Atak Beyliği (16-19 Yy) Beyliğin kurucusu Zırkanlı Mir Mahmud oğlu Ahmed Bey'dir. Kendisi Şah İsmail'in çağdaşıydı. Şah İsmail Diyarbakır bölgesini istila ederken, Ahmed Bey'in elinden de Atak Kalesi'ni ve çevresindeki nahiyeleri almış, Kaçar oymağına vermişti. Zırkanlılar burayı terk etmek, başka yörelere göç etmek zorunda kaldılar. Bu durum Çaldıran Savaşı'na kadar sürdü.
Çaldıran Savaşı'nda Şah İsmail yenilip Diyarbakır Valisi Ustaclu Muhammed Han öldürülünce, diğer bey ve aşiretler gibi Zırkanlılar da harekete geçtiler. Elverişli durumdan yararlanarak, "Mılh" adıyla bilinen ve Atak kalesine yakın olan yıkık bir kaleye gelip yerleştiler. Mevsim kıştı, Kaçar Beyi durumdan kuşkulandı. "Mılh"a yerleşmenin sebebini sordurdu. Onlar da "Mırdasî aşiretiyle aramızda eski husumet ve köklü düşmanlık vardır. Onların bu kış, soğuk ve kar ortasında bize saldırıp çocuklarımızı ve ailelerimizi esir almaları uzak ihtimal değildir. Bunun için, soğukların hafifleyeceği ve karların eriyeceği bahar mevsimine kadar bu yıkık kalede kalmamıza izin verilmesini istirham ediyoruz" cevabını verdiler. Atak valisi bunlara acıdı ve kışı orada geçirmelerine izin verdi.
Zırkanlar, Atak'ı geri almak için çalışmalara başladılar. Tırmanmakta kullanmak için, direklerden ve iplerden merdivenler hazırladılar. Uygun buldukları bir gece, aşiretin iyi savaşan savaşçılarından bazıları, kalenin surlarına tırmanarak burçlara ve kale duvarlarına ip bağlamak suretiyle merdiven dikmeyi başardılar. Arkasından Zırkan savaşçıları kaleye çıktılar ve Kızılbaş muhafızlarını öldürerek, başlarını ibret olsun diye kesip çeşitli yerlere astılar. Kadınları ve çocukları kaleden çıkardılar. Ahmed Bey'i getirtip başlarına eskisi gibi hükümdar yaptılar.
19. yüzyılda Osmanlının merkezileşmesi ile beraber, beylik statüleri ellerinden alınmıştır. Osmanlının merkezileşmesi ile birlikte yeni düzene uymayan bazı Zirki beyleri Sivas ve Edirne gibi batı şehirlerine yerleştirilmişlerdir.
Kaynaklar
- ^ a b Pekol, Fatih (21 Mart 2017). "ZİRKİ BEYLİKLERİ VE BEYLERİ TARİHİ". 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ Atak beyliği. ss. 274-278. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ . tezarsivi.com. 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.
- ^ Yıldız, Erdal. "Şerefhan Şerefnâme Kürt Tarihi cilt 1" (İngilizce). 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.S 274
- ^ Yıldız, Erdal. "Şerefhan Şerefnâme Kürt Tarihi cilt 1" (İngilizce). 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2021.S 275
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atak Beyligi 16 19 Yy Beyligin kurucusu Zirkanli Mir Mahmud oglu Ahmed Bey dir Kendisi Sah Ismail in cagdasiydi Sah Ismail Diyarbakir bolgesini istila ederken Ahmed Bey in elinden de Atak Kalesi ni ve cevresindeki nahiyeleri almis Kacar oymagina vermisti Zirkanlilar burayi terk etmek baska yorelere goc etmek zorunda kaldilar Bu durum Caldiran Savasi na kadar surdu Caldiran Savasi nda Sah Ismail yenilip Diyarbakir Valisi Ustaclu Muhammed Han oldurulunce diger bey ve asiretler gibi Zirkanlilar da harekete gectiler Elverisli durumdan yararlanarak Milh adiyla bilinen ve Atak kalesine yakin olan yikik bir kaleye gelip yerlestiler Mevsim kisti Kacar Beyi durumdan kuskulandi Milh a yerlesmenin sebebini sordurdu Onlar da Mirdasi asiretiyle aramizda eski husumet ve koklu dusmanlik vardir Onlarin bu kis soguk ve kar ortasinda bize saldirip cocuklarimizi ve ailelerimizi esir almalari uzak ihtimal degildir Bunun icin soguklarin hafifleyecegi ve karlarin eriyecegi bahar mevsimine kadar bu yikik kalede kalmamiza izin verilmesini istirham ediyoruz cevabini verdiler Atak valisi bunlara acidi ve kisi orada gecirmelerine izin verdi Zirkanlar Atak i geri almak icin calismalara basladilar Tirmanmakta kullanmak icin direklerden ve iplerden merdivenler hazirladilar Uygun bulduklari bir gece asiretin iyi savasan savascilarindan bazilari kalenin surlarina tirmanarak burclara ve kale duvarlarina ip baglamak suretiyle merdiven dikmeyi basardilar Arkasindan Zirkan savascilari kaleye ciktilar ve Kizilbas muhafizlarini oldurerek baslarini ibret olsun diye kesip cesitli yerlere astilar Kadinlari ve cocuklari kaleden cikardilar Ahmed Bey i getirtip baslarina eskisi gibi hukumdar yaptilar 19 yuzyilda Osmanlinin merkezilesmesi ile beraber beylik statuleri ellerinden alinmistir Osmanlinin merkezilesmesi ile birlikte yeni duzene uymayan bazi Zirki beyleri Sivas ve Edirne gibi bati sehirlerine yerlestirilmislerdir Kaynaklar a b Pekol Fatih 21 Mart 2017 ZIRKI BEYLIKLERI VE BEYLERI TARIHI 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 Atak beyligi ss 274 278 25 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 tezarsivi com 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2021 Yildiz Erdal Serefhan Serefname Kurt Tarihi cilt 1 Ingilizce 25 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 S 274 Yildiz Erdal Serefhan Serefname Kurt Tarihi cilt 1 Ingilizce 25 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2021 S 275