Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Avrupa komünizmi ya da Avrokomünizm, 1970'li yıllarda kimi Batı Avrupa ülkelerindeki komünist partilerin izledikleri, politik ve kuramsal yenilenme hareketi. Hareketin arka planını Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) 1956 yılında yaptığı 20. Kongre ve sonrasında gündeme gelen Destalinizasyon süreci ile Doğu Avrupa'daki ayaklanmalar, Çin-Sovyet ayrılığı gibi uluslararası komünist hareketi geniş çaplı etkileyen tarihsel olaylar belirliyordu.
Tarihçe
Başta İtalyan Komünist Partisi, İspanyol Komünist Partisi ve Fransız Komünist Partisi olmak üzere bazı Batı Avrupa komünist partileri, 1970'li yıllarda yeni orta sınıflara hitap etme ve mücadeleyi işçi sınıfıyla sınırlı tutmama perspektifini geliştirdi. Avrokomünizm büyük oranda Bolşevizm'in reddi ve sosyalizmin barışçıl, demokratik esaslar üzerinde kurulması düşüncesine dayanıyordu. Bu yaklaşımla Komintern'in temelini oluşturan proletarya diktatörlüğü tezi reddedildi.
Avrokomünizm'i ilk uygulamaya geçiren, 1973 yılında "tarihsel uzlaşma" politikasını açıklayan İtalyan Komünist Partisi (PCI) oldu. Tarihsel uzlaşma düşüncesi, demokratik bir reform programı çevresinde Hristiyan Demokratlar ile yapılacak bir ittifakı sosyalizme giden yolun başlangıcı olarak görüyordu. Aynı şekilde Franco sonrası İspanya'da demokrasinin kurulmasına komünistlerin etkin bir şekilde katılması gerektiğini savunan İspanya Komünist Partisi (PCE) de benzer bir çizgi izledi. Sosyalist Parti ile birlikte ortak program hazırlayarak koalisyonla iktidara gelmek isteyen Fransız Komünist Partisi (PCF) de 1976'da proletarya diktatörlüğüne ve Sovyet modeline bağlılıktan vazgeçtiğini duyurdu. Bununla birlikte seçimlerde bu çizginin sosyalistleri kuvvetlendirmesi sonucu 1977'de parti Avrokomünizmden vazgeçip yeniden SBKP'ye yaklaştı.
İtalyan Komünist Partisi Polonya'da 1981 yılında Solidarność hareketine karşı sıkıyönetim ilan edilmesi üzerine Sovyetler Birliği ile ilişkilerini kestiğini duyurdu.
1980'lerde yaşanan seçim yenilgileri ve giderek marjinelleşme Avrokomünizm'in çöküşünü getirdi. Sovyetler Birliği'nin yıkılışından sonra derin bir kriz yaşayan Avrupa komünist partilerinin bir kısmı isim ve amblemlerini değiştirerek ya da en azından köklü program değişiklikleri yaparak demokratik sosyalizm anlayışını geliştirdiler. Örneğin, İtalyan Komünist Partisi'nin ismi, bu süreç içinde yeni katılımlarla da birlikte, önce ve nihayet Demokratik Parti oldu.
Teorik arka plan
Avrokomünizm'in dayandığı başlıca teorik kaynak Antonio Gramsci'nin metinleriydi. Gramsci toplum içinde hegemonyanın kurulabilmesi için komünist partilerin toplumsal ittifaklar geliştirerek sosyal reformları desteklemelerini öneriyordu. Bu Batı Avrupa komünist partileri demokrasiye bağlı olduklarını çok açık bir şekilde duyuruyorlardı. Kamu sektörünü, orta sınıf emekçileri ve feminizm ya da gibi yeni toplumsal hareketleri kucaklamaya ve Sovyetler Birliği'ni sorgulamaya özen gösteriyorlardı.
Batı Avrupa dışında Avrupa Komünizmi
Avrokomünizm'in düşünceleri Batı Avrupa dışında da kısmen de olsa karşılık buldu. Bu akımdan etkilenen başlıca Avrupa dışı partiler (Venezuela), Japon Komünist Partisi, ve 'ydi. Mihail Gorbaçov da anılarında Avrokomünizm'in glasnost ve perestroyka düşünceleri üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğunu yazıyordu.
Kaynakça
- Bottomore, Tom (ed.) Marxist Düşünceler Sözlüğü, İletişim Yayınları, İstanbul, 1993.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avrupa komunizmi ya da Avrokomunizm 1970 li yillarda kimi Bati Avrupa ulkelerindeki komunist partilerin izledikleri politik ve kuramsal yenilenme hareketi Hareketin arka planini Sovyetler Birligi Komunist Partisi nin SBKP 1956 yilinda yaptigi 20 Kongre ve sonrasinda gundeme gelen Destalinizasyon sureci ile Dogu Avrupa daki ayaklanmalar Cin Sovyet ayriligi gibi uluslararasi komunist hareketi genis capli etkileyen tarihsel olaylar belirliyordu TarihceBasta Italyan Komunist Partisi Ispanyol Komunist Partisi ve Fransiz Komunist Partisi olmak uzere bazi Bati Avrupa komunist partileri 1970 li yillarda yeni orta siniflara hitap etme ve mucadeleyi isci sinifiyla sinirli tutmama perspektifini gelistirdi Avrokomunizm buyuk oranda Bolsevizm in reddi ve sosyalizmin bariscil demokratik esaslar uzerinde kurulmasi dusuncesine dayaniyordu Bu yaklasimla Komintern in temelini olusturan proletarya diktatorlugu tezi reddedildi Avrokomunizm i ilk uygulamaya geciren 1973 yilinda tarihsel uzlasma politikasini aciklayan Italyan Komunist Partisi PCI oldu Tarihsel uzlasma dusuncesi demokratik bir reform programi cevresinde Hristiyan Demokratlar ile yapilacak bir ittifaki sosyalizme giden yolun baslangici olarak goruyordu Ayni sekilde Franco sonrasi Ispanya da demokrasinin kurulmasina komunistlerin etkin bir sekilde katilmasi gerektigini savunan Ispanya Komunist Partisi PCE de benzer bir cizgi izledi Sosyalist Parti ile birlikte ortak program hazirlayarak koalisyonla iktidara gelmek isteyen Fransiz Komunist Partisi PCF de 1976 da proletarya diktatorlugune ve Sovyet modeline bagliliktan vazgectigini duyurdu Bununla birlikte secimlerde bu cizginin sosyalistleri kuvvetlendirmesi sonucu 1977 de parti Avrokomunizmden vazgecip yeniden SBKP ye yaklasti Italyan Komunist Partisi Polonya da 1981 yilinda Solidarnosc hareketine karsi sikiyonetim ilan edilmesi uzerine Sovyetler Birligi ile iliskilerini kestigini duyurdu 1980 lerde yasanan secim yenilgileri ve giderek marjinellesme Avrokomunizm in cokusunu getirdi Sovyetler Birligi nin yikilisindan sonra derin bir kriz yasayan Avrupa komunist partilerinin bir kismi isim ve amblemlerini degistirerek ya da en azindan koklu program degisiklikleri yaparak demokratik sosyalizm anlayisini gelistirdiler Ornegin Italyan Komunist Partisi nin ismi bu surec icinde yeni katilimlarla da birlikte once ve nihayet Demokratik Parti oldu Teorik arka planAvrokomunizm in dayandigi baslica teorik kaynak Antonio Gramsci nin metinleriydi Gramsci toplum icinde hegemonyanin kurulabilmesi icin komunist partilerin toplumsal ittifaklar gelistirerek sosyal reformlari desteklemelerini oneriyordu Bu Bati Avrupa komunist partileri demokrasiye bagli olduklarini cok acik bir sekilde duyuruyorlardi Kamu sektorunu orta sinif emekcileri ve feminizm ya da gibi yeni toplumsal hareketleri kucaklamaya ve Sovyetler Birligi ni sorgulamaya ozen gosteriyorlardi Bati Avrupa disinda Avrupa KomunizmiAvrokomunizm in dusunceleri Bati Avrupa disinda da kismen de olsa karsilik buldu Bu akimdan etkilenen baslica Avrupa disi partiler Venezuela Japon Komunist Partisi ve ydi Mihail Gorbacov da anilarinda Avrokomunizm in glasnost ve perestroyka dusunceleri uzerinde belirleyici bir etkiye sahip oldugunu yaziyordu KaynakcaBottomore Tom ed Marxist Dusunceler Sozlugu Iletisim Yayinlari Istanbul 1993 ISBN 975 470 338 8Ayrica bakinizBaris icinde bir arada yasama