Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Atabetü'l-Hakayık, Edip Ahmet Yükneki'nin 12. yüzyılda, Karahanlı beylerinden Muhammed Dâd Sipehsalar'a hediye ettiği, hadis ve Arapça beyitlere dayanarak yazdığı şiirlerle, ahlaklı insan olmanın yollarını, ahlak ilkelerini açıklamış, çeşitli ahlakî öğütlerde bulunmuş, İslamî düşünce ve görüşlere yol gösterici olmuş eserdir. Hakaniye lehçesi ile yazılmıştır. Eserin adı günümüzde "Hakikatlerin Eşiği" şeklinde aktarılabilir.
Modern zamanda ilk bilindiğinde "Hibetü'l-Hakayık" veya "Aybetü'l-Akayık" olarak, yanlış bir şekilde isimlendirilmiştir. Eserde dünyayı, Allah'ı, insanı bilmenin sadece bilim yoluyla olabileceği anlatılır. Bilginin faydası ve bilgisizliğin zararı hakkında olan konuyu işlemiştir.
Nazım birimi beyit ve dörtlüklerden oluşan bu eserini şair, Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig’i gibi aruz vezniyle ve Karahanlı Türkçesi ile yazmıştır. Şairin bu eserini nerede ve ne zaman yazdığı kesin olarak bilinmemektedir. Eserin Kaşgar şivesiyle, Uygur harfleriyle yazılmış ilk yazması İstanbul'da Ayasofya Kütüphanesi'nde bulunmaktadır.
Eserin özellikleri
- Konusu din ve ahlaktır.
- Didaktik (öğretici) bir eserdir. Bir nasihatname özelliğindedir.
- Gazel ve kaside denilebilecek tarzda şiirler vardır.
- 40 beyit ve 101 dörtlükten oluşmaktadır.
- Aruz ve hece ölçüsüyle yazılmıştır.
- Telmih (hatırlatma) sanatı kullanılmıştır.
- Eser 14 bölümden oluşur. Baştaki 5 bölüm giriş, şairin "nevi" adını verdiği 8 bölüm asıl konu, sondaki 1 bölüm de bitiriş bölümüdür.
- Giriş bölümleri kaside biçimiyle (aa ba ca da...), asıl konu ile ilgili bölümler ve bitiriş bölümü dörtlüklerle (aaba) yazılmıştır. Giriş bölümünde 40 beyit, asıl konu ve bitiriş bölümlerinde 101 dörtlük vardır. Eserin tamamı 484 dizeden oluşur.
- Eser geçiş dönemi edebiyatı ürünüdür.
- Atabetü'l-Hakayık'ta üzerinde durulan bir başka konu da, insanın diline sahip olmasıdır.
- Eserde aruz ve hece ölçüsü bir arada kullanılmıştır.
Atebetü'l-hakayık'tan örnekler
- Cömertlik şeref, ikbal ve cemali artırır.
- Bilgili lüzumlu sözü söyler.
- Bilgisiz ne söylese anlamadan söyler.
Kaynakça
- ^ "Atebetü'l-hakayık". neoldu.com. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atabetu l Hakayik Edip Ahmet Yukneki nin 12 yuzyilda Karahanli beylerinden Muhammed Dad Sipehsalar a hediye ettigi hadis ve Arapca beyitlere dayanarak yazdigi siirlerle ahlakli insan olmanin yollarini ahlak ilkelerini aciklamis cesitli ahlaki ogutlerde bulunmus Islami dusunce ve goruslere yol gosterici olmus eserdir Hakaniye lehcesi ile yazilmistir Eserin adi gunumuzde Hakikatlerin Esigi seklinde aktarilabilir Modern zamanda ilk bilindiginde Hibetu l Hakayik veya Aybetu l Akayik olarak yanlis bir sekilde isimlendirilmistir Eserde dunyayi Allah i insani bilmenin sadece bilim yoluyla olabilecegi anlatilir Bilginin faydasi ve bilgisizligin zarari hakkinda olan konuyu islemistir Nazim birimi beyit ve dortluklerden olusan bu eserini sair Yusuf Has Hacib in Kutadgu Bilig i gibi aruz vezniyle ve Karahanli Turkcesi ile yazmistir Sairin bu eserini nerede ve ne zaman yazdigi kesin olarak bilinmemektedir Eserin Kasgar sivesiyle Uygur harfleriyle yazilmis ilk yazmasi Istanbul da Ayasofya Kutuphanesi nde bulunmaktadir Eserin ozellikleriKonusu din ve ahlaktir Didaktik ogretici bir eserdir Bir nasihatname ozelligindedir Gazel ve kaside denilebilecek tarzda siirler vardir 40 beyit ve 101 dortlukten olusmaktadir Aruz ve hece olcusuyle yazilmistir Telmih hatirlatma sanati kullanilmistir Eser 14 bolumden olusur Bastaki 5 bolum giris sairin nevi adini verdigi 8 bolum asil konu sondaki 1 bolum de bitiris bolumudur Giris bolumleri kaside bicimiyle aa ba ca da asil konu ile ilgili bolumler ve bitiris bolumu dortluklerle aaba yazilmistir Giris bolumunde 40 beyit asil konu ve bitiris bolumlerinde 101 dortluk vardir Eserin tamami 484 dizeden olusur Eser gecis donemi edebiyati urunudur Atabetu l Hakayik ta uzerinde durulan bir baska konu da insanin diline sahip olmasidir Eserde aruz ve hece olcusu bir arada kullanilmistir Atebetu l hakayik tan orneklerComertlik seref ikbal ve cemali artirir Bilgili luzumlu sozu soyler Bilgisiz ne soylese anlamadan soyler Kaynakca Atebetu l hakayik neoldu com 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2021