Asya fili (Elephas maximus), yaşayan iki fil türünden biri, Elephas cinsinin yaşayan tek üyesidir. Aynı zamanda Asya'da yaşayan en iri hayvandır. Bu tür genelde Bangladeş, Hindistan, Sri Lanka, Çinhindi ve Endonezya'nın bazı yerlerinde görülür. Bu türün nesli tehlikededir, dünyada yalnızca 25.600 ila 32.750 arasında yabani Asya fili kaldığı düşünülmektedir [].
Elephas maximus | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||||
Tehlikede (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||
Elephas maximus Linnaeus, 1758 | |||||||||||||||||
Asya filinin dağılım haritası |
Tarihi dönemlerde Amik ovasında, Antakya' dan Kırıkhan, Hassa, İslahiye ve Türkoğlu üzerinden Kahramanmaraş'a kadar uzanan vadideki göl ve bataklıklar civarındaki ormanlarda yaşamıştır.
1970 yılında Kahramanmaraş'ın Türkoğlu ilçesi Gâvur Gölü bataklığının kurutma çalışmaları sırasında, M.Ö 1400 yıllarına tarihlenen Asya Fili iskeleti kalıntıları bulunmuştur. Sonraki yıllarda devam eden kazılarda göl tabanından çıkarılan bütüne yakın 3 adet fil iskeleti bir araya getirilerek MTA Tabiat Tarihi Müzesi, Ege Üniversitesi Tabiat Tarihi Müzesi ve Kahramanmaraş Müzesi'nde sergilenmeye başlamıştır. Burada bulunan fil iskeletleri Türkiye açısından o kadar önemlidir ki; MTA Tabiat Tarihi Müzesi'nin logosunda Asya Fili iskeleti yer alır.
Bu türün çoğu üyesi evcildir ve taşıdığı yükü kaldırma yeteneğinden dolayı Güney ve Güneydoğu Asya'da ormancılıkta kullanılır. Tarihte bu hayvanın değirmenlerde kullanıldığı olmuştur. Yabâni filler turistlerin ne kadar ilgisini çekse de bazen köylere girip tarlaları yağmaladıkları olmaktadır [].
Asya fili, daha küçük kulakları, sırtının kambur oluşu, hortumunda sadece 1 "parmak" olması, sadece erkeğinin fildişleri olması ve daha küçük oluşuyla yakın akrabası Afrika filinden hemen ayırt edilir.
Yabani Asya filinin ömrü 60, evcilinin ise 80 yıldır. Her gün vücut ağırlığının %10'u kadar yemek yerler (yani yetişkininin günde 170–200 kg. yemek yemesi gerekir). Ayrıca günde 80-200 litre su içmeleri ve suda yıkanmaları da gerekir.
Sınıflandırma
- Elephas maximus (Asya fili);
- Elephas maximus indicus (Hint fili)
- Elephas maximus maximus (Seylan fili)
- Elephas maximus sumatranus (Sumatra fili)
- Elephas maximus borneensis (Borneo fili) — önerilmiş ancak henüz kabul edilmemiştir.
- Elephas maximus rubridens (Çin fili) †
- Elephas maximus asurus (Suriye fili) †
- Eğitim kampında filler, kütük taşımaları için eğitiliyorlar.
- Borneo cüce fili, bazen ayrı bir tür olarak sınıflandırılır.
- Aynı resimde gördüğünüz iki fil gibi, filler sosyal hayvanlardır.
Notlar
- ^ Williams, C.; Tiwari, S.K.; Goswami, V.R.; de Silva, S.; Kumar, A.; Baskaran, N.; Yoganand, K.; Menon, V. (2020). "Elephas maximus". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2020: e.T7140A45818198. doi:10.2305/IUCN.UK.2020-3.RLTS.T7140A45818198.en . Erişim tarihi: 15 Ocak 2022.
- ^ "Maraş Fili ve Zümrüd-ü Anka, Maraş Avucumda web sitesi, 07.03.2015". 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2016.
- ^ Fernando, P., Vidya, T.N.C., Payne, J., Stuewe, M., Davison, G., et al. (2003). DNA Analysis Indicates That Asian Elephants Are Native to Borneo and Are Therefore a High Priority for Conservation 20 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. PLoS Biol 1 (1): e6
Memeliler ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asya fili Elephas maximus yasayan iki fil turunden biri Elephas cinsinin yasayan tek uyesidir Ayni zamanda Asya da yasayan en iri hayvandir Bu tur genelde Banglades Hindistan Sri Lanka Cinhindi ve Endonezya nin bazi yerlerinde gorulur Bu turun nesli tehlikededir dunyada yalnizca 25 600 ila 32 750 arasinda yabani Asya fili kaldigi dusunulmektedir kaynak belirtilmeli Elephas maximus Yasadigi donem araligi 2 58 0 myo Pleyistosen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgN Korunma durumuTehlikede IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim ProboscideaFamilya ElephantidaeAlt oymak Cins ElephasTur E maximusIkili adlandirmaElephas maximusLinnaeus 1758Asya filinin dagilim haritasi Tarihi donemlerde Amik ovasinda Antakya dan Kirikhan Hassa Islahiye ve Turkoglu uzerinden Kahramanmaras a kadar uzanan vadideki gol ve batakliklar civarindaki ormanlarda yasamistir 1970 yilinda Kahramanmaras in Turkoglu ilcesi Gavur Golu batakliginin kurutma calismalari sirasinda M O 1400 yillarina tarihlenen Asya Fili iskeleti kalintilari bulunmustur Sonraki yillarda devam eden kazilarda gol tabanindan cikarilan butune yakin 3 adet fil iskeleti bir araya getirilerek MTA Tabiat Tarihi Muzesi Ege Universitesi Tabiat Tarihi Muzesi ve Kahramanmaras Muzesi nde sergilenmeye baslamistir Burada bulunan fil iskeletleri Turkiye acisindan o kadar onemlidir ki MTA Tabiat Tarihi Muzesi nin logosunda Asya Fili iskeleti yer alir Bu turun cogu uyesi evcildir ve tasidigi yuku kaldirma yeteneginden dolayi Guney ve Guneydogu Asya da ormancilikta kullanilir Tarihte bu hayvanin degirmenlerde kullanildigi olmustur Yabani filler turistlerin ne kadar ilgisini cekse de bazen koylere girip tarlalari yagmaladiklari olmaktadir kaynak belirtilmeli Asya fili daha kucuk kulaklari sirtinin kambur olusu hortumunda sadece 1 parmak olmasi sadece erkeginin fildisleri olmasi ve daha kucuk olusuyla yakin akrabasi Afrika filinden hemen ayirt edilir Yabani Asya filinin omru 60 evcilinin ise 80 yildir Her gun vucut agirliginin 10 u kadar yemek yerler yani yetiskininin gunde 170 200 kg yemek yemesi gerekir Ayrica gunde 80 200 litre su icmeleri ve suda yikanmalari da gerekir SiniflandirmaElephas maximus Asya fili Elephas maximus indicus Hint fili Elephas maximus maximus Seylan fili Elephas maximus sumatranus Sumatra fili Elephas maximus borneensis Borneo fili onerilmis ancak henuz kabul edilmemistir Elephas maximus rubridens Cin fili Elephas maximus asurus Suriye fili Egitim kampinda filler kutuk tasimalari icin egitiliyorlar Borneo cuce fili bazen ayri bir tur olarak siniflandirilir Ayni resimde gordugunuz iki fil gibi filler sosyal hayvanlardir Notlar Williams C Tiwari S K Goswami V R de Silva S Kumar A Baskaran N Yoganand K Menon V 2020 Elephas maximus IUCN Tehdit Altindaki Turlerin Kirmizi Listesi 2020 e T7140A45818198 doi 10 2305 IUCN UK 2020 3 RLTS T7140A45818198 en Erisim tarihi 15 Ocak 2022 Maras Fili ve Zumrud u Anka Maras Avucumda web sitesi 07 03 2015 27 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2016 Fernando P Vidya T N C Payne J Stuewe M Davison G et al 2003 DNA Analysis Indicates That Asian Elephants Are Native to Borneo and Are Therefore a High Priority for Conservation 20 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde PLoS Biol 1 1 e6 Memeliler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz