Australidelphia, keseliler alt sınıfının iki üst takımından birisi. Diğer üst takım Ameridelphia, Chiloé keseli sıçanı (Dromiciops gliroides) dışında bütün Amerika'da yaşayan keselileri içine alırken Australidelphia bütün Avustralya'da, Yeni Gine'de ve civarındaki adalarda yaşayan keselileri içine almaktadır.
Australidelphia | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Koala (Phascolarctos cinereus) | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||
| |||||||||||
Takımlar | |||||||||||
|
Evrim tarihi
Keselilerin üst takımları Ameridelphia ve Australidelphia ne zaman birbirlerinden ayrıldıkları hakkındaki fikirler 128 milyon 61,7 milyon yıl arası değişir. Çağdaş görüşlere göre 75 milyon yıl önce ayrıldıkları kabul edilir.
Austradelphia üst takımına ait türlerin çoğu bu dönemde Güney kutbundan Avustralya'ya hareket ettiği tahmin edilir. Ama ancak 65 milyon yıl önce dinozorların ortadan kaybolmasından sonra Avustralya'yı gerçekten fethetmeyi başarmışlardır. Ancak günümüze kadar bulunabilen en eski fosil kanıtlar 54 milyon yıl önceden kalmadır. Queensland'in güneydoğusunda bulunan bu fosilin Australidelphia'ya ait olup olmadığı da henüz kesinleşmemiştir.
Böylece Australidelphia grubu (Güney Amerika'da yaşayan Microbiotheria'nın haricinde) yaklaşık 30 milyon yıl boyunca diğer kıtalara bağlantısız şekilde izolasyonda kalmıştır. Ancak 8 milyon evvel Avustralya'ya gelen bazı kemiriciler ile etenelilerin ilk temsilcileri de kıtaya yayılmıştır.
45.000 yıl önce insanların Avustralya'ya gelmesi ile kıtanın, aralarında Australidelphia türlerinin çoğunlukta olduğu dev hayvanları () tükenmeye başlamıştır.
Sınıflandırma
Australidelphia beş takıma bölünmektedir:
- Microbiotheria sadece, Güney Amerika'da yaşayan Chiloé keseli sıçanını (Dromiciops gliroides) ile tek bir türü içermektedir.
- Keseli köstebek (Notoryctemorphia) bildiğimiz köstebeğin keseli versiyonu.Notoryctes cinsine ait iki türü içermektedir.
- (Dasyuromorphia) yaşayan iki familya'ya bölünmektedir: Keseli sansargiller (Dasyuridae) ve Keseli karıncayiyen (Myrmecobiidae). 20. yüzyıla kadar Tazmanya kaplanını (Thylacinus cynocephalus) içeren Thylacinidae adında üçüncü bir familya daha vardı. Son bireyi 1936'da hayvanat bahçesinde öldü.
- Keseli porsuğumsular (Peramelemorphia) 3 familya'ya bölünen yaklaşık 20 türü içermektedir.
- İki ön dişliler (Diprotodontia) en çok türü kapsayan en büyük takımdır ve Avustralya'nın en tanınmış hayvanlarını içerir: Kangurugiller (Macropodidae), Koala (Phascolarctos cinereus) ve Vombatgiller (Vombatidae). Ayrıca 3 familya'ya bölünen 'de bu takıma aittir.
Australidelphia grubunun soyağacı hakkında hala farklı fikirler yaygındır. Heather Amrine-Madsen'nin 2003 yılında, moleküler genetik araştırmalar sonrası ortaya koyduğu kladogramm şöyledir (yazar: Kemp, 2005):
Australidelphia ├──Chiloé keseli sıçanı (Microbiotheria) └──N.N. ├──İki ön dişliler (Diprotodontia) └─N.N. ├─Peramelemorphia └──N.N. ├──Keseli köstebek (Notoryctemorphia) └──Yırtıcı keseliler (Dasyuromoprhia)
Kaynakça
- ^ "PBDB". paleobiodb.org. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021.
Kitaplar
- T. S. Kemp: The Origin & Evolution of Mammals. Oxford University Press, Oxford 2005,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Australidelphia keseliler alt sinifinin iki ust takimindan birisi Diger ust takim Ameridelphia Chiloe keseli sicani Dromiciops gliroides disinda butun Amerika da yasayan keselileri icine alirken Australidelphia butun Avustralya da Yeni Gine de ve civarindaki adalarda yasayan keselileri icine almaktadir Australidelphia Yasadigi donem araligi 61 6 0 myo Selandiyen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNKoala Phascolarctos cinereus Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif Mammalia sirasiz Marsupialia sirasiz Australidelphia 1982TakimlarKeseli kostebek Notoryctemorphia Dasyuromorphia Keseli porsugumsular Peramelemorphia Iki on disliler Diprotodontia Evrim tarihiKeselilerin ust takimlari Ameridelphia ve Australidelphia ne zaman birbirlerinden ayrildiklari hakkindaki fikirler 128 milyon 61 7 milyon yil arasi degisir Cagdas goruslere gore 75 milyon yil once ayrildiklari kabul edilir Austradelphia ust takimina ait turlerin cogu bu donemde Guney kutbundan Avustralya ya hareket ettigi tahmin edilir Ama ancak 65 milyon yil once dinozorlarin ortadan kaybolmasindan sonra Avustralya yi gercekten fethetmeyi basarmislardir Ancak gunumuze kadar bulunabilen en eski fosil kanitlar 54 milyon yil onceden kalmadir Queensland in guneydogusunda bulunan bu fosilin Australidelphia ya ait olup olmadigi da henuz kesinlesmemistir Boylece Australidelphia grubu Guney Amerika da yasayan Microbiotheria nin haricinde yaklasik 30 milyon yil boyunca diger kitalara baglantisiz sekilde izolasyonda kalmistir Ancak 8 milyon evvel Avustralya ya gelen bazi kemiriciler ile etenelilerin ilk temsilcileri de kitaya yayilmistir 45 000 yil once insanlarin Avustralya ya gelmesi ile kitanin aralarinda Australidelphia turlerinin cogunlukta oldugu dev hayvanlari tukenmeye baslamistir SiniflandirmaAustralidelphia bes takima bolunmektedir Microbiotheria sadece Guney Amerika da yasayan Chiloe keseli sicanini Dromiciops gliroides ile tek bir turu icermektedir Keseli kostebek Notoryctemorphia bildigimiz kostebegin keseli versiyonu Notoryctes cinsine ait iki turu icermektedir Dasyuromorphia yasayan iki familya ya bolunmektedir Keseli sansargiller Dasyuridae ve Keseli karincayiyen Myrmecobiidae 20 yuzyila kadar Tazmanya kaplanini Thylacinus cynocephalus iceren Thylacinidae adinda ucuncu bir familya daha vardi Son bireyi 1936 da hayvanat bahcesinde oldu Keseli porsugumsular Peramelemorphia 3 familya ya bolunen yaklasik 20 turu icermektedir Iki on disliler Diprotodontia en cok turu kapsayan en buyuk takimdir ve Avustralya nin en taninmis hayvanlarini icerir Kangurugiller Macropodidae Koala Phascolarctos cinereus ve Vombatgiller Vombatidae Ayrica 3 familya ya bolunen de bu takima aittir Australidelphia grubunun soyagaci hakkinda hala farkli fikirler yaygindir Heather Amrine Madsen nin 2003 yilinda molekuler genetik arastirmalar sonrasi ortaya koydugu kladogramm soyledir yazar Kemp 2005 Australidelphia Chiloe keseli sicani Microbiotheria N N Iki on disliler Diprotodontia N N Peramelemorphia N N Keseli kostebek Notoryctemorphia Yirtici keseliler Dasyuromoprhia Kaynakca PBDB paleobiodb org 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2021 KitaplarT S Kemp The Origin amp Evolution of Mammals Oxford University Press Oxford 2005 ISBN 0 19 850761 5