Bu maddede sadece veya ağırlıklı olarak Türkiye'deki astsubaylık ile ilgili bilgi verildiği düşünülmektedir.Kasım 2021) ( |
Astsubay, askerî hiyerarşide subaya yardımcı olarak görevlendirilen asker kişilerdir.
TSK rütbeleri | |
---|---|
Kara Deniz Hava | |
Genel Komutanlar | |
Askerî Kurul | |
General ve Amiral | |
Büyükamiral | |
Oramiral | |
Koramiral | |
Tümamiral | |
Tuğamiral | |
Üstsubay | |
Subay | |
Astsubay | |
Uzman Erbaş | |
Sözleşmeli Erbaş | |
Erbaş | |
Sözleşmeli Er | |
Er | |
Tarihçe
Osmanlı Devleti ordularında Gedikli Zabit, Küçük Zabit, Hor Zabit, Kizir, Gedikli Küçük Zabit gibi isimler ile yer almıştır. Cumhuriyet döneminde ise önce Gedikli Zabit, sonra Gedikli Erbaş olarak adlandırılırken, 1951 yılında çıkartılan bir kanunla rütbenin ismi "astsubay" olarak değiştirilmiştir. Bu kanunla birlikte daha önce olarak adlandırılan "Asteğmen, Teğmen, Üsteğmen ve Yüzbaşı" rütbeleri de "subay" olarak, "Baş Gedikli" rütbesi ise "Kıdemli Başçavuş" olarak değiştirilmiştir.
926 sayılı TSK Personel Kanunu Ek Madde 21'de "Astsubay" tanımında, Astsubaylar: "Türkiye Cumhuriyeti Ordusunun Kara, Deniz ve Hava kuvvetleri ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı kadrolarının ast komuta kademelerinde eğitim, sevk ve idare ile diğer idarî işlerde subaya yardımcı olarak görevlendirilen askerî şahıslara, astsubay adı verilir". şeklinde tanımlanmaktadır.
7852 sayılı Astsubay Kanununda ise Astsubaylar; "Türkiye Cumhuriyeti Ordusunun kara, deniz ve hava kuvvetleriyle jandarma, gümrük koruma birlikleri kadrolarının astkomuta kademelerinde eğitim, sevk ve idare ile diğer idari işlerde subaya yardımcı olarak görevlendirilen askerî şahıslara (Astsubay) adı verilir." şeklinde tanımlanmaktadır.
Astsubaylar, subaylar ile birlikte 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununa tabidirler. Mecburi hizmet süreleri 15 yıldır. Bu süreyi bitirerek istifa etme hakkını kazananlar, istifalarını Ocak ve Şubat ayları içinde isteyebilirler.
Türk Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı Kara, Hava, Deniz, Jandarma ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bünyelerinde görev yaparlar. 926 sayılı Türk silahlı Kuvvetleri Personel Kanununda Madde 77'ye göre astsubay rütbeleri aşağıda gösterildiği gibidir.
Rütbeleri
- Astsubay kıdemli başçavuş
- Astsubay başçavuş
- Astsubay kıdemli üstçavuş
- Astsubay üstçavuş
- Astsubay kıdemli çavuş
- Astsubay çavuş
- Astsubay astçavuş
926 sayılı TSK Personel Kanunu 12 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .; Astsubay rütbelerinin hepsinin önünde "Astsubay" kelimesi vardır. Astsubay rütbeleri yazılırken önüne, bulundukları sınıfa göre meslek isimi ilave edilir. Örneğin Piyade sınıfından bir Astsubay Kıdemli Üstçavuş P. Asb. Kd. Üçvş. 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . şeklinde kısaltılmaktadır. Deniz Kuvvetlerinde görevli Topçu sınıfına mensup bir Astsubay Kıdemli Çavuş ise Top. Asb. Kd. Çvş. 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . şeklinde kısaltılarak yazılır.
Nasıplarından itibaren üç yılını tamamlayan ve gösterge tablosunun bir üst derecesine yükselmek için liyakatları üst makamlarca onanan;
''- Astsubay üstçavuşlara, astsubay kademeli üstçavuş,
- Astsubay kıdemli üstçavuşlara, astsubay kademeli kıdemli üstçavuş,
- Astsubay başçavuşlara, astsubay kademeli başçavuş,
- Astsubay kıdemli başçavuşlara, astsubay kademeli kıdemli başçavuş,
- Astsubay kademeli kıdemli başçavuşlara, astsubay iki kademeli kıdemli başçavuş'' denir.
Astsubay Kademeli Üstçavuş, Astsubay Kademeli Kıdemli Üstçavuş, Astsubay kademeli kıdemli başçavuş ve Astsubay II.Kademeli kıdemli başçavuş ibareleri, Astsubay rütbelerinin kıdemini ifade ederler. Subaylarda kıdemlilik, "kıdem" ile ifade edilir. Astsubaylarda kıdemlilik ise "hem kıdem hem de "kademe kıdemi" tabiri ile ifade edilir. Subay rütbe kıdemlerinin kıyafete takılan kıdem işaretleri yoktur. Fakat TSK Kıyafet Yönetmeliği II nci Kısım gereğince Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu astsubayların, Astsubay II Kademeli Kıdemli Başçavuş oldukları andan itibaren, kıyafete takılan kol kıdem işaretleri vardır. Astsubay Kıdemli Başçavuş rütbesinde 6 senelik bekleme süresinden sonra, yani Astsubay Kademeli Kıdemli Başçavuş'luğun sonunda, önce bir adet olmak üzere ve müteakiben her üç yılda bir olmak üzere ve yaş haddine kadar; ceket, palto ve pardösülerinin kol ağızlarına sarı sırmadan birer adet "kol kıdem işareti" takarlar. TSK Karargâh Hizmetleri Yönergesi gereğince, askeri yazışmalarda subay ve astsubayların kıdemlerinin rütbeleri ile birlikte yazılmasına izin verilir. Örneğin; Piyade Kıdemli Albay, Piyade Albay ya da kısa olarak "P.Kd.Alb." şeklinde; Telsiz Astsubay II Kademeli Kıdemli Başçavuş olarak "Tls.Asb.II.Kad.Kd.Bçvş." şeklinde yazılır. Resmi evrakların imza bloklarında sınıf ve rütbeler kısaltma yapılmadan kullanılır, metin içinde geçen sınıf ve rütbelerde ise kısaltma yapılabilir.
Özlük hakları
Ordunun orta kademe yöneticileri komutanlarıdır, çeşitli kuvvet ve komutanlıklarda, ilçe jandarma komutanı, jandarma bölük komutanı, karakol komutanı, takım komutanı, kısım komutanı, kademe komutanı, bot komutanı, adestim komutanı, bölük astsubaylığı, harekât eğitim astsubaylığı, idari işler astsubaylığı, şube müdürlükleri, gibi önemli makam ve görevlerde bulunurlar. Astsubayların hakları 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile düzenlenilmektedir.2003 yılında Astsubay hazırlama okullarının adı Astsubay Meslek Yüksek Okulları olarak değiştirilmiştir. Astsubay Meslek Yüksek okulları 2 yıl süresince; Temel müşterek askeri konular, askeri liderlik, Haritacılık, Taktik vb. askeri derslerin yanı sıra, iktisat, işletme, matematik, davranış bilimleri, İngilizce gibi eşitağırlık dersleri alırlar ve olarak anılırlar. 2 yıl sonunda 30 ağustosta Astsubay çavuş (Asb.çvş.) rütbesiyle mezun olarak 1 yıl sürecek olan mesleki ve branş sınıf okullarına uğurlanırlar örn: Tankçı sınıfına mensup yeni mezun bir astsubay çavuş, Zırhlı birlikler okulunda 1 yıllık bir tankçı sınıf bıranş eğitimi alır bu 1 yıllık süre boyunca öğrenci Astsubay Çavuş (Öğ.Asb.Çvş.) kursiyer rütbesi ile eğitim alırlar. Bu 1 Yılın sonunda mezun olarak Tankçı.Astsubay Çavuş (Tnk.Asb.Çvş) rütbesi şeklinde kıtalara atanırlar. Böylelikle bir astsubay toplam 3 yıl mesleki ve genel kültür eğitimi görmüş olur. Astsubayların ve sorumlulukları Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliği ile diğer kanun, tüzük, yönetmelik, , ve hizmet kadrolarının açıklamalarında gösterilir.
Astsubay alımları
Temel Kaynak Astsubay Hazırlama/Meslek Yüksek okullarıdır.
- Kara Kuvvetleri Astsubay Meslek Yüksek Okulu - Balıkesir
- Deniz Astsubay Meslek Yüksek Okulu - Altınova
- Hava Astsubay Meslek Yüksek Okulu - İzmir
- Jandarma Astsubay Meslek Yüksek Okulu - Bursa
- GATA Sağlık Astsubay Meslek Yüksek Okulu 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Ankara
- Bando Astsubay Meslek Yüksekokulu - Ankara
Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacı göz önüne alınarak her sene tespit edilecek nispetinde emsali arasında etmiş en az dört yıl süreli fakülte veya yüksek okulları bitiren astsubaylar; bağlı olduğu kuvvet komutanlığının, Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının teklifi üzerine kendi sınıflarında veya askeri hakim sınıfı hariç olmak üzere öğrenimlerinin ilgilendirdiği ihtiyaç duyulan sınıflarda teğmen . 2003 yılında Astsubaylardan Subay olanlar Kıdemli Yüzbaşı rütbesine kadar yükselebilme yeniden düzenlenmiş ve şu anki hali ile 4 yıllık üniversite mezunu astsubaylar subay rütbesini haiz olduklarında albay rütbesine kadar yükselebilmektedirler.
Ayrıca bakınız
- 17 Ekim Dünya Astsubaylar Günü
- NATO görevleri için, OR-5'ten OR-9'a kadar, Astsubay olarak kabul edilir.
Kaynakça
- ^ a b (PDF). mevzuat.gov.tr. 4 Ocak 1961. 12 Haziran 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2014.
- ^ (PDF). resmigazete.gov.tr. 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ (PDF). resmigazete.gov.tr. 5 Temmuz 1951. 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2020.
- ^ (PDF). mevzuat.gov.tr. 12 Haziran 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ 926 sayılı TSK Personel Kanunu Rütbe aylığı: Madde 140 [1] 12 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ (PDF). hhk.uni-nke.hu. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede sadece veya agirlikli olarak Turkiye deki astsubaylik ile ilgili bilgi verildigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ve sorunu tartisma sayfasinda tartisarak maddenin evrensellesmesini saglayabilirsiniz Kasim 2021 Astsubay askeri hiyerarside subaya yardimci olarak gorevlendirilen asker kisilerdir TSK rutbeleriKara Deniz HavaGenel KomutanlarCumhurbaskani Baskomutan Milli Savunma BakaniGenelkurmay BaskaniKara Deniz ve Hava Kuvvetleri KomutanlariAskeri KurulYuksek Askeri SuraGeneral ve AmiralMaresal BuyukamiralOrgeneral OramiralKorgeneral KoramiralTumgeneral TumamiralTuggeneral TugamiralUstsubayAlbayYarbayBinbasiSubayYuzbasiUstegmenTegmenAstegmenAstsubayAstsubay Kidemli BascavusAstsubay BascavusAstsubay Kidemli UstcavusAstsubay UstcavusAstsubay Kidemli CavusAstsubay CavusAstsubay AstcavusUzman ErbasUzman CavusUzman OnbasiSozlesmeli ErbasSozlesmeli CavusSozlesmeli OnbasiErbasCavusOnbasiSozlesmeli ErSozlesmeli ErErErAstsubayTarihceOsmanli Devleti ordularinda Gedikli Zabit Kucuk Zabit Hor Zabit Kizir Gedikli Kucuk Zabit gibi isimler ile yer almistir Cumhuriyet doneminde ise once Gedikli Zabit sonra Gedikli Erbas olarak adlandirilirken 1951 yilinda cikartilan bir kanunla rutbenin ismi astsubay olarak degistirilmistir Bu kanunla birlikte daha once olarak adlandirilan Astegmen Tegmen Ustegmen ve Yuzbasi rutbeleri de subay olarak Bas Gedikli rutbesi ise Kidemli Bascavus olarak degistirilmistir 926 sayili TSK Personel Kanunu Ek Madde 21 de Astsubay taniminda Astsubaylar Turkiye Cumhuriyeti Ordusunun Kara Deniz ve Hava kuvvetleri ile Jandarma Genel Komutanligi ve Sahil Guvenlik Komutanligi kadrolarinin ast komuta kademelerinde egitim sevk ve idare ile diger idari islerde subaya yardimci olarak gorevlendirilen askeri sahislara astsubay adi verilir seklinde tanimlanmaktadir 7852 sayili Astsubay Kanununda ise Astsubaylar Turkiye Cumhuriyeti Ordusunun kara deniz ve hava kuvvetleriyle jandarma gumruk koruma birlikleri kadrolarinin astkomuta kademelerinde egitim sevk ve idare ile diger idari islerde subaya yardimci olarak gorevlendirilen askeri sahislara Astsubay adi verilir seklinde tanimlanmaktadir Astsubaylar subaylar ile birlikte 926 sayili Turk Silahli Kuvvetleri Personel Kanununa tabidirler Mecburi hizmet sureleri 15 yildir Bu sureyi bitirerek istifa etme hakkini kazananlar istifalarini Ocak ve Subat aylari icinde isteyebilirler Turk Silahli Kuvvetleri ne bagli Kara Hava Deniz Jandarma ve Sahil Guvenlik Komutanligi bunyelerinde gorev yaparlar 926 sayili Turk silahli Kuvvetleri Personel Kanununda Madde 77 ye gore astsubay rutbeleri asagida gosterildigi gibidir Rutbeleri Astsubay kidemli bascavus Astsubay bascavus Astsubay kidemli ustcavus Astsubay ustcavus Astsubay kidemli cavus Astsubay cavus Astsubay astcavus 926 sayili TSK Personel Kanunu 12 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Astsubay rutbelerinin hepsinin onunde Astsubay kelimesi vardir Astsubay rutbeleri yazilirken onune bulunduklari sinifa gore meslek isimi ilave edilir Ornegin Piyade sinifindan bir Astsubay Kidemli Ustcavus P Asb Kd Ucvs 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde seklinde kisaltilmaktadir Deniz Kuvvetlerinde gorevli Topcu sinifina mensup bir Astsubay Kidemli Cavus ise Top Asb Kd Cvs 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde seklinde kisaltilarak yazilir Nasiplarindan itibaren uc yilini tamamlayan ve gosterge tablosunun bir ust derecesine yukselmek icin liyakatlari ust makamlarca onanan Astsubay ustcavuslara astsubay kademeli ustcavus Astsubay kidemli ustcavuslara astsubay kademeli kidemli ustcavus Astsubay bascavuslara astsubay kademeli bascavus Astsubay kidemli bascavuslara astsubay kademeli kidemli bascavus Astsubay kademeli kidemli bascavuslara astsubay iki kademeli kidemli bascavus denir Astsubay Kademeli Ustcavus Astsubay Kademeli Kidemli Ustcavus Astsubay kademeli kidemli bascavus ve Astsubay II Kademeli kidemli bascavus ibareleri Astsubay rutbelerinin kidemini ifade ederler Subaylarda kidemlilik kidem ile ifade edilir Astsubaylarda kidemlilik ise hem kidem hem de kademe kidemi tabiri ile ifade edilir Subay rutbe kidemlerinin kiyafete takilan kidem isaretleri yoktur Fakat TSK Kiyafet Yonetmeligi II nci Kisim geregince Kara Deniz Hava Kuvvetleri Jandarma Genel Komutanligi ve Sahil Guvenlik Komutanligi mensubu astsubaylarin Astsubay II Kademeli Kidemli Bascavus olduklari andan itibaren kiyafete takilan kol kidem isaretleri vardir Astsubay Kidemli Bascavus rutbesinde 6 senelik bekleme suresinden sonra yani Astsubay Kademeli Kidemli Bascavus lugun sonunda once bir adet olmak uzere ve muteakiben her uc yilda bir olmak uzere ve yas haddine kadar ceket palto ve pardosulerinin kol agizlarina sari sirmadan birer adet kol kidem isareti takarlar TSK Karargah Hizmetleri Yonergesi geregince askeri yazismalarda subay ve astsubaylarin kidemlerinin rutbeleri ile birlikte yazilmasina izin verilir Ornegin Piyade Kidemli Albay Piyade Albay ya da kisa olarak P Kd Alb seklinde Telsiz Astsubay II Kademeli Kidemli Bascavus olarak Tls Asb II Kad Kd Bcvs seklinde yazilir Resmi evraklarin imza bloklarinda sinif ve rutbeler kisaltma yapilmadan kullanilir metin icinde gecen sinif ve rutbelerde ise kisaltma yapilabilir Ozluk haklari Ordunun orta kademe yoneticileri komutanlaridir cesitli kuvvet ve komutanliklarda ilce jandarma komutani jandarma boluk komutani karakol komutani takim komutani kisim komutani kademe komutani bot komutani adestim komutani boluk astsubayligi harekat egitim astsubayligi idari isler astsubayligi sube mudurlukleri gibi onemli makam ve gorevlerde bulunurlar Astsubaylarin haklari 926 sayili Turk Silahli Kuvvetleri Personel Kanunu ile duzenlenilmektedir 2003 yilinda Astsubay hazirlama okullarinin adi Astsubay Meslek Yuksek Okullari olarak degistirilmistir Astsubay Meslek Yuksek okullari 2 yil suresince Temel musterek askeri konular askeri liderlik Haritacilik Taktik vb askeri derslerin yani sira iktisat isletme matematik davranis bilimleri Ingilizce gibi esitagirlik dersleri alirlar ve olarak anilirlar 2 yil sonunda 30 agustosta Astsubay cavus Asb cvs rutbesiyle mezun olarak 1 yil surecek olan mesleki ve brans sinif okullarina ugurlanirlar orn Tankci sinifina mensup yeni mezun bir astsubay cavus Zirhli birlikler okulunda 1 yillik bir tankci sinif birans egitimi alir bu 1 yillik sure boyunca ogrenci Astsubay Cavus Og Asb Cvs kursiyer rutbesi ile egitim alirlar Bu 1 Yilin sonunda mezun olarak Tankci Astsubay Cavus Tnk Asb Cvs rutbesi seklinde kitalara atanirlar Boylelikle bir astsubay toplam 3 yil mesleki ve genel kultur egitimi gormus olur Astsubaylarin ve sorumluluklari Turk Silahli Kuvvetleri Ic Hizmet Kanunu ve Yonetmeligi ile diger kanun tuzuk yonetmelik ve hizmet kadrolarinin aciklamalarinda gosterilir Astsubay alimlari Temel Kaynak Astsubay Hazirlama Meslek Yuksek okullaridir Kara Kuvvetleri Astsubay Meslek Yuksek Okulu Balikesir Deniz Astsubay Meslek Yuksek Okulu Altinova Hava Astsubay Meslek Yuksek Okulu Izmir Jandarma Astsubay Meslek Yuksek Okulu Bursa GATA Saglik Astsubay Meslek Yuksek Okulu 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ankara Bando Astsubay Meslek Yuksekokulu Ankara Turk Silahli Kuvvetlerinin ihtiyaci goz onune alinarak her sene tespit edilecek nispetinde emsali arasinda etmis en az dort yil sureli fakulte veya yuksek okullari bitiren astsubaylar bagli oldugu kuvvet komutanliginin Jandarma Genel Komutanliginin veya Sahil Guvenlik Komutanliginin teklifi uzerine kendi siniflarinda veya askeri hakim sinifi haric olmak uzere ogrenimlerinin ilgilendirdigi ihtiyac duyulan siniflarda tegmen 2003 yilinda Astsubaylardan Subay olanlar Kidemli Yuzbasi rutbesine kadar yukselebilme yeniden duzenlenmis ve su anki hali ile 4 yillik universite mezunu astsubaylar subay rutbesini haiz olduklarinda albay rutbesine kadar yukselebilmektedirler Ayrica bakiniz17 Ekim Dunya Astsubaylar Gunu NATO gorevleri icin OR 5 ten OR 9 a kadar Astsubay olarak kabul edilir Kaynakca a b PDF mevzuat gov tr 4 Ocak 1961 12 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Subat 2014 PDF resmigazete gov tr 14 Subat 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi PDF resmigazete gov tr 5 Temmuz 1951 8 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Agustos 2020 PDF mevzuat gov tr 12 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi 926 sayili TSK Personel Kanunu Rutbe ayligi Madde 140 1 12 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF hhk uni nke hu 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi