Keseli porsuğumsular (Latince: Peramelemorphia) 21 türden oluşan bir keseli takımı. Çoğu kez İngilizce adından (Bandicoots) kaynaklanan bandikutlar adı'da kullanılır. Kelimenin kökeni Telugu dilinde bulunmakta ve domuz sıçanı anlamına gelmektedir. Bu ad eskiden (Bandicota) cinsi için kullanılırdı.
Keseli porsuğumsular | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(Isoodon sp.) | ||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Familyalar | ||||||||||||||||
|
Özellikleri
Keseli porsuğumsular küçük veya ortanca büyüklükte yerde yaşayan hayvanlardır. Burunları daima uzun olur. Arka ayakları ön ayaklarından daha uzun olduğu için hoplayarak yürürler. Yeri kazmak için uzun tırnakları olur.
Yayılım ve yaşam alanı
Keseli porsuğumsular Avustralya, Yeni Gine ve Endonezyanın batısında bulunan bazı adalarda yaşarlar. Çöl gibi bölgelerden tropik ormanlara kadar birbirinden farklı habitatlarda yaygındırlar.
Yaşam şekli
Keseli porsuğumsular çiftleşme zamanı dışında yalnız yaşar ve aynı türden olanlara rastlarsa agresif davranır. Çoğu türler kendine ait bir bölgeyi benimser, koku işaretleri ile bu bölgenin sınırını çizer ve yabancılara karşı savunur. En önemli duyuları koku almak ve duymaktır ve çoğu gece aktifdir. Gündüzleri kendi kazdıkları bir inde, yapraklar ile döşedikleri bir yuvada veya çalıların arkasında kazdıkları bir kuyuda geçirirler. Boş ağaçları veya terk edilmiş tavşan yuvalarını da bazen sığınak olarak kullanırlar.
Beslenme
Keseli porsuğumsular omnivor'dur (her şey yiyici). Böcekler, küçük omurgalılar (fare, kertenkele vb.) veya da meyveler ve tohumlar ile beslenebilirler. Yerde veya kazdıkları kuyuların içerisinde, uzun burunları ile kokusunu aldıkları besinlerini bulurlar. 46 - 48 adet olan dişleri daha çok kine benzer.
Üreme
Keseli porsuğumsular'da gebelik süreci 2 hafta civarında olarak gayet kısadır. Diğer keselilerden farklı olarak onlarda ilkel bir etene (plasenta) bulunur. Keseleri iyi gelişmiştir ve girişi arkaya yöneliktir. Yeni doğan yavruların, annelerinin kesesine kadar tırmanmak için uzun tırnakları olur. Bu tırnaklar işini yerine getirdikten bir süre sonra düşer. Keseli porsuğumsuların 6 - 10 memesi olur ve 2 ila 5 yavru dünyaya getirirler. Süt emen yavruların bir kuşağı daha henüz memeden ayrıldığı gibi yeni yavruların dünyaya gelmesinden dolayı, memelerin bir kısmı yeni doğan yavrular için küçük diğerleri ise büyük olur.
Sınıflandırma
Modern bilimde keseli porsuğumsular 3 familyaya bölünür:
- Domuzayaklı keseli (Chaeropodidae) familyası tek soyu tükenmiş bir tür içermektedir.
- Tavşanımsı keseliler (Thylacomyidae) familyasının içerdiği iki türden birisinin soyu tüknemiştir..
- Keseli porsukgiller (Peramelidae) familyası iki alt familya'ya bölünen diğer 18 türü içermektedir:
- daha çok kurak bölgeleri tercih ederler ve kafatasları yassı olur. İki cinse bölünürler: Isoodon ve Perameles cinsi.
- tropik ormanlarda yaşarlar ve kafatasları silindir şeklindedir. Dört cinse ayrılan 12 türü içerir.
Keseli porsuğumsuların soyağacı şu şekilde yapılır:
Keseli porsuğumsular (Peramelemorphia) |--Domuzayaklı keseli (Chaeropus) |--N.N. |--Tavşanımsı keseliler (Macrotis) |--Keseli porsukgiller (Peramelidae) |-- |-- |-- |--
Kitaplar
- Ronald M. Nowak: Walker's Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999.
- D. E. Wilson, D. M. Reeder: Mammal Species of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 2005.
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Keseli porsugumsular Latince Peramelemorphia 21 turden olusan bir keseli takimi Cogu kez Ingilizce adindan Bandicoots kaynaklanan bandikutlar adi da kullanilir Kelimenin kokeni Telugu dilinde bulunmakta ve domuz sicani anlamina gelmektedir Bu ad eskiden Bandicota cinsi icin kullanilirdi Keseli porsugumsular Isoodon sp Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataAlt sube VertebrataInfa sube GnathostomataSinif MammaliaAlt sinif Metatheria Keseliler Ust takim Australidelphia Avustralya keselileri Takim Peramelemorphia 1968FamilyalarChaeropodidae Thylacomyidae Keseli porsukgiller Peramelidae OzellikleriKeseli porsugumsular kucuk veya ortanca buyuklukte yerde yasayan hayvanlardir Burunlari daima uzun olur Arka ayaklari on ayaklarindan daha uzun oldugu icin hoplayarak yururler Yeri kazmak icin uzun tirnaklari olur Yayilim ve yasam alaniKeseli porsugumsular Avustralya Yeni Gine ve Endonezyanin batisinda bulunan bazi adalarda yasarlar Col gibi bolgelerden tropik ormanlara kadar birbirinden farkli habitatlarda yaygindirlar Yasam sekliKeseli porsugumsular ciftlesme zamani disinda yalniz yasar ve ayni turden olanlara rastlarsa agresif davranir Cogu turler kendine ait bir bolgeyi benimser koku isaretleri ile bu bolgenin sinirini cizer ve yabancilara karsi savunur En onemli duyulari koku almak ve duymaktir ve cogu gece aktifdir Gunduzleri kendi kazdiklari bir inde yapraklar ile dosedikleri bir yuvada veya calilarin arkasinda kazdiklari bir kuyuda gecirirler Bos agaclari veya terk edilmis tavsan yuvalarini da bazen siginak olarak kullanirlar BeslenmeKeseli porsugumsular omnivor dur her sey yiyici Bocekler kucuk omurgalilar fare kertenkele vb veya da meyveler ve tohumlar ile beslenebilirler Yerde veya kazdiklari kuyularin icerisinde uzun burunlari ile kokusunu aldiklari besinlerini bulurlar 46 48 adet olan disleri daha cok kine benzer UremeKeseli porsugumsular da gebelik sureci 2 hafta civarinda olarak gayet kisadir Diger keselilerden farkli olarak onlarda ilkel bir etene plasenta bulunur Keseleri iyi gelismistir ve girisi arkaya yoneliktir Yeni dogan yavrularin annelerinin kesesine kadar tirmanmak icin uzun tirnaklari olur Bu tirnaklar isini yerine getirdikten bir sure sonra duser Keseli porsugumsularin 6 10 memesi olur ve 2 ila 5 yavru dunyaya getirirler Sut emen yavrularin bir kusagi daha henuz memeden ayrildigi gibi yeni yavrularin dunyaya gelmesinden dolayi memelerin bir kismi yeni dogan yavrular icin kucuk digerleri ise buyuk olur SiniflandirmaModern bilimde keseli porsugumsular 3 familyaya bolunur Domuzayakli keseli Chaeropodidae familyasi tek soyu tukenmis bir tur icermektedir Tavsanimsi keseliler Thylacomyidae familyasinin icerdigi iki turden birisinin soyu tuknemistir Keseli porsukgiller Peramelidae familyasi iki alt familya ya bolunen diger 18 turu icermektedir daha cok kurak bolgeleri tercih ederler ve kafataslari yassi olur Iki cinse bolunurler Isoodon ve Perameles cinsi tropik ormanlarda yasarlar ve kafataslari silindir seklindedir Dort cinse ayrilan 12 turu icerir Keseli porsugumsularin soyagaci su sekilde yapilir Keseli porsugumsular Peramelemorphia Domuzayakli keseli Chaeropus N N Tavsanimsi keseliler Macrotis Keseli porsukgiller Peramelidae KitaplarRonald M Nowak Walker s Mammals of the World Johns Hopkins University Press Baltimore 1999 ISBN 0 8018 5789 9 D E Wilson D M Reeder Mammal Species of the World Johns Hopkins University Press Baltimore 2005 ISBN 0 8018 8221 4Dis baglantilar