Atal Bihari Vajpayee (Hindi: अटल बिहारी वाजपेयी, 25 Aralık 1924 – 16 Ağustos 2018) Hindistan Federal Cumhuriyeti'nin 11. Başbakanıdır. 1998-2004 yılları Başbakan olarak görevde bulunmuştur.
Atal Bihari Vajpayee | |
---|---|
Başbakan | |
Görev süresi 1998-2004 | |
Yerine geldiği | I. K. Gujral |
Yerine gelen | Manmohan Singh |
Başbakan | |
Görevde | |
Makama geliş 1996 | |
Yerine geldiği | P. V. Narasimha Rao |
Yerine gelen | H. D. Deve Gowda |
Dışişleri Bakanı | |
Görev süresi 1977-1979 | |
Yerine geldiği | Yashwantrao Chavan |
Yerine gelen | Shyam Nandan Prasad Mishra |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | अटल बिहारी वाजपेयी 25 Aralık 1924 |
Ölüm | 16 Ağustos 2018 |
Partisi | Hindistan Halk Partisi (BJP) |
Mesleği | Yazar, siyasetçi |
Hayatı
25 Aralık 1924 tarihinde doğan Vajpayee, iyi bilinen bir şair olmasının yanı sıra bir şiir kitabı da yayınlamıştır. İki evlatlığı olan Vajpayee Hindistan tarihinin dışında ilk kez bir seçim kazanan siyasi parti olan 'nin kurucu başkanıdır.
Politik hayatı
Vajpayee'nin politikayla ilk tanışması 1942 yılında Hindistan Ağustos Hareketi denilen direniş örgütüne üye olmasıyla başlar. Daha sonra Hindistan'ın 1970'li yıllardaki çalkantılı siyaset sonunda yakın arkadaşlarıyla birlikte BJP (Hindistan Halk Partisi)'ni kurdu ve ilk başkanı seçildi. Kongre Partisi iktidarı boyunca sert muhalefet yapan ve İndra Gandhi'nin bölücülük ve yolsuzluk politikası karşısında eleştirilerini artıran BJP, 1984 yılındaki seçimler sonrası 2 milletvekili çıkardı. Bundan sonra ülke çapında örgütlenmeye ve genç hint nüfusunu partiye çekmeye çalışan BJP'de giderek etkilerini artıran ulusalcı hindular parti politikalarını belirlemeye başladı.
6 Aralık 1992 tarihinde yüzlerce VHP-BJP aktivistinin bir camiiye yönelik saldırısı sonrası ülke çapında binden fazla kişinin ölümüne sebep olan Hindu-Müslüman çatışması yaşanmış ve devrin Kongre Partisi iktidarı VHP'yi yasaklamış ve BJP'nin birçok yöneticisini tutuklatmıştır.
Başbakanlık devri
Birinci Devre:1996
1996 Mayıs ayı seçimleri sonrası birinci olan Janata Dal lideri H.Deve Gowda hükûmeti kuramayınca hem oylarını arttıran hem de ikinci parti olan BJP (Bharatiya Janata Party) lideri Vajpayee,Başbakan olarak atanmış ancak diğer partilerin desteğini alamadığı için hükûmet kuramayınca 13 gün sonra istifa etmiştir.
İkinci Devre:1998-1999
1996-1998 yılları arasında kurulan iki hükûmetin düşmesi sonunda yapılan 1998 erken seçimleri BJP'yi tarihte INC ve Janata Dal partilerinden sonra birinci olan üçüncü parti yapmıştı. Bu devirde Vajpayee 'ın desteğini alarak Başbakan oldu. Ancak aynı yılın sonunda ittifak partilerinden biri çekildi ve verilen gensoru sonrası BJP koalisyon hükûmeti bir oy farkla düşürüldü. Muhalefetin hükûmet çoğunluğu olmaması nedeniyle Vajpayee Geçici Başbakan sıfatıyla ülkeyi 1999 yılı seçimlerine götürdü. Bu dönemde Hindistan nükleer silah sahibi bir ülke konumuna geldi. Başbakan Vajpayee, Pakistan ile Keşmir sorununu çözmek yolunda önemli adımlar attı. bu girişimin doruk noktası olarak sayılabilir. Ancak yine Keşmir nedeniyle çıkan Kargil Savaşı Pakistan ile Hindistan arasında yeni bir kriz yarattı. 3 ay süren bu savaşta 500'den fazla Hint askeri ile 4000'e yakın Pakistan askeri hayatını kaybetti. Savaş sonunda bölgenin %70'i Hindistan tarafından kontrol altına alındı.
Üçüncü Devre 1999-2004
1999 yılında yapılan seçimlerde 543 sandalyenin 270'ini alarak tek başına iktidara gelen NDA ittifakının Başbakanı Vajpayee 3. kez başbakan oldu.
Bu devrede Hindistan-Pakistan ilişkileri bir Hint uçağının Pakistanlı teröristlerce kaçırılması sonrası gerildi. Aynı zamanda iktidar havayollarını geliştirme projesi ile ekonomik reformu ele alan bir dizi tedbirler öngördü. Ancak Vajpayee'nin ilerleyen yaşı beraberinde önemli sağlık sorunları getirdi.
Son dönemi
2004 seçimleri öncesi büyük çoğunlukla yeniden iktidar olmayı uman BJP seçimleri kaybetti. Anamuhalefet liderliğini bıraktıktan sonra 2005 yılında siyasetten tamamen çekildi. Siyaset sonrası sağlık sorunlarıyla uğraşan Vajpayee 2009 seçimlerine katılmamıştır.
Kaynakça
Bir Hint'in biyografisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Bir siyasetçi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen | Hindistan Dışişleri Bakanı 1977–79 | Sonra gelen |
Önce gelen | 1996 | Sonra gelen |
Önce gelen | 1998–2004 | Sonra gelen Manmohan Singh |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atal Bihari Vajpayee Hindi अटल ब ह र व जप य 25 Aralik 1924 16 Agustos 2018 Hindistan Federal Cumhuriyeti nin 11 Basbakanidir 1998 2004 yillari Basbakan olarak gorevde bulunmustur Atal Bihari VajpayeeBasbakanGorev suresi 1998 2004Yerine geldigi I K GujralYerine gelen Manmohan SinghBasbakanGorevdeMakama gelis 1996Yerine geldigi P V Narasimha RaoYerine gelen H D Deve GowdaDisisleri BakaniGorev suresi 1977 1979Yerine geldigi Yashwantrao ChavanYerine gelen Shyam Nandan Prasad MishraKisisel bilgilerDogum अटल ब ह र व जप य 25 Aralik 1924Olum 16 Agustos 2018Partisi Hindistan Halk Partisi BJP Meslegi Yazar siyasetciHayati25 Aralik 1924 tarihinde dogan Vajpayee iyi bilinen bir sair olmasinin yani sira bir siir kitabi da yayinlamistir Iki evlatligi olan Vajpayee Hindistan tarihinin disinda ilk kez bir secim kazanan siyasi parti olan nin kurucu baskanidir Politik hayatiVajpayee nin politikayla ilk tanismasi 1942 yilinda Hindistan Agustos Hareketi denilen direnis orgutune uye olmasiyla baslar Daha sonra Hindistan in 1970 li yillardaki calkantili siyaset sonunda yakin arkadaslariyla birlikte BJP Hindistan Halk Partisi ni kurdu ve ilk baskani secildi Kongre Partisi iktidari boyunca sert muhalefet yapan ve Indra Gandhi nin boluculuk ve yolsuzluk politikasi karsisinda elestirilerini artiran BJP 1984 yilindaki secimler sonrasi 2 milletvekili cikardi Bundan sonra ulke capinda orgutlenmeye ve genc hint nufusunu partiye cekmeye calisan BJP de giderek etkilerini artiran ulusalci hindular parti politikalarini belirlemeye basladi 6 Aralik 1992 tarihinde yuzlerce VHP BJP aktivistinin bir camiiye yonelik saldirisi sonrasi ulke capinda binden fazla kisinin olumune sebep olan Hindu Musluman catismasi yasanmis ve devrin Kongre Partisi iktidari VHP yi yasaklamis ve BJP nin bircok yoneticisini tutuklatmistir Basbakanlik devriBirinci Devre 1996 1996 Mayis ayi secimleri sonrasi birinci olan Janata Dal lideri H Deve Gowda hukumeti kuramayinca hem oylarini arttiran hem de ikinci parti olan BJP Bharatiya Janata Party lideri Vajpayee Basbakan olarak atanmis ancak diger partilerin destegini alamadigi icin hukumet kuramayinca 13 gun sonra istifa etmistir Ikinci Devre 1998 1999 1996 1998 yillari arasinda kurulan iki hukumetin dusmesi sonunda yapilan 1998 erken secimleri BJP yi tarihte INC ve Janata Dal partilerinden sonra birinci olan ucuncu parti yapmisti Bu devirde Vajpayee in destegini alarak Basbakan oldu Ancak ayni yilin sonunda ittifak partilerinden biri cekildi ve verilen gensoru sonrasi BJP koalisyon hukumeti bir oy farkla dusuruldu Muhalefetin hukumet cogunlugu olmamasi nedeniyle Vajpayee Gecici Basbakan sifatiyla ulkeyi 1999 yili secimlerine goturdu Bu donemde Hindistan nukleer silah sahibi bir ulke konumuna geldi Basbakan Vajpayee Pakistan ile Kesmir sorununu cozmek yolunda onemli adimlar atti bu girisimin doruk noktasi olarak sayilabilir Ancak yine Kesmir nedeniyle cikan Kargil Savasi Pakistan ile Hindistan arasinda yeni bir kriz yaratti 3 ay suren bu savasta 500 den fazla Hint askeri ile 4000 e yakin Pakistan askeri hayatini kaybetti Savas sonunda bolgenin 70 i Hindistan tarafindan kontrol altina alindi Ucuncu Devre 1999 2004 1999 yilinda yapilan secimlerde 543 sandalyenin 270 ini alarak tek basina iktidara gelen NDA ittifakinin Basbakani Vajpayee 3 kez basbakan oldu Bu devrede Hindistan Pakistan iliskileri bir Hint ucaginin Pakistanli teroristlerce kacirilmasi sonrasi gerildi Ayni zamanda iktidar havayollarini gelistirme projesi ile ekonomik reformu ele alan bir dizi tedbirler ongordu Ancak Vajpayee nin ilerleyen yasi beraberinde onemli saglik sorunlari getirdi Son donemi2004 secimleri oncesi buyuk cogunlukla yeniden iktidar olmayi uman BJP secimleri kaybetti Anamuhalefet liderligini biraktiktan sonra 2005 yilinda siyasetten tamamen cekildi Siyaset sonrasi saglik sorunlariyla ugrasan Vajpayee 2009 secimlerine katilmamistir KaynakcaBir Hint in biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Bir siyasetci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Siyasi goreviOnce gelen Hindistan Disisleri Bakani 1977 79 Sonra gelenOnce gelen 1996 Sonra gelenOnce gelen 1998 2004 Sonra gelen Manmohan Singh