Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, İngilizce Vikipedi'de yer alan aynı konulu maddeden Türkçeye çeviri yapılarak genişletilebilir. Başlıca çeviri yönergeleri için [genişlet] düğmesine tıklayınız.
|
Paranthropus aethiopicus, yaklaşık 2.7 ila 2.3 milyon yıl önce Doğu Afrika'nın Geç Pliyosen devri'nden Erken Pleistosen'e kadar yaşamış soyu tükenmiş bir güçlü australopithecine türüdür. Bununla birlikte, Paranthropus'un geçersiz bir gruplandırma olup olmadığı ve Australopithecus ile eş anlamlı olup olmadığı çok tartışılmaktadır, bu nedenle tür genellikle Australopithecus aethiopicus olarak da tanımlanır. Durum ne olursa olsun, çok daha sağlam olan P. boisei'nin atası olarak kabul edilir. P. aethiopicus'un P. boisei kapsamına alınması gerekip gerekmediği tartışmalıdır ve sırasıyla P. boisei sensu lato ("geniş anlamda") ve P. boisei sensu stricto ("dar anlamıyla") terimlerinin kullanılabileceği tartışılmaktadır.
| Paranthropus aethiopicus | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 KNM WT 17000 adlı örneğin rekonstrüksiyonu | |||||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||||
| †Paranthropus aethiopicus Arambourg ve Coppens, 1968 | |||||||||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Diğer Paranthropus türleri gibi, P. aethiopicus'un da uzun bir yüzü, kalın damağı ve özellikle genişlemiş yanak dişleri vardı. Bununla birlikte, muhtemelen arkaikliği nedeniyle, bazı yönleri çok daha önceki A. afarensis'e benzeyen bazı yönleriyle diğer Paranthropus'tan da ayrılır. P. aethiopicus öncelikle Koobi Fora, Turkana Gölü, Kenya'dan KNM WT 17000 kafatası ve ayrıca Koobi Fora'dan bazı çene kemikleri tarafından bilinir; Shungura Formasyonu, Etiyopya; ve Laetoli, Kenya. Bu konumlar, edafik (su dolu) otlaklarla ormanlık arazileri açmak için çalılıklara sahipti.
Taksonomi
1968'de Fransız paleontolog Camille Arambourg ve Bretton antropolog Yves Coppens, Etiyopya'daki Shungura Formasyonu'ndan (Omo 18) dişsiz bir çene kemiğine dayanan " Paraustralopithecus aethiopicus"u tanımladılar. Aethiopicus adı Etiyopya anlamına gelir. 1976'da Amerikalı antropolog Francis Clark Howell ve Coppens onu A. africanus olarak yeniden sınıflandırdı.
1989'da paleoartist Walter Ferguson , KNM WT 17000'in farklı bir tür olarak P. walkeri olarak sınıflandırılmasını önerdi, çünkü aethiopicus'un holotipi sadece çene kemiğinden oluşuyordu ve KNM WT 17000 hiçbir çene elemanını korumadı. Ferguson'un sınıflandırması neredeyse evrensel olarak göz ardı edilirve P. aethiopicus ile eşanlamlı olarak kabul edilir.
Shungura Formasyonu'nda birkaç alt ve üst çene örneği daha ortaya çıkarılmıştır, bu bir genç örnek olan L338y-6 adlı fosil idi. 2002'de Tanzanya, Laetoli'den 2,7-2,5 milyon yıllık maksilla, EP 1500, P. aethiopicus'a atandı. Ayrıca kaval kemiğinin üst kısmı da bulundu, ancak EP 1500 ve dolayısıyla P. aethiopicus ile kesin olarak ilişkilendirilemez.
Anatomi
Paranthropus'un tipik özelliği olan KNM WT 17000, ağır bir şekilde inşa edilmiştir ve kafatasının damak ve tabanı, P. boisei holotipi OH 5 ile yaklaşık olarak aynı boyuttadır. KNM WT 17000'in beyin hacminin 410 cc olduğu tahmin edilmektedir, yani beyin hacmi diğer Paranthropus türlerinden daha küçüktür. Uzun bir yüz, kalın damak ve küçük beyin kabuğunun birleşimi, kafatasının orta hattında oldukça belirgin bir yay tepesine neden oldu. Numunenin tek tam diş kronu, boyutları P. robustus için varyasyon aralığının çok üzerinde ve P. boisei için üst uçta olan sağ üçüncü küçük azı dişidir. Diğer Paranthropus'un aksine, KNM WT 17000'in düz bir yüzü yoktu ve çenesi dışarı çıktı (prognatizm). Temporal kemik ile ilgili olarak, KNM WT 17000 diğer Paranthropus'tan şu açılardan farklıdır: temporal kemiğin skuamöz kısmı yoğun şekilde pnömatikleştirilmiştir, temporal kemiğin timpanik kısmı dikey olarak yönlendirilmemiştir, kafatasının tabanı zayıf bir şekilde bükülmüştür, postglenoid süreç timpaniğin (önünde) tamamen önündedir, timpanik biraz tübülerdir ve eklem tüberkülü zayıftır. P. boisei gibi, kafatasının omurgaya bağlandığı foramen magnum kalp şeklindedir.
Paleoekoloji
Genel olarak, Paranthropus'un genel besleniciler olduğu düşünülür, ağır yapılı kafatası, kıtlık zamanlarında daha az arzu edilen, daha düşük kaliteli yiyecekleri çiğnerken önemli hale gelir. Genellikle kapalı, ıslak ortamlar bağlamında bulunan P. boisei'den farklı olarak, P. aethiopicus, edafik (su dolu) otlakların etrafındaki ormanlık habitatları açmak için çalılık alanlarda yaşamış gibi görünmektedir. 2.5 milyon yıl önce Omo-Turkana Havzası (Pliyosen / Pleistosen sınırında) ormanların, ormanlık alanların, otlakların ve çalılıkların bir karışımını içeriyordu, ancak otlakların Erken Pleistosen boyunca genişlediği görülüyor. Homo, bölgeye 2.5-2.4 milyon yıl önce girmiş görünüyor.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ veya Australopithecus walkeri, eski kombinasyon olarak Australopithecus afarensis'in küçük bir eşanlamlısı tarafından işgal edilmiştir
- ^ Arambourg (1968). "Sur la decouverte dans le Pleistocene inferieur de la valle de l'Omo (Ethiopie) d'une mandibule d'Australopithecien" [On the discovery in the Lower Pleistocene Omo Valley (Ethiopia) of an Australopithecine Mandible]. Comptes Rendus des Séances de l'Académie des Sciences (Fransızca). 265: 589-590.
- ^ a b Ferguson (1989). "A New Species of the Genus Australopithecus (Primates: Hominidae) from Plio/Pleistocene Deposits West of Lake Turkana in Kenya". Primates. 30 (2): 223-232. doi:10.1007/BF02381307.
- ^ Wiley-Blackwell Encyclopedia of Human Evolution. John Wiley & Sons. 2011. ss. 298-299. ISBN . 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ Origins Reconsidered: In Search of what Makes Us Human. Anchor Books. 1993. ss. 132-133. ISBN . 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ a b Wood (2007). "Paranthropus boisei: Fifty years of evidence and analysis". American Journal of Physical Anthropology. 134 (Suppl 45): 106-32. doi:10.1002/ajpa.20732. (PMID) 18046746. 11 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ Wood (1994). "Paranthropus boisei: an example of evolutionary stasis?". American Journal of Physical Anthropology. 95 (2): 132-134. doi:10.1002/ajpa.1330950202. (PMID) 7802091.
- ^ Harrison (2002). "The first record of fossil hominins from the Ndolanya Beds, Laetoli, Tanzania". American Journal of Physical Anthropology. 32: 83.
- ^ Walker, A.; Leakey, R. E.; Harris, J. M.; Brown, F. H. (Ağustos 1986). "2.5-Myr Australopithecus boisei from west of Lake Turkana, Kenya". Nature (İngilizce). 322 (6079): 517-522. doi:10.1038/322517a0. ISSN 1476-4687. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ "Ecology of Plio-Pleistocene Mammals in the Omo–Turkana Basin and the Emergence of Homo". The First Humans - Origin and Early Evolution of the Genus Homo. Springer Science+Business Media. 2009. ss. 181-182. doi:10.1007/978-1-4020-9980-9. ISBN .
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Paranthropus aethiopicus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.- Human Timeline (Interactive) 17 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – Smithsonian, National Museum of Natural History (August 2016).
 | Fosil primat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Ingilizce Vikipedi de yer alan ayni konulu maddeden Turkceye ceviri yapilarak genisletilebilir Baslica ceviri yonergeleri icin genislet dugmesine tiklayiniz Ingilizce maddenin makine ceviri surumunu goruntuleyin Google Ceviri gibi makine cevirileri yapacaginiz ceviriler icin iyi bir baslangic noktasidir ancak cevirmenler sadece makine tarafindan cevrilen metni kopyala yapistir yapmak yerine hatalari gerektigi gibi gozden gecirmeli ve cevirinin tutarli oldugunu onaylamalidir Guvenilmeyen ya da dusuk kaliteli gorunen icerikleri eklemeyiniz Mumkunse yabanci dil maddesinde verilen referanslar ile cevireceginiz metni dogrulayin Cevirinize eslik edecek bir sekilde dillerarasi baglanti ekleyerek degisiklik ozetinizde bir telif hakki atfi saglamalisiniz Degisiklik ozeti icin ornek bir atif Bu degisiklikteki icerik Ingilizce Vikipedi de yer alan en Paranthropus aethiopicus sayfasindan cevrilmistir atif icin sayfanin tarihine bakiniz Ayrica tartisma sayfasina Cevrilmis sayfa en Paranthropus aethiopicus sablonunu eklemelisiniz Daha fazla bilgi icin bkz Vikipedi Ceviri Paranthropus aethiopicus yaklasik 2 7 ila 2 3 milyon yil once Dogu Afrika nin Gec Pliyosen devri nden Erken Pleistosen e kadar yasamis soyu tukenmis bir guclu australopithecine turudur Bununla birlikte Paranthropus un gecersiz bir gruplandirma olup olmadigi ve Australopithecus ile es anlamli olup olmadigi cok tartisilmaktadir bu nedenle tur genellikle Australopithecus aethiopicus olarak da tanimlanir Durum ne olursa olsun cok daha saglam olan P boisei nin atasi olarak kabul edilir P aethiopicus un P boisei kapsamina alinmasi gerekip gerekmedigi tartismalidir ve sirasiyla P boisei sensu lato genis anlamda ve P boisei sensu stricto dar anlamiyla terimlerinin kullanilabilecegi tartisilmaktadir Paranthropus aethiopicus Yasadigi donem araligi 2 7 2 3 myo Kalabriyen PreYeYeOSDCPTJKPgN KNM WT 17000 adli ornegin rekonstruksiyonuBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesFamilya HominidaeAlt familya HomininaeOymak HomininiAlt oymak AustralopithecinaCins ParanthropusTur P aethiopicusIkili adlandirma Paranthropus aethiopicusArambourg ve Coppens 1968SinonimlerParaustralopithecus aethiopicus amp 1968 Australopithecus aethiopicus amp 1985 Australopithecus walkeri 1989 Diger Paranthropus turleri gibi P aethiopicus un da uzun bir yuzu kalin damagi ve ozellikle genislemis yanak disleri vardi Bununla birlikte muhtemelen arkaikligi nedeniyle bazi yonleri cok daha onceki A afarensis e benzeyen bazi yonleriyle diger Paranthropus tan da ayrilir P aethiopicus oncelikle Koobi Fora Turkana Golu Kenya dan KNM WT 17000 kafatasi ve ayrica Koobi Fora dan bazi cene kemikleri tarafindan bilinir Shungura Formasyonu Etiyopya ve Laetoli Kenya Bu konumlar edafik su dolu otlaklarla ormanlik arazileri acmak icin caliliklara sahipti TaksonomiP aethiopicus kesiflerinin yerleri 1968 de Fransiz paleontolog Camille Arambourg ve Bretton antropolog Yves Coppens Etiyopya daki Shungura Formasyonu ndan Omo 18 dissiz bir cene kemigine dayanan Paraustralopithecus aethiopicus u tanimladilar Aethiopicus adi Etiyopya anlamina gelir 1976 da Amerikali antropolog Francis Clark Howell ve Coppens onu A africanus olarak yeniden siniflandirdi 1989 da paleoartist Walter Ferguson KNM WT 17000 in farkli bir tur olarak P walkeri olarak siniflandirilmasini onerdi cunku aethiopicus un holotipi sadece cene kemiginden olusuyordu ve KNM WT 17000 hicbir cene elemanini korumadi Ferguson un siniflandirmasi neredeyse evrensel olarak goz ardi edilirve P aethiopicus ile esanlamli olarak kabul edilir Shungura Formasyonu nda birkac alt ve ust cene ornegi daha ortaya cikarilmistir bu bir genc ornek olan L338y 6 adli fosil idi 2002 de Tanzanya Laetoli den 2 7 2 5 milyon yillik maksilla EP 1500 P aethiopicus a atandi Ayrica kaval kemiginin ust kismi da bulundu ancak EP 1500 ve dolayisiyla P aethiopicus ile kesin olarak iliskilendirilemez AnatomiKNM WT 17000 in rekonstruksiyonu yuz kismi ustte ve yandan gorunusu allta KNM WT 16005 e benzeyen P boisei ye atanan mandibula kemigi Paranthropus un tipik ozelligi olan KNM WT 17000 agir bir sekilde insa edilmistir ve kafatasinin damak ve tabani P boisei holotipi OH 5 ile yaklasik olarak ayni boyuttadir KNM WT 17000 in beyin hacminin 410 cc oldugu tahmin edilmektedir yani beyin hacmi diger Paranthropus turlerinden daha kucuktur Uzun bir yuz kalin damak ve kucuk beyin kabugunun birlesimi kafatasinin orta hattinda oldukca belirgin bir yay tepesine neden oldu Numunenin tek tam dis kronu boyutlari P robustus icin varyasyon araliginin cok uzerinde ve P boisei icin ust ucta olan sag ucuncu kucuk azi disidir Diger Paranthropus un aksine KNM WT 17000 in duz bir yuzu yoktu ve cenesi disari cikti prognatizm Temporal kemik ile ilgili olarak KNM WT 17000 diger Paranthropus tan su acilardan farklidir temporal kemigin skuamoz kismi yogun sekilde pnomatiklestirilmistir temporal kemigin timpanik kismi dikey olarak yonlendirilmemistir kafatasinin tabani zayif bir sekilde bukulmustur postglenoid surec timpanigin onunde tamamen onundedir timpanik biraz tubulerdir ve eklem tuberkulu zayiftir P boisei gibi kafatasinin omurgaya baglandigi foramen magnum kalp seklindedir PaleoekolojiGenel olarak Paranthropus un genel besleniciler oldugu dusunulur agir yapili kafatasi kitlik zamanlarinda daha az arzu edilen daha dusuk kaliteli yiyecekleri cignerken onemli hale gelir Genellikle kapali islak ortamlar baglaminda bulunan P boisei den farkli olarak P aethiopicus edafik su dolu otlaklarin etrafindaki ormanlik habitatlari acmak icin calilik alanlarda yasamis gibi gorunmektedir 2 5 milyon yil once Omo Turkana Havzasi Pliyosen Pleistosen sinirinda ormanlarin ormanlik alanlarin otlaklarin ve caliliklarin bir karisimini iceriyordu ancak otlaklarin Erken Pleistosen boyunca genisledigi goruluyor Homo bolgeye 2 5 2 4 milyon yil once girmis gorunuyor Ayrica bakinizParanthropus Insanin evrimi Insanin evriminin fosil listesiKaynakca veya Australopithecus walkeri eski kombinasyon olarak Australopithecus afarensis in kucuk bir esanlamlisi tarafindan isgal edilmistir Arambourg 1968 Sur la decouverte dans le Pleistocene inferieur de la valle de l Omo Ethiopie d une mandibule d Australopithecien On the discovery in the Lower Pleistocene Omo Valley Ethiopia of an Australopithecine Mandible Comptes Rendus des Seances de l Academie des Sciences Fransizca 265 589 590 a b Ferguson 1989 A New Species of the Genus Australopithecus Primates Hominidae from Plio Pleistocene Deposits West of Lake Turkana in Kenya Primates 30 2 223 232 doi 10 1007 BF02381307 Wiley Blackwell Encyclopedia of Human Evolution John Wiley amp Sons 2011 ss 298 299 ISBN 978 1 4443 4247 5 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2021 Origins Reconsidered In Search of what Makes Us Human Anchor Books 1993 ss 132 133 ISBN 978 0 385 46792 6 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2021 a b Wood 2007 Paranthropus boisei Fifty years of evidence and analysis American Journal of Physical Anthropology 134 Suppl 45 106 32 doi 10 1002 ajpa 20732 PMID 18046746 11 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2021 Wood 1994 Paranthropus boisei an example of evolutionary stasis American Journal of Physical Anthropology 95 2 132 134 doi 10 1002 ajpa 1330950202 PMID 7802091 Harrison 2002 The first record of fossil hominins from the Ndolanya Beds Laetoli Tanzania American Journal of Physical Anthropology 32 83 Walker A Leakey R E Harris J M Brown F H Agustos 1986 2 5 Myr Australopithecus boisei from west of Lake Turkana Kenya Nature Ingilizce 322 6079 517 522 doi 10 1038 322517a0 ISSN 1476 4687 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2021 Ecology of Plio Pleistocene Mammals in the Omo Turkana Basin and the Emergence of Homo The First Humans Origin and Early Evolution of the GenusHomo Springer Science Business Media 2009 ss 181 182 doi 10 1007 978 1 4020 9980 9 ISBN 978 1 4020 9980 9 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Paranthropus aethiopicus ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Human Timeline Interactive 17 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Smithsonian National Museum of Natural History August 2016 Fosil primat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz