Ashburnham Tevratı (Paris, Bibliothèque nationale de France, MS nouv. acq. lat. 2334) MS 7. yüzyılda tamamlanmış minyatürlü bir el yazmasıdır. El yazması, Eski Ahit'ten Tanah'ın ilk beş kitabı olan tevratı kapsamaktadır.
Aslen 208 geniş folyo formatında olduğu tahmin edilen el yazmasından günümüze sadece 142 folyoluk bölüm ulaşabilmiştir. 375 x 319 mm boyutlarına sahip olan kodeks, sekizli fasiküller şeklinde bağlanmıştır. Sayfalar iki sütunlu düzende, 4 mm boyunda düzensiz harflerle yazılmıştır.
Kökeni
El yazması aslen Tours şehri St. Gatien katedralinde korunmaktaydı. Bu nedenle literatürde bazen Tours Tevratı adlandırmasına da rastlamak mümkündür. El yazmasının 1842 yılında buradan Guglielmo Libri tarafından çalındığı ve 1847 yılında satılarak koleksiyoner Bertram, 4. Earl of Ashburnham (1797–1878)'ın eline geçtiği, nihayet 1888 yılında Fransa Millî Kütüphanesi'ne devredildiği bilinmektedir.
Ashburnham Tevratı'nın minyatürlerinin Kuzey Afrika, İtalya yahut İspanya'da üretilmiş olabileceği iddia edilmiştir.
El yazmasının içeriği
Musa'nın ilk beş kitabı olarak da bilinen Tevrat (Yaratılış, Mısır'dan Çıkış, Levililer, Çölde Sayım, Yasa'nın Tekrarı) ve bu kitaplarda aktarılan bazı hikâyeler, el yazmasının Latince metnine eşlik etmekte ve hikâyeleri resimlendirmektedir. Bilhassa Yasa'nın Tekrarı kitabına ait bölümler günümüzde kaybolmuştur. Günümüze toplam 142 sayfa ve kitabın başındaki tam sayfa resimli bölüm dahil 19 minyatür ulaşabilmiştir. Ashburnham Tevratı'nın orijinalinin 65'in üzerinde minyatüre sahip olmuş olabileceği tahmin edilmektedir.
Minyatürler
Ashburnham Tevratı, dünyanın en eski Eski Ahit minyatürlerini barındıran kodekstir. Bu minyatürlerin büyük bir kısmı tam sayfayı, iki tanesi sayfanın üçte ikisinin alt kısmını, diğeri de sayfanın alt yarısını doldurmaktadır. Karmaşık kompozisyonlardan oluşan tasvirler, arka planın farklı renklerle boyanması ile yatay şekilde bölünmüşlerdir. Bazı sayfalarda da mimari ve manzara ögeleri bir dizi ayrı sahneyi bir araya getirerek bağlamak için kullanılmıştır. Tasvir edilen sahneler şunlardır:
fol. 1v Yaradılış sahneleri,
fol. 2r Giriş sayfası,
fol. 6r Cennetten Kovuluş,
fol. 9r (G. 2) ve
fol. 10v Nuh Tufanı sahneleri,
fol. 18r Lut’un öyküsü sahneleri,
fol. 21r İshak ve Rebeka,
fol. 22v, fol. 25r ve fol. 30r Yakup’un öyküsü sahneleri,
fol. 40r, fol. 44r ve fol. 50r Yusuf’un öyküsü sahneleri,
fol. 56r Firavun’un Sarayı (tamamlanmamış),
fol. 58r, fol. 65v, fol. 68r, fol. 76r ve fol. 127v Musa’nın öyküsü sahneleri
Ayrıca bakınız
Literatür
- Oscar von Gebhardt: The Miniatures of the Ashburnham Pentateuch. London 1884.
- Anton Springer: Genesisbilder in der Kunst des frühen Mittelalters, mit besonderer Rücksicht auf den Ashburnham-Pentateuch. Hirzel, Leipzig 1884.
- Franz Rickert: Studien zum Ashburnham Pentateuch (Paris, Bibl. Nat. NAL. 2334). Dissertation Bonn 1986.
- Dorothy Verkerk: Early Medieval Bible Illumination and the Ashburnham Pentateuch. Cambridge 2004.
Dış Bağlantılar
- Biblia Pentateuchus (NAL 2334) El yazmasına buradan dijital olarak erişmem mümkün, 4 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Gallica
Kaynakça
- ^ John Lowden, “The Beginnings of Biblical Illustration”, Imaging the Early Medieval Bible, Pennsylvania 1999, s. 45-46
- ^ Dorothy Verkerk: Early Medieval Bible Illumination and the Ashburnham Pentateuch. Cambridge 2004, S. 3.
- ^ Dorothy Verkerk, “Exodus and Easter Vigil in the Ashburnham Pentateuch”, Art Bulletin 77, 1., 1995, s. 94-105.
- ^ Pınar Serdar Dinçer, Erken Bizans Dönemi Resimli Dini El Yazmaları, Art-Sanat, 12(Temmuz 2019): 385–420
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ashburnham Tevrati Paris Bibliotheque nationale de France MS nouv acq lat 2334 MS 7 yuzyilda tamamlanmis minyaturlu bir el yazmasidir El yazmasi Eski Ahit ten Tanah in ilk bes kitabi olan tevrati kapsamaktadir Ashburnham Tevrati Habil ve KabilAshburnham Tevrati Ishak ve RebekaAshburnham Tevrati TufanAshburnham Tevrati Yakup ve Esav Aslen 208 genis folyo formatinda oldugu tahmin edilen el yazmasindan gunumuze sadece 142 folyoluk bolum ulasabilmistir 375 x 319 mm boyutlarina sahip olan kodeks sekizli fasikuller seklinde baglanmistir Sayfalar iki sutunlu duzende 4 mm boyunda duzensiz harflerle yazilmistir KokeniEl yazmasi aslen Tours sehri St Gatien katedralinde korunmaktaydi Bu nedenle literaturde bazen Tours Tevrati adlandirmasina da rastlamak mumkundur El yazmasinin 1842 yilinda buradan Guglielmo Libri tarafindan calindigi ve 1847 yilinda satilarak koleksiyoner Bertram 4 Earl of Ashburnham 1797 1878 in eline gectigi nihayet 1888 yilinda Fransa Milli Kutuphanesi ne devredildigi bilinmektedir Ashburnham Tevrati nin minyaturlerinin Kuzey Afrika Italya yahut Ispanya da uretilmis olabilecegi iddia edilmistir El yazmasinin icerigiMusa nin ilk bes kitabi olarak da bilinen Tevrat Yaratilis Misir dan Cikis Levililer Colde Sayim Yasa nin Tekrari ve bu kitaplarda aktarilan bazi hikayeler el yazmasinin Latince metnine eslik etmekte ve hikayeleri resimlendirmektedir Bilhassa Yasa nin Tekrari kitabina ait bolumler gunumuzde kaybolmustur Gunumuze toplam 142 sayfa ve kitabin basindaki tam sayfa resimli bolum dahil 19 minyatur ulasabilmistir Ashburnham Tevrati nin orijinalinin 65 in uzerinde minyature sahip olmus olabilecegi tahmin edilmektedir MinyaturlerAshburnham Tevrati dunyanin en eski Eski Ahit minyaturlerini barindiran kodekstir Bu minyaturlerin buyuk bir kismi tam sayfayi iki tanesi sayfanin ucte ikisinin alt kismini digeri de sayfanin alt yarisini doldurmaktadir Karmasik kompozisyonlardan olusan tasvirler arka planin farkli renklerle boyanmasi ile yatay sekilde bolunmuslerdir Bazi sayfalarda da mimari ve manzara ogeleri bir dizi ayri sahneyi bir araya getirerek baglamak icin kullanilmistir Tasvir edilen sahneler sunlardir fol 1v Yaradilis sahneleri fol 2r Giris sayfasi fol 6r Cennetten Kovulus fol 9r G 2 ve fol 10v Nuh Tufani sahneleri fol 18r Lut un oykusu sahneleri fol 21r Ishak ve Rebeka fol 22v fol 25r ve fol 30r Yakup un oykusu sahneleri fol 40r fol 44r ve fol 50r Yusuf un oykusu sahneleri fol 56r Firavun un Sarayi tamamlanmamis fol 58r fol 65v fol 68r fol 76r ve fol 127v Musa nin oykusu sahneleriAyrica bakinizGec antik minyatur sanati eserleri Codex SinopensisLiteraturOscar von Gebhardt The Miniatures of the Ashburnham Pentateuch London 1884 Anton Springer Genesisbilder in der Kunst des fruhen Mittelalters mit besonderer Rucksicht auf den Ashburnham Pentateuch Hirzel Leipzig 1884 Franz Rickert Studien zum Ashburnham Pentateuch Paris Bibl Nat NAL 2334 Dissertation Bonn 1986 Dorothy Verkerk Early Medieval Bible Illumination and the Ashburnham Pentateuch Cambridge 2004 Dis BaglantilarBiblia Pentateuchus NAL 2334 El yazmasina buradan dijital olarak erismem mumkun 4 Kasim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde GallicaKaynakca John Lowden The Beginnings of Biblical Illustration Imaging the Early Medieval Bible Pennsylvania 1999 s 45 46 Dorothy Verkerk Early Medieval Bible Illumination and the Ashburnham Pentateuch Cambridge 2004 S 3 Dorothy Verkerk Exodus and Easter Vigil in the Ashburnham Pentateuch Art Bulletin 77 1 1995 s 94 105 Pinar Serdar Dincer Erken Bizans Donemi Resimli Dini El Yazmalari Art Sanat 12 Temmuz 2019 385 420