova Hana Gutjahr Marcus Wallmann Klaus Flogel Sascha Liebetrau Volker Posenato Renato Angiolini Lucia Garbelli Claudio Brand Uwe Wiedenbeck Michael Eisenhauer Anton November 2020 Permian Triassic mass extinction pulses driven by major marine carbon cycle perturbations PDF Nature Geoscience 13 11 ss 745 750 Bibcode 2020NatGe 13 745J doi 10 1038 s41561 020 00646 4 hdl 11573 1707839 18 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 25 Aralik 2024 Watson Andrew J 23 Aralik 2016 Oceans on the edge of anoxia Science 354 6319 ss 1529 1530 Bibcode 2016Sci 354 1529W doi 10 1126 science aaj2321 hdl 10871 25100 PMID 28008026 Impact from the Deep Scientific American October 2006 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2024