Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Antigone, Antik çağ oyun yazarı Sofokles tarafından M.Ö. 440’larda yazılmış tek perdelik tragedyadır. Sofokles’in günümüze ulaşan yedi tragedyasından en eskisidir. İlk defa M.Ö. 442 senesinde oynanmıştır. Olayların gelişim sırası açısında Oidipus ve oyunlarından sonraki zamanda geçmektedir.
Bireysel özgürlüğe inanan Antigone adlı kahramanın, inançları ile devlet yasalarının çatışması sonucu devlet otoritesine başkaldırışını ele alır. Dünya edebiyatının ilk “direniş” örneği kabul edilir. Kral Oidipus, adlı oyunlarla birlikte Sophokles’in “Thebai Üçlemesi” veya “Oidipus Üçlemesi” şeklinde adlandırılan üçlemesinin son oyunudur. Diğer oyunlar gibi bu oyun da bağımsız oynanır. Antigone, üçlemenin son oyunu olmasına rağmen diğerlerinden önce yazılmıştır.
Eser, ilk defa M.Ö. 442’de oynandı. Türkçeye Sabahattin Ali tarafından çevrildi. Eser, Jean Cocteau, Friedrich Hölderlin, Jean Anouilh ve Bertolt Brecht, Kemal Demirer gibi çağdaş yazarlar tarafından yeniden yazılmıştır.
Konusu
Vikikaynak'ta Antigone ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Oyun başlamadan önce, Antigone'nin geçmişine dair bir takım bilgiler verilir: Antigone, Kral Oidipus’un kızıdır. Kral Oidipus, oğullarının baskısıyla tahttan çekilmek zorunda kalıp Thebai’den sürülmüş, kızı Antigone’un yardımı ile Kolonos’a gidip orada ölmüştür. Oğulları Eteokles ile Polyneikes Thebai’yi yönetme konusunda iktidar savaşımına girip birbirlerini öldürmelerinden sonra dayıları Kreon kral olur. Antigone trajedisinden önce bağlantılı olarak üç oyun daha vardır, bunlardan ikisi yine Sofokles'e aittir.
Oidipus Rex Oyunu - Sofokles
Oidipus, Thebai Kralı Laios'un oğludur. Doğacak çocuğunun kendisini öldüreceği kehanetinden dolayı, çocuğu öldürmesi için bir çobana verir. Ama çoban çocuğu öldürmeye kıyamaz ve onu Korinth Kral ve Kraliçesi'ne evlatlık olarak verir. Oidipus büyünce hakkındaki kehaneti öldürür ve babası sandığı Korinth Kralı'nı öldürmemek için ülkeden ayrılır. Ancak Thebai'ye yola çıktığında yol kavgası yüzünden öz babası Laios'u bilmeden öldürür. Şehre geldiğinde Sfenks adlı yaratık insanlara bilmece sormakta ve bilemeyenleri öldürmektedir. Oidipus, Sfenks'in bilmecesini bilerek şehri kurtarır ve yeni dul kalmış kraliçe İokaste yani öz annesi ile evlenir. Bu evlilikten dört çocukları olur: , Antigone, Polyneikes ve Eteokles.
Yıllar sonra şehre salgın hastalıklar gelir ve Oidipus, tanrıların şehri neden cezalandırdığını araştırır. Böylece gerçek açığa çıkar. Bunun üzerine eşi ve annesi İokaste kendini asar. Oidipus ise gözlerini kör eder.
Oidipus Kolonos'ta - Sofokles
Oidipus'u ülkesi ve oğulları Thebai'den sürer. Oidipus iki kızı Antigone ve ile sürgün olarak ülke ülke gezer ve en sonunda Atina yakınlarındaki Kolonos şehrine gelir. Buranın kralı Theseus'tur ve ondan sığınma talep eder. Ancak onun yokluğunda iki oğlu taht için kavga etmiştir ve küçük olan Eteokles, büyük olan Polyneikes'i ülkeden kovmuştur. Polyneikes, Argos Krallığına sığınmış ve kralın kızı ile evlenmiştir. Argos'ta ordu toplayarak Thebai'ye saldırmak üzere yola çıkmıştır. Polyneikes'in aldığı kehanete göre, Oidipus kimi destekler ise savaşı o kazanacaktır. Ancak Oidipus oğullarına kızgındır çünkü kendisine sürgün kararı verildiğinde onu desteklememişlerdir. Böylece babasının rızasını isteyen Polyneikes'i kovar ve iki kardeşin birbirini öldürmesi için dua eder. Oyunun sonunda Oidipus, Kolonos'ta ölür.
Thebai'ye Karşı Yediler - Aiskhylos
Polyneikes, Thebai Şehrinin yedi kapısına atanmış yedi komutanla birlikte şehre saldırır. Ancak Kreon'un (Kreon, İokaste'nin erkek kardeşidir ve çocukların dayısıdır) oğlu , Thebai şehri için kendini feda eder. Böylece şehre bir zarar gelmez ama Oidipus'un iki oğlu karşı karşıya gelir ve babalarının laneti dolayısıyla birbirlerini öldürürler. Böylece ordular dağılır. Taht Kreon'a kalır.
Antigone - Sofokles
Kreon tahta geçtikten sonra Eteokles'e uygun bir cenaze töreni düzenlemesine rağmen, diğer kardeş Polyneikes'in cesedini surların önünde bırakır ve onu gömmeye çalışanı öldüreceğini söyler. Kreon, savaşta ülkesini savunan Eteokles’in kahraman sayılıp törenle gömülmesini, Polyneikes’in ise taht kavgası uğruna yabancıların yardımıyla yurduna saldırmış olduğu için ölüsünün kurda kuşa yem olarak açıkta bırakılmasını emretmiştir. Kreon’un anlamsız bir gurura kapılarak verdiği bu emir aslında toplumda yerleşmiş adetlere aykırıdır. Fakat halk memnuniyetsizliğini dile getirmeye, Kreon’a karşı çıkmaya cesaret edemez. Oysa Antigone, cezası ölüm bile olsa kardeşlik vazifesini yerine getirmekte kararlıdır. Çünkü o,‘her ölünün gömülmeye hakkı olduğuna’ inanır. Antigone haberi duyar duymaz şehre gelir ve Kreon’un kurallarını delip kardeşinin cesedini kaçırarak gömmeye çalışır. Ancak yakalanır. Antigone aynı zaman da Kreon’un oğlu Haimon ile nişanlıdır. Kreon, kız onun yasasına karşı çıktığı için, tüm şehre ve oğluna rağmen onu öldürmeye karar verir. Ancak kendi kanından Polyneikes’in cesedini bu şekilde bırakması ve kızı öldürmeye kalkması yüzünden tanrılar ona kızar. Çevresindeki herkesin ikazına rağmen, kızkardeşi Ismene’nin katılmamasına rağmen ağabeyini gömen Antigone, diri diri gömülerek öldürülme cezasına çarptırılır. Kreon’un oğlu olan nişanlısı Haimon, Angitone’u kurtarmaya çalışır ancak babasını ikna edemez. Ancak kentin kör kahini Teiresias gelir ve bunu yapmaya diretirse başına çok kötü şeyler geleceğini anlatır. Kreon en sonunda hatasından dönmeye karar verir ancak çok geç olmuştur. Antigone, kendisini kapatıldığı kör mahzende asar. Oğlu Hamion, nişanlısının ayakları dibinde ağlamaktadır ve babasının gözleri önünde o da kendini öldürür. Bunu öğrenen kraliçe ise zaten bir oğlu kendini Thebai şehrini kurtarmak için savaşta feda etmiştir, şimdi de bu oğlu kendi canına kıymıştır. Kraliçe de olanları kaldıramaz ve o da kendini öldürür. Kreon böylece bütün ailesini birkaç saat içerisinde kaybeder.
Etkileri
1922’de eseri Fransızca’ya çeviren Jean Cocteau, oyunun kısaltılmış ve modern zaman uyarlanmış bir versiyonunu yazmıştır.
Fransız yazar Jean Anouilh, II. Dünya Savaşı sırasında yazdığı Antigone adlı oyunda Antigone’nin isyancı ruhu ile Hitler’e karşı oluşan direnci işlemiş ve oyun 1944’te Paris’in işgalden kurtuluşundan birkaç gün önce sahnelenmiştir. Söz konusu oyun, Orhan Veli Kanık tarafından Türkçe’ye çevrildi.
Brecht, Friedrich Hölderlin’in Sofokles’ten Almanca’ya çevirdiği eseri 1948’de “Sofokles’in Antigone’u” adıyla kendi dünya görüşüne göre uyarlamış ve Kreon’u Alman halkını da yıkıma sürüklemek isteyen Hitler’e benzetmiştir. Brecht’in eseri tarafından Türkçeye çevrildi.
1970’lerde Kemal Demirer, olayı Anadolu’ya taşıyan, o yılların ruhuna uygun olarak gelir dağılımdaki eşitsizliğe de değinen bir yorumla konuya yaklaşmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c Zerenler, Dilek (Güz 2005). (PDF). Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 18. Selçuk Üniversitesi. 13 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2015.
- ^ Oidipus Rex, Sofokles.
- ^ Oidipus Kolonos'ta, Sofokles.
- ^ Thebai'ye Karşı Yediler.
- ^ Antigone, Sofokles.
- ^ a b Şener, Sevda (Kasım 2013). "Sophocles'ten Günümüze Antigone". Sahne Dergisi. 22 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
Dış bağlantılar
- Antigone (Sophokles) - Dramaturji Notları, Taşkışla Sahnesi, 2011
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antigone Antik cag oyun yazari Sofokles tarafindan M O 440 larda yazilmis tek perdelik tragedyadir Sofokles in gunumuze ulasan yedi tragedyasindan en eskisidir Ilk defa M O 442 senesinde oynanmistir Olaylarin gelisim sirasi acisinda Oidipus ve oyunlarindan sonraki zamanda gecmektedir Antigone ve Polyneikes in cenazesi Bireysel ozgurluge inanan Antigone adli kahramanin inanclari ile devlet yasalarinin catismasi sonucu devlet otoritesine baskaldirisini ele alir Dunya edebiyatinin ilk direnis ornegi kabul edilir Kral Oidipus adli oyunlarla birlikte Sophokles in Thebai Uclemesi veya Oidipus Uclemesi seklinde adlandirilan uclemesinin son oyunudur Diger oyunlar gibi bu oyun da bagimsiz oynanir Antigone uclemenin son oyunu olmasina ragmen digerlerinden once yazilmistir Eser ilk defa M O 442 de oynandi Turkceye Sabahattin Ali tarafindan cevrildi Eser Jean Cocteau Friedrich Holderlin Jean Anouilh ve Bertolt Brecht Kemal Demirer gibi cagdas yazarlar tarafindan yeniden yazilmistir KonusuVikikaynak ta Antigone ile ilgili metin bulabilirsiniz Oyun baslamadan once Antigone nin gecmisine dair bir takim bilgiler verilir Antigone Kral Oidipus un kizidir Kral Oidipus ogullarinin baskisiyla tahttan cekilmek zorunda kalip Thebai den surulmus kizi Antigone un yardimi ile Kolonos a gidip orada olmustur Ogullari Eteokles ile Polyneikes Thebai yi yonetme konusunda iktidar savasimina girip birbirlerini oldurmelerinden sonra dayilari Kreon kral olur Antigone trajedisinden once baglantili olarak uc oyun daha vardir bunlardan ikisi yine Sofokles e aittir Sebastien Norblin Antigone et PolyniceOidipus Rex Oyunu Sofokles Oidipus Thebai Krali Laios un ogludur Dogacak cocugunun kendisini oldurecegi kehanetinden dolayi cocugu oldurmesi icin bir cobana verir Ama coban cocugu oldurmeye kiyamaz ve onu Korinth Kral ve Kralicesi ne evlatlik olarak verir Oidipus buyunce hakkindaki kehaneti oldurur ve babasi sandigi Korinth Krali ni oldurmemek icin ulkeden ayrilir Ancak Thebai ye yola ciktiginda yol kavgasi yuzunden oz babasi Laios u bilmeden oldurur Sehre geldiginde Sfenks adli yaratik insanlara bilmece sormakta ve bilemeyenleri oldurmektedir Oidipus Sfenks in bilmecesini bilerek sehri kurtarir ve yeni dul kalmis kralice Iokaste yani oz annesi ile evlenir Bu evlilikten dort cocuklari olur Antigone Polyneikes ve Eteokles Yillar sonra sehre salgin hastaliklar gelir ve Oidipus tanrilarin sehri neden cezalandirdigini arastirir Boylece gercek aciga cikar Bunun uzerine esi ve annesi Iokaste kendini asar Oidipus ise gozlerini kor eder Oidipus Kolonos ta Sofokles Oidipus u ulkesi ve ogullari Thebai den surer Oidipus iki kizi Antigone ve ile surgun olarak ulke ulke gezer ve en sonunda Atina yakinlarindaki Kolonos sehrine gelir Buranin krali Theseus tur ve ondan siginma talep eder Ancak onun yoklugunda iki oglu taht icin kavga etmistir ve kucuk olan Eteokles buyuk olan Polyneikes i ulkeden kovmustur Polyneikes Argos Kralligina siginmis ve kralin kizi ile evlenmistir Argos ta ordu toplayarak Thebai ye saldirmak uzere yola cikmistir Polyneikes in aldigi kehanete gore Oidipus kimi destekler ise savasi o kazanacaktir Ancak Oidipus ogullarina kizgindir cunku kendisine surgun karari verildiginde onu desteklememislerdir Boylece babasinin rizasini isteyen Polyneikes i kovar ve iki kardesin birbirini oldurmesi icin dua eder Oyunun sonunda Oidipus Kolonos ta olur Thebai ye Karsi Yediler Aiskhylos Polyneikes Thebai Sehrinin yedi kapisina atanmis yedi komutanla birlikte sehre saldirir Ancak Kreon un Kreon Iokaste nin erkek kardesidir ve cocuklarin dayisidir oglu Thebai sehri icin kendini feda eder Boylece sehre bir zarar gelmez ama Oidipus un iki oglu karsi karsiya gelir ve babalarinin laneti dolayisiyla birbirlerini oldururler Boylece ordular dagilir Taht Kreon a kalir Antigone Sofokles Kreon tahta gectikten sonra Eteokles e uygun bir cenaze toreni duzenlemesine ragmen diger kardes Polyneikes in cesedini surlarin onunde birakir ve onu gommeye calisani oldurecegini soyler Kreon savasta ulkesini savunan Eteokles in kahraman sayilip torenle gomulmesini Polyneikes in ise taht kavgasi ugruna yabancilarin yardimiyla yurduna saldirmis oldugu icin olusunun kurda kusa yem olarak acikta birakilmasini emretmistir Kreon un anlamsiz bir gurura kapilarak verdigi bu emir aslinda toplumda yerlesmis adetlere aykiridir Fakat halk memnuniyetsizligini dile getirmeye Kreon a karsi cikmaya cesaret edemez Oysa Antigone cezasi olum bile olsa kardeslik vazifesini yerine getirmekte kararlidir Cunku o her olunun gomulmeye hakki olduguna inanir Antigone haberi duyar duymaz sehre gelir ve Kreon un kurallarini delip kardesinin cesedini kacirarak gommeye calisir Ancak yakalanir Antigone ayni zaman da Kreon un oglu Haimon ile nisanlidir Kreon kiz onun yasasina karsi ciktigi icin tum sehre ve ogluna ragmen onu oldurmeye karar verir Ancak kendi kanindan Polyneikes in cesedini bu sekilde birakmasi ve kizi oldurmeye kalkmasi yuzunden tanrilar ona kizar Cevresindeki herkesin ikazina ragmen kizkardesi Ismene nin katilmamasina ragmen agabeyini gomen Antigone diri diri gomulerek oldurulme cezasina carptirilir Kreon un oglu olan nisanlisi Haimon Angitone u kurtarmaya calisir ancak babasini ikna edemez Ancak kentin kor kahini Teiresias gelir ve bunu yapmaya diretirse basina cok kotu seyler gelecegini anlatir Kreon en sonunda hatasindan donmeye karar verir ancak cok gec olmustur Antigone kendisini kapatildigi kor mahzende asar Oglu Hamion nisanlisinin ayaklari dibinde aglamaktadir ve babasinin gozleri onunde o da kendini oldurur Bunu ogrenen kralice ise zaten bir oglu kendini Thebai sehrini kurtarmak icin savasta feda etmistir simdi de bu oglu kendi canina kiymistir Kralice de olanlari kaldiramaz ve o da kendini oldurur Kreon boylece butun ailesini birkac saat icerisinde kaybeder Etkileri1922 de eseri Fransizca ya ceviren Jean Cocteau oyunun kisaltilmis ve modern zaman uyarlanmis bir versiyonunu yazmistir Fransiz yazar Jean Anouilh II Dunya Savasi sirasinda yazdigi Antigone adli oyunda Antigone nin isyanci ruhu ile Hitler e karsi olusan direnci islemis ve oyun 1944 te Paris in isgalden kurtulusundan birkac gun once sahnelenmistir Soz konusu oyun Orhan Veli Kanik tarafindan Turkce ye cevrildi Brecht Friedrich Holderlin in Sofokles ten Almanca ya cevirdigi eseri 1948 de Sofokles in Antigone u adiyla kendi dunya gorusune gore uyarlamis ve Kreon u Alman halkini da yikima suruklemek isteyen Hitler e benzetmistir Brecht in eseri tarafindan Turkceye cevrildi 1970 lerde Kemal Demirer olayi Anadolu ya tasiyan o yillarin ruhuna uygun olarak gelir dagilimdaki esitsizlige de deginen bir yorumla konuya yaklasmistir Ayrica bakinizKral Oedipus oyun Kadmos Polydoros Laios Thebai OidipusKaynakca a b c Zerenler Dilek Guz 2005 PDF Turkiyat Arastirmalari Dergisi 18 Selcuk Universitesi 13 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2015 Oidipus Rex Sofokles Oidipus Kolonos ta Sofokles Thebai ye Karsi Yediler Antigone Sofokles a b Sener Sevda Kasim 2013 Sophocles ten Gunumuze Antigone Sahne Dergisi 22 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2020 Dis baglantilarAntigone Sophokles Dramaturji Notlari Taskisla Sahnesi 2011