Ateşten Gömlek, Halide Edib Adıvar’ın aynı adlı romanından sinemaya uyarlanmış, yönetmenliğini Muhsin Ertuğrul yaptığı 1923 tarihli film.
"Ateşten Gömlek" filminin eski Türkçe bir afişi bulunmamaktadır. Ancak 1932 tarihinde yeni Türkçe harflerle basılmış bir el ilanı mevcuttur | |
Yönetmen | Muhsin Ertuğrul |
---|---|
Yapımcı | Kemal Film |
Senarist | Muhsin Ertuğrul |
Hikâye (eser) | Halide Edib Adıvar |
Uyarlama | Ateşten Gömlek |
Oyuncular | Bedia Muvahhit Muhsin Ertuğrul Behzat Butak Neyyire Neyir Vasfi Rıza Zobu Refik Kemal Arduman |
Görüntü yönetmeni | |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Dram, savaş |
Renk | Siyah-beyaz |
Yapım yılı | 1923, Türkiye |
Dil | Türkçe |
Türk kadınların rol aldığı ilk sinema filmi ve Türk sinema tarihinde Kurtuluş Savaşı'nı konu alan ilk konulu, uzun metraj filmdir. Filmde Ayşe rolünü canlandıran Bedia Muvahhit ve Kezban rolünü canlandıran Neyyire Neyir, bir sinema filminde rol alan ilk Türk kadın oyuncular olarak sinema tarihine geçmiştir.
Filmin yapımcılığını Kemal Film üstlenmiştir. 1923 yılında sinemalarda iki ayrı bölüm olarak (çift bilet karşılığında) seyirciye sunulmuştur.
Romandan uyarlanması ve oyuncu seçimi
Halide Edib Adıvar’ın Ateşten Gömlek romanı, 1922 yılında İkdam gazetesinde yayımlanmış ve büyük ilgi uyandırmıştı. Bunun üzerine filme aktarılması gündeme geldi. Güncel konuları filme çekme gayretindeki Muhsin Ertuğrul ulusal bir büyük olayı Türk Kurtuluş Savaşı’nı ele almak üzere bu romanı sinemaya uyarlamak istedi.
O devirde Türk sinemasında kadın rolleri azınlık mensubu kadın oyuncular tarafından canlandırılmakta; Müslüman kadınların rol alması uygun bulunmamaktaydı. Adıvar, romanın kahramanı Ayşe ile Kezban’ı Rum veya Ermeni sanatçıların oynamasını istemedi; filmde Türk kadınların rol alması şartı ile Muhsin Ertuğrul’a romanı filme çekmesi izni verildi.
Ayşe rolünü oyuncu Rafet Muvahhit’in eşi Bedia Hanım üstlendi. Kezban rolünü canlandıracak oyuncu, gazete ilanı yolu ile bulundu. İlana yanıt veren Münire Eyüp, Kezban rolünü canlandırdı; afişlerde ismi “Neyyire Neyir” olarak yer aldı.
Gösterime girmesi
Filmin ilk gösterimi İstanbul'un Beyoğlu semtinde bulunan Palas Sineması'nda 23 Nisan 1923 tarihinde yapıldı. Henüz İstanbul işgal altında iken ve Cumhuriyet ilan edilmemişken Türk Kurtuluş Savaşı'nı konu alan bu filmin gösterime girmesi olağanüstü coşkulu bir hava yarattı.
Konusu
Film, İzmir'in işgali sırasında eşi ve çocuğu öldürüldükten sonra İstanbul’da işgali protesto mitinglerine katılan, ardından Anadolu’da hastabakıcılık yapan Ayşe ile aşık olduğu Binbaşı İhsan'ın sonları ölümle biten öyküsünü anlatır. Kurtuluş Savaşı'nda başından yaralanmış bir yedek subay olan Peyami'nin Ankara'da yazdığı hatıralarından oluşmuştur
Kaynakça
- ^ "Türk sinemasında ilkler, NTVmsnbc.com sitesi, 14 Kasım 2009". 29 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2012.
- ^ Cumhuriyet Ansiklopedisi Cilt 1 / 1923-1940. Yapı Kredi Yayınları. 2003. s. 26. ISBN .
- ^ Akkoyun, Turan (4 Temmuz 2020). "SİNEMADA ESRARENGİZ ŞARK İLE ATEŞTEN GÖMLEK". Atatürk Dergisi. 9 (1): 29-48. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2022.
- ^ . 6 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012.
- ^ a b Yildirim, Yüksel (31 Aralık 2021). "Tarihsel Süreç İçinde Türk Sinemasında Kadın (1920-1990)". Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 6 (4): 71-85. ISSN 2564-7946. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2022.
- ^ "Ateşten Gömlek". Türk Sineması Araştırmaları web sitesi. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2022.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Ateşten Gömlek
- SinemaTürk'te Ateşten Gömlek
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atesten Gomlek Halide Edib Adivar in ayni adli romanindan sinemaya uyarlanmis yonetmenligini Muhsin Ertugrul yaptigi 1923 tarihli film Atesten Gomlek Atesten Gomlek filminin eski Turkce bir afisi bulunmamaktadir Ancak 1932 tarihinde yeni Turkce harflerle basilmis bir el ilani mevcutturYonetmenMuhsin ErtugrulYapimciKemal FilmSenaristMuhsin ErtugrulHikaye eser Halide Edib AdivarUyarlamaAtesten GomlekOyuncularBedia Muvahhit Muhsin Ertugrul Behzat Butak Neyyire Neyir Vasfi Riza Zobu Refik Kemal ArdumanGoruntu yonetmeniCinsiSinema filmiTuruDram savasRenkSiyah beyazYapim yili1923 TurkiyeDilTurkce Turk kadinlarin rol aldigi ilk sinema filmi ve Turk sinema tarihinde Kurtulus Savasi ni konu alan ilk konulu uzun metraj filmdir Filmde Ayse rolunu canlandiran Bedia Muvahhit ve Kezban rolunu canlandiran Neyyire Neyir bir sinema filminde rol alan ilk Turk kadin oyuncular olarak sinema tarihine gecmistir Filmin yapimciligini Kemal Film ustlenmistir 1923 yilinda sinemalarda iki ayri bolum olarak cift bilet karsiliginda seyirciye sunulmustur Romandan uyarlanmasi ve oyuncu secimiHalide Edib Adivar in Atesten Gomlek romani 1922 yilinda Ikdam gazetesinde yayimlanmis ve buyuk ilgi uyandirmisti Bunun uzerine filme aktarilmasi gundeme geldi Guncel konulari filme cekme gayretindeki Muhsin Ertugrul ulusal bir buyuk olayi Turk Kurtulus Savasi ni ele almak uzere bu romani sinemaya uyarlamak istedi O devirde Turk sinemasinda kadin rolleri azinlik mensubu kadin oyuncular tarafindan canlandirilmakta Musluman kadinlarin rol almasi uygun bulunmamaktaydi Adivar romanin kahramani Ayse ile Kezban i Rum veya Ermeni sanatcilarin oynamasini istemedi filmde Turk kadinlarin rol almasi sarti ile Muhsin Ertugrul a romani filme cekmesi izni verildi Ayse rolunu oyuncu Rafet Muvahhit in esi Bedia Hanim ustlendi Kezban rolunu canlandiracak oyuncu gazete ilani yolu ile bulundu Ilana yanit veren Munire Eyup Kezban rolunu canlandirdi afislerde ismi Neyyire Neyir olarak yer aldi Gosterime girmesiFilmin ilk gosterimi Istanbul un Beyoglu semtinde bulunan Palas Sinemasi nda 23 Nisan 1923 tarihinde yapildi Henuz Istanbul isgal altinda iken ve Cumhuriyet ilan edilmemisken Turk Kurtulus Savasi ni konu alan bu filmin gosterime girmesi olaganustu coskulu bir hava yaratti KonusuFilm Izmir in isgali sirasinda esi ve cocugu olduruldukten sonra Istanbul da isgali protesto mitinglerine katilan ardindan Anadolu da hastabakicilik yapan Ayse ile asik oldugu Binbasi Ihsan in sonlari olumle biten oykusunu anlatir Kurtulus Savasi nda basindan yaralanmis bir yedek subay olan Peyami nin Ankara da yazdigi hatiralarindan olusmusturKaynakca Turk sinemasinda ilkler NTVmsnbc com sitesi 14 Kasim 2009 29 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2012 Cumhuriyet Ansiklopedisi Cilt 1 1923 1940 Yapi Kredi Yayinlari 2003 s 26 ISBN 975 08 0409 0 Akkoyun Turan 4 Temmuz 2020 SINEMADA ESRARENGIZ SARK ILE ATESTEN GOMLEK Ataturk Dergisi 9 1 29 48 4 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2022 6 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Subat 2012 a b Yildirim Yuksel 31 Aralik 2021 Tarihsel Surec Icinde Turk Sinemasinda Kadin 1920 1990 Al Farabi Uluslararasi Sosyal Bilimler Dergisi 6 4 71 85 ISSN 2564 7946 4 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2022 Atesten Gomlek Turk Sinemasi Arastirmalari web sitesi 4 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2022 Dis baglantilarIMDb de Atesten Gomlek SinemaTurk te Atesten Gomlek