Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Atlasjet 4203 sefer sayılı uçuşu, Atlasjet tarafından İstanbul Atatürk Havalimanı'ndan Isparta Süleyman Demirel Havalimanı'na yapılması planlanan ancak tüm yolcu ve mürettebatın ölümüne sebep olan bir kazayla sonuçlanan bir iç hat yolcu seferidir.
 Kazada düşen TC-AKM kuyruk numaralı (MD-83)'ün Ağustos 2007'de Varşova Chopin Havalimanı'nda çekilmiş bir fotoğrafı | |
| Özet | |
|---|---|
| Tarih | 30 Kasım 2007 |
| Olay türü | Pilotaj hatası |
| Bölge | Keçiborlu, Türkiye 37°52′24″K 30°12′07″D / 37.87333°K 30.20194°D |
| Hava taşıtı | |
| Kalkış | Atatürk Havalimanı, İstanbul, Türkiye |
| Destinasyon | Süleyman Demirel Havalimanı, Isparta, Türkiye |
| Yolcu sayısı | 50 |
| Mürettebat | 7 |
| Yaralı sayısı | 0 |
| Ölü sayısı | 57 |
| Kurtulanlar | 0 |
| Hava taşıtı modeli | McDonnell Douglas MD-83 |
| İşletmeci | Atlasjet |
| Kuyruk numarası | TC-AKM |
Atatürk Havalimanı'ndan Isparta'ya 29 Kasım 2007 günü saat 23.20'de havalanması gerekirken, Priştine seferinden geç dönmesi nedeniyle 30 Kasım'da saat 00.51'de toplam 50 yolcu ve 7 mürettebat ile İstanbul'dan kalkan KK4203 sefer sayılı uçak, saat 01.36'da Süleyman Demirel Havalimanı'na inişe geçtiği sırada Isparta'ya 18 km mesafedeki Keçiborlu'da düştü. Atlasjet Hava Yolları başkanı Tuncay Doğaner kazadan kimsenin sağ kurtulamadığını açıkladı.
Atlasjet'in World Focus Hava Yolları'ndan kiralamış olduğu uçak bir (McDonnell Douglas MD-83) idi. Uçak kaza esnasında World Focus Hava Yolları pilotları tarafından kumanda edilmekteydi.
Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi'ndeki bir fizik konferansına katılmak üzere uçakta bulunan nükleer fizikçiler Engin Arık, Fatma Şenel Boydağ ve yanlarında bulunan 4 akademisyen kazada ölenler arasındaydı.
Kaza bölgesi
Yerel görevlilerin ve gazetecilerin açıklamalarına göre uçak Keçiborlu ilçesine bağlı Çukurören ve Kılıç köyleri arasındaki 1.830 metre rakımlı Türbetepe'de, orman gözetleme kulesine yakın bir yerde bulundu. Uçak bulunduğunda iki parçaya ayrılmış, gövdesi ve arka kısmı ayrı yerlere düşmüş durumdaydı. Bir kanadı ve motoru bir tepenin üzerinde iken gövdesi 150 metre aşağıda bulunmaktaydı. Kaza sonucu kokpit kısmı da gövdeden ayrılmıştı. Bagajlar, cesetler ve enkaz geniş bir alana dağılmış ve polis tarafından kordonla çevrilmişti.
Isparta Valisi Şemsettin Uzun, yaptığı bir açıklamada uçağın enkazının bulunduğu yerin havalimanına iniş rotası üzerinde bulunmadığını belirterek "Uçak oraya nasıl indi anlamak mümkün değil. Sırtın öbür tarafına düşmüş" dedi.
Düşen uçağın geçmişi
McDonnell Douglas MD-83 tipi uçak, 53185 imalat numarası ile 1994'te üretildi. TC-AKM tescil işaretli uçak, World Focus Hava Yolları'ndan önce 1994-1999 arasında Amerikan Reno Air, 1999-2001 arasında American Airlines, 2001-2005 arasında Türk Free Bird Hava Yolları'nda uçtu.
World Focus Hava Yolları tarafından 20 Mayıs 2005'te kendi filosuna katılan uçak, bir dönem Türk Hava Yolları'na da kiralandı. 29 Temmuz 2007'de uçuş ekibiyle birlikte Atlasjet'e kiralandı.
Kazanın nedeni
Bölgede yapılan incelemede öğleden sonra uçağın uçuş bilgisini ve kokpit seslerini kaydeden iki kara kutu (ses kaydı yapan CVR ve uçuş bilgilerini kaydeden FDR cihazları) bulundu. Hava şartları olumluydu ve uçağın bilinen bir teknik sorunu yoktu.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, 3 Aralık 2007 tarihinde, uçağın kuleyle yaptığı son konuşmadan sonra rotasından saptığının kesinleştiğini; ancak bunun nedeninin henüz bilinmediğini açıkladı. Aynı açıklamada, hava koşullarının uçuş için uygun olduğu, havaalanındaki cihazların normal çalıştığı, uçağın motorlarının çarpma anına kadar faal ve iniş takımlarının açık olduğu belirtildi.
Karakutular çözümlenmek üzere Almanya'ya gönderildi. Gelen ilk haberler, kara kutularda tüm kayıtların bulunduğu, verilerin pilotaj hatasına işaret ettiği yönündeydi. Buna göre, pilotlar, başlangıçta kurallara uygun olarak 2.600 m'ye kadar alçalmışlardı. Daha sonra uçağın rotasından sapmasının nedeni, pilotların yön tayinlerinin bozulmuş olmasıydı. Tepeye yaklaştıklarını fark ettiklerinde uçağı düzeltmeye çalışmışlardı; ancak bu manevranın sonucu olarak kuyruk kısmı tepeye çarpmıştı.
Ancak düşen uçakta bazı avukatlar adına üç saat kadar araştırma yapan Kanadalı uzman , düzenlediği basın toplantısında pilotaj hatasını yeterli bir açıklama olarak görmediğini ve uçağın donanımında bir arıza olduğuna inandığını belirtti. Vermij, yaklaşık 2.000 m yükseklikte ve iniş yönünde olmayan uçağın iniş takımlarının açık olmasının teknik bir arızanın varlığına işaret ettiğini belitti. Aynı basın toplantısına katılan Amerikalı avukatlar, uçakta bir arıza olması halinde uçağı üreten Boeing firmasının kazazede ailelerine tazminat ödemesi gerektiğini, bu tazminatın 200 ila 300 milyon doları bulabileceğini, bunun için şimdiden ailelerin yarısına ulaşıp vekâlet aldıklarını belirttiler. Avukatlar, başlangıçta ailelerden ücret almasalar da, davanın başarılı olması halinde tazminat tutarının %20'si ila %30'u kadar ücret talep edeceklerini belirttiler.
Ulaştırma Bakanlığı'nın Kasım 2008'de onayladığı ve adli soruşturmayı yürüten Keçiborlu Savcısı'na gönderdiği kaza raporu basında yer aldı. Raporda, kazanın sebepleri arasında pilotların yorgun ve deneyimsiz olmaları, "alçalma planındaki usulleri doğru kullanmamış" ve "karşılıklı çapraz kontrol sağlamamış" olmaları gösterildi. Uçağın uçuş güvenliği ile ilgili 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren uçaklarda kullanılması mecburi ekipmanlarından olanyer yaklaşım ikaz sisteminin (EGPWS) de arızalı olması nedeniyle pilotun sistem tarafından ikaz edilemediği ve kör uçuş yaptığı, bunun sonucu olarak da uçağın kuyruğunun Türbetepe'ye çarpmasına mani olamadığı açıklandı. Saat 23.35'te Isparta havalimanı trafik kontrol kulesinden iniş izni istendikten 10 dakika 23 saniye sonra kule tarafından cevap verilmesi hava trafik kontrolündeki aksaklık olarak gösterildi. Bir diğer teknik eksiklik, Isparta Havaalanı'na yaklaşmayı kolaylaştıracak haritanın uçağa yüklenmemiş olmasıydı. Rapora göre, pilotların geç karar vermesinden kaynaklanan bu olay bir kontrollü uçuşta yere çarpma kazası (CFIT) idi.
Rapora göre inişe geçerken uçağın flapları açılmamıştı, bu da pilotların dikkatini dağıtmış olabilirdi. 223° istikametinde seyreden uçak, 30° sola dönmesi gerekirken hata sonucu 30° sağa dönmüş, 253°'deki bu yeni istikamet, uçağı Türbetepe'ye yöneltmişti. EGPWS sistemi arızalı olan uçaktaki pilotlar yere yaklaşmakta olduklarını anlamamışlardı. Ayrıca, zemin karanlık olduğundan pilotların yer-gök ayrımını yitirdikleri "kara delik etkisi" adı verilen yanılgının da oluşmuş olabileceği üzerinde duruldu. Pilotların hata yapmasına neden olabilecek diğer etkenler olarak, daha önce Isparta Havaalanı'na hiç uçmamış olmaları ve MD-83 model uçakla uçmakta tecrübeli olmamaları gösterildi. Yapılan otopside pilotların alkollü olmadıkları belirlendi.
Raporda ayrıca, Türkiye'de ulaştırma kazalarını incelemek üzere ABD ve Avrupa'daki örneklere benzer bir "Ulusal Taşımacılık Emniyet Teşkilatı" kurulması tavsiye edildi.
Sabotaj iddiası
Uçağın düşmesinin hemen ardından, bir sabotaj neticesi düştüğü iddiası ortaya atıldı. Bu yönde maddi bir kanıt bulunmamasına rağmen, uçakta Süleyman Demirel Üniversitesi'ndeki bir konferansa gitmekte olan beş fizikçinin bulunmasının, sabotaj iddiasını güçlendirdiği öne sürüldü. Kazada ölen Engin Arık'ın Türkiye'de CERN benzeri bir parçacık hızlandırma laboratuvarı kurma projesinde çalışması vurgulandı, bu projenin Türkiye'ye büyük teknolojik atılımlar yaptıracağı öne sürüldü. Üstü kapalı olarak, Türkiye'nin bu var olacağı iddia edilen gelişmeyi istemeyen düşmanları ve "uluslararası nükleer lobisi", bilim adamlarına sabotaj düzenlemekle itham edildi.
Sivil Havacılık Genel Müdürü Ali Arıduru, uçağa sabotaj yapıldığına dair herhangi bir kanıt olmadığını açıkladı.
Hayatını kaybedenler
Uçuş ekibi
Kaptan Pilot Serhat Özdemir, 2. Pilot Tahir Aksoy, Kabin Amiri Çağatay Şirin, Hostes Mana Topçu, Hostes Sinem Hatice Vurgun, Hostes Mümine Bulut, Teknisyen Alaattin Gürtürk.
Yolcular
Nuri Tığlı, Bahri Öndürücü, M.Rafi Taşkent, Muhsin Öndürücü, Şakir Özsoy, Ayşe Şentürk, Kasım Muhammet Saygılı, Perihan Kutlu, Sinem Kutlu, Aysun Fatime Balcı, Mustafa Zengi, Davut Demirkurt, Hayri Tokgöz, Tevfik Büyükçaylı, Mehmet Yiğitbaşı, Zeliha Yiğitbaşı, Özgen Berkol Doğan, Engin Abat, Engin Arık, , Mehmet Yılmaz, , Saniye Kartal, Hakan Ulutaş, İskender Hikmet, Senel Fatma Boydağ, Fahrettin Oğurlu, Özcan Oğurlu, Hakan Yakup Pullu, Alp Tezcan, Oğuz Cafer Çiftçi, Yusuf Çiftçi, Nazire Kurnaz, Gözen Polat, Mustafa Fidan, Doğan Göktaş, Hazal Kaynak, İsa Çobankaya, Saniye Çobankaya, Yaşar Çobankaya, Burhan Tepebaşı, Ruşen Mustafa Hamza , Ceren Ceylan, Fuat Güler, Mustafa Çalışkan, Kenan Büyük, Süleyman Hilal, Melike Ceylan, Sadettin Baysal, Özlem Karataş.
Kazanın ardından
Enkaz kaldırma çalışmaları 7 Aralık'ta başladı. Enkaz parçalara ayrılarak traktörlerle yakındaki Yeniköy'e götürüldü. Yolun karla kaplı olması, çalışmaları yavaşlattı.
Isparta İl Genel Meclisi, 3 Aralık 2007'de kazanın olduğu tepeye bir anıtmezar yapma kararı aldı.
Atlas Jet, 14 Aralık 2007'de, kazazedelerin ailelerine yirmi beşer bin dolar "ön ödeme" yapacaklarını açıkladı.
Dava
2009 Aralık ayında halen kazaya sebebiyet verenler hakkında süren duruşmalarda uçağa EGPWS cihazını Eritre'de taktıran teknisyen Reşit Atalay'ın taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet verme suçundan yargılanmasına karar verildi. Savcılık EGPWS cihazının arızalı olduğunu iddia etmekteydi. Bu nedenle EGPWs cihazının üreticisi Honeywell firmasından cihazın durumu ile ilgili rapor istenmiştir.
Açılan dava neticesinde World Focus Hava Yolları ortağı Yavuz Çizmeci, aynı hava yolu şirketinin Genel Müdürü Aydın Kızıltan ve çalışanı İsmail Taşdelen ’taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet verme’ suçundan önce on dörder yıl hapis cezasına çarptırıldı. Sanıkların cezası on birer yıl sekizer aya indirildi. World Focus Hava Yolları teknisyeni Fikri Zafer Dinçer, aynı suçtan 7 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Dinçer'in cezası 5 yıl 10 aya düşürüldü.
Dönemin Sivil Havacılık Genel Müdürü Ali Arıduru ve Genel Müdür Yardımcısı Oktay Erdağı, ’taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet verme’ suçundan beraat ederken, ’görevi kötüye kullanma’ suçundan ikişer yıl hapis cezası aldı. İki sanığın cezasının birer yıl sekizer aya indirildiği dava kararı 11 Mart 2016 tarihinde Yargıtay tarafından bozuldu.
Kaynakça
- ^ "Pilotun son sözü: "Sizi arayacağım"". Hürriyet. 28 Kasım 2008. 26 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2008.
- ^ a b Kazada hayatını kaybeden bir aylık Ceren Ceylan biletsiz olduğu için uçuş listesinde yer almamaktadır
- ^ "Passenger aircraft crashes in Turkey". FlightGlobal. 30 Kasım 2007. 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
- ^ "Yolcu uçağı Isparta'da düştü". Hürriyet. 5 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
- ^ "TRT/HABER (30.11.2007 15:01)". 5 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2007.
- ^ "'None survive' Turkey plane crash". BBC News. 30 Kasım 2007. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
- ^ "Accident description (preliminary)". Air Safety Network. 15 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
- ^ a b "Plane crashes; no survivors found". CNN. 30 Kasım 2007. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
- ^ "Düşen uçakla ilgili kuşku dolu soru işareti..." Milliyet. 30 Kasım 2007. 24 Şubat 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
- ^ "TRT/HABER". 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
- ^ "Enkaza ulaşan muhabir dehşeti anlattı". Ntvmsnbc. 30 Kasım 2007. 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2007.
- ^ "Pist görünmüş, artık sıra alkışlara gelmişti..." Radikal. 1 Aralık 2007. 3 Şubat 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2007.
- ^ "Pist görünmüş, artık sıra alkışlara gelmişti..." Radikal. 1 Aralık 2007. 3 Şubat 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2007.
- ^ "World Focus ile ilgili uçakları bakımsız iddiaları ortaya çıkmıştı!". Milliyet. 30 Kasım 2007. 25 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
- ^ "Hunt for clues in Turkish crash". BBC News. 30 Kasım 2007. 27 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2007.
- ^ "SHGM: Uçak iniş rotasından ayrılmış". Ntvmsnbc. 3 Aralık 2007. 6 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Aralık 2007.
- ^ "Kara kutudan ilk izlenim pilotaj hatası". Ntvmsnbc. 12 Aralık 2007. 12 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2007.
- ^ "Kanadalı uzmana göre uçakta teknik arıza vardı". Ntvmsnbc. 12 Aralık 2007. 13 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2007.
- ^ http://www.milliyet.com.tr/2005/08/11/son/sonsiy02.html 13 Ağustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Milliyet, Konya uçağının düşmesi ders oldu... , 11 Ağustos 2005 (erişim:13 Şubat 2009)
- ^ . Eurolink-SAFA. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2008.
- ^ Kokpit dergisi, Ocak-Şubat 2009 sayısı, s17[]
- ^ a b c "Pilotun son sözü: "Sizi arayacağım"". 28 Kasım 2008. Erişim tarihi: 18 Aralık 2008.[]
- ^ "Göz göre göre öldüler..." 1 Aralık 2008. Erişim tarihi: 1 Aralık 2008.
- ^ "Düşen uçakta sabotaj iddiası". Ulusal Kanal. 30 Kasım 2007. 11 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2007.
- ^ "Sivil Havacılık: "Kazada sabotaj yok"". Fox. 4 Aralık 2007. Erişim tarihi: 12 Aralık 2007.[]
- ^ "Atlasjet uçağı Isparta'da düştü: 57 ölü". Cnnturk.com. 30 Kasım 2011. 17 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2014.
- ^ "Türbetepe'de enkaz kaldırılıyor". Ntvmsnbc. 7 Aralık 2007. 8 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2007.
- ^ "Uçağın düştüğü Türbetepe'ye anıtmezar yapılacak". Özgür Haber. 3 Aralık 2007. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2007.
- ^ "Atlasjet, Isparta'da ölen yolcularının ailelerine 25 bin dolar ödeme kararı aldı". Özgür Haber. 14 Aralık 2007. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2007.
- ^ "Kocamı zorla uçurdular, Mynet Haber, erişim tarihi: 4 Aralık 2009". 20 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2015.
- ^ "Isparta'daki uçak kazası davasında Yargıtay'dan bozma kararı". Hürriyet. 11 Mart 2016. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2016.
- ^ "Yargıtay: Isparta uçağında her kurum suçlu". Hürriyet. 11 Mart 2016. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atlasjet 4203 sefer sayili ucusu Atlasjet tarafindan Istanbul Ataturk Havalimani ndan Isparta Suleyman Demirel Havalimani na yapilmasi planlanan ancak tum yolcu ve murettebatin olumune sebep olan bir kazayla sonuclanan bir ic hat yolcu seferidir Atlasjet in 4203 sefer sayili ucusuKazada dusen TC AKM kuyruk numarali MD 83 un Agustos 2007 de Varsova Chopin Havalimani nda cekilmis bir fotografiOzetTarih30 Kasim 2007Olay turuPilotaj hatasiBolgeKeciborlu Turkiye 37 52 24 K 30 12 07 D 37 87333 K 30 20194 D 37 87333 30 20194Hava tasitiKalkisAtaturk Havalimani Istanbul TurkiyeDestinasyonSuleyman Demirel Havalimani Isparta TurkiyeYolcu sayisi50Murettebat7Yarali sayisi0Olu sayisi57Kurtulanlar0Hava tasiti modeliMcDonnell Douglas MD 83IsletmeciAtlasjetKuyruk numarasiTC AKM Ataturk Havalimani ndan Isparta ya 29 Kasim 2007 gunu saat 23 20 de havalanmasi gerekirken Pristine seferinden gec donmesi nedeniyle 30 Kasim da saat 00 51 de toplam 50 yolcu ve 7 murettebat ile Istanbul dan kalkan KK4203 sefer sayili ucak saat 01 36 da Suleyman Demirel Havalimani na inise gectigi sirada Isparta ya 18 km mesafedeki Keciborlu da dustu Atlasjet Hava Yollari baskani Tuncay Doganer kazadan kimsenin sag kurtulamadigini acikladi Atlasjet in World Focus Hava Yollari ndan kiralamis oldugu ucak bir McDonnell Douglas MD 83 idi Ucak kaza esnasinda World Focus Hava Yollari pilotlari tarafindan kumanda edilmekteydi Isparta Suleyman Demirel Universitesi ndeki bir fizik konferansina katilmak uzere ucakta bulunan nukleer fizikciler Engin Arik Fatma Senel Boydag ve yanlarinda bulunan 4 akademisyen kazada olenler arasindaydi Kaza bolgesiYerel gorevlilerin ve gazetecilerin aciklamalarina gore ucak Keciborlu ilcesine bagli Cukuroren ve Kilic koyleri arasindaki 1 830 metre rakimli Turbetepe de orman gozetleme kulesine yakin bir yerde bulundu Ucak bulundugunda iki parcaya ayrilmis govdesi ve arka kismi ayri yerlere dusmus durumdaydi Bir kanadi ve motoru bir tepenin uzerinde iken govdesi 150 metre asagida bulunmaktaydi Kaza sonucu kokpit kismi da govdeden ayrilmisti Bagajlar cesetler ve enkaz genis bir alana dagilmis ve polis tarafindan kordonla cevrilmisti Isparta Valisi Semsettin Uzun yaptigi bir aciklamada ucagin enkazinin bulundugu yerin havalimanina inis rotasi uzerinde bulunmadigini belirterek Ucak oraya nasil indi anlamak mumkun degil Sirtin obur tarafina dusmus dedi Dusen ucagin gecmisiUcagin World Focus Hava Yollari filosunda iken cekilmis bir fotografi McDonnell Douglas MD 83 tipi ucak 53185 imalat numarasi ile 1994 te uretildi TC AKM tescil isaretli ucak World Focus Hava Yollari ndan once 1994 1999 arasinda Amerikan Reno Air 1999 2001 arasinda American Airlines 2001 2005 arasinda Turk Free Bird Hava Yollari nda uctu World Focus Hava Yollari tarafindan 20 Mayis 2005 te kendi filosuna katilan ucak bir donem Turk Hava Yollari na da kiralandi 29 Temmuz 2007 de ucus ekibiyle birlikte Atlasjet e kiralandi Istanbul Ataturk Havalimani Isparta Suleyman Demirel HavalimaniKalkis ve varis havalimanlariKazanin nedeniBolgede yapilan incelemede ogleden sonra ucagin ucus bilgisini ve kokpit seslerini kaydeden iki kara kutu ses kaydi yapan CVR ve ucus bilgilerini kaydeden FDR cihazlari bulundu Hava sartlari olumluydu ve ucagin bilinen bir teknik sorunu yoktu Sivil Havacilik Genel Mudurlugu 3 Aralik 2007 tarihinde ucagin kuleyle yaptigi son konusmadan sonra rotasindan saptiginin kesinlestigini ancak bunun nedeninin henuz bilinmedigini acikladi Ayni aciklamada hava kosullarinin ucus icin uygun oldugu havaalanindaki cihazlarin normal calistigi ucagin motorlarinin carpma anina kadar faal ve inis takimlarinin acik oldugu belirtildi Karakutular cozumlenmek uzere Almanya ya gonderildi Gelen ilk haberler kara kutularda tum kayitlarin bulundugu verilerin pilotaj hatasina isaret ettigi yonundeydi Buna gore pilotlar baslangicta kurallara uygun olarak 2 600 m ye kadar alcalmislardi Daha sonra ucagin rotasindan sapmasinin nedeni pilotlarin yon tayinlerinin bozulmus olmasiydi Tepeye yaklastiklarini fark ettiklerinde ucagi duzeltmeye calismislardi ancak bu manevranin sonucu olarak kuyruk kismi tepeye carpmisti Ancak dusen ucakta bazi avukatlar adina uc saat kadar arastirma yapan Kanadali uzman duzenledigi basin toplantisinda pilotaj hatasini yeterli bir aciklama olarak gormedigini ve ucagin donaniminda bir ariza olduguna inandigini belirtti Vermij yaklasik 2 000 m yukseklikte ve inis yonunde olmayan ucagin inis takimlarinin acik olmasinin teknik bir arizanin varligina isaret ettigini belitti Ayni basin toplantisina katilan Amerikali avukatlar ucakta bir ariza olmasi halinde ucagi ureten Boeing firmasinin kazazede ailelerine tazminat odemesi gerektigini bu tazminatin 200 ila 300 milyon dolari bulabilecegini bunun icin simdiden ailelerin yarisina ulasip vekalet aldiklarini belirttiler Avukatlar baslangicta ailelerden ucret almasalar da davanin basarili olmasi halinde tazminat tutarinin 20 si ila 30 u kadar ucret talep edeceklerini belirttiler EGPWS sistemi Ulastirma Bakanligi nin Kasim 2008 de onayladigi ve adli sorusturmayi yuruten Keciborlu Savcisi na gonderdigi kaza raporu basinda yer aldi Raporda kazanin sebepleri arasinda pilotlarin yorgun ve deneyimsiz olmalari alcalma planindaki usulleri dogru kullanmamis ve karsilikli capraz kontrol saglamamis olmalari gosterildi Ucagin ucus guvenligi ile ilgili 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren ucaklarda kullanilmasi mecburi ekipmanlarindan olanyer yaklasim ikaz sisteminin EGPWS de arizali olmasi nedeniyle pilotun sistem tarafindan ikaz edilemedigi ve kor ucus yaptigi bunun sonucu olarak da ucagin kuyrugunun Turbetepe ye carpmasina mani olamadigi aciklandi Saat 23 35 te Isparta havalimani trafik kontrol kulesinden inis izni istendikten 10 dakika 23 saniye sonra kule tarafindan cevap verilmesi hava trafik kontrolundeki aksaklik olarak gosterildi Bir diger teknik eksiklik Isparta Havaalani na yaklasmayi kolaylastiracak haritanin ucaga yuklenmemis olmasiydi Rapora gore pilotlarin gec karar vermesinden kaynaklanan bu olay bir kontrollu ucusta yere carpma kazasi CFIT idi Rapora gore inise gecerken ucagin flaplari acilmamisti bu da pilotlarin dikkatini dagitmis olabilirdi 223 istikametinde seyreden ucak 30 sola donmesi gerekirken hata sonucu 30 saga donmus 253 deki bu yeni istikamet ucagi Turbetepe ye yoneltmisti EGPWS sistemi arizali olan ucaktaki pilotlar yere yaklasmakta olduklarini anlamamislardi Ayrica zemin karanlik oldugundan pilotlarin yer gok ayrimini yitirdikleri kara delik etkisi adi verilen yanilginin da olusmus olabilecegi uzerinde duruldu Pilotlarin hata yapmasina neden olabilecek diger etkenler olarak daha once Isparta Havaalani na hic ucmamis olmalari ve MD 83 model ucakla ucmakta tecrubeli olmamalari gosterildi Yapilan otopside pilotlarin alkollu olmadiklari belirlendi Raporda ayrica Turkiye de ulastirma kazalarini incelemek uzere ABD ve Avrupa daki orneklere benzer bir Ulusal Tasimacilik Emniyet Teskilati kurulmasi tavsiye edildi Sabotaj iddiasi Ucagin dusmesinin hemen ardindan bir sabotaj neticesi dustugu iddiasi ortaya atildi Bu yonde maddi bir kanit bulunmamasina ragmen ucakta Suleyman Demirel Universitesi ndeki bir konferansa gitmekte olan bes fizikcinin bulunmasinin sabotaj iddiasini guclendirdigi one suruldu Kazada olen Engin Arik in Turkiye de CERN benzeri bir parcacik hizlandirma laboratuvari kurma projesinde calismasi vurgulandi bu projenin Turkiye ye buyuk teknolojik atilimlar yaptiracagi one suruldu Ustu kapali olarak Turkiye nin bu var olacagi iddia edilen gelismeyi istemeyen dusmanlari ve uluslararasi nukleer lobisi bilim adamlarina sabotaj duzenlemekle itham edildi Sivil Havacilik Genel Muduru Ali Ariduru ucaga sabotaj yapildigina dair herhangi bir kanit olmadigini acikladi Hayatini kaybedenler Ucus ekibi Kaptan Pilot Serhat Ozdemir 2 Pilot Tahir Aksoy Kabin Amiri Cagatay Sirin Hostes Mana Topcu Hostes Sinem Hatice Vurgun Hostes Mumine Bulut Teknisyen Alaattin Gurturk Yolcular Nuri Tigli Bahri Ondurucu M Rafi Taskent Muhsin Ondurucu Sakir Ozsoy Ayse Senturk Kasim Muhammet Saygili Perihan Kutlu Sinem Kutlu Aysun Fatime Balci Mustafa Zengi Davut Demirkurt Hayri Tokgoz Tevfik Buyukcayli Mehmet Yigitbasi Zeliha Yigitbasi Ozgen Berkol Dogan Engin Abat Engin Arik Mehmet Yilmaz Saniye Kartal Hakan Ulutas Iskender Hikmet Senel Fatma Boydag Fahrettin Ogurlu Ozcan Ogurlu Hakan Yakup Pullu Alp Tezcan Oguz Cafer Ciftci Yusuf Ciftci Nazire Kurnaz Gozen Polat Mustafa Fidan Dogan Goktas Hazal Kaynak Isa Cobankaya Saniye Cobankaya Yasar Cobankaya Burhan Tepebasi Rusen Mustafa Hamza Ceren Ceylan Fuat Guler Mustafa Caliskan Kenan Buyuk Suleyman Hilal Melike Ceylan Sadettin Baysal Ozlem Karatas Kazanin ardindanEnkaz kaldirma calismalari 7 Aralik ta basladi Enkaz parcalara ayrilarak traktorlerle yakindaki Yenikoy e goturuldu Yolun karla kapli olmasi calismalari yavaslatti Isparta Il Genel Meclisi 3 Aralik 2007 de kazanin oldugu tepeye bir anitmezar yapma karari aldi Atlas Jet 14 Aralik 2007 de kazazedelerin ailelerine yirmi beser bin dolar on odeme yapacaklarini acikladi Dava 2009 Aralik ayinda halen kazaya sebebiyet verenler hakkinda suren durusmalarda ucaga EGPWS cihazini Eritre de taktiran teknisyen Resit Atalay in taksirle birden fazla kisinin olumune sebebiyet verme sucundan yargilanmasina karar verildi Savcilik EGPWS cihazinin arizali oldugunu iddia etmekteydi Bu nedenle EGPWs cihazinin ureticisi Honeywell firmasindan cihazin durumu ile ilgili rapor istenmistir Acilan dava neticesinde World Focus Hava Yollari ortagi Yavuz Cizmeci ayni hava yolu sirketinin Genel Muduru Aydin Kiziltan ve calisani Ismail Tasdelen taksirle birden fazla kisinin olumune sebebiyet verme sucundan once on dorder yil hapis cezasina carptirildi Saniklarin cezasi on birer yil sekizer aya indirildi World Focus Hava Yollari teknisyeni Fikri Zafer Dincer ayni suctan 7 yil hapis cezasina carptirildi Dincer in cezasi 5 yil 10 aya dusuruldu Donemin Sivil Havacilik Genel Muduru Ali Ariduru ve Genel Mudur Yardimcisi Oktay Erdagi taksirle birden fazla kisinin olumune sebebiyet verme sucundan beraat ederken gorevi kotuye kullanma sucundan ikiser yil hapis cezasi aldi Iki sanigin cezasinin birer yil sekizer aya indirildigi dava karari 11 Mart 2016 tarihinde Yargitay tarafindan bozuldu Kaynakca Pilotun son sozu Sizi arayacagim Hurriyet 28 Kasim 2008 26 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2008 a b Kazada hayatini kaybeden bir aylik Ceren Ceylan biletsiz oldugu icin ucus listesinde yer almamaktadir Passenger aircraft crashes in Turkey FlightGlobal 30 Kasim 2007 20 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2007 Yolcu ucagi Isparta da dustu Hurriyet 5 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2007 TRT HABER 30 11 2007 15 01 5 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2007 None survive Turkey plane crash BBC News 30 Kasim 2007 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2007 Accident description preliminary Air Safety Network 15 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2007 a b Plane crashes no survivors found CNN 30 Kasim 2007 16 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2007 Dusen ucakla ilgili kusku dolu soru isareti Milliyet 30 Kasim 2007 24 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2007 TRT HABER 1 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2007 Enkaza ulasan muhabir dehseti anlatti Ntvmsnbc 30 Kasim 2007 1 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2007 Pist gorunmus artik sira alkislara gelmisti Radikal 1 Aralik 2007 3 Subat 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2007 Pist gorunmus artik sira alkislara gelmisti Radikal 1 Aralik 2007 3 Subat 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2007 World Focus ile ilgili ucaklari bakimsiz iddialari ortaya cikmisti Milliyet 30 Kasim 2007 25 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2007 Hunt for clues in Turkish crash BBC News 30 Kasim 2007 27 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2007 SHGM Ucak inis rotasindan ayrilmis Ntvmsnbc 3 Aralik 2007 6 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Aralik 2007 Kara kutudan ilk izlenim pilotaj hatasi Ntvmsnbc 12 Aralik 2007 12 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2007 Kanadali uzmana gore ucakta teknik ariza vardi Ntvmsnbc 12 Aralik 2007 13 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2007 http www milliyet com tr 2005 08 11 son sonsiy02 html 13 Agustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milliyet Konya ucaginin dusmesi ders oldu 11 Agustos 2005 erisim 13 Subat 2009 Eurolink SAFA 23 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2008 Kokpit dergisi Ocak Subat 2009 sayisi s17 olu kirik baglanti a b c Pilotun son sozu Sizi arayacagim 28 Kasim 2008 Erisim tarihi 18 Aralik 2008 olu kirik baglanti Goz gore gore olduler 1 Aralik 2008 Erisim tarihi 1 Aralik 2008 Dusen ucakta sabotaj iddiasi Ulusal Kanal 30 Kasim 2007 11 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2007 Sivil Havacilik Kazada sabotaj yok Fox 4 Aralik 2007 Erisim tarihi 12 Aralik 2007 olu kirik baglanti Atlasjet ucagi Isparta da dustu 57 olu Cnnturk com 30 Kasim 2011 17 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2014 Turbetepe de enkaz kaldiriliyor Ntvmsnbc 7 Aralik 2007 8 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2007 Ucagin dustugu Turbetepe ye anitmezar yapilacak Ozgur Haber 3 Aralik 2007 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2007 Atlasjet Isparta da olen yolcularinin ailelerine 25 bin dolar odeme karari aldi Ozgur Haber 14 Aralik 2007 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2007 Kocami zorla ucurdular Mynet Haber erisim tarihi 4 Aralik 2009 20 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2009 Arsivlenmis kopya 29 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2015 Isparta daki ucak kazasi davasinda Yargitay dan bozma karari Hurriyet 11 Mart 2016 12 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2016 Yargitay Isparta ucaginda her kurum suclu Hurriyet 11 Mart 2016 13 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2016