Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ayazma Camii, İstanbul'un Üsküdar ilçesinin Aziz Mahmud Hüdayi Mahallesi'nde yer alan, Osmanlı Dönemi'nden kalma tarihi bir camidir. 26. Osmanlı Padişahı III. Mustafa tarafından, annesi Mihrişah Emine Sultan ve ağabeyi Şehzade Süleyman adına yaptırılmıştır. Mimarı Mehmed Tahir Ağa'dır. Yapımına 1758 yılında başlanan cami, 2 yıllık inşaat sürecinden sonra 1760 yılında ibadete açılmıştır. Cami mimari olarak Osmanlı ve Barok esintilerini yansıtmaktadır.
 Camiden bir görünüm | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Üsküdar, İstanbul |
| Koordinatlar | 41°01′22″K 29°00′32″D / 41.02278°K 29.00889°D |
| İnanç | İslam |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Mehmed Tahir Ağa |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | Osmanlı mimarisi |
| İnşaat başlangıcı | 1758 |
| Tamamlanma | 1760 |
| Özellikler | |
| Uzunluk | 38 m |
Yıldırım düşmesi sonucu yıkılan caminin minaresi, 1872 ve 1881 yıllarında yeniden inşa edilmiştir. 1953 yılında tekrar onarılan cami, yakın zamanda tekrar restorasyona girecektir.
Caminin bulunduğu yerde daha önce Ayazma Sarayı ve bahçesi olduğundan bu ismi almıştır. Mimari stil olarak batı etkilerinin görüldüğü bir camidir. Üç kapılı avludan camiye merdivenle çıkılır. Minaresi tek şerefeli merkezi kubbeli, kubbe de dört taşıyıcı payandaya oturtulmuş ve tabanı mermerlerle döşenmiştir. Güney cephesinde III. Mustafa Türbesi'nde olduğu gibi bir kuş evi dikkat çeker. Minberinde oymalı renkli mermerden, mihrabın içi kırmızı somakidendir. Binanın batısındaki hünkar mahfilinin duvarlarında İtalyan çinileri yer almıştır. Cami içinde Hattat Seyyid Abdullah ve Hattat Seyyid Mustafa'nın yazıları vardır. Haziresinde 43 adet mezar bulunmaktadır. Sol köşesinde bulunan III. Mustafa Çeşmesi, Şair Zihni'nin kitabesi ile süslüdür.
Arkasında, yine aynı tarihte yaptırılıp; 1914 yılında yeniden inşa edilen Şemsipaşa İlköğretim Okulu vardır.
Hazirede defnedilmiş kişiler
- III. Mustafa'nın dadısı Ayşe Hatun (ö. 9 Mayıs 1760)
- Saraylı Hoca Hatice Hatun (ö. 1761)
- Kahvecibaşı Nakşi Mustafa Ağa (ö. 1764)
- Kethüda Hatice Hatun (ö. 1765)
- III. Mustafa'nın yazı hocası Hattat Müderris Bosnalı Hacı Osman Efendi (ö. 1766)
- Mehmet Lütfü Kemaleddin Molla Efendi (ö. 1766)
- Ayazma Camii'nin muvakkidi Mehmet Said Efendi (ö. 1767)
- Hattat Osman Efendi’nin kızı Fatma Hanım (ö. 1767)
- III. Selim'in ebesi Rukiye Kadın (ö. 1769)
- Musahib-i Şehriyari Küçük Mehmet Ağa (ö. 1770)
- I. Mahmud'un başkadını Hatem Kadın (ö. 1770)
- Berber Rukiye Usta (ö. 1770)
- Hazin-i Şehriyari Süleyman Ağa (ö. 1770)
- Silahdar-ı Hazret-i Şehriyari Seyyid Emin Mehmet Ağa (ö. 1771)
- Darüssaade Ağası Mercan Ağa (ö. 1772)
- Bosnalı Hattat Osman Efendi’nin kızı Fatma Hanım (ö. 1772)
- Sultan Selim’in dadısı Fatma Hanım (ö. 1772)
- Enderun-ı Hümayun'dan Dülbend Ağası Abdullah Ağa (ö.1775)
- Babüssaade Ağası Seyyid Abdullah Ağa (ö.1778)
- I. Abdülhamid’in baş muhasibi Mansur Ağa (ö.1778)
- Hazinedar Mir’at Hatun (ö.1778)
- III. Mustafa’nın kızı Hibetullah Sultan’ın sütannesi (ö.1778)
- I. Abdülhamid’in çeşnigir başısı Behzat Hatun (ö.1779)
- III. Mustafa’nın çuhadar ağası Mustafa Ağa (ö.3 Aralık 1782)
- Kethüda Şuhi Kadın (ö.1783)
- Hassa Odabaşı Abdullah Ağa (ö.1787)
- Hassa Ağalarından Ali Bey (ö.1787)
- III. Selim'in musahibi Bektaş Ağa (ö.1789)
- Ratip Ahmet Paşa’nın oğlu Şair Naşid İbrahim Bey (ö.1791)
- Harem-i Hümayun Ağaları'ndan, Musahib-i Şehriyari Abdurrahman Ağa (ö. 2 Ekim 1791)
- Babüssaade Ağası Hacı Ali Ağa (ö. 1794)
- Ser Lala-yı Hazret-i Şehriyari Süleyman Ağa (ö. 1794)
- Hazine-i Hümayunda Malcı Sivaslı Mehmet Ağa (ö. 1801)
- Hassa Ağalarından Damatzade Ali Bey (ö. 1808)
- Mehmet Aziz Efendi’nin eşi Nezafat Hanım (ö. 1812)
- Laleli Camii Vakfı'nın kâtibi Mehmet Esat Efendi (ö. 1826)
- Silahdarzade Mir Seyyid Mehmet Emin Efendi (ö. 1827)
- II. Mahmud’un hazinedarı Küçük Beşir Ağa (ö. 1842)
- Ruzname Kâtibi Şükrü Efendi’nin eşi Nihalzer Hanım (ö. 1846)
- Ayazma Camii'nin imam-ı evveli Salih Efendi (ö. 1900)
- Atik Valide Camii imamı Osman Efendi (ö. 1901)
- Plevne kahramanı Gazi Osman Paşa’nın kız kardeşi Şakire Hanım (ö. 1901)
- Rüstem Paşa Mektebi öğretmeni Dağıstani Hafız Mehmet Şerif Vehbi Efendi (ö. ?)
Caminin Giriş Kitabesi
Caminin giriş kitabesi, 1760 yılında Şeyhülislam Veliyüddin Efendi tarafından 5 satır nesir olarak yazılmıştır. Nesir kitabenin altında, Sadrazam Koca Mehmed Ragıp Paşa'nın tarih düşürdüğü 2 beyitlik şiir yer almaktadır.
| Eâzım-ı selatin-i izam, efhar-ı havakîn-i kiram, imam-ı ehl-i sünnet ve'l cemaat, mukteda-yı kevakib-i sipihr-i hilafet, hâdim-i Haremeyni'ş Şerefeyn, bâsıtü'l-adli beyne'l hafikeyn, es-Sultan Mustafa Han, ibn-is-Sultan Ahmed Han, ibn-is-Sultan Mehmed Han halledallahu devletehu ilâ inkırazi'z-zaman ve ebbede saltanatahu ilâ ahiri'd-deverân hazretleri iş bu camii şerifi ve ma'bedi münifi hasbeten li vechillahi'l-kerîm ve taleben li merzati'r-Rabbi'r-rahim müceddeden bina ve ihya buyurup bu hayr-ı cesimlerinin sevabını vasıl-ı rahmet-i Rabbi'l-alemîn olan valide-i muhteremeleri merhume ve mağfuretün leha Mihrişah Emine Hatun tabe seraha ila calis-i serir-i cennet olan birader-i ekberleri merhum ve mağfurun leh Şehzade Sultan Süleyman aleyhir-rahmeti ve'l- gufranın ruh-u pür fütuhlarına hibe ve ihda buyurmaları ile Cenab-ı Hakk ve Feyyaz-ı Mutlak bu misüllü nice müberrat-ı cezîleye mazhar eyleye... Amin... Sene erbaa ve seb'ine ve miete ve elf
| Büyük sultanların büyüklerinden, cömert düşünceli sultan, Peygamberimizin hareketlerine uygun cemaatin imamı, yıldızların uyduğu hilafet yıldızı, iki Harem-i Şerif'in hizmetkarı, yaygın adaletin, doğu ve batının beyni, zaman sönene kadar Allah'ın sureti ve mutluluğu ve ebedi saltanat ile devrin sonu Sultan Mehmed Han oğlu Sultan Ahmed Han'ın oğlu Sultan Mustafa Han hazretleri bu cami-i şerifi ve yüksek mabedi Allah'ın yüce yüzü hürmetine ve yüce Allah'ın rızasını istediği için, yeni baştan yaptırdı ve onardı ve bu büyük hayırlarının sevabını Yüce Allah'ın rahmetine kavuşan muhterem valideleri rahmetli ve bağışlanmış Mihrişah Emine Hatun ile bu zamana kadar cennetin tahtına oturmuş olan büyük ağabeyi rahmetli ve bağışlanmış Şehzade Sultan Süleyman'ın rahmetinin hakkı için ve Cenab-ı Allah'ın rahmeti için ve temiz ruhlarının ilahi lütfa ulaşması için bağış ve hediye etmesi ile şüphesiz bereket veren Cenab-ı Allah buna benzer çok çok sevap ve hayra ulaştırmasını nasip eylesin... Amin... Sene 1174
BilgiYapı 2012 yılında restorasyon çalışmasına girmiş 12 Ağustos 2022 tarihinde ibadete açılmıştır |
Galeri
-
![image]()
Ayazma Camii (Şubat 2013) -
![image]()
Ayazma Camii (Şubat 2013) -
![image]()
Ayazma Camii (Şubat 2013) -
![image]()
Ayazma Camii'nin giriş kitabesi
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Ayazma Mosque ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- , uskudarmuftulugu.gov.tr, erişim 27 Şubat 2013
- , ibb.gov.tr, erişim 27 Şubat 2013
- , istanbulkulturenvanteri.gov.tr, erişim 27 Şubat 2013
- Mimar M.Elif Çelebi-Yüksek Lisans Tezi, 18.Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda Batılılaşma Dönemi ve Bir 18. Yüzyıl Örneği:Üsküdar Ayazma Külliyesi, İstanbul-2004
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ayazma Camii Istanbul un Uskudar ilcesinin Aziz Mahmud Hudayi Mahallesi nde yer alan Osmanli Donemi nden kalma tarihi bir camidir 26 Osmanli Padisahi III Mustafa tarafindan annesi Mihrisah Emine Sultan ve agabeyi Sehzade Suleyman adina yaptirilmistir Mimari Mehmed Tahir Aga dir Yapimina 1758 yilinda baslanan cami 2 yillik insaat surecinden sonra 1760 yilinda ibadete acilmistir Cami mimari olarak Osmanli ve Barok esintilerini yansitmaktadir Ayazma CamiiCamiden bir gorunumTemel bilgilerKonumUskudar IstanbulKoordinatlar41 01 22 K 29 00 32 D 41 02278 K 29 00889 D 41 02278 29 00889InancIslamMimariMimar lar Mehmed Tahir AgaMimari turCamiMimari bicimOsmanli mimarisiInsaat baslangici1758Tamamlanma1760OzelliklerUzunluk38 m Yildirim dusmesi sonucu yikilan caminin minaresi 1872 ve 1881 yillarinda yeniden insa edilmistir 1953 yilinda tekrar onarilan cami yakin zamanda tekrar restorasyona girecektir Caminin bulundugu yerde daha once Ayazma Sarayi ve bahcesi oldugundan bu ismi almistir Mimari stil olarak bati etkilerinin goruldugu bir camidir Uc kapili avludan camiye merdivenle cikilir Minaresi tek serefeli merkezi kubbeli kubbe de dort tasiyici payandaya oturtulmus ve tabani mermerlerle dosenmistir Guney cephesinde III Mustafa Turbesi nde oldugu gibi bir kus evi dikkat ceker Minberinde oymali renkli mermerden mihrabin ici kirmizi somakidendir Binanin batisindaki hunkar mahfilinin duvarlarinda Italyan cinileri yer almistir Cami icinde Hattat Seyyid Abdullah ve Hattat Seyyid Mustafa nin yazilari vardir Haziresinde 43 adet mezar bulunmaktadir Sol kosesinde bulunan III Mustafa Cesmesi Sair Zihni nin kitabesi ile susludur Arkasinda yine ayni tarihte yaptirilip 1914 yilinda yeniden insa edilen Semsipasa Ilkogretim Okulu vardir Hazirede defnedilmis kisiler III Mustafa nin dadisi Ayse Hatun o 9 Mayis 1760 Sarayli Hoca Hatice Hatun o 1761 Kahvecibasi Naksi Mustafa Aga o 1764 Kethuda Hatice Hatun o 1765 III Mustafa nin yazi hocasi Hattat Muderris Bosnali Haci Osman Efendi o 1766 Mehmet Lutfu Kemaleddin Molla Efendi o 1766 Ayazma Camii nin muvakkidi Mehmet Said Efendi o 1767 Hattat Osman Efendi nin kizi Fatma Hanim o 1767 III Selim in ebesi Rukiye Kadin o 1769 Musahib i Sehriyari Kucuk Mehmet Aga o 1770 I Mahmud un baskadini Hatem Kadin o 1770 Berber Rukiye Usta o 1770 Hazin i Sehriyari Suleyman Aga o 1770 Silahdar i Hazret i Sehriyari Seyyid Emin Mehmet Aga o 1771 Darussaade Agasi Mercan Aga o 1772 Bosnali Hattat Osman Efendi nin kizi Fatma Hanim o 1772 Sultan Selim in dadisi Fatma Hanim o 1772 Enderun i Humayun dan Dulbend Agasi Abdullah Aga o 1775 Babussaade Agasi Seyyid Abdullah Aga o 1778 I Abdulhamid in bas muhasibi Mansur Aga o 1778 Hazinedar Mir at Hatun o 1778 III Mustafa nin kizi Hibetullah Sultan in sutannesi o 1778 I Abdulhamid in cesnigir basisi Behzat Hatun o 1779 III Mustafa nin cuhadar agasi Mustafa Aga o 3 Aralik 1782 Kethuda Suhi Kadin o 1783 Hassa Odabasi Abdullah Aga o 1787 Hassa Agalarindan Ali Bey o 1787 III Selim in musahibi Bektas Aga o 1789 Ratip Ahmet Pasa nin oglu Sair Nasid Ibrahim Bey o 1791 Harem i Humayun Agalari ndan Musahib i Sehriyari Abdurrahman Aga o 2 Ekim 1791 Babussaade Agasi Haci Ali Aga o 1794 Ser Lala yi Hazret i Sehriyari Suleyman Aga o 1794 Hazine i Humayunda Malci Sivasli Mehmet Aga o 1801 Hassa Agalarindan Damatzade Ali Bey o 1808 Mehmet Aziz Efendi nin esi Nezafat Hanim o 1812 Laleli Camii Vakfi nin katibi Mehmet Esat Efendi o 1826 Silahdarzade Mir Seyyid Mehmet Emin Efendi o 1827 II Mahmud un hazinedari Kucuk Besir Aga o 1842 Ruzname Katibi Sukru Efendi nin esi Nihalzer Hanim o 1846 Ayazma Camii nin imam i evveli Salih Efendi o 1900 Atik Valide Camii imami Osman Efendi o 1901 Plevne kahramani Gazi Osman Pasa nin kiz kardesi Sakire Hanim o 1901 Rustem Pasa Mektebi ogretmeni Dagistani Hafiz Mehmet Serif Vehbi Efendi o Caminin Giris Kitabesi Caminin giris kitabesi 1760 yilinda Seyhulislam Veliyuddin Efendi tarafindan 5 satir nesir olarak yazilmistir Nesir kitabenin altinda Sadrazam Koca Mehmed Ragip Pasa nin tarih dusurdugu 2 beyitlik siir yer almaktadir Eazim i selatin i izam efhar i havakin i kiram imam i ehl i sunnet ve l cemaat mukteda yi kevakib i sipihr i hilafet hadim i Haremeyni s Serefeyn basitu l adli beyne l hafikeyn es Sultan Mustafa Han ibn is Sultan Ahmed Han ibn is Sultan Mehmed Han halledallahu devletehu ila inkirazi z zaman ve ebbede saltanatahu ila ahiri d deveran hazretleri is bu camii serifi ve ma bedi munifi hasbeten li vechillahi l kerim ve taleben li merzati r Rabbi r rahim muceddeden bina ve ihya buyurup bu hayr i cesimlerinin sevabini vasil i rahmet i Rabbi l alemin olan valide i muhteremeleri merhume ve magfuretun leha Mihrisah Emine Hatun tabe seraha ila calis i serir i cennet olan birader i ekberleri merhum ve magfurun leh Sehzade Sultan Suleyman aleyhir rahmeti ve l gufranin ruh u pur futuhlarina hibe ve ihda buyurmalari ile Cenab i Hakk ve Feyyaz i Mutlak bu misullu nice muberrat i cezileye mazhar eyleye Amin Sene erbaa ve seb ine ve miete ve elf Mukteda yi ehl i sunnet camii mecmu i hayr Kildi cun bu mabed i zibayi insa bi riyaSadr i asri bendesi Ragib didi tarihini Cami i ra na bina i Sah Sultan MustafaKetebehu ed dai Veliyuddin ufiye anhu Buyuk sultanlarin buyuklerinden comert dusunceli sultan Peygamberimizin hareketlerine uygun cemaatin imami yildizlarin uydugu hilafet yildizi iki Harem i Serif in hizmetkari yaygin adaletin dogu ve batinin beyni zaman sonene kadar Allah in sureti ve mutlulugu ve ebedi saltanat ile devrin sonu Sultan Mehmed Han oglu Sultan Ahmed Han in oglu Sultan Mustafa Han hazretleri bu cami i serifi ve yuksek mabedi Allah in yuce yuzu hurmetine ve yuce Allah in rizasini istedigi icin yeni bastan yaptirdi ve onardi ve bu buyuk hayirlarinin sevabini Yuce Allah in rahmetine kavusan muhterem valideleri rahmetli ve bagislanmis Mihrisah Emine Hatun ile bu zamana kadar cennetin tahtina oturmus olan buyuk agabeyi rahmetli ve bagislanmis Sehzade Sultan Suleyman in rahmetinin hakki icin ve Cenab i Allah in rahmeti icin ve temiz ruhlarinin ilahi lutfa ulasmasi icin bagis ve hediye etmesi ile suphesiz bereket veren Cenab i Allah buna benzer cok cok sevap ve hayra ulastirmasini nasip eylesin Amin Sene 1174 Ehl i sunnetin imami hayirlari camiye topladi Bunun icin bu mabedi gosterissiz insa ettiSadrazamligin hizmetcisi Ragip dedi tarihini Sah Sultan Mustafa nin guzel cami binasininBunu duaci Veliyuddin yazdi Allah onu affetsin Bilgi Yapi 2012 yilinda restorasyon calismasina girmis 12 Agustos 2022 tarihinde ibadete acilmistirGaleriAyazma Camii Subat 2013 Ayazma Camii Subat 2013 Ayazma Camii Subat 2013 Ayazma Camii nin giris kitabesiDis baglantilarWikimedia Commons ta Ayazma Mosque ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir uskudarmuftulugu gov tr erisim 27 Subat 2013 ibb gov tr erisim 27 Subat 2013 istanbulkulturenvanteri gov tr erisim 27 Subat 2013 Mimar M Elif Celebi Yuksek Lisans Tezi 18 Yuzyilda Osmanli Imparatorlugu nda Batililasma Donemi ve Bir 18 Yuzyil Ornegi Uskudar Ayazma Kulliyesi Istanbul 2004