Hintçe (हिन्दी, Hindī), ağırlıklı olarak Hindistan'ın kuzey, merkez ve batısında konuşulan Hint-Avrupa dil ailesine mensup bir Hint-Aryan dilidir. Pakistan'ın resmî dili olan Urduca ile beraber Hindustânî dilinin iki standart yazılı formundan birini oluşturur. İngilizce ile birlikte Hindistan'ın iki resmî dilinden biridir. Hindistan'da Devanāgarī yazı sistemi; Pakistan'da ise Arap alfabesi kullanılmaktadır.
Hintçe | |
---|---|
हिंदी ya da मानक हिंदी | |
Hintçe bir yazı (Devanagari alfabesiyle yazılmış) | |
Telaffuz | Hindī ya da Mānak Hindī |
Bölge | Güney Asya |
Etnisite | Hintler |
Konuşan sayısı | 260.302.820 (2001) |
Dil ailesi | Hint-Avrupa
|
Yazı sistemi | Devanagari |
Resmî durumu | |
Resmî dil | Hindistan |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | hi |
ISO 639-2 | hin |
ISO 639-3 | hin |
Hintçe ve ona bağlı olarak kabul edilen ve Hindistan üzerindeki gösterimi. | |
2011 Nüfus Sayımına göre Hindistan'da Hintçeyi anadili olarak konuşanların dağılımı. |
Hindistan'da ve Güney Asya'da birçok eyalette başka diller kullanılmakta olsa da Hindistan'ın özellikle kuzeyinde Hindustani çoğunlukla lingua franca olarak kullanılır. Hindistan, bağımsızlığından itibaren tüm ülkede bu dili yaygınlaştırmaya çalışmış olmakla birlikte bu dili anadil olarak kullanmayan yerel halklar bu politikalara karşı koymuştur. Bu, başlangıçta Hintçeyi tek resmî dil yapmayı planlamış hükûmetin İngilizceyi de bu statüye çıkarmasına sebep olmuştur.
Hindistan dışında Hintçe daha çok Bollywood ve ile tanınmıştır.
Sınıflandırma
Hintçe, Urduca ile birlikte Hindustani dilinin iki ayrı standart yazı değişkesinden biridir. Dil, Hint-Aryan dillerinin Hint dilleri olarak da bilinen merkez koluna mensuptur. Bu dil grubu Hint-İran, daha geniş kapsamda ise Hint-Avrupa dil ailesine bağlıdır.
Tarihçe
Hintçe (ve Hindustani), kökenleri dilinin erken bir formuna dayanan Prakrit dilinden evrilmiştir. Hint dillerinin Delhi'de konuşulan lehçeyi baz alarak standartlaştırılmasından önce, pek çok Hint lehçesi ve dili yazı ve edebiyat dili olarak kullanılmıştır. 12. ve 13 yüzyıllarda, , ve dillerinde yazılmış eserler, Hint dilleri edebiyatının erken dönemlerini oluşturmaktadır.
Modern standart Hintçe, Braj, Avadhi ve Maithili gibi diyalektler yerine Delhi'de konuşulan lehçeyi baz almıştır.Babürlü hakimiyetinin son yıllarında ise Urdu dili prestij dili haline gelmeye başlamıştır. Modern Hintçenin edebi kullanımı 18. yüzyılın sonlarında meydana gelmiştir.
19. yüzyılın sonlarında, Urducadan ayrı olarak Hintçeyi geliştirmek için bir hareket oluştu. 1881'de Bihar, Hintçeyi Urducanın yerini alan tek resmi dili olarak kabul etti ve böylece Hintçeyi benimseyen ilk Hindistan devleti oldu. 1949 yılında Devanagari yazı sistemiyle yazılan Hintçe, Hindistan'ın resmi dili olarak kabul edildi.
Konuşanların sayısı
SIL International verilerine göre 1991 yılında 180 milyon kişi anadili olarak Hintçe konuşuyordu, 120 milyon kişi ise ikinci dil olarak Hintçe konuşuyordu. 1991'den 2008'e Hindistan nüfusu %35 artığına göre, bugün 240 milyon kişinin Hintçeyi anadili olarak konuştuğu tahmin edilmektedir. İkinci dil olarak konuşanların sayısı ise okur-yazarlık oranındaki artışa bağlı olarak %35'ten çok daha fazladır.
Örnekler
Türkçe | Hintçe (Transliterasyon) | Hintçe (Devanagari) |
---|---|---|
Hintçe | Hintçe: hindī | हिन्दी |
İngilizce | Hintçe: agrezī | अंग्रेज़ी |
Evet | Hintçe: hāan' | हाँ |
Sen1 | Hintçe: āap (Resmi), tum (samimi) | आप |
Sen² | Hintçe: tum (Gayriresmî) | तुम |
Sen³ | Hintçe: tū (aşağılayıcı) | तू |
Hayır | Hintçe: nahīn | नहीं |
Merhaba/Selam | Hintçe: namaste | नमस्ते |
Hoşçakal | Hintçe: namaste, Hintçe: alvidā, Hintçe: khudā hāfiz | नमस्ते, अलविदा, ख़ुदा हाफ़िज |
Nasılsınız? | Hintçe: āp kaise hai | आप कैसे हैं? |
Sonra görüşürüz | Hintçe: phir milege | फिर मिलेंगे |
Teşekkürler | Hintçe: dhanyavād, Hintçe: shukriyā | धन्यवाद, शुक्रिया |
Üzgünüm | Hintçe: kshamā kījiye, (ayrıca māf kījiye) | क्षमा कीजिये (माफ कीजिये) |
Neden? | Hintçe: kyo? | क्यों? |
Kim? | Hintçe: kaun? | कौन? |
Ne? | Hintçe: kyā? | क्या? |
Ne zaman? | Hintçe: kab? | कब? |
Nerede? | Hintçe: kahā? | कहाँ? |
Nasıl? | Hintçe: kaise? | कैसे? |
Ne kadar? | Hintçe: kitne? | कितने? |
Anlamadım | Hintçe: mai samjhā nahī | मैं समझा नहीं |
Yardım edin(lütfen) Yardım edin! | Hintçe: meri madad kījiye / sahāyatā kījie! | मेरी मदद कीजिये / सहायता कीजिये |
İngilizce? | Hintçe: kyā āp agrezī bolte hai? | क्या आप अंग्रेज़ी बोलते हैं? |
Saatiniz kaç? | Hintçe: samay kyā huā? / kitne baje hai? | समय क्या हुआ? / कितने बजे हैं? |
Bilmiyorum | Hintçe: mujhe nahī patā | मुझे नहीं पता |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2013.
- ^ "Hindustani Language." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2011.
- ^ . The Week (İngilizce). 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2022.
- ^ a b . Central Hindi Directorate. 6 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2012.
- ^ Turek, Aleksandra. "Is the Dhola Maru ra duha only a poetic elaboration?". 17 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
- ^ . 30 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2006.
- ^ Paul R. Brass (2005). Language, Religion and Politics in North India. iUniverse, Incorporated. ISBN . 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
- ^ Parthasarathy, Kumar, p.120
- ^ Clyne, Michael (24 Mayıs 2012). Pluricentric Languages: Differing Norms in Different Nations (İngilizce). Walter de Gruyter. ISBN . 9 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Haziran 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hintce ह न द Hindi agirlikli olarak Hindistan in kuzey merkez ve batisinda konusulan Hint Avrupa dil ailesine mensup bir Hint Aryan dilidir Pakistan in resmi dili olan Urduca ile beraber Hindustani dilinin iki standart yazili formundan birini olusturur Ingilizce ile birlikte Hindistan in iki resmi dilinden biridir Hindistan da Devanagari yazi sistemi Pakistan da ise Arap alfabesi kullanilmaktadir Hintceह द ya da म नक ह द Hintce bir yazi Devanagari alfabesiyle yazilmis TelaffuzHindi ya da Manak HindiBolgeGuney AsyaEtnisiteHintlerKonusan sayisi260 302 820 2001 Dil ailesiHint Avrupa Hint Iran dilleriHint Aryan dilleriHint dilleriHindustaniHintceYazi sistemiDevanagariResmi durumuResmi dil HindistanDil kodlariISO 639 1hiISO 639 2hinISO 639 3hinHintce ve ona bagli olarak kabul edilen ve Hindistan uzerindeki gosterimi 2011 Nufus Sayimina gore Hindistan da Hintceyi anadili olarak konusanlarin dagilimi Hindistan da ve Guney Asya da bircok eyalette baska diller kullanilmakta olsa da Hindistan in ozellikle kuzeyinde Hindustani cogunlukla lingua franca olarak kullanilir Hindistan bagimsizligindan itibaren tum ulkede bu dili yayginlastirmaya calismis olmakla birlikte bu dili anadil olarak kullanmayan yerel halklar bu politikalara karsi koymustur Bu baslangicta Hintceyi tek resmi dil yapmayi planlamis hukumetin Ingilizceyi de bu statuye cikarmasina sebep olmustur Hindistan disinda Hintce daha cok Bollywood ve ile taninmistir SiniflandirmaHintce Urduca ile birlikte Hindustani dilinin iki ayri standart yazi degiskesinden biridir Dil Hint Aryan dillerinin Hint dilleri olarak da bilinen merkez koluna mensuptur Bu dil grubu Hint Iran daha genis kapsamda ise Hint Avrupa dil ailesine baglidir TarihceHintce ve Hindustani kokenleri dilinin erken bir formuna dayanan Prakrit dilinden evrilmistir Hint dillerinin Delhi de konusulan lehceyi baz alarak standartlastirilmasindan once pek cok Hint lehcesi ve dili yazi ve edebiyat dili olarak kullanilmistir 12 ve 13 yuzyillarda ve dillerinde yazilmis eserler Hint dilleri edebiyatinin erken donemlerini olusturmaktadir Modern standart Hintce Braj Avadhi ve Maithili gibi diyalektler yerine Delhi de konusulan lehceyi baz almistir Baburlu hakimiyetinin son yillarinda ise Urdu dili prestij dili haline gelmeye baslamistir Modern Hintcenin edebi kullanimi 18 yuzyilin sonlarinda meydana gelmistir 19 yuzyilin sonlarinda Urducadan ayri olarak Hintceyi gelistirmek icin bir hareket olustu 1881 de Bihar Hintceyi Urducanin yerini alan tek resmi dili olarak kabul etti ve boylece Hintceyi benimseyen ilk Hindistan devleti oldu 1949 yilinda Devanagari yazi sistemiyle yazilan Hintce Hindistan in resmi dili olarak kabul edildi Konusanlarin sayisiSIL International verilerine gore 1991 yilinda 180 milyon kisi anadili olarak Hintce konusuyordu 120 milyon kisi ise ikinci dil olarak Hintce konusuyordu 1991 den 2008 e Hindistan nufusu 35 artigina gore bugun 240 milyon kisinin Hintceyi anadili olarak konustugu tahmin edilmektedir Ikinci dil olarak konusanlarin sayisi ise okur yazarlik oranindaki artisa bagli olarak 35 ten cok daha fazladir OrneklerTurkce Hintce Transliterasyon Hintce Devanagari Hintce Hintce hindi ह न द Ingilizce Hintce agrezi अ ग र ज Evet Hintce haan ह Sen1 Hintce aap Resmi tum samimi आपSen Hintce tum Gayriresmi त मSen Hintce tu asagilayici त Hayir Hintce nahin नह Merhaba Selam Hintce namaste नमस त Hoscakal Hintce namaste Hintce alvida Hintce khuda hafiz नमस त अलव द ख द ह फ जNasilsiniz Hintce ap kaise hai आप क स ह Sonra gorusuruz Hintce phir milege फ र म ल ग Tesekkurler Hintce dhanyavad Hintce shukriya धन यव द श क र य Uzgunum Hintce kshama kijiye ayrica maf kijiye क षम क ज य म फ क ज य Neden Hintce kyo क य Kim Hintce kaun क न Ne Hintce kya क य Ne zaman Hintce kab कब Nerede Hintce kaha कह Nasil Hintce kaise क स Ne kadar Hintce kitne क तन Anlamadim Hintce mai samjha nahi म समझ नह Yardim edin lutfen Yardim edin Hintce meri madad kijiye sahayata kijie म र मदद क ज य सह यत क ज य Ingilizce Hintce kya ap agrezi bolte hai क य आप अ ग र ज ब लत ह Saatiniz kac Hintce samay kya hua kitne baje hai समय क य ह आ क तन बज ह Bilmiyorum Hintce mujhe nahi pata म झ नह पत Ayrica bakinizHindustaniKaynakca Arsivlenmis kopya 24 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2013 Hindustani Language Encyclopaedia Britannica Ultimate Reference Suite Chicago Encyclopaedia Britannica 2011 The Week Ingilizce 7 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ocak 2022 a b Central Hindi Directorate 6 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mart 2012 Turek Aleksandra Is the Dhola Maru ra duha only a poetic elaboration 17 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2020 30 Agustos 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ekim 2006 Paul R Brass 2005 Language Religion and Politics in North India iUniverse Incorporated ISBN 9780595343942 4 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2020 Parthasarathy Kumar p 120 Clyne Michael 24 Mayis 2012 Pluricentric Languages Differing Norms in Different Nations Ingilizce Walter de Gruyter ISBN 9783110888140 9 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Haziran 2020