Arapgir, Malatya'nın bir ilçesidir. Burada 1249 senesinde Arapgir Katedrali inşa edilmişti.
Arapgir | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Malatya |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Fikri Badioğlu |
• Belediye başkanı | Haluk Cömertoğlu (CHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 1143 km² |
Rakım | 1210 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 10,868 |
• Kır | - |
• Şehir | 10.028 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 422 |
İl plaka kodu | 44 |
Resmî site www.arapgir.gov.tr |
Tarih
Arapgir'in eski adı Daskuza'dır. Daskuza (Arapgir) civarındaki yerleşim birimlerinin en eskilerinden olup Malatya ili ile yaşıt sayılabilir.
Arapgir, 577 yılında Arap tarafından fethedilmiştir. Bizans İmparatorluğu ile yakın ilişki içerisinde bulunmuştur. 1070 yılından sonra Anadolu Selçuklu Devleti idaresine, Selçukluların Moğollara Kösedağı Savaşı'nda yenilmesinden sonra Moğolların, Anadolu beyliklerinin kurulmaya başladığı dönemde Karakoyunluların eline geçer. 1515 Çaldıran Savaşı'ndan sonra Osmanlı Devleti'nin egemenliği altına girer.
1518 yılında tutulan ilk Osmanlı Tesnit Tahrir defterinde Diyarbakır eyaletinin 12 sancağı bulunmaktaydı. Bu defterde Arapgir de yer almakta ve 10. sırada bulunmaktaydı. 1928 yılına kadar Elazığ'a bağlı iken, 1927-1928 tarihli devlet salnamesinde ise Arapgir, Malatya'ya bağlı bir kaza olmuştur.
1988 yılına kadar Arapgir ve Arapkir şeklinde her iki yazım şekli de resmî olarak kullanılmıştır. A. Cengiz Sezer’in yaptığı araştırmalar ve başvurular sonucu 22 Temmuz 1988 tarihinde Vejdi Gönül imzası ve İller İdaresi Genel Müdürlüğü’nün 420.208/14-5606 sayılı yazısı ile Arapgir olarak “g” harfi ile kullanılmasına karar verilmiştir.
Konum
İlçe, engebeli ve dağlık bir bölgeye sahiptir. Doğu Anadolu Bölgesi'nin batı kesiminde, Yukarı Fırat Bölümü'nde, 'nin batı yakasında, Malatya iline 114 km mesafede yer almaktadır. Arapgir'in toprakları doğuda Elazığ'ın Ağın, batıda Malatya'nın Arguvan, kuzeyde Erzincan'ın Kemaliye ve Sivas'ın Divriği, güneyde Elâzığ'ın Keban ilçeleri ile çevrilidir. İlçe merkezinde rakım 1250 metredir. Yüzölçümü 964 km²dir. 2000 genel nüfus sayımına göre ilçe merkezi 10.180, köylerin nüfusu 6.445 olup toplam nüfus 17.070'tir. İlçenin Taşdelen olmak üzere 1 bucağı, merkez olmak üzere 1 belediyesiyle 42 köyü ve 49 mezrası vardır.
Coğrafya
İlçenin yüzölçümü 956 km²dir. İlçeyi yüzey şekilleri bakımından üç bölümde incelemek gerekir.
- İlçenin batı ve kuzeyindeki dağlık bölüm.
- İlçe merkezinin doğusunda kalan bölüm
- Güney bölümünü oluşturan orta yükseklikteki az engebeli "Dişterik" yazısı.
Dağlık bölüm
Göldağı: Yüksek, uzun ve devamlı antiklinal durumlu bir sıradağdır. En yüksek tepesi zirvesinde 2393 m'yi bulur. Arapgir'e doğru birdenbire kesilir. Bu sıradağ diğerleri gibi yayvan ve çok geniş değildir. Arada sert kayalıklar; yer yer derin vadilerle parçalanmıştır. Buna rağmen buralarda arazi çetin değildir. Göldağı ormandan yoksun, ancak, yaylacılığa çok elverişlidir. İlçe merkezinin sulama ve içme suyunun tamamını Göldağı karşılar. Eteklerinden çok sık mesafelerden çıkan kaynak sularla küçük düzlükler, çayır ve meyve bahçelerini oluşturmaktadır. Özellikle vadi boylarınca uzanan yeşilliklerin kavak, çınar, söğüt ve meyve ağaçları ile bunların arasında birkaç dönümden oluşan çok sayıda sebze bahçeleri süsler.
Sarıçiçek Yaylası: Arapgir'in kuzeyinde yer alır, üstü çok geniş dalgalı buna rağmen kenarları diktir. Bünyesinde mezozoik kalkerleri teşkil eden düzgün bir sırt hâlinde, 'nı (2275 m) geçtikten sonra Divriği'yi Arapgir'e bağlayan yola geçit veren 'ne kadar devam eder.
Doğuda kalan bölüm
Sarıçiçek Yaylası'ndan başlayıp doğuya doğru Fırat Nehri'ne kadar uzanan yayın içinde kalan ve Dutluca (Aşutka) Ovası'nı da içinde bulunduran bölüm, yüksekliği 1000 – 1100 m kadar olan az dalgalı bir arazidir.
Dişterik Yazısı
Arguvan ilçesi ile sınır teşkil eden 'nın kuzeyinde, içinde Taşdelen nahiyesi de bulunan, orta yükseklikte, az engebeli araziye Dişterik Yazısı denir. İlçenin köylerinin çoğu bu bölümde yer alır. Küçük bir ovadır.
İklim
- Yıllık sıcaklık ortalaması: 11,7 °C
- En soğuk ay: Aralık
- Sıcaklık ortalaması: -2,0 °C
- En sıcak ay: Temmuz
- Sıcaklık ortalaması: 25,0 °C
- Yağış miktarı (yıllık): 563,3 mm
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1927 | 21.866 | 6.782 | 15.084 |
1935 | 30.031 | 6.810 | 23.221 |
1940 | 24.072 | 6.843 | 17.229 |
1945 | 23.612 | 6.684 | 16.928 |
1950 | 24.627 | 6.739 | 17.888 |
1955 | 20.867 | 6.431 | 14.436 |
1960 | 22.529 | 6.865 | 15.664 |
1965 | 23.102 | 7.056 | 16.046 |
1970 | 24.291 | 7.793 | 16.498 |
1975 | 23.816 | 8.436 | 15.380 |
1980 | 22.634 | 8.630 | 14.004 |
1985 | 21.194 | 8.531 | 12.663 |
1990 | 20.675 | 10.420 | 10.255 |
2000 | 16.625 | 10.180 | 6.445 |
2007 | 11.470 | 6.367 | 5.103 |
2008 | 11.311 | 6.169 | 5.142 |
2009 | 11.112 | 6.145 | 4.967 |
2010 | 11.054 | 6.152 | 4.902 |
2011 | 11.128 | 6.288 | 4.840 |
2012 | 10.972 | 6.120 | 4.852 |
2013 | 11.041 | 11.041 | veri yok |
2014 | 10.796 | 10.796 | veri yok |
2015 | 10.623 | 10.623 | veri yok |
2016 | 10.419 | 10.419 | veri yok |
2017 | 10.109 | 10.109 | veri yok |
2018 | 10.868 | 10.868 | veri yok |
2019 | 10.275 | 10.275 | veri yok |
2020 | 10.028 | 10.028 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Tarihî eserler
İlçenin en önemli tarihî eserleri arasında Ulu Camii bulunmaktadır. Bu eserin 14. yüzyıl yapısı olduğu sanılmaktadır. Yine Yeni Camii'nin Akkoyunlular döneminde (1389-1551) yapıldığı söylenmektedir. Cafer Paşa Camii 1694 tarihinde Cafer Paşa tarafından yaptırılmıştır. Mirliva Ahmet Paşa Camii (şimdiki adı ile Çarşı Camii'dir), Mirliva Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır. Bu cami 17. yüzyıla aittir. Gümrükçü Osman Paşa Camii 1823/1824 tarihinde yapılmıştır. Çobanlı Camii yapım tarihi 1893 olarak bilinmektedir. Ayrıca Molla Eyüp Camii, Osman Paşa Camii ve Çarşı Hamamı ilçede bulunan diğer tarihî eserler arasındadır.
Ayrıca ilçede birkaç kale kalıntısı, eski mezarlıklar ve de bir gümüş madeni bulunmaktadır.
1915 öncesi Arapgir'de 7 Ermeni kilisesi bulunmakta idi, günümüze sadece bir tanesi kalıntı hâlinde yetişebilmiştir.
Turizm
19. yüzyıl ortalarında eski Arapgir terk edilerek bugünkü yerine taşındığından sanat değeri yüksek birçok tarihî yapı, eski Arapgir'de kalmıştır. Bu tarihî eserlerin birçoğu harap hâldedir. Eski Arapgir'de Hanikah, Cafer Paşa Camii, Osman Paşa Hamamı, Çarşı Hamamı, Miran Çayı kıyısındaki Harap Pazar harabeleri, Berenge Deresi boyunca uzanan vadi ile Kaynarca gezilecek ve görülecek yerler olarak sayılabilir. Arapgir ilçesine 15 km uzaklıkta bulunan Onar köyünde Roma döneminden kalma 18 kaya mezarı bulunmaktadır. 28 Nisan 2011 tarihinde bu kaya mezarları 1. derece arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir. Ayrıca köyde 1224 yılında inşa edilmiş, tarihin bilinen en eski cemevi bulunmaktadır.[] Günümüzde Meydan Köprüsü, Gümrükçü Osman Paşa Camii, Millet Hanı ve Çobanlı Konağı restorasyon çalışmaları bitirilerek turizme kazandırılmıştır.
Yine Arapgir'de bulunan kaya arası kanyonu yer yer dik ve sarp kayalıklardan oluşup 17 bin 847 metre uzunluğundadır. Kanyonun doğa sporlarının, balık ve kara avcılığı, dağcılık, turizm ve yaylacılık faaliyetleri için doğal ortam olduğu gözlemlenir. İlçede 2 yıldızlı, 52 kişi kapasiteli turistik otel bulunmaktadır.
27 Kasım 2021'de Arapgir'in Cittaslow (Yavaş Sakin Şehir) üyeliği kabul edildi.
Gelenekler
Düğünler
Arapgir’de yapılan düğünlerin vazgeçilmezleri müzik, folklor ve yemek şölenleridir. Türkü ve halk oyunlarının oldukça yaygın olduğu bu düğünlerde genellikle klarnet, cümbüş, keman, davul, tef ve darbuka gibi müzik enstrümanları çalınır. Düğünden önce ise yerine getirilmesi gereken kız isteme, nişan gibi adetler vardır. Asıl Arapgir’e özgü olan gelenek ise kına ve kebap gecesidir. Düğünün birinci günü, yapılan bu etkinlikte damat hamama götürülür. Hamamdan sonra gelin evinden gelen misafirler ile beraber kebap yenir. Yemek bittikten sonra ise damat kaçar ve sağdıç damadı yakalayıp, kıyafetini giydirir. Tüm bu etkinlikler çalgı eşliğinde yapılır. Daha sonra gelin, aile evinden ayrılıp yeni evine yollanır ve damat gelinin başına para serper. Bu esnada gelinin ayağına kurban kesilir. Düğünün ikinci günü gelinin akrabaları ve damadın davetlileri gelini görmeye giderler. Buna “yüz açma” denir. Bu misafirlik esnasında geline çeşitli hediyeler takılır ve düğün sona erer.
Bağbozumu Şenlikleri
İlk olarak 1970 yılında düzenlenen Arapgir Bağbozumu Şenlikleri’nin temel amaçları ilçeyi tanıtmak, ilçeye hareketlilik kazandırmak, gurbette bulunan hemşerileri bir araya getirmek, ilçenin kültürel özelliklerini gelecek kuşaklara aktarmak, ilçe ekonomisine katkıda bulunmak ve Arapgir’in meşhur siyah üzümünü yurt genelinde tanıtarak insanları üzümcülüğe teşvik etmektir. Eylül ayının 2.cumasında düzenlenen bu şenlikte üzüm teşvik yarışması, sünnet şöleni, gezi ve özel eğlence gecesi gibi çeşitli etkinlikler bulunmaktadır. Sünnet şöleni ile imkanı olmayan ailelerin çocukları sünnet ettirilmektedir, bu çocukların sayısı 50’yi görmektedir. Özel eğlence gecesi sayesinde ise ilçe halkına senede bir kez de olsa canlı konser izleme fırsatı sunulmaktadır. Yaklaşık 10 bin kişinin izlediği bu gecede; parodiler, folklor ekibi, TRT mensubu sanatçılar ve birçok ünlü sanatçı yer almaktadır.
Kaynakça
- ^ "Kaymakam". arapgir.gov.tr. 11 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2023.
- ^ "Bel. Başkanı". 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ Sezer, A. Cengiz (Mayıs 2013). Doğunun Batısı Arapgir. ss. 60-83.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Arapgir Nüfusu - Malatya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Malatya Arapgir Nüfusu". nufusune.com.
- ^ . 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2014.
- ^ "cittaslow turkiye". 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ a b "Arapgir Belediyesi". www.arapgir.bel.tr. 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arapgir Malatya nin bir ilcesidir Burada 1249 senesinde Arapgir Katedrali insa edilmisti ArapgirIlceTurkiye de bulundugu yerIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlMalatyaCografi bolgeDogu Anadolu BolgesiIdare KaymakamFikri Badioglu Belediye baskaniHaluk Comertoglu CHP Yuzolcumu Toplam1143 km Rakim1210 mNufus 2018 Toplam10 868 Kir Sehir10 028Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu422Il plaka kodu44Resmi site www arapgir gov trArapgir Kozluk CayiTarihArapgir in eski adi Daskuza dir Daskuza Arapgir civarindaki yerlesim birimlerinin en eskilerinden olup Malatya ili ile yasit sayilabilir Arapgir 577 yilinda Arap tarafindan fethedilmistir Bizans Imparatorlugu ile yakin iliski icerisinde bulunmustur 1070 yilindan sonra Anadolu Selcuklu Devleti idaresine Selcuklularin Mogollara Kosedagi Savasi nda yenilmesinden sonra Mogollarin Anadolu beyliklerinin kurulmaya basladigi donemde Karakoyunlularin eline gecer 1515 Caldiran Savasi ndan sonra Osmanli Devleti nin egemenligi altina girer 1518 yilinda tutulan ilk Osmanli Tesnit Tahrir defterinde Diyarbakir eyaletinin 12 sancagi bulunmaktaydi Bu defterde Arapgir de yer almakta ve 10 sirada bulunmaktaydi 1928 yilina kadar Elazig a bagli iken 1927 1928 tarihli devlet salnamesinde ise Arapgir Malatya ya bagli bir kaza olmustur 1988 yilina kadar Arapgir ve Arapkir seklinde her iki yazim sekli de resmi olarak kullanilmistir A Cengiz Sezer in yaptigi arastirmalar ve basvurular sonucu 22 Temmuz 1988 tarihinde Vejdi Gonul imzasi ve Iller Idaresi Genel Mudurlugu nun 420 208 14 5606 sayili yazisi ile Arapgir olarak g harfi ile kullanilmasina karar verilmistir KonumIlce engebeli ve daglik bir bolgeye sahiptir Dogu Anadolu Bolgesi nin bati kesiminde Yukari Firat Bolumu nde nin bati yakasinda Malatya iline 114 km mesafede yer almaktadir Arapgir in topraklari doguda Elazig in Agin batida Malatya nin Arguvan kuzeyde Erzincan in Kemaliye ve Sivas in Divrigi guneyde Elazig in Keban ilceleri ile cevrilidir Ilce merkezinde rakim 1250 metredir Yuzolcumu 964 km dir 2000 genel nufus sayimina gore ilce merkezi 10 180 koylerin nufusu 6 445 olup toplam nufus 17 070 tir Ilcenin Tasdelen olmak uzere 1 bucagi merkez olmak uzere 1 belediyesiyle 42 koyu ve 49 mezrasi vardir CografyaIlcenin yuzolcumu 956 km dir Ilceyi yuzey sekilleri bakimindan uc bolumde incelemek gerekir Ilcenin bati ve kuzeyindeki daglik bolum Ilce merkezinin dogusunda kalan bolum Guney bolumunu olusturan orta yukseklikteki az engebeli Disterik yazisi Daglik bolum Goldagi Yuksek uzun ve devamli antiklinal durumlu bir siradagdir En yuksek tepesi zirvesinde 2393 m yi bulur Arapgir e dogru birdenbire kesilir Bu siradag digerleri gibi yayvan ve cok genis degildir Arada sert kayaliklar yer yer derin vadilerle parcalanmistir Buna ragmen buralarda arazi cetin degildir Goldagi ormandan yoksun ancak yaylaciliga cok elverislidir Ilce merkezinin sulama ve icme suyunun tamamini Goldagi karsilar Eteklerinden cok sik mesafelerden cikan kaynak sularla kucuk duzlukler cayir ve meyve bahcelerini olusturmaktadir Ozellikle vadi boylarinca uzanan yesilliklerin kavak cinar sogut ve meyve agaclari ile bunlarin arasinda birkac donumden olusan cok sayida sebze bahceleri susler Saricicek Yaylasi Arapgir in kuzeyinde yer alir ustu cok genis dalgali buna ragmen kenarlari diktir Bunyesinde mezozoik kalkerleri teskil eden duzgun bir sirt halinde ni 2275 m gectikten sonra Divrigi yi Arapgir e baglayan yola gecit veren ne kadar devam eder Doguda kalan bolum Saricicek Yaylasi ndan baslayip doguya dogru Firat Nehri ne kadar uzanan yayin icinde kalan ve Dutluca Asutka Ovasi ni da icinde bulunduran bolum yuksekligi 1000 1100 m kadar olan az dalgali bir arazidir Disterik Yazisi Arguvan ilcesi ile sinir teskil eden nin kuzeyinde icinde Tasdelen nahiyesi de bulunan orta yukseklikte az engebeli araziye Disterik Yazisi denir Ilcenin koylerinin cogu bu bolumde yer alir Kucuk bir ovadir Iklim Yillik sicaklik ortalamasi 11 7 C En soguk ay Aralik Sicaklik ortalamasi 2 0 C En sicak ay Temmuz Sicaklik ortalamasi 25 0 C Yagis miktari yillik 563 3 mmNufusYil Toplam Sehir Kir1927 21 866 6 782 15 0841935 30 031 6 810 23 2211940 24 072 6 843 17 2291945 23 612 6 684 16 9281950 24 627 6 739 17 8881955 20 867 6 431 14 4361960 22 529 6 865 15 6641965 23 102 7 056 16 0461970 24 291 7 793 16 4981975 23 816 8 436 15 3801980 22 634 8 630 14 0041985 21 194 8 531 12 6631990 20 675 10 420 10 2552000 16 625 10 180 6 4452007 11 470 6 367 5 1032008 11 311 6 169 5 1422009 11 112 6 145 4 9672010 11 054 6 152 4 9022011 11 128 6 288 4 8402012 10 972 6 120 4 8522013 11 041 11 041 veri yok2014 10 796 10 796 veri yok2015 10 623 10 623 veri yok2016 10 419 10 419 veri yok2017 10 109 10 109 veri yok2018 10 868 10 868 veri yok2019 10 275 10 275 veri yok2020 10 028 10 028 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir Tarihi eserlerIlcenin en onemli tarihi eserleri arasinda Ulu Camii bulunmaktadir Bu eserin 14 yuzyil yapisi oldugu sanilmaktadir Yine Yeni Camii nin Akkoyunlular doneminde 1389 1551 yapildigi soylenmektedir Cafer Pasa Camii 1694 tarihinde Cafer Pasa tarafindan yaptirilmistir Mirliva Ahmet Pasa Camii simdiki adi ile Carsi Camii dir Mirliva Ahmet Pasa tarafindan yaptirilmistir Bu cami 17 yuzyila aittir Gumrukcu Osman Pasa Camii 1823 1824 tarihinde yapilmistir Cobanli Camii yapim tarihi 1893 olarak bilinmektedir Ayrica Molla Eyup Camii Osman Pasa Camii ve Carsi Hamami ilcede bulunan diger tarihi eserler arasindadir Ayrica ilcede birkac kale kalintisi eski mezarliklar ve de bir gumus madeni bulunmaktadir 1915 oncesi Arapgir de 7 Ermeni kilisesi bulunmakta idi gunumuze sadece bir tanesi kalinti halinde yetisebilmistir Turizm19 yuzyil ortalarinda eski Arapgir terk edilerek bugunku yerine tasindigindan sanat degeri yuksek bircok tarihi yapi eski Arapgir de kalmistir Bu tarihi eserlerin bircogu harap haldedir Eski Arapgir de Hanikah Cafer Pasa Camii Osman Pasa Hamami Carsi Hamami Miran Cayi kiyisindaki Harap Pazar harabeleri Berenge Deresi boyunca uzanan vadi ile Kaynarca gezilecek ve gorulecek yerler olarak sayilabilir Arapgir ilcesine 15 km uzaklikta bulunan Onar koyunde Roma doneminden kalma 18 kaya mezari bulunmaktadir 28 Nisan 2011 tarihinde bu kaya mezarlari 1 derece arkeolojik sit alani ilan edilmistir Ayrica koyde 1224 yilinda insa edilmis tarihin bilinen en eski cemevi bulunmaktadir kaynak belirtilmeli Gunumuzde Meydan Koprusu Gumrukcu Osman Pasa Camii Millet Hani ve Cobanli Konagi restorasyon calismalari bitirilerek turizme kazandirilmistir Yine Arapgir de bulunan kaya arasi kanyonu yer yer dik ve sarp kayaliklardan olusup 17 bin 847 metre uzunlugundadir Kanyonun doga sporlarinin balik ve kara avciligi dagcilik turizm ve yaylacilik faaliyetleri icin dogal ortam oldugu gozlemlenir Ilcede 2 yildizli 52 kisi kapasiteli turistik otel bulunmaktadir 27 Kasim 2021 de Arapgir in Cittaslow Yavas Sakin Sehir uyeligi kabul edildi GeleneklerDugunler Arapgir de yapilan dugunlerin vazgecilmezleri muzik folklor ve yemek solenleridir Turku ve halk oyunlarinin oldukca yaygin oldugu bu dugunlerde genellikle klarnet cumbus keman davul tef ve darbuka gibi muzik enstrumanlari calinir Dugunden once ise yerine getirilmesi gereken kiz isteme nisan gibi adetler vardir Asil Arapgir e ozgu olan gelenek ise kina ve kebap gecesidir Dugunun birinci gunu yapilan bu etkinlikte damat hamama goturulur Hamamdan sonra gelin evinden gelen misafirler ile beraber kebap yenir Yemek bittikten sonra ise damat kacar ve sagdic damadi yakalayip kiyafetini giydirir Tum bu etkinlikler calgi esliginde yapilir Daha sonra gelin aile evinden ayrilip yeni evine yollanir ve damat gelinin basina para serper Bu esnada gelinin ayagina kurban kesilir Dugunun ikinci gunu gelinin akrabalari ve damadin davetlileri gelini gormeye giderler Buna yuz acma denir Bu misafirlik esnasinda geline cesitli hediyeler takilir ve dugun sona erer Bagbozumu Senlikleri Ilk olarak 1970 yilinda duzenlenen Arapgir Bagbozumu Senlikleri nin temel amaclari ilceyi tanitmak ilceye hareketlilik kazandirmak gurbette bulunan hemserileri bir araya getirmek ilcenin kulturel ozelliklerini gelecek kusaklara aktarmak ilce ekonomisine katkida bulunmak ve Arapgir in meshur siyah uzumunu yurt genelinde tanitarak insanlari uzumculuge tesvik etmektir Eylul ayinin 2 cumasinda duzenlenen bu senlikte uzum tesvik yarismasi sunnet soleni gezi ve ozel eglence gecesi gibi cesitli etkinlikler bulunmaktadir Sunnet soleni ile imkani olmayan ailelerin cocuklari sunnet ettirilmektedir bu cocuklarin sayisi 50 yi gormektedir Ozel eglence gecesi sayesinde ise ilce halkina senede bir kez de olsa canli konser izleme firsati sunulmaktadir Yaklasik 10 bin kisinin izledigi bu gecede parodiler folklor ekibi TRT mensubu sanatcilar ve bircok unlu sanatci yer almaktadir Kaynakca Kaymakam arapgir gov tr 11 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2023 Bel Baskani 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2012 Arsivlenmis kopya 17 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2012 Sezer A Cengiz Mayis 2013 Dogunun Batisi Arapgir ss 60 83 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Arapgir Nufusu Malatya nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Malatya Arapgir Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link 1 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2014 cittaslow turkiye 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2022 a b Arapgir Belediyesi www arapgir bel tr 10 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2024