Arnold Franz Walter Schönberg (d. 13 Eylül 1874, Viyana, Avusturya - ö. 13 Temmuz 1951, Los Angeles, ABD)
Arnold Schönberg | |
---|---|
Arnold Schönberg (1948, Los Angeles) | |
Doğum | Arnold Franz Walter Schönberg 13 Eylül 1874 Viyana, Avusturya |
Ölüm | 13 Temmuz 1951 (76 yaşında) Los Angeles, Kaliforniya, ABD |
Meslek | Müzik teoricisi, Müzisyen, Besteci |
Evlilik | Mathilde Zemlinsky (1901–1923) Max Blonda (1924–1951) |
20. yüzyıl müziğine büyük katkılar yapmış Avusturya-Macaristanlı besteci. 1941’den sonra ABD vatandaşı olmuştur.
Yaşamı
13 Eylül 1874’te Viyana’da doğdu. 8 yaşında keman çalmayı öğrendiği zamandan itibaren beste yapmaya başladı. Teorik bilgisinin büyük bir kısmını kendi başına çalışarak kazandı. 1894’te kendisinden 3 yaş büyük besteci Alexander von Zemlinsky’den kontrpuan dersleri aldı.
1901-1903 arasında Berlin’de orkestra şefi olarak çalıştı. 1904’te Viyana’da öğretmenlik yapmaya başladı. Webern, Berg öğrencileri oldular. 1919’da yeni müziğin icrası için bir topluluk kurdu. Bu topluluğun verdiği konserlere eleştirmenler alınmıyordu. Alkışlamak yasaktı ve konser programı dağıtılmıyordu.
1925’te öğretmenlik yapmak üzere Berlin’e geri döndü. 1933’te Yahudi olduğu için Naziler tarafından Berlin’i terk etmeye zorlandı. 1898’de Hristiyanlığa geçmiş olmasına rağmen Paris’e sürgün gidince, tekrar Yahudiliğe döndü. 1934’te ABD’ye gitti, o zamana değin Schönberg olan ismini Schoenberg olarak değiştirdi ve 1936’da UCLA’da ders vermeye başladı. 13 Temmuz 1951’de Los Angeles’ta hayatını kaybetti.
Beste yaşamına 1897’de yaylı çalgılar dörtlüleriyle başladı. 1899’da Verklart Nacht’ı tamamlayıp, 1900’de Gurrelieder üzerinde çalıştı. Berlin Konservatuvarı'nda görevli olduğu dönemde Pelleas und Melissande’yi besteledi.
Schoenberg, 1903 ile 1907 arasındaki eserlerinde kromatik armoninin limitlerini zorladı. Müziğinde tonal yapı giderek önemini kaybederken, en sonunda 1909’daki 3 piyano eseriyle beraber atonaliteye dönüştü. 1911’de müziğin evrimi açısından bir mihenk taşı olan kitabı, Harmonielehre yayımlandı. Bu dönemde Schoenberg aynı zamanda dışavurumcu tarzda resimler yapmaktaydı.
Schoenberg 1913-1921 arası dönemde çok az eser yazdı. 1923’te tamamladığı Op. 23 5 Piyano parçası ve Op. 24 Serenad dünyaya 12’li nota sistemini tanıtan eserlerdi.
ABD’ye gittikten sonraki yıllarda kimi zaman 12 nota sistemli, kimi zaman tonal eserler yazdı. Bu konuyla ilgili olarak “Her besteci, yaratıcılığının durmaması için, farklı tarzlarda yazabilmelidir.” demiştir.
Schoenberg’in müziği melodik ve lirik sürprizlerle dolu ve oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir. Dinleyici için bu müziği anlamak çaba gerektirir.
Ek olarak Schönberg'ten küçük bir alıntı:
"İnsanlar 'konforu' buldular ve rahatı tercih ettiler. Çağdaş insanın amacı, zahmetsiz bir yaşam geçirmektir. Yani, az hareketli, az yıpratan bir yaşam. Bu yüzden insan yüzeyselleşmiştir. Araştırmaz, incelemez, var olanla yetinir.'Konfor', zihinsel tembellikle eş anlamlıdır. Bu müzik için de geçerlidir. Geleneksel müzik durağandır. Ton sisteminin dışına çıkmaz, dolanır durur. Her ne kadar Romantik besteciler kakışımlı ses ve akorlarla düzenin(tonun) sınırlarını zorladılarsa da, bu yeterli değildir. Sonuçta, düzenin(tonun) içinde hareket ederler. Tam kopuş yoktur. Nasıl toplumdaki yozlaşmış ve tutucu, ahlaki değerlere karşı mücadele ediyorsak, yerleşmiş müzik kurallarına karşı da mücadele etmeli ve bu kuralları yıkmalıyız. Müzikte çözülen sınırlar, insan ve doğa, ruh ve dünya, ahlak ve toplum kurallarının simgeleridir."
"Sanatçının antenleri en ince karakterleri sismograf gibi saptar. İşitilemeyecek kadar hafif ve gizli(kalmış) şeyler beni çeker, merakımı uyandırır. Her büyük sanatçı en belirsiz esin kaynağına tepki gösterir. Böylece, yeni olan kendisini dolaylı olarak açıklar. Bu bulma olgusuyla en işitilmeyen duyulur, bulunur, insan sadece kendi içine, ta dibine kadar bakabilmeli ve dinleyebilmelidir."
Seçilmiş eserleri
- Verklärte Nacht: Yaylisazlar için sekstet (1899)
- Gurre-Lieder: Solist sesler, koro ve orkestra. Metin Jens Peter Jacobsen (1900-1901, 1913)
- Op.5 Pelleas und Melisande (1902/03)
- Op.9 Kammersymphonie No. 1 (Oda Senfonisi No. 1), (1906)
- Op.10 Kuartet No. 2 Fa-diyez-minor (Soprano) (1907)
- Op.16 Orkestra Icin Bes Parca, (1909)
- Op.17 Erwartung: Müzikli dram. 1 Perde. Libreto:Marie Pappenheim. (1909)
- Op.18 Die glückliche Hand: Müzikli dram, 1 Perde. Libreto:Arnold Schonberg. (1910-1913)
- Op.19 Sechs Kleine Klavierstücke (6 küçük piyano parçasi) (1911)
- Op.21 Pierrot Lunaire, Metin:Albert Giraud (1912)
- Op.25 Piyano Suiti:(1921/23)
- Moses und Aron: Opera 3 perde. (1930-1932)
- Koncerto Si-bemol: Yaylisazlar kuarteti ve orkestra (1933). Concerto Grosso, op.6, no.7 ardindan
- Op.32 Von heute auf Morgen: Müzikli dram. 1 Perde. Libreto:Gertrud Schönberg ('Max Blonda')
(1928-1929)
- Op.36 Keman Konçertosu: (1936)
- Op.38 Kammersymphonie No. 2 (Oda Senfonisi No. 2) (1909/39)
- Op.39 Kol Nidre: Koro ve orkestra için (1938)
- Op.41 Ode to Napoleon Buonaparte,: (1942)
- Op.42 Piyano Konçertosu: (1942)
- Op.46 A Survivor from Warsaw (Varşova'dan Kurtulan bir Kişi): (1947)
Medya
- Arnold Schönberg, Op.10 Yaylısazlar Kuarteti No.2 4.bölüm. 2007 "Carmel Yaylısazlar Kuarteti", Soprano:Rona Israel-Kolatt
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Arnold Schönberg ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- IMSLP Schoenberg kategorisi23 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Ses ve video kayıtları
- Muzikolji diplomasi dersleri için audio ve video kayitlari27 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arnold Franz Walter Schonberg d 13 Eylul 1874 Viyana Avusturya o 13 Temmuz 1951 Los Angeles ABD Arnold SchonbergArnold Schonberg 1948 Los Angeles DogumArnold Franz Walter Schonberg 13 Eylul 1874 1874 09 13 Viyana AvusturyaOlum13 Temmuz 1951 76 yasinda Los Angeles Kaliforniya ABDMeslekMuzik teoricisi Muzisyen BesteciEvlilikMathilde Zemlinsky 1901 1923 Max Blonda 1924 1951 20 yuzyil muzigine buyuk katkilar yapmis Avusturya Macaristanli besteci 1941 den sonra ABD vatandasi olmustur Yasami13 Eylul 1874 te Viyana da dogdu 8 yasinda keman calmayi ogrendigi zamandan itibaren beste yapmaya basladi Teorik bilgisinin buyuk bir kismini kendi basina calisarak kazandi 1894 te kendisinden 3 yas buyuk besteci Alexander von Zemlinsky den kontrpuan dersleri aldi 1901 1903 arasinda Berlin de orkestra sefi olarak calisti 1904 te Viyana da ogretmenlik yapmaya basladi Webern Berg ogrencileri oldular 1919 da yeni muzigin icrasi icin bir topluluk kurdu Bu toplulugun verdigi konserlere elestirmenler alinmiyordu Alkislamak yasakti ve konser programi dagitilmiyordu 1925 te ogretmenlik yapmak uzere Berlin e geri dondu 1933 te Yahudi oldugu icin Naziler tarafindan Berlin i terk etmeye zorlandi 1898 de Hristiyanliga gecmis olmasina ragmen Paris e surgun gidince tekrar Yahudilige dondu 1934 te ABD ye gitti o zamana degin Schonberg olan ismini Schoenberg olarak degistirdi ve 1936 da UCLA da ders vermeye basladi 13 Temmuz 1951 de Los Angeles ta hayatini kaybetti Beste yasamina 1897 de yayli calgilar dortluleriyle basladi 1899 da Verklart Nacht i tamamlayip 1900 de Gurrelieder uzerinde calisti Berlin Konservatuvari nda gorevli oldugu donemde Pelleas und Melissande yi besteledi Schoenberg 1903 ile 1907 arasindaki eserlerinde kromatik armoninin limitlerini zorladi Muziginde tonal yapi giderek onemini kaybederken en sonunda 1909 daki 3 piyano eseriyle beraber atonaliteye donustu 1911 de muzigin evrimi acisindan bir mihenk tasi olan kitabi Harmonielehre yayimlandi Bu donemde Schoenberg ayni zamanda disavurumcu tarzda resimler yapmaktaydi Viyana da Schonberg in mezari Schoenberg 1913 1921 arasi donemde cok az eser yazdi 1923 te tamamladigi Op 23 5 Piyano parcasi ve Op 24 Serenad dunyaya 12 li nota sistemini tanitan eserlerdi ABD ye gittikten sonraki yillarda kimi zaman 12 nota sistemli kimi zaman tonal eserler yazdi Bu konuyla ilgili olarak Her besteci yaraticiliginin durmamasi icin farkli tarzlarda yazabilmelidir demistir Schoenberg in muzigi melodik ve lirik surprizlerle dolu ve oldukca karmasik bir yapiya sahiptir Dinleyici icin bu muzigi anlamak caba gerektirir Ek olarak Schonberg ten kucuk bir alinti Insanlar konforu buldular ve rahati tercih ettiler Cagdas insanin amaci zahmetsiz bir yasam gecirmektir Yani az hareketli az yipratan bir yasam Bu yuzden insan yuzeysellesmistir Arastirmaz incelemez var olanla yetinir Konfor zihinsel tembellikle es anlamlidir Bu muzik icin de gecerlidir Geleneksel muzik duragandir Ton sisteminin disina cikmaz dolanir durur Her ne kadar Romantik besteciler kakisimli ses ve akorlarla duzenin tonun sinirlarini zorladilarsa da bu yeterli degildir Sonucta duzenin tonun icinde hareket ederler Tam kopus yoktur Nasil toplumdaki yozlasmis ve tutucu ahlaki degerlere karsi mucadele ediyorsak yerlesmis muzik kurallarina karsi da mucadele etmeli ve bu kurallari yikmaliyiz Muzikte cozulen sinirlar insan ve doga ruh ve dunya ahlak ve toplum kurallarinin simgeleridir Sanatcinin antenleri en ince karakterleri sismograf gibi saptar Isitilemeyecek kadar hafif ve gizli kalmis seyler beni ceker merakimi uyandirir Her buyuk sanatci en belirsiz esin kaynagina tepki gosterir Boylece yeni olan kendisini dolayli olarak aciklar Bu bulma olgusuyla en isitilmeyen duyulur bulunur insan sadece kendi icine ta dibine kadar bakabilmeli ve dinleyebilmelidir Secilmis eserleriVerklarte Nacht Yaylisazlar icin sekstet 1899 Gurre Lieder Solist sesler koro ve orkestra Metin Jens Peter Jacobsen 1900 1901 1913 Op 5 Pelleas und Melisande 1902 03 Op 9 Kammersymphonie No 1 Oda Senfonisi No 1 1906 Op 10 Kuartet No 2 Fa diyez minor Soprano 1907 Op 16 Orkestra Icin Bes Parca 1909 Op 17 Erwartung Muzikli dram 1 Perde Libreto Marie Pappenheim 1909 Op 18 Die gluckliche Hand Muzikli dram 1 Perde Libreto Arnold Schonberg 1910 1913 Op 19 Sechs Kleine Klavierstucke 6 kucuk piyano parcasi 1911 Op 21 Pierrot Lunaire Metin Albert Giraud 1912 Op 25 Piyano Suiti 1921 23 Moses und Aron Opera 3 perde 1930 1932 Koncerto Si bemol Yaylisazlar kuarteti ve orkestra 1933 Concerto Grosso op 6 no 7 ardindan Op 32 Von heute auf Morgen Muzikli dram 1 Perde Libreto Gertrud Schonberg Max Blonda 1928 1929 Op 36 Keman Koncertosu 1936 Op 38 Kammersymphonie No 2 Oda Senfonisi No 2 1909 39 Op 39 Kol Nidre Koro ve orkestra icin 1938 Op 41 Ode to Napoleon Buonaparte 1942 Op 42 Piyano Koncertosu 1942 Op 46 A Survivor from Warsaw Varsova dan Kurtulan bir Kisi 1947 MedyaArnold Schonberg Op 10 Yaylisazlar Kuarteti No 2 4 bolum 2007 Carmel Yaylisazlar Kuarteti Soprano Rona Israel Kolatt source source Dis baglantilarWikimedia Commons ta Arnold Schonberg ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir IMSLP Schoenberg kategorisi23 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ses ve video kayitlari Muzikolji diplomasi dersleri icin audio ve video kayitlari27 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde