Avar Hanlığı, (Avarca:Awarazul Nutsallhi, Rusça:Аварское ханство) 13. yüzyıl ile 19. yüzyıl arası Batı Dağıstan'da uzun süre hüküm sürmüş bir Müslüman devletidir.
13. yüzyıl-1859 | |||||||
Bayrak | |||||||
Avar Hanlığı | |||||||
Başkent | Hunzak | ||||||
Yaygın dil(ler) | Avarca, Persçe | ||||||
Hükûmet | Monarşi | ||||||
Khan, Nutsal | |||||||
| |||||||
Tarihçe | |||||||
| |||||||
|
Tarihi
12. yüzyılın başlarında Hristiyan Sarir Krallığı'nın yıkılmasının ardından Kafkasya Avarları Müslümanlaşmaya başlamıştır. Bölge Sübedey Bahadır önderliğindeki Moğollar tarafından işgal edilince, 1222 yılında bölgede askeri gerilimler artmıştır. Ardından Avarlar, Harezmşahlar hükümdarı II. Muhammed'e Moğollar ile yapılacak savaşta destek sözü vermişse de, Avarların Moğollarla savaşlarına dair bir belge yoktur.
Altın Orda'nın dağılmasının ardından Gazi-Kumuk'ta şamhallığın yükselişi, Avar hanının hedeflerinin 15. ve 16. yüzyıllarda azalacağının bir belirtisidir. Bu yıllarda hanlık yapısal açıdan iradesiz bir devlet haline gelmiştir. Ülkedeki cemaatlerin handan oldukça büyü bir özerklik elde etmesiyle hanlık, bazen güçlü düşmanlarına karşı Çar'ın koruyuculuğunu istemek zorunda kalmıştır.
1740 yılının yazında Afşar Hanedanı hükümdarı Nadir Şah, Gazi-Kumuk'a gelmiştir. Kumuk Şamahalı Haspulat Han, Haytak Usmisi Ahmet Han ve Akuşa Kadısı'na sadâkatlerinden dolayı iltifat ederek hediyeler vermiştir. Ağustos 1740'ta da Avar topraklarına girmiş, 80 bin kişilik ordusu Andi'de Avarlar ve Dağıstanlı müttefiklerce bozguna uğratılmıştır.
1801 tarihinde Umma Han'ın ölümünden sonra Avar hanlığı Rus İmparatorluğu'na bağlanmıştır. Avar Hanlığı yıkılmasına rağmen 1828'de Kafkasya İmamlığı'nın himayesini girmiş ve 1859 yılında Rusların İmamlığı ilhakıyla Avar Hanlığı'nın varlığı sona ermiş oldu.
Notlar
Kaynakça
- History of Dagestan, vol. 1-4. Moscow, 1967-69.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avar Hanligi Avarca Awarazul Nutsallhi Rusca Avarskoe hanstvo 13 yuzyil ile 19 yuzyil arasi Bati Dagistan da uzun sure hukum surmus bir Musluman devletidir Awarazul Nutsallhi av Avar Xanligi az Avarskoe hanstvo ru Avar Hanligi13 yuzyil 1859BayrakAvar HanligiBaskentHunzakYaygin dil ler Avarca PersceHukumetMonarsiKhan Nutsal 1774 1801Umma HanTarihce Kurulusu13 yuzyil Dagilisi1859ArdillarRusya ImparatorluguTarihi12 yuzyilin baslarinda Hristiyan Sarir Kralligi nin yikilmasinin ardindan Kafkasya Avarlari Muslumanlasmaya baslamistir Bolge Subedey Bahadir onderligindeki Mogollar tarafindan isgal edilince 1222 yilinda bolgede askeri gerilimler artmistir Ardindan Avarlar Harezmsahlar hukumdari II Muhammed e Mogollar ile yapilacak savasta destek sozu vermisse de Avarlarin Mogollarla savaslarina dair bir belge yoktur Altin Orda nin dagilmasinin ardindan Gazi Kumuk ta samhalligin yukselisi Avar haninin hedeflerinin 15 ve 16 yuzyillarda azalacaginin bir belirtisidir Bu yillarda hanlik yapisal acidan iradesiz bir devlet haline gelmistir Ulkedeki cemaatlerin handan oldukca buyu bir ozerklik elde etmesiyle hanlik bazen guclu dusmanlarina karsi Car in koruyuculugunu istemek zorunda kalmistir 1740 yilinin yazinda Afsar Hanedani hukumdari Nadir Sah Gazi Kumuk a gelmistir Kumuk Samahali Haspulat Han Haytak Usmisi Ahmet Han ve Akusa Kadisi na sadakatlerinden dolayi iltifat ederek hediyeler vermistir Agustos 1740 ta da Avar topraklarina girmis 80 bin kisilik ordusu Andi de Avarlar ve Dagistanli muttefiklerce bozguna ugratilmistir 1801 tarihinde Umma Han in olumunden sonra Avar hanligi Rus Imparatorlugu na baglanmistir Avar Hanligi yikilmasina ragmen 1828 de Kafkasya Imamligi nin himayesini girmis ve 1859 yilinda Ruslarin Imamligi ilhakiyla Avar Hanligi nin varligi sona ermis oldu Notlar Serafettin Erel Dagistan ve Dagistanlilar sf 14 Istanbul Matbaasi 1961 M Sadik Bilge Osmanli devleti ve Kafkasya sf 121 Eren Yayincilik 2005 KaynakcaHistory of Dagestan vol 1 4 Moscow 1967 69